Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

 
Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

Шайх Абу Хамза хўромий хафизахуллохни аудио тасмасидан ёзиб олинган.

(55- қисм)

Бир шахс ортга қайтиб ошкор кофир бўлгандан ё уни мана бундай кофирга айлангани мушаххас бўлгандан сўнг, бу  уни мусулмонларни имтиёзларидан бўлмиш мана бу тўрт мархаладан махрум қилинишига кифоя қилади. Демак, мана бу тўрт мархалани босиб ўтишлик кумала, демократ, курдларни хозирги мусайламайи каззоби бўлмиш ужалонни ишчилар хизбига, борзонийга ёки бошқа кофир секуляр ахзобларга тегишли муртадларга кераги йўқ. Улар ўзларини ихтиёрлари билан ўзларини ислом доирасидан чиқариб ташлашган ва кофирларни доирасига киргизишган, мусулмонларга тегишли имтиёзлардан махрум бўлишлари хам табиий, уларни ошкор кофирларни жумласидан деб хисобланиши лозим. Чунки кимки қуйидаги қоидага биноан

«مَن لَم يَكفر الكافر فَهُو كافر»،

кимки “огох холида” яхудий, насоро, мажус, собеин, мушрик бўлган кофирни аллох кофир деганини билиб турган бўлса хам  кофир демаса; мана бу холатда, у “огох холида” аллохни қазоватини,хукмини хато дебди ва буни воситасида уни ўзи кофир бўлади,чунки у “огох холида” аллох ва росулини хукмини бир четга суриб қўйган, шу сабабли хам унинг ” огох холида” аллохни шариатига қаршилик қилиш жинояти, мана бу шахсни кофир бўлишига боис бўлади.

Албатта шунга хам диққат қилиниши керакки, бугунги кунда жуда кўп мусулмонлар хануз хам хозирги пайтдаги секуляристларнинг шаръий манбаълардаги мушриклар эканини билишмайди. Хеч ким улар учун бугунги кунни тили билан мунофиқларни, мушрикларни, дахрийлар ва буларга ўхшаганларни равшанлаштириб бермаган. Шу сабабли хам уларга ошкор ва равшан қилиб иблиснинг шайтон эканини ва язидийлар,алиюллохийларни малики товуси шайтонни ўзи эканини ва табиатга сиғинувчи атеистлар,дахрийлар бугунги кундаги материалистлар эканини билдириши лозим. Мана шу шева бўйича, секуляристлар ана ўша мушриклар бўлиб ўзига хос ахкомларга эгадирлар, уларни ахкомлари ахли китобни ва шибхи ахли китобни ахкомларидан фарқ қилади. Мана бу исмни ўзгариши  дигарбошон калимасига ўхшаган бўлиб, бугунги кунда лутийлар,хамжинсбозлар деб номланади. Уларни хар икковини мохияти бир хил, фақат исмлари ўзгариб қолган. Мушриклар сўзини секуляристларга ўзгариб қолганини хам мусулмонлар албатта билишлари лозим, шаръий далиллар ва манбаълар билан қуръон ва суннатга истинод қилган холда фиқхий манбаъларга истинод қилиш орқали мана бу матлабни шахсга етказилиши лозим.

Хар қандай холатда хам, кофирлар таъвил,шак,шубха, хато,унутиш ва бошқалардан келиб чиқадиган жохилликка узр келтиришга эга эмаслар ва хеч ким булар учун узр қоил бўлмайди, уларни мусулмонлар жумласидан саналмаслиги хам табиийдир; аммо мусулмонлар мана бу имтиёзларга эга бўлганликлари сабабли, динга тегишли бўлган жиноятга дучор бўлган пайтларида, “набавий хужжат”ни баён қилиниб уни иқома қилинмагунча ва тўрт мархалани босиб ўтмагунларича жиноятчи дейилмайди, агар мана бу узрларга,монеъликларга  эга бўлган мусулмонни такфир қилса, у ўзини мусулмон биродарини такфир қилибди ва у такфир қилиш хаддидаги ўзини ўзи такфир қилиш жиноятини қилибди, яъни аслида у ўзини ўзи такфир қилган бўлади.

Хўп, энди агар иртидод бўйича муттахам бўлган шахс борасида хам мана бу мархалаларни хаммасини босиб ўтган бўлсанг ва бу шахснинг жиноятчи экани мушаххас бўлса, уни устида хукм содир қилинади ва у такфир қилинган,фақат хукмни ижро бўлишини кутиб туради ва сен хам шаръий бир вазифа сифатида уни кофир деб санашинг лозим. У хам ошкор кофирларга ўхшаган бир кофир бўлиб,сен хам уни бир вазифа сифатида кофир деб санашинг керак бўлади, бу ерда вазифа дейилишидан мақсад ибодатдир.

Ошкор кофирни такфир қилишлик  ибодат бўлади. Уни ақидадаги жойгохи мухим бўлса хам, тоғутга куфр келтиришлик исломга киришни бошланғич марраси хисобланади,у намозга ўхшаш шахсий ибодат эмас,балки у рўза,закот ва жиходга ўхшаган ибодат бўлади; сен намоз,жиход,закот,рўзадан илгари буни қабул қилгансан. Чунки намоздан олдин шаходатайнни айтгансан ва ла илаха иллалохга иқрор бўлгансан. Намоз,рўза ва бошқа ибодатлардан олдин “ла илаха” яъни тоғутга куфр келтиришга иқрор бўлдинг:

«فَمَنْ یَکْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَ یُؤْمِن بِاللّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَکَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَىَ لاَ انفِصَامَ لَهَا وَاللّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ» (بقره/256).

(давоми бор……)

Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

 
Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

Шайх Абу Хамза хўромий хафизахуллохни аудио тасмасидан ёзиб олинган.

(54- қисм)

Ўтган сатрларда айтиб ўтилганидек куфр ва кофирликни иллати эътиқодий куфр бўлиши хам мумкин ( бу қалбга оид иш бўлиб бизларни ундан хабаримиз йўқ ва бу шахсни ўзига боғлиқ) ёки сўз ёки куфр амали бўлади ва бу билан аллохни шариатидаги барча ёки бир қонунни ва аллохни неъматларини беркитилади.

Энди, агар бир мусулмон киши мана бу мусибат ва жиноятга дучор бўлган бўлса, уни тўртталик мархалани яъни иртидод жиноятини исбот қилиш, мана бу жиноятни қуръон ва сахих суннат томонидан тақдиқланиши, такфирни шартлари ва такфирни монеъликларидан хукмни содир қила оладиган даражада шахс комил ишончга етгунича  аниқ ва битта-битта ижро қилиниши керак, шахс исломдан шак,шубха,гумон билан эмас, балки ишонч билан чиқиши лозим.

Бу ерда шу нарсага диққат қилиниши лозимки, шахсни мана бу филтерларни барчасидан ўтказишлик ва мураккаб, мутахассисликка эхтиёж бўлган бу мархалаларни босиб ўтиши, ўзини сафини мусулмонларни орасидан жудо қилмаган ахли қибладан бўлган биродарлар ва опа-сингиллар учундир, кўриб турганимиздек ўзига хос мутахассисликка эхтиёж бор, хар қандай киши мана бу бўлимда раъй беришга ва хукм содир қилишга қодир эмас. Аммо шахс ўзини сафини мусулмонларни сафидан жудо қилгандан сўнг, мана бу шахс кофир ва муртадлар жумласидан хисобланади ва бу холатда мана бу мархалаларни хеч қайси бирини босиб ўтишликка эхтиёж қолмайди, ва хар қандай мусулмон мана бу шахсни устида уни иртидод ва куфр хукмини содир қилишга қодир бўлади. Чунки кофир ва муртадни хеч қандай узри бўлмайди ва мана бу узрларни, филтерларни барчаси мусулмонлар учун.Ошкор кофирларни такфир қилиш бўлими бўйича олимни ё олим бўлмаган кишини фарқи йўқ, унда мутахассисликка хам эхтиёж бўлмайди, аллох таоло буни ташхис бериш қудратини, илмини хамма мусулмонларга берган.

Демак, мана шу ерни ўзида мана бу мухим нуқтани ёдингизда сақлаб қолингларки, такфир қилиш хам иккита комилан бир-биридан фарқли бўлимга тақсим бўлади:

1-Такфирни аввалги нави содда ва умумий такфир бўлиб ўзига хос мутахассисликка эхтиёж йўқ. Худдиинки хозир кечаси ё кундузи деганингга ўхшайди. Ёки мана бу яхудийми  ё мусулмонми  ё кофирми  деганингга ўхшайди? Ёки Абу жахл ва абу лахаб мусулмон бўлганми ё кофирми? Мана бунга ўхшаган ўринларни мутахассисликка эхтиёжи йўқ. Шу сабабли хам росулуллох саллаллоху алайхи васаллам очиқ-ойдин айтадиларки:

 «قولوا لا اله الا الله».

Ла илаха яъни мана бунга ўхшаш содда ва умумий бўлиб мутахассисликка эхтиёж йўқ.

2-Иккинчи навли такфир мураккаб бўлиб махсус қозиларга ва ўзига хос уламоларга эхтиёж  бор ва алохида мутахассисларга ниёз пайдо бўлади, хар қандай киши бу борада назар бера олмайди. Ўтган бир неча бор ўтказилган мажлисларимизда мана бу навли такфирга, уни мутахассислигига, мархалаларига ишора қилиб ўтганмиз.

Мана бу шартлар ва тўртталик филтерлар, ўзига хос имтиёзлар  фақат мусулмонларга тегишли. Энди шахс “огох холида” аллохни шариатидаги қонунларга орқа қиладиган ва ошкор кофирларни бирига эргашадиган бўлса; шариатдаги мусулмонлар учун назарда тутилган  мусулмонларни бошқа имтиёзларидан хам, шахс ўзини махрум қилади. Чунки мана бу тўртталик  имтиёзлар ошкор муртадлар ва кофирларга эмас, балки  фақат мусулмонларга тегишлидир.

Шахс мусулмонларни қаршисига туриб олиб ўзини ошкора  яхудий, насроний, зардўштий ва секуляр,деб номлагандан сўнг, ошкора ўзини кофир эканига гувохлик бергандан сўнг: 

«شاهِدِينَ عَلى‌ أَنْفُسِهِمْ بِالْكُفْر»،

Бу одам, мен аллохни шариатидаги қонунларга мойиллигим йўқ ва бошқа қонунларни қабул қилганман,деб турибди. Мана булар амалда ўзларини мусулмонларни доирасидан жудо қилган ва муртадларни,ошкор кофирларни доирасига кирган  жиноятчилардир, уларнинг ошкор кофирларни хукмига шомил бўлишлари хам табиий нарса, бўлиб хам улар энг баттар навли кофирлар яъни мушрик  ва секулярист кофирлардир.

Мана булар огохона ва ўзларини ихтиёрлари билан ўзларини қалбларини куфрни қабул қилишга очиб берган кишилар бўлиб, қучоқларини очиб  куфрни қабул қилишган ва уларни қалблари мана бу куфр билан хотиржам бўлган, нафслари хам бу куфр билан оромишга эришган:

«مَنْ شَرَحَ بِالْكُفْرِ صَدْراً»(نحل/۱۰۶)،

Шу сабабли хам улар хеч қандай хавотирланмасдан айтишадики: бизлар яхудий, насроний, мажусий, секулярист  бўлдик. Ёки бизни махаллий кишиларимиз осонлик билан бизлар кумаламиз, демократмиз, пикакамиз дейишади. Мана бу кишилар ўзларини куфрларига шаходат беришади, шу сабабли хам мана бу кофирлар учун бу мархалаларни босиб ўтишни кераги йўқ. Яъни бир шахс мен яхудийман, насронийман, секуляристман, мажусман ё собеинман,дегандан сўнг уни мана бу мархалалардан ўтказиб ўтиришга хожат йўқ, балки у ошкор кофир бўлган ва мана бу кофирни куфрига шак қилишни ўзи, шахсни кофир бўлишига боис бўлади. Чунки аллох таоло мана буларни кофир деган,сен хам аллохни хукмига қарши бўлган хукмни содир қила олмайсан.(давоми бор……..

Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

Шайх Абу Хамза хўромий хафизахуллохни аудио тасмасидан ёзиб олинган.

(53- қисм)

Хўп, мени фикримча такфирга монеъ бўлиб  келадиган таъвил хақида етарли миқдорда сухбатлашдик. Хар қандай холатда, мана бу тўрт мархала иртидод жиноятини исбот қилиш, жиноятни қуръон ва  сахих суннат томонидан тасдиқланиши,такфирни шартлари ва такфирни монеъликлари шахс иртидод жинояти билан муттахам бўлган мусулмон борасида босиб ўтиши керак бўлган ва ишончи комил бўлиши хамда озгина бўлса хам шубха қилмаслиги лозим бўлган мархалалар хисобланади,шунингдек агар айтиб ўтилган ўринларни бирортасида комил ишончга эга бўлмайдиган бўлса, мусулмонни бароат қилишга хукм содир қилиши керак. Бизларни бузургворларимизни сўзига биноан, агар мусулмон шахсни кофир эканлиги бўйича 99 фоиз кучли далил мавжуд бўлса ва танхо биргина шубхали бўлган заиф далилга эга бўлинса ,ахли қиблани мана шу шубха билан нажот бериш керак. Мана бу босиб ўтилиши лозим бўлган йўлдир, агар мусулмон киши ўзини қиёматини яхши кўрса мана бу йўлни албатта босиб ўтиши керак.

Тўртта аслий филтердан ўтказилган кишини устида хукмни содир қилиш мархаласи:

Бу ерда тўрт мархаладан яъни жиноятни исбот қилиш, жиноятни қуръон ва сахих суннат томонидан тасдиқланиши, такфирни шартлари ва такфирни монеъликларидан ўтказилган жойга етиб келдик. Аввало куфр ва кофир хақида гапирганимиз яхши:

Куфр араб тилида бир нарсани беркитиш маъносида келади. Шу сабабли хам дехқонга хам кофир дейилади, нима учун? Чунки у уруғни тупроқ билан беркитади:

«كَمَثَلِ غَيْثٍ أَعْجَبَ الْكُفَّارَ نَبَاتُهُ» (حدید/20)،

(У) худди бир ёмғирга ўхшарки, унинг (ёғиши сабабли униб чиққан) ўт-ўлани кофирларни хайратга солиб (ақлларини банд қилиб қўюр).

Дехқон нимани устини беркитиб қўйганини яхши билиши, мушаххасдир. У тошни ё шишани эмас, балки уруғни беркитиб қўйганини билади. Шунингдек у қандай уруғни беркитиб қўйганини хам билади ва у ойлаб балки йиллаб давомида бошқа нарса эмас, балки  мана бу уруғни самарасини кутади. Демак, у нимани беркитиб қўйганини яхши билади.

Шунга қиёс қилиниб аллохни неъматларидан бир нарсани ёки аллохни шариатидаги қонунлардан бир нарсани  огох холида беркитиб қўйган ва уни оқибатини хам кутиб юрган кишига кофир дейилади. Албатта мана бу кофирларни адади жуда кам бўлиши мумкин ( ана ўша биз олдин сухбат қилган ва изох бериб ўтган кофирлар)

إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُواْ سَوَاءٌ عَلَیْهِمْ أَأَنذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنذِرْهُمْ لاَ یُؤْمِنُونَ خَتَمَ اللّهُ عَلَى قُلُوبِهمْ وَعَلَى سَمْعِهِمْ وَعَلَى أَبْصَارِهِمْ غِشَاوَةٌ

Мана буларни адади жуда кам бўлиши мумкин, улар мутлақо иймон келтирмайдиган кишилардир. Аммо мана бу шахслар катта бир жамиятни ўзларини ақидалари билан етиштирган бўлишлари мумкин, яъни уларни куфрларига тақлид қилишган ва бошқача истелох билан айтганда жохилларни орасида ўзлари учун нусха  олган бўлишлари мумкин. Мана бу холатда, нусха олинган  жамиятни хаммасини дунёда кофирларни жумласидан хисобланади.  Албатта мана бу жамиятни жуда кўпчилиги фақат муқаллид кофирлардан ташкил топган ва улар аслий кофирлардан нусха  олган бўлишлари мумкин, шунга қарамасдан кофирларни жамиятидаги  жохил ва олим кишиларни ўртасида фарқ мавжуд эмас ва уларни хаммаси бир хукмга шомил бўлади. Худди яхудият, насроният, мушриклар, мажуслар ё собеинлар жамиятига ўхшайди. 

Аммо мусулмонларни орасида ўзларини мусулмонларнинг нусхасига ўхшатмоқчи бўлаётган ва мусулмонларга ўхшашни истайдиган ва мусулмонларни қилиқларини қиладиган яширин кофирлар мавжуд бўлиб, мана буларга мунофиқлар ё бугунги тил билан айтганда секулярзадалар дейилади. Мана бу холатда, улар ўзларини мусулмонларга ўхшатганликлари боис мусулмонлар жумласидан хисобланишади. Энди мана булар шароит вужудга келганлиги сабабли ўзларини  вазиятларини  ўзгартириши  мумкин, яъни улар ўзларини мусулмонларга ўхшатишларини ўрнига ўзларини аслий кўринишларини очиб кўрсатишлари,ошкор қилишлари мумкин,энди улар мусулмонларни қилиқларини қилишмайди. Бундан ташқари баъзи бир мусулмонлар сўзларида ё амалларида ана бу кишиларнинг нусхаси   бўлишлари ва пинхон кофирларни адосини чиқаришлари ёки ошкор кофирларни адосини чиқаришлари мумкин ва мусулмонлар билан бирга келган йўлларидан ортга қайтиб кетишга қарор қилишлари мумкин, мана бу ортга қайтишни иртидод дейилади.

(давоми бор…….)

Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

 
Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

Шайх Абу Хамза хўромий хафизахуллохни аудио тасмасидан ёзиб олинган.

(52- қисм)

Шубха ё таъвилга нисбатан келтирилган бу узрлар хамиша хужжат иқома қилингунгача мавжуд бўлади, бир мужтахидни қилган ижтиходи хам бошқа бир мужтахид учун мухолиф мужтахидни устида хужжатни иқома қилиниши учун ишламайди, дўстлар эътибор бердингларми, бир мужтахидни ижтиходи хам бошқа бир мужтахид учун мухолиф мужтахидни устида хужжатни иқома қилиш ўрнида ишлатилмайди; фақатгина вохид ижмоъ сифатида ироя берилган шўрони умумий ижтиходи, мана бу ўринларни барчасида хамма учун хужжатни иқома қилишга қодир. Демак, бир донишмандни бошқа бир донишмандга қилган ижтиходи эмас, вохид умматдан келиб чиққан вохид ижмоъ, барча мужтахидларга ва ислом донишмандларига хужжатни иқома қила олади.

Мана бу холатда, мана бундай ижмоъни қўлга киритилгунча, шубха ва таъвилга нисбатан узр келтириш хамиша мавжуд бўлади ва фақатгина исломий хукуматга боғланган улил амр шўросини канали орқали йўқотилади. Демак, агар мана бу таъвилотлардан қутулишни истасанг, улил амр шўросини ташкил қилиш ва вахдатни,хукумат қудратини  қўлга киритиш сари харакат қил. Агар мана бундай хукуматни исломий мазхабларни бирини асосига кўра қўлга киритган бўлсак, уни қувватлантириш учун барча мусулмонларни шунга сари харакат қилишга даъват қилайлик ва хамма бирга ўзаро сухбатлашайлик, хамма ўзи турган сатхда шўрони ташкил қилади ва мана шу шўрога эргашади ва барча таъвилотларни ўзаро сухбатга даъват қиламиз ва барча таъвилотларни шўрога олиб чиқамиз ва уларни хаммасини мана бу вохид шўрони назорати остида ислох қиламиз. Мана бу яхши чора бўла олади.

У пайтгача шубха ва таъвилга узр келтиришни умри узунроқ бўлади, чунки хужжат таъвил қилаётган шахсга кечроқ етиб боради, хужжатни хақиқий етказувчиси хам хозирча мавжуд эмас, гохида эса жуда кўп ўринларда сизларни ўзингиз хам уларга ўхшаш таъвил ахли бўласизлар, улар сизни таъвилингизни қабул қилишмайди ва сиз хам уларни таъвилини қабул қилмайсиз, ўртада ўзини вохид ижмоъси билан ихтилофларга хотима ясайдиган  қози бўладиган шўро хам мавжуд эмас. Бу ерда сени ўзинг хам шикоятчи ва хам қози ва қарама-қарши томон хам шикоятчи ва хам қози бўла олмайди ва сен унга қарши ва у хам сенга қарши хукм содир қилишни имкони йўқ.

Мана бу холатда худди бошқа заруратларга ўхшаш унга муносабат билдириш, юракни кенгроқ қилиш, сабр-тоқатли бўлиш  лозим бўлади ва бизларга ўтган асрлардаги  аждодларимиздан етиб келган одобларга пойбанд бўлишимиз керак. Шу жумладан: ўзимизга мухолиф бўлганларга хурмат билан ва инсоф билан муносабатда бўлайлик,( мана бу нарса хозирги пайтда жуда кам топилади), қуйидаги асл қоидани химоя қилайлик,

«إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَيْنَ أَخَوَيْكُمْ»

ва ахли қибла билан душманчилик қилишдан,кина сақлашдан пархез қилайлик.  Вахдатни хифз қилиш бўйича шариатдаги биринчи даражали ишларни йўлга қўйиш ва турли-хил диёрларда дорул исломни ташкил қилиш сари қилинаётган харакатни тезлаштириш ва мусулмонлар яшайдиган диёрларда исломий вохид шўрони ташкил бўлишини тезлаштириш ва ахли фан мана бу борада баён қилган бошқа ўринлар бўйича харакат қилишимиз керак.

Мана бу ўринларни албатта риоя қилишимиз керак,булар бизлар зарурат хукми сифатида ахамият беришимиз лозим бўлган абзорлар хисобланади. Биринчи даражали ишларимиз қайсилар эканини  кўриб чиқишимиз керак. Душманчилик қилиш,кина сақлашдан пархез қилишимиз лозим, инсофли бўлишимиз керак, яна қайтариб айтаман инсофли бўлишимиз керак, мана бу нарса хозирда нихоятда камайиб кетган. Шунинг учун хам биринчи даражали нарсаларни айтиб ўтмоқчиман. Ўзингиз бир эътибор беринглар, ибни Таймия мусулмонларга манфаъатли бўлган ишларни қандай баён қилади.

Ибни Таймия рохимахуллох жуда кўп мустахаботларни тарк қилиш дўстликка боис бўлади,деб биларди, у киши айтадики: ” динда дўстликка эришиш йўлидаги манфаъатлар, жуда кўп ишлардан кўра буюкроқдир;  худди росулуллох саллаллоху алайхи васаллам каъбани биносини ўзгартиришни ташлаб қўйганларига ўхшайди, чунки уни ўз холича қолиши дилларни яқинроқ бўлишига боис бўлган эди.” Ибни Масъуд розиаллоху анху Усмон розиаллоху анхунинг  сафарда намозни комил ўқишини айблади, аммо ўзи уни орқасида намоз ўқиди ва айтдики: тортишишлик яхши нарса эмас.

(давоми бор………)

Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

 
Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

Шайх Абу Хамза хўромий хафизахуллохни аудио тасмасидан ёзиб олинган.

(51- қисм)

Мана бу,  ақидавий ва равторий мусулмон  беморларни аксари тушиб қолган йўлдир. Мусулмонларни орасидаги ақидавий ва равторий беморлар мана шу нарсалар борасида мана шу йўлга тушиб қолганлар, улар аллохга итоат қилишни қасд қилишган, аммо ижтиход ва таъвилда хатога дучор бўлишган, ундан хам баттарроғи хозирги пайтда қози ва маржаъ сифатида улил амр шўросига хам эга эмасмиз, худди росулуллох саллаллоху алайхи васалламни асрларида ва хулафойи рошидинни асрида  осонлик билан  мурожаъат қилинадиган ва масалани минтақа ё жахон миқёсида охирига етказадиган  шўролар,қозилар мавжуд эмас, бизлар фақат ўзимизни қишлоғимиз ёки шахримиз ё гурухимиз ёки ўзимизни атрофимиздагилар бўйича бир иш қила оламиз холос. Шу сабабли хам шубхага ё таъвилга кўра узр хамиша мавжуд бўлган, хозирги вазиятда хам исломий хукуматга тегишли бўлган улил амр шўросини канали орқали мана бу холатни йўқотилади.

Аммо шунга қарамасдан, қуйидаги нуқтага хам ишора қилиниши ва айтилиши лозим бўлади: таъвилга узр келтиришни маъноси, шахс масалан ла илаха иллаллохни,жаннатни,жаханнамни ёки барча ахли қибла учун маълум бўлган шариат фарзларини бирортасини инкор қила олади,дегани эмас. Хеч ким бундай нарсаларни инкор қила олмайди. Масалан бугунги кунда кофир секулярлар қилаётган ишлар ёки худосизлар қилаётган нарсалар яъни олдин уларга занодиқа дейиларди, ёки ғуллот қилаётган нарсалар,ижроий қонунларга ва шариатдаги ошкор нарсаларга қаршилик қилинган тақдирда хам таъвил қилувчи шахсни устида “хад”ни ижро қилинмайди,деган маънода эмас, йўқ бундай бўлмайди; балки мана бундай шахс хам худди бошқа мусулмонлар сингари истисно қилинмайди. Шунингдек Қуддома ибни Мазъун розиаллоху анху хам шароб ичган пайтида уни устида хад ижро қилинди, шунингдек мана бундай фикрдаги таъвил қилувчи  кишиларни танқид қилинмайди,деган маънода эмас, йўқ ундай эмас. Балки мана бу шаръий таъвиллар шахсни иймонига зарба урилишига рухсат бермайди ва шахсни устида такфир хукми содир бўлишига монеълик қилади ,деган маънодадир. Таъвил қилувчи шахсни ё мужтахидга тақлид қилган муқаллидни  устида такфир хукми содир бўлишини олдини олади.

Хар қандай суратда хам, барча мусулмонлар ғайри таъвил бўлишни,такфирни шартларидан деб билади, агар кимки шаръий манбаъларда шаръий таъвилга эга бўлса, мана шу таъвил уни такфир қилинишига монеълик қилади. Хўп, хозир сиз ўзингизни атрофингизга бир эътибор беринглар,сизлар қилган ишлар  сабабли сиз уларни кофир деб санаган исломий фирқалардан бўлган кишиларни сўзлари ё қилган ишлари оятлардан,хадислардан, тарихий ривоятлардан қилинган таъвил эмасми? Улар аллохга итоат қилиш учун мана бу сўзларни айтишяптими  ва мана бу ишларни қилишяптими ё аллохга душманчилик қилиш учунми? Агар хатто шубха қилсангизлар, мана бу шубхани ўзи хам уларни такфир қилинишига монеълик қилади. Чунки улар исломга ишонч билан кириб келишган  ва шак,шубха билан ундан чиқишмайди.

Энди, таъвил қилувчи шахс  ё мазхаб хақидаги ахли қиблани қоидаларини барчасини кўрмасликка оладиган кимсалар, шубхасиз ё ахли қиблани бир гурухини бошқа бир гурухига қарши қилишни истаётган мунофиқ ва секулярзадаларга ўхшаш доно душмандир ёки мухолиф фирқани қаршисида ўзини фирқасини химоясига мухтож бўлган жохил дўстларимиздир, улардаги мана бу эхтиёж бундай хатоларга дучор бўлишларига ва мухолиф гурухни такфир қилишларига  сабаб бўлган.

Хар икки холатда хам улар ғайри шаръий йўлда харакат қилаётган хисобланади ва уларни хар иккови ахли қиблани вахдатини,қудратини нишонга олишган ва мусулмонларни заифлаштириш ва ахли қиблани орасидаги тафарруқ ёриқларини чуқурлаштириш бўйича харакат қилишяпти ва уларни хар иккови ўзлари истаган ё истамаган холда ахли қиблага вахдатни,қудратни,хайбатни қайтишига монеълик қилишяпти, улар хатто буюк кишиларнинг исломий хукуматни ташкил қилиш бўйича қилаётган жиходларини бехосил бўлишига хам сабаб бўлишяпти.  

(давоми бор…….) 

Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

 
Шайх Абу Хамза хўромий хафизахуллохни аудио тасмасидан ёзиб олинган.

(50- қисм)

Яна қайтадан эслатиб ўтаман, яна такрорлайман,буни юз марта бўлса хам айтилиши керак, бутун тарих давомида мўътазила ва хаворижга ўхшаш жуда кўп фирқалар мавжуд бўлган ва хозирги пайтда улар мавжуд,лекин харгиз солих ва раббоний уламолар томонидан такфир қилинган эмаслар. Хаворижлар мусулмонларни қонини халол қилиб мусулмонлар қабул қиладиган усулларни кўпини инкор қилишган, Али ибни Аби Толиб розиаллоху анхудек кишини такфир қилишган ,бўлиб хам бу киши собиқунал аввалундан эди,ухудда ва бадрда,бошқа ғазотларда иштирок этгандилар, у киши ашара мубашшарадагиларни бири бўлиб байъатур ризвонда иштирок этганлар, мана бу қадрли сахоба хақида мана шунча ривоятлар мавжуд. Улар мана шундай кишини такфир қилишган. Шундай буюк инсонни такфир қилишган. Улар аллох ундан рози бўлган кишини такфир қилишган. Қуръон оятлари сабиқунал аввалун хақида таъкидлаб келган.  Байъатур ризвонда қатнашган кишилардан аллох рози бўлган ва росулуллох саллаллоху алайхи васаллам хам уларни ахли жаннат кишиларидан деганлар, байъатур ризвонда мунофиқлар бўлишмаган, росулуллох саллаллоху алайхи васаллам мана бу дунёда бўлган пайтларидаёқ уларга жаннатни ваъдасини бергандилар, аммо хаворижлар  у кишини такфир қилишади, бунга қўшимча равишда хаворижлар  Али ибни Аби Толиб  розиаллоху анху билан бирга бўлган минглаб сахобаларни хам такфир қилишади, аммо уларни қилган таъвиллари такфир қилинишларига монеълик қилди. Агарчи улар мана шунча буюк сахобаларни такфир қилишган бўлса хам ўзлари такфир қилинишмади, демак, сахобаларни хато таъвил билан такфир қилиниши хам, сен уларни такфир қилишингга боис бўла олмайди. Уларни ўзлари бу хатога дучор бўлишган ва уни тўловини хам тўлашлари лозим, сен нима учун уларни жиноятига ўзингни шерик қилишинг керак? Сен уларни такфир қилганингдан сўнг уларни қилган жиноятларига шерик бўласан.

Ибни Таймия рохимахуллох айтадики: “росулуллох саллаллоху алайхи васалламга эргашишни қасд қилган таъвилгар такфир қилинмайди,балки агар у ўзини қўлидан келганча харакат қилгач хатога дучор бўлган бўлса, уни хатто фосиқ хам демаймиз, мана бу одамларни наздида “амалий масалалар” борасида танилгандир. Аммо “ақидавий масалалар” борасида жуда кўп одамлар мана бу заминада хато қилган кишиларни кофир дейишган, аммо бу сўзлар сахобаларни хеч қайси бири ёки уларга яхшиликда эргашган кишилар ёки машхур мусулмон имомлар  томонидан хам  айтилмаган, балки аслида бу бидъат ахлини сўзидир.”

Қаранглар ибни Таймия нима дейди: росулуллох саллалоху алайхи васалламга эргашишни қасд қилган таъвилгарни такфир қилинмайди. У ўзини қўлидан келган харакатини қилган ва хатога дучор бўлган, хатто уни фосиқ хам демаймиз, у кишини айтишича: мана бу умум наздида танилган нарса, яъни амалий масалаларда  умумий бир нарсадир. Яна айтадики: бир гурух кишилар борки, агар бир киши ақида  бўйича таъвил ва хатога дучор бўладиган бўлса унга кофир дейишади. У киши айтадики: мана бундай сўз сахобаларни ва яхшилик билан эргашган сабиқунал аввалундан эшитилган эмас,балки бу сўз кимники? Мана бу сўз ахли бидъат бўлган кишиларни  сўзидир.

У киши бошқа бир жойда айтадики: ” мана шу равишда, бу айтган кимсани кофир дейилмайдиган сўзлардир, балким хақни танишга боис бўладиган хужжатлар сўзни айтган кишига етиб бормагандир, шояд унга етиб борган бўлса хам у учун исбот қилинмагандир, ёки уни фахмлашга қодир бўлмагандир, ёки унга шубхалар кўндаланг келгандир ва аллох шуни воситасида уни узрли қилган. Демак, мўъмин бўлган ва хақ талаб қилишда қўлидан келганча харакат қилган,аммо шунга қарамасдан хатога дучор бўлган кишининг хатосини худованд – хар нарса бўлишидан қатъий назар – кечиради. Бу назарий масалалардами ё амалий масалалардами фарқи йўқ, мана бу пайғамбаримиз саллаллоху алайхи васалламни асхобларини  ва ислом аиммаларини жумхурини равиши бўлади.” 

Ибни Таймиянинг мана бу  сўзлари ахли қибладан бўлган таъвил ахлига муомала қилишда хато йўлга тушиб олишган биродарлар учун нихоятда фойдали бўлиши мумкин. Махсусан ўзларини ибни Таймия рохимахуллохни шогирдларидан деб хисоблайдиган бузургвор кишиларга  фойдалидир. Улар мана бу сўзларни бир неча бор қайтариб эшитишсин, улар ўзларига устоз деб билишган кишининг, мана бу борада ахли қибланинг таъвил қилувчилари хақида, нима деганликларини  яхшилаб тушуниб олиш учун  ўзлари  бир неча марта такрорлашсин.

Албатта, ибни Таймия рохимахуллохни ўзи хам “ақида ва тавхид” борасида “Бакрий” билан бир неча марта мунозара қилган, Бакрий таъвил қилган эди,мана шу таъвиллар ибни Таймия рохимахуллох тарафидан такфир қилинишига монеълик қилган эди. Ибни Таймия “Бакрий” билан бирга тавхид масаласи бўйича мунозара қилган пайтида ( эътибор беринглар тавхид масаласи бўйича мунозара қилган) Бакрий ўзини эътиқодлари учун оят ва хадислардан фойдаланган ва таъвилотларни келтиради, ибни Таймия рохимахуллохни назари бўйича  мана шу таъвилотлар Бакрийни такфир бўлишига монеълик қилади! Қимматли дўстлар, биродарларим, агар яхшилаб эътибор берсангизлар, хозирда бизларни биродарларимиз томонидан такфир бўлаётган кишилар оятларга, хадисларга ва тарихий ривоятларга истинод қилишади ва уларни аллохга ва росулуллох саллаллоху алайхи васалламга итоат қилишдан бошқа мақсадлари хам йўқ. Мана бу аксар гурухлардаги холат, албатта орада мустасно холатлар хам мавжуд,аммо хукм истисно асосида содир қилинмайди.

(давоми бор……..)

Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

Шайх Абу Хамза хўромий хафизахуллохни аудио тасмасидан ёзиб олинган.

(49- қисм)

Мана бу борада ибни Рушд рохимахуллох албаян ваттахсилда келтиришича, имоми Молик айтадики: одамлар учун фатво беришлик мана бу тарзда бўлмайди, яъни мана бу халол ва мана бу харом дейилмайди,балки мен мана бу ишни нотўғри деб биламан ёки мен мана бундай ишни қилмайман,дейилиши керак. Ўтган замонларда одамлар мана шу билан кифояланишган ва хурсанд бўлишган, улар айтишардики, биз буни хуник деб биламиз ёки ундан пархез қилиш керак, лекин улар мана бу халол ёки мана бу харом дейишмасди  ва ибни Рушд рохимахуллох давом этиб айтадики: менга шуниси қизиқки, бу бизни минтақаларимизда хам ривожланган нарса. Яъни ибни Рушд рохимахуллохни замонида хам шундай нарсалар бор бўлган.

Мусулмонлар яшайдиган диёрлардаги уламолар яна қайтадан мана шундай даркни қўлга киритишларига ва ижтиход қилса бўладиган ишларда ёки жуда кўп ижтиходлар қилишга тўғри келадиган ишларда мана буни  халол дейман  ва мана буни харом дейишади,демасликларини,балки мен буни нотўғри деб санайман ё мени назаримда бу тўғри бўлади  ёки мен бу ишни қилмайман, дейиш билан кифояланишларини умид қиламиз. Чунки бир-бирини зиддига айтилган сўзларни орқасидан ўзаро такфир қилишлар хам бошланади. Уламолар ўзларининг  солих ота-боболарини равишларига қайтишларини умид қиламиз.

Мана бу ижтиход қилса бўладиган ишлар бўйича турли-хил таъвилотлар вужудга келади, қишлоқда ва шахарда, минтақадаги мусулмонларнинг вохид улил амр шўроси ёки бутун жахоннинг вохид улил амр шўроси ташкил бўлгунича, бир мужтахиднинг ижтиходи билан бошқа бир мужтахидга ёки мана бундай ижтиходга амал қиладиган муқаллид кишига хамла қилиб бўлмайди, ёки уларни такфир хам қилиб  бўлмайди; балки уларни кўз- қарашларини танқид қилиш чорчўпи бўйича шаръий услубларни риоя қилган холда танқид қилса бўлади холос.

Демак, бир мужтахиднинг ижтиходи  билан бошқа бир мужтахидга ёки ана ўша бошқа бир мужтахид билан бирга бўлган муқаллидга хамла қила олмайсиз. Сиз хам бир мужтахиднинг тарафини олсангиз ва у хам бошқа бир мужтахидни тарафини олса, сен бир мужтахидни ижтиходи билан хамла қиласан ва у хам бошқа мужтахидни ижтиходи билан сенга хамла қилади, бу билан  хозирги даврларда бизлар гувох бўлиб турган   ўйинлар,жиноятлар содир бўлади.

Мусулмонлар яшайдиган диёрларда яна қайтадан исломий хукумат ташкил бўлиб улил амр шўроси шаклланмагунча ва ўзини вохид ижмоъси билан амр ба маъруф ва нахий аз мункарни рисолатини ўзини зиммасига олмагунича, мана бу изтирорий холат, яъни  худди ўлакса хайвонларни гўштини истеъмол қилишдек бу вазият ўртадан кетмагунча давом этади. Олдимиздаги мавзу билан тўғри муносабатда бўлишимиз  лозим.

Ибни Таймия рохимахуллох мазхабларнинг  имомлари хақида айтадики: уларни хеч қайси бири росулуллох саллаллоху алайхи васалламни сахих  хадисларига қасддан қаршилик қилишмаган. Демак сахих хадисларни тарк қилишда улар учун узр,асос келтиришимиз керак. Буни давомида айтадики: хамма узрлар уч хил бўлади:

1-Мана бу сўзни росулуллох саллаллоху алайхи васаллам айтганликларига ишонмаслик.

2-Хадисни хадафи фалончи мавзу эканига ишонмаслик.

3-Масалани хукми  мансух бўлганига эътиқод қилиш.

Хўп, хозирги пайтда исломий мазхабларни,фирқаларни барча  ихтилофларига назар солсангиз, бу ихтилофларнинг оятларга тегишли бўлган масалаларда,таъвилотларда ва ривоятларга тегишли  таъвилотларда эканини кўрасиз. Хамма исломий фирқаларни ,мазхабларни ихтилофлари мана шунда. Ёки улар росулуллох саллаллоху алайхи васалламнинг мана бундай сўзни айтганларига ишонишмайди. Ёки хадиснинг хадафи, сен сухбат қилаётган нарса хақидаги фалончи мавзу эканига ишонишмайди, ёки мана бу масалани мансух бўлган деб эътиқод қилишади.  Хўп, улар росулуллох саллаллоху алайхи васалламни мана бу ривоятларини таъвил қилишган эди ва улар учун узр келтирган ва улар узрга эгадурлар. Хўп, қуръон оятларидан хам шундай таъвилотлар мавжуд ва бундай таъвилотлар бутун жахон ё минтақадаги улил амр шўроси ташкил бўлгунича давом этади ва  ўша пайтгача исломий фирқаларни,мазхабларни шаръий таъвилотлар сабабли такфир қилиб бўлмайди; модомики улар аллохни шариатидаги чорчўпни ичида ва мусулмонларни жамоатида харакат қилишар экан.

Хатто ибни Таймия рохимахуллохни сўзи бўйича агар улар ботинда кофир бўлган  кофир мунофиқ бўлишса ёки аллохга иймон келтирган мунофиқ бўлишса хам, хар қандай холатда агар уларни мунофиқларни жумласидан,деб хисоблаганимизда хам улар мусулмонлардан хисобланади; мана буларни хаммаси хам узрдир. 73 фирқа хақидаги хадисда кўрганимиздек хамма фирқалар хам диндан четга чиқишмаган, чунки росулуллох саллаллоху алайхи васаллам уларни хаммасини ўзини уммати деб хисоблаганлар. Росулуллох саллаллоху алайхи васаллам бир кофирни ўзларини умматларидан деб хисоблашлари мумкинми?

(давоми бор…….)

Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

Шайх Абу Хамза хўромий хафизахуллохни аудио тасмасидан ёзиб олинган.

(48- қисм)

Хурматли сахобаларни асрида тахлил ва тахрим хаддидаги нотўғри таъвилотлар мавжуд бўлгандан сўнг, хозирги асрда мана бундай нарсалар бўлиши мумкин эмасми? Росулуллох саллаллоху алайхи васалламни шогирдлари мана бундай хатоларга дучор бўлишлари мумкину,лекин бизларни устозларимизни шогирдлари ва бизларни шогирдларимиз бундай хатоларга дучор бўлмасликлари керакми? Мана бу назар хатодир, мана бу назар росулуллох саллаллоху алайхи васалламни ўзларини  ва у кишининг шогирдларини хақорат қилиш ва бизни устозларимизни ва бизларни шогирдларимизни буюклаштириб кўрсатиш бўлади. Мана бу ғурур,такаббур, истикбордир. Демак, росулуллох саллаллоху алайхи васалламни асрларидан сўнг то бугунги кунгача ва то қиёмат кунигача хам шахслар мана бундай хатоларга дучор бўлмасликлари мумкин эмас. Бўлиб хам хозирги улил амр шўроси қулаган ва уламолар зарурат юзасидан шахсий ижтиходларга қўл урган ва кўпчиликни ижтиходини ва шўросини ўрнини шахсий ижтиходлар эгаллаган пайтда бундай бўлиши табиийдир. Уламолар мажбур бўлган шахсий ижтиходлар нимани ўрнини эгаллаб олган? Кўпчиликни ижтиходини,шўросини ўрнини эгаллаб олган:

«وَلْتَكُن مِّنكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ ۚ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ* وَلَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ تَفَرَّقُوا وَاخْتَلَفُوا مِن بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ الْبَيِّنَاتُ ۚ وَأُولَئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ»  (آل‌عمران/۱۰۵-۱۰۴)،

Ораларингиздан  яхшиликка (исломга) даъват қиладиган,ибодат- итоатга буюрадиган ва исён гунохдан қайтарадиган бир жамоат бўлсин. ана ўшалар нажот топгувчилардир. ** Аниқ хужжатлар келганидан кейин бўлиниб кетган ва бир-бирлари билан ихтилоф қилиб, талашиб – тортишган кимсалар каби бўлмангиз! ана  ундайлар учун улуғ азоб бордир.

Бу ерда амр ба маъруф ва нахий аз мункар қилишга лойиқ бўлган мақом “уммат”дир. Хурматли биродарлар ва опа-сингиллар, қулоқ солинглар “валтакун минкум умматун” мана бу маржаъ умматдир,

«يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ»

Мана бундай уммат сизларни орангизда бўлиши лозим. Амр ба маъруф ва нахий аз мункар қилишга лойиқ,муносиб маржаъ уммат бўлади.  Умматни мавжуд бўлиши хам шўрога боғлиқ нарса, чунки шу шўрони канали орқали  амр ба маъруф ва нахий аз мункар қилмоқчи бўлган кишиларга “ижмоъ” сифатида вохид назар ироя берилади.

Мана бу уммат ягона раъйни амр ба маъруф ва нахий аз мункар қилган кишиларни хаммасига ироя беради,  одамларни бошини айлантириб бир неча бўлакларга бўлиб ташлайдиган  хилма-хил раъйларни ироя бермайди.  Дўстлар  бир эътибор беринглар,уммат ижмоъ номли  бир раъйни ироя беради; мана бу ижмоъ амр ба маъруф ва нахий аз мункар қиладиган кишиларни хаммасига ироя берилади ва турли-хил шахарларга,қишлоқларга ёки хохлаган жойларига бориб таблиғ қилмоқчи бўлган  барча шахсларга,минглаб нафарларга,бир қанча минг кишиларга ягона раъйни ироя беради. Нима учун? Чунки  уларни хаммасини раъйи умматники ва мана бу умматни вохид ижмоъсидир. Энди мана бу пайтда фалончи қишлоқни, фалончи шахарни,фалончи вилоятни,фалончи давлатни раъйини бир-биридан фарқи йўқ, уларни хаммасини сўзи битта. Фалончи махаллани муллоси бир нарса дейдиган бўлса, бошқа бир махаллани муллоси бошқачароқ нарсани айтибди,деган нарса бўлмайди. Ёки ота бир масжидга бориб бир нарсани эшитиб келган бўлса, ўғил бошқа бир масжидга бориб бошқа бир нарсани эшитибди ёки куёв ва бошқа қариндошларни хар бири бошқа бир нарсани эшитибди, бўлмайди. Энди мана бу кишиларни хаммаси жамланиб сухбатлашган пайтларида уларнинг хар бири бир-биридан фарқли сўзларни айтишади. Бири келиб бизни муллойимиз бундай ,деди деса,бошқаси бизни муллойимиз мана бундай деди,дейди, шунинг учун хам аллох таоло амр ба маъруф ва нахий аз мункарни ўзига муносиб мақомга ато қилган яъни “уммат”га:

«وَلْتَكُن مِّنكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ».

Мана бу уммат шўродан вужудга келган ва ягона раъйни ироя беради.

Хўп, уламолар мана бу даъватни вазифаси “шўродан” келиб чиққан ягона “уммат”ни бўйнида эканини ва мана бу умматни аъзолари уларга ироя берилган “ижмоъ”га эргашган холда хаммалари бир хил шева билан мусулмонларга сухбат қилишларини яхши билишган, аимма ва уламолар буни яхши билишарди. Улар мана бу даъватни илгари юргизишлик шўродан чиқиб келган  умматнинг  вазифаси эканини ва мана бу умматни аъзолари хам мана бу ижмоъ ироя берган раъйга эргашишларини ва уларни хаммаси мусулмонларга бир хил шева билан сухбатлашишларини ва одамларнинг бошлари айланиб саргардон бўлиб қоладиган холатга туширмасликларини  билишарди. Улар умум мусулмонларга вохид раъйни етказишади ва мана бу вохид раъйга итоат қилиш вожиб ва унга қаршилик қилиш харомдир. Шунинг учун хам танхо мана бу ташкилот мустахдиса ва кундалик масалалар бўйича харом ва халол қилиш мақомига лойиқдир,уламолар мана буни жуда яхши билишган.

Аммо улар шуни хам яхши билишардики, энди хозирги пайтда исломий хукумат хам қулаган ва мана бу буюк мусибатни кетидан “вохид уммат” хам мавжуд эмас ва ўртада кичик,тарқоқ умматлар  вужудга келган, яъни ўнлаб кичик,тарқоқ умматлар вужудга келишган ва улил амрни  “вохид шўро” си хам нобуд бўлган, шўрони вохид ижтиходини ва вохид умматни  ўрнини бир неча шахсларнинг ижтиходлари эгаллаган ва “вохид ижмоъ” хам табиий равишда ўртадан йўқолган; бу ерда “аззаруроту  тубихул махзурот” қоидасини хукми бўйича, хар бир олим ночор холда ўзларининг мавжуд вазиятларидаги мусулмонларнинг эхтиёжлари тақозо қилган масалалар бўйича аниқлаштириб беришга мажбур бўлганлар, улар ана ўша ўзларининг  замонларида ойдинлаштириб беришга мажбур бўлишган. Аммо мана бу уламолар ўзларини раъйлари “ижмоъ”ни раъйига ўхшамаслигини хам яхши билишган, мана бу раъй умматдан келиб чиққан ижмоъни раъйи эмас эди ва  кундалик ижтиходий ишлар бўйича халол ва харом меъёрида бўла олмайди. Шу сабабли, олдин хам айтиб ўтганимиздек,  имоми Молик рохимахуллохга ўхшаган кишилар учун бир муфтининг ихтилофли масалалар бўйича мана бу харом,дейиши нихоятда оғир бўлган, балки улар мен буни нотўғри деб биламан ,дейишлари лозим бўлади.

(давоми бор……..)

Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

Шайх Абу Хамза хўромий хафизахуллохни аудио тасмасидан ёзиб олинган.

(47- қисм)

Ибни Таймия рохимахуллох айтадики: хаворижлардаги бидъатни сабаби уларнинг қуръонни ёмон тушунганликларини кетидан бўлган эди, унга қарши чиқишликни мақсад қилишмаган, унга далолат қилмаган нарсани тушуниб олган эдилар,бу нарса гунохкор кишиларни такфир қилишга сабаб бўлади ,деб ўйлашарди. Кўрдингизми, ибни Таймия рохимахуллохни  хавориж хақида айтишича, уларнинг қилаётган ишлари улар қуръонни нотўғри тушуниб олганликларини кўрсатиб турибди, улар қуръонга қарши чиқиш ё душманчилик қилишни қасд қилишмаган, уларни тушунчаларига кўра мана бу гунохларга дучор бўлган кишилар кофир бўлади,деб ўйлашарди. Улар шундай таъвил қилган эдилар, улар қуръонни оятлари ва ривоятларига нисбатан шундай истинод қилган эдилар. Уларнинг хато таъвиллари сабабли хеч ким уларни такфир қилмади.

Хўп, энди садрил исломни бошланғич даврида исломий хукумат мавжуд бўлган пайтда, мана бу адашган харакатлар ўша даражада қолишади ва ғолиб харакатга айланишмайди. Аммо росулуллох саллаллоху алайхи васалламни равишлари бўйича қурилган исломий хукумат қулагач ва вахдатга сабаб бўладиган ягона улил амр шўроси йўқолгач, хилма-хил кўз-қарашларга вахдат бағишловчи маржаъ исломий хукуматни қулаши оқибатида йўқолгач,бу ерда мусулмонлар мурожаъат қиладиган бошқа маржаъ мавжуд эмас эди, хар ким ўзини хақ деб билмаслиги учун мана бу маржаъ ўзини ижмоъси билан охирги назарини содир қиларди. Мана бу маржаъ йўқолгач вужудга келган ихтилофлар сабабли фирқаланиш, мазхабларга бўлиниш вужудга келади.  Бизларни барчамиз бутун тарих давомида кўриб турганимиздек, мана бу ошкор хақиқатни хеч ким кўрмаганликка ола олмайди.

Мана бу мазхабларга бўлинишлар, фирқаланишлар, гурухларга тақсимланишлар ана ўша она маржаъни бузилгани ва шўродан вужудга келган хамда вохид ижмоъни ироя берадиган вохид умматни йиқилиши сабабли юзага чиққан эди, мана бу маржаъ яна қайтадан қайтиб келгунича мана бу мазхабларга бўлинишлар, фирқаланишлар, хилма-хил гурухларга тақсимланишлар ва турли-хил таъвилотлар асосида вужудга келадиган турли-туман ихтилофлардан қутулишни иложи йўқ, хеч ким бундан қочиб қутулиб кетолмаган, шунингдек бу нарса  бутун тарих давомида доим мавжуд бўлган.

Мусулмонлар мана бундай мусибатга дучор бўлиб ўзларини исломий хукуматларини қўлдан бой берган пайтларида, мана бу харакатлар аксар жамиятларда ўз-ўзидан хоким бўлди,мазхабларга бўлинишди. Бундан ташқари мунофиқлар ва секулярзадалар хам фирқалашни ва ўзларини атрофларига бир гурух мусулмонларни жамлашни  бошлаб юборишди. Ўтган даврларда хам улар хилма-хил фирқаларни вужудга келтиришган ва хозирда хам мана шу секулярзадалар ўзлари учун турли-туман тафсирлар ва ахзоблар унвони остида фирқалашларни ва ўзларини атрофларига бир гурух мусулмонларни жамлашни  давом эттиришяпти. Хозирги даврда улар  ўзларининг  исмларини хизб қўйиб олишган.

Исломий хукуматни ва шўрони қўлдан бой берилгани сабабли осонлик билан ўтган бир неча асрдан хозирги пайтгача исломий диёрларни ва мусулмонлар яшайдиган минтақаларни жуда кўпида ёлғон ва тўғри ижтиходларни,таъвилотларни бозори чаққон бўлиб қизиган. Энди бу ерда ихтилоф хоким эмас, балки тафарруқ вужудга келган.

Ихтилофни умри қисқа бўлиб ўзини самарасини беради ва шўрони ўзида дафн бўлади. Аммо тафарруқ асрлар давомида чўзилиши ва фожеъаларни келтириши мумкин. Мана бу бизларни хаммамиз кўриб турган тафарруқни ўзи бўлиб, улил амр шўроси  ташкил бўлгунича ва мана бу шўродан вохид уммат ижод бўлгунича ва бу умматдан вохид ижмоъ чиқиб келгунича, мана бу тафарруқ ўзини фожеъали хаётини давом эттиради.

(давоми бор……..)

Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

Шайх Абу Хамза хўромий хафизахуллохни аудио тасмасидан ёзиб олинган.

(46- қисм)

Бу ерда аллох таоло очиқ-ойдин мисолларни зикр қилиш билан бирга, бизларга вохид умматни вужудга келтириш учун охирги элчини шариатининг канали орқали аллох таолони ибодатларини қилиш эканини етказяпти, мана бу элчи хам шариатга эргашиш ва аллохни дастурларини баён қилиш билан исломий давлатни қобиғини остидаги улил амр шўросини, вохид умматни сақлаб қолиш учун ягона абзор деб таништиради:

«الَّذينَ اسْتَجابُوا لِرَبِّهِمْ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ أَمْرُهُمْ شُوري بَيْنَهُمْ وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ يُنْفِقُونَ» (شوری/38).

Улар парвардигорларига ижобат-итоат этган ва намозни тўкис адо қилган зотлардир. Уларнинг ишлари (мудом) ўзаро шўро- маслахат (билан) бўлур ва биз уларни ризқлантирган нарсалардан инфоқ – эхсон қилурлар.

Ха, улил амр шўроси қулашидан олдин ихтилоф зиддият эмас,балки хилма-хиллик бўлган, хилма-хиллик эса хамиша бойлик ва баракотни масдари бўлади ва бўлган, мусулмонларнинг ихтилофи хато йўлни босиб ўтаётган пайтида у ўша унутиш,хато доирасида қолади ва мусулмонларни шўросига мурожаъат қилиш билан бу иш хал бўлади; уммул мўъминин Оиша розиаллоху анхо улар билан назар бўйича ихтилофга эга бўлган сахобалар хақида шундай деб мархамат қилган эдилар: у ёлғон айтмаган, эхтимолан у ё унутиб қўйган ёки хато қилган ёки матлабни нотўғри тушунган. Мана бундай жамиятда баъзи кишилар ижтиход қилинадиган масалалар бўйича гўёки бошқачага ўхшаб туюлишади ва  хукмга,сурат масаласида  эътиқод қилиш бўйича бошқалар билан ихтилофга эга эмас, балки уларни бошқалар билан ягона фарқи баён қилиш,тушунтириш равишидадир. Улар хукмга ва масалани суратига эътиқод қилишда эмас ,балки  хукмни  баён қилиш,тушунтириш шевасида  бошқалар билан ихтилофга эга.

Албатта олдин хам айтиб ўтганимиздек, шаръий хужжатларга нисбатан хато таъвил қилишлик, росулуллох саллаллоху алайхи васалламни ва сахобаларни асрларида хам содир бўлган, хатто тахлил ва тахрим хаддидаги таъвилга Қуддома розиаллоху анху ва уни хамрохлари дучор бўлишади. Аммо исломий хукуматни ва сахобаларни шўросини мавжудлиги сабабли, шахсни устида “набавий хужжат” иқома қилинмагунича ва уларни жохилликлари шаръий канал орқали йўқотилмагунича ва улардан тавба қилишни талаб қилинмагунича, Қуддома розиаллоху анху ва у кишини хамрохлари оят ва шаръий манбаълар бўйича қилган хато таъвиллари учун такфир қилинишмаган.

Мана шу намуна хақида биз қайта-қайта хаворижлар хақида жуда кўп такрорий холда баён қилганмизки, алмуғнийда қуйидагиларни ўқиймиз:” агар шахс бегунох кишиларни ўлдиришни ва уларни молларини тортиб олишни хеч қандай шубхасиз ва таъвилсиз жоиз деб билса, кофир бўлади, лекин агар хаворижга ўхшаб уни таъвил қиладиган  бўлишса, агарчи улар мусулмонларни қонини тўкишни  ва молларини тортиб олишни мубох деб билишса ва бу ишларни аллохга яқинлашиш учун қилишса хам уламолар уларни такфир қилишмаган”. Буни давомида айтадики: ” шу жумладан хавориж мазхабида танилган ўринлардан бири шуки, улар жуда кўп сахобаларни, тобеъинларни такфир қилишган, шунингдек уларни молларини ва қонларини халол қилишган ва уларни ўлдиришлик худога яқинлашишга сабаб бўлади ,деб санашган,лекин мана бу масалаларга қарамасдан фуқахолар улардаги таъвил сабабли уларни устида кофирлик хукмини содир қилишмаган.”

Қаранглар дўстлар, айтишларича хаворижлар жуда кўп сахобаларни такфир қилишган, жуда кўп тобеъинларни такфир қилишган, уларни мол ва қонларини халол қилиб олишган, уларни ўлдириш  воситаси билан  аллохга яқинлашиш содир бўлади,деб санашган. Уларни фикрлашича, агар улар имоми Али розиаллоху анхуни ўлдиришса худога яқинроқ бўлишади. Улар ашара мубашшарадан хисобланган ва аллохни шариатида буюк мақомга эга бўлган имоми Алидек шахсни ўлдиришлик орқали  аллохга яқинлашиш  хосил  бўлади ,деб билишарди, аммо шунга қарамасдан хеч ким уларни такфир қилмади. Нима учун? Чунки таъвил қилишган эди.

Демак дўстлар диққат қилинглар, бизларнинг катта кишиларимиз сахобаларни,тобеъинларни такфир қилган кишиларни хам такфир қилишмаган. Улар ўзларини хақларига зулм қилган кишилар эди, сен хам ўзингни хаққингга зулм қилма. Чунки агар сен хам уларни такфир қиладиган бўлсанг, улардан фарқинг қолмайди, худди уларга ўхшаган  золим бўласан. Шунинг учун хам алмуғнини сохиби айтадики: сахобаларни,тобеъинларни такфир қилган ва уларни молларини,қонларини халол қилиб олган ва бу ишлар уларни аллохга яқинлаштиради,деб фикрлайдиган кишиларни хеч ким такфир қилган эмас.

(давоми бор…….)