Мўъминларнинг дорул исломни баробаридаги вазифалари.
(1-қисм)
Бисмиллах валхамдулиллах, аммо баъад: ассаламу алайкум ва рохматуллохи ва барокатух / 6-бўлим аввалги қисмат:
Ислом ва секуляризм динининг ўзаро муносабатлари номли китобда ва шунингдек олтинчи муқаддамот дарсларида мўъминларнинг дорул исломни баробаридаги вазифалари ва нубувват манхажига асосланган исломий хукуматни хусусиятлари……. хақида етарли сухбат қилинган, эслатиб қўйиш учун қисқа кўринишда дорул исломдаги фуқароларнинг учта асоси бўлмиш “дорул исломнинг” уч асарига (кучайтиришни ва “дорул исломни дифоъ қилиш, хижрат,рахбарлик) ишора қилиб ўтишга харакат қиламиз.
Шахс ўзига, нима учун аллох таоло инсонларни уч дастага 1- анъамта алайхим, 2- мағзуби алайхим, 3-золлинга тақсим қилган,деб савол берган пайтида, рўбарўсида хилма-хил хаёт равишларига эга инсонлар турганини тушуниб етади ва аллох таоло уларни хар бири билан муносабатда бўлиш учун – қиёматда бўладими ё дунёда бўладими- ўзига хос ахкомлар ва қонунлар таъйин қилган, мусулмонлар дунёда уларни хар бири билан мана шу қонунларга биноан муомала қилиши, рафтор қилиши лозим бўлади. Яъни шахс ўзини мўъминларни,муттақинларни ё ошкор “олтиталик кофирларни” дастасига яъни:
1الَّذِينَ هَادُوا 2- وَالصَّابِئِينَ 3- وَالنَّصَارَىٰ 4- وَالْمَجُوسَ 5- وَالَّذِينَ أَشْرَكُوا (مشرکین ،سکولاریست) و 6- مرتدین]
ёки ўзини мунофиқларни дастасига қўшган пайтида, ўзи билан қандай муносабатда бўлишингиз хақида хабар берган бўлади ва мана бу шахсни ўзи шариат қонунларида ўзининг ахком бўйича қайси дастага тегишли эканини таъйин қилади.
Кофирларнинг қайсарлиги,исёнкорликлари сабабли аллохнинг ерни бир қисми “олтиталик кофирлар” томонидан босиб олинган пайтда, мана бу кофирлар ўзларини куфр қонунлари асосида хокимият юргизишади ва буни қарама-қаршисида мўъминлар аллохни ерини бошқа қисмларида хокимият ўрнатишади ва аллохни қонунларини жамиятда ижро қилишади; мана бу икки жибхани қўл остидаги хокимиятда ўзига хос ахкомлар юкланади ва мусулмонларга шундай вазифалар юкланадики, улар бу вазифаларга худди шаръий дастурдек амал қилишлари лозим бўлади.
Мана бу кўринишда инсонлар учта турли-хил хаёт йўлидаги дастага бўлинишади ва мусулмонлар мана бу уч йўлдан бирини босиб ўтиш орқали бу йўлларни бирига жойлашишади, шу равиш билан диёрлар хам икки бир-биридан фарқли икки дастага бўлинади ва мўъминлар мана бу диёрларни бирида жойлашишга ва ўзаро хамкорлик қилишга ва ўзларини вазифаларини бажаришлари лозим бўлади.
1-Дорул исломдаги биринчи фуқаролик асосларидан бири, “дорул ислом”ни кучайтириш ва уни дифоъ қилишдир.
Шубхасиз “дорул ислом”ни хам хар қандай ижтимоъий борлиққа ўхшаш қувватланишга, эхтиёт қилинишга эхтиёжи бор, мўъминлар худди шахсий масалаларда бўлганига ўхшаш ижтимоъий масалаларда хам аллохдан тақво қилишлари керак ва аллохни шариатидаги қонунларга мувофиқ равишда ўзларини ижтимоъий хаётларини олиб боришлари ва хар бир мўъмин ўзи жойлашган синфида ўзини ижтимоъий вазифаларини бажариши лозим.
Бунга қўшимча агар “дорул ислом”ни бир қисмига душманлар хужум қиладиган бўлса, мусулмонлар қаерда бўлишларидан қатъий назар исломни борлиғини дифоъ қилиш учун жиход қилишлари вожиб бўлади, бу ерда хатто золим хоким билан бирга бўлса хам жиход қилиш мумкин ва барча исломий мазхабларни фуқахолари мана бу матлабга иттифоқ қилишган. Ахли суннат деб маъруф бўлган мазхаблардан ташқари шиъалар хам ислом борлиғини агарчи золим,мустабид хоким билан бирга бўлса хам дифоъ қилиш лозимлигига эътиқод қилишади, аммо бу ерда албатта исломни борлиғини дифоъ қилиш қасд қилинган бўлиши лозим. Яъни агар бизлар тарихда 12 имомлик усулгаро шиъаларнинг усмонийларнинг исломий изтирорий бадал хукуматини охирларида химоя қилганларини кўрган бўлсак, бу хукуматдаги золим шохларни ёки бўлмасам уларни мазхабларини химоя қилиш учун эмас,балки исломни борлиғини дифоъ қилиш учун қилинган. Чунки улар бу шохларни мустабид,золим деб билишар ва мазхабларини хам қабул қилишмасди. Ёки бўлмасам шофеъий мазхабидаги Ширкух ва Салохиддин Айюбий мисрдаги фотимийларнинг шиъа хукуматини химоя қилишганини ва ханбалий мазхабидаги ибни Таймияга ўхшаганлар шомга хоким бўлган ахли бидъат хукуматини химоя қилганини сабаби, мисрга ва дамашққа хоким бўлган шохларни ва уларнинг мазхабларини химоя қилиш эмас,балки салибий кофирлардан ва муғулларни мушрик кофирларидан ислом борлиғини,”дорул ислом” ни химоя қилиш бўлган. [1]
(давоми бор……)
[1] علی اصغر مروارید، سلسلة الینابیع الفقهیه، بیروت، دارالتراث، 1410، ج 9، ص 4950.