Партия (хизб),партиявийлик ва дорул ислом ва дорул куфрдаги хизблар (2) (23 бўлим)
(матлабни комил матни)
Агар диққат қиладиган бўлсак, аллох таоло харгиз ахли китобни, шибхи ахли китобни кофирларига нисбатан, агарчи улар исломнинг тахриф қилинган тармоқларидан бўлишса хам, “хизб” лақабини бермаганлигини кўрамиз. Аллох таоло мархамат қиладики:
وَالَّذِینَ آتَیْنَاهُمُ الْکِتَابَ یَفْرَحُونَ بِمَا أُنزِلَ إِلَیْکَ وَمِنَ الأَحْزَابِ مَن یُنکِرُ بَعْضَهُ (رعد/36)
( Эй Мухаммад), биз китоб (таврот,инжил) ато этган кишилар сизга нозил қилинган нарса ( қуръон) сабабли шодланадилар. ** (Яхудий ва насронийлардан сизга қарши бўлган) тўдалар орасида унинг ( қуръоннинг) бир қисмини инкор қиладиган кимсалар хам бордир.
“Хизб” аслида “илох”га эга бўлиш дегани ва бошқалардан мустақил маржаъга,бошқалардан “мустақил” дунёқарашга эга бўлишдир, бу худди либирал ва сармоядорлик хизбини дунёқарашидан бўлмиш коммунизм хизбини дунёқарашига ўхшайди. Ёки фаминистларни, нацианалистларни, интернацианалистларни дунёқарашига ўхшайди……мана буларни барчаси агарчи секуляризм динини ичидаги мазхаблар бўлишига қарамасдан уларни хар бири бошқаларидан мустақил равишда ўзига хос дунёқарашга эга, яъни аслида ўзларига хос “илох”ларни вужудга келтиришган ва бу бошқаларни “илох”ларидан фарқ қилади ва ўзига мустақилдир.
Мана бу холатда “ахзоблар” ахли китобдан фарқ қилади. Ахзоб ва хизбгаролар, секуляристлар (араб тили билан айтганда мушриклар) бўлишади; мусулмонларни орасида хам мунофиқлар ва секулярзадалар тўдаси “хизб”ни кўпайтиришга мойилликлари бор, чунки улар дорул исломдаги секуляристларнинг беғайратроғи, ахмоқроғлари бўлишади, қўлдан келганча қаттиқ диктаторлик билан мусулмонларни ўртасида “хизблар”ни ташкил қилинишини олдини олиниши керак, секуляристлар олдин ташкил қилган нарсаларини хам нобуд қилиниши лозим, магар мўъминлар билан паймон тузган мушрикларгина нобуд қилинмайди.
Дорул исломдаги ахли китоблар мусулмонларни орасидаги синфлар,сендиколардек хисобланади, улар жамиятни асосий қонунларини чорчўпида ва паймонга асосланган холда ўзларини шахсий ва ижтимоъий хаётларини давом эттиришади ва харгиз дорул исломда хизбларга оид мақсадларни кетидан юришмайди. Яъни харгиз аллохни хизбини нобуд қилиш учун ва дорул исломдаги хукумат қудратини қўлга киритиш учун ошкора хизб ташкил қилишга харакат қилишмайди ва хизбга оид фаолиятларни амалга оширишмайди.
Дархақиқат ахли китобни аллохни ризоятидан бошқа мақсади йўқ, улар аллох буйруқ берган йўлда харакат қиляпмиз ,деб ўйлашади, аммо кетаётган йўллари хато, адашган йўлдир ва………шу сабабли хам дорул исломда уларни химояга олинади ва уларга ўйлаб кўриш, фахмлаш,ақл юргизиш учун фурсат берилади, балким шуни натижасида улар адашиб кетишган йўлларидан ислом динини сахих йўлига қайтишлари мумкин ва ахли зиммани кофирлари дорул исломда тузилган паймонларга,шартларга кўра ўзларини тинч хаётларини давом эттиришади.
Мана бу холатда ахли китобни кофирлари ахзоблар жумласидан хисобланмас экан, авс ва хазраж қабилалари хатто араб,қибтий, курд, молоий, турк ва бошқа миллатлар хам “хизблар”ни жумласидан хисобланмайди, мана шу шаклда мухожир ва ансорларни хизбгаролик маъносида икки “хизб” деб хисоблашга харакат қилаётган кимсаларни ишлари бехудадир, бу фақат уларнинг “хизб” маъносидаги жахолатларини билдиради ёки улар огох холда авом халқни фариб бериш учун очиқчасига адаштиришларга қўл уришади, чунки бугунги дунёдаги илмий адабиётдаги хизбни,хизбгароликни таърифи очиқ-ойдин равшандир.
Мана бу борада хаворижларни хам “хизб” деб таништириб бўлмайди, бағий ахли қудратни касб қилиш учун жамоалардан,гурухлардан ёки хилма-хил тоифалардан шаклланган бўлишлари мумкин,аммо уларни орасидаги фақат секуляристларгина ахзоблар жумласидан хисобланади ва улар хизбга оид мақсадларни кетидан юришади.
Шунга асосланган холда аллох таоло амр қиладики:
مُنِیبِینَ إِلَیْهِ وَاتَّقُوهُ وَأَقِیمُوا الصَّلَاةَ وَلَا تَکُونُوا مِنَ الْمُشْرِکِینَ (روم/31)
(Аллохга) қайтгувчи бўлган холларингизда (унинг динини махкам тутинглар) ва у зотдан қўрқинглар хамда намозни тўкис адо қилинглар! Мушриклардан бўлманглар!
مِنَ الَّذِینَ فَرَّقُوا دِینَهُمْ وَکَانُوا شِیَعاً کُلُّ حِزْبٍ بِمَا لَدَیْهِمْ فَرِحُونَ (روم/32)
Улар (яъни мушриклар) динларини бўлиб, фирқа- фирқа бўлиб олгандирлар. Хар бир фирқа ўз олдиларидаги нарса билан хурсанддирлар. ( секуляризм дини бутун башарият тарихи давомида хеч қачон бирлашган эмаслар ва харгиз ягона умматни ташкил қилишмаган, балки хамиша турли-хил хизбларда, турли- туман умматларда ўзларини хаётларини давом эттиришган ва хар бир хизб хам ўзи эга бўлган нарса билан хурсанд бўлишган. Улар хозирда хам худди шу холатдадирлар.)
Қуръонда исломни сиёсий ва ижтимоъий тузуми комилан мушаххасдир, фақат ғайри мўъминлар ва мусулмонларни орасидаги алданганлар дорул исломдаги мана бу тузумдан қочишади. Тафарруқ ва “хизб” ясашларни ижод қилишлик, яъни дорул исломдаги иттиходни йўқотиш учун дорул исломда нобуд қилувчи вирусларни экиш ва мўъминларни орасидаги вахдатни йўқотиш ва мусулмонларни орасида зиддиятларни ,келишмовчиликларни, доимий қудрат ва улушга эга бўлиш жангларини ижод қилиш ва мусулмонлардан тарафдор тўплаш,хамда турли-хил,тарқоқ ахзобларга хомий топиш билан машғул бўлишдир ,ва нихоят эса: дорул исломни заифлаштириш ва дорул исломни бойликларини талон-тарож қилиш ва турли –хил тўсиқларни ижод қилиш ва дорул исломда қолоқликни вужудга келтириш, хатто дорул исломдаги хукумат қудратини парчалаб ташлашга сабаб бўлади.
Хизбгаролик жохилият ишларидан бўлиб бутун тарих давомида ёки хозирги асрда хам секуляристларни (мушрикларни) ўртасидаги ёмон ишлардан бири хисобланади, мана бу жохилий ишга ёки одамларнинг жохилий сендиколарини,хелфларини,анжуманларини ташкил қилишга даъват қилган хар қандай киши росулуллох саллаллоху алайхи васалламни сўзларига шомил бўлади, у киши мархамат қиладиларки:
أَلَا آمُرُكُمْ بِخَمْسِ كَلِمَاتٍ أَمَرَنِي اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ بِهِنَّ؟: الْجَمَاعَةِ وَالسَّمْعِ وَالطَّاعَةِ وَالْهِجْرَةِ وَالْجِهَادِ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ،
Огох бўлингизким, аллох субхана ва таоло мени амр қилган бешта калимага мен сизларни амр қиламан: жамоат (яъни мусулмонларни жамоатлари билан бирга бўлиш ва тафарруқдан узоқлашиш), эшитиш, итоат қилиш, хижрат, аллохни йўлидаги жиход,
فَمَنْ خَرَجَ مِنَ الْجَمَاعَةِ قَيْدَ شِبْرٍ فَقَدْ خَلَعَ رِبْقَةَ الْإِسْلَامِ مِنْ رَأْسِهِ إِلَّا أَنْ يَرْجِعَ،
Жамоатдан бир қарич андозада узоқлашган, жудо бўлган хар қандай киши, ислом арқонини бўйнидан олиб ташлабди, магар яна қайтадан жамоатга қайтса,
وَمَنْ دَعَا بِدَعْوَى الْجَاهِلِيَّةِ فَإِنَّهُ مِنْ جُثَاءِ جَهَنَّمَ .
Жохилий суннатларга,ишларга даъват қилган хар қандай киши жаханнамни жасадларидан хисобланади.
قَالَ رَجُلٌ: يَا رَسُولَ اللَّهِ وَإِنْ صَامَ وَصَلَّى؟ قَالَ: وَإِنْ صَامَ وَصَلَّى،
Сўрашдики: эй росулуллох хатто агар намоз ўқиб рўза тутса хам? Мархамат қилдилар: хатто агар намоз ўқиб рўза тутса хам.
ادْعُوا بِدَعْوَى اللَّهِ الَّذِي سَمَّاكُمُ الْمُسْلِمِينَ الْمُؤْمِنِينَ عِبَادَ اللَّهِ[1]
Шундай бўлгач аллохни бандалари, аллохни буйруқларига чанг солинглар, шу сабабли парвардигорингиз сизларни мусулмон ва мўъминлар деб номлаган.
Мана бу холатда дорул исломнинг хизб ясовчилар ва тафрақа солувчилар билан қиладиган муносабати комилан аниқ- ошкордир, яъни секуляристлар (мушриклар) билан қилинадиган муносабатни қилинади. Шариатда имом ва рахбарни кўп сонли бўлишини олдини олинган пайтда, бу нарса жамоатни сонини кўпайиб кетмаслиги ва мусулмонларни вахдатини мухофизат қилиш учундир. Энди агар бир мусулмон мана бу вахдатга зарба урмоқчи бўлса, дорул ислом томонидан унга нисбатан икки мархала бўйича муомала қилинади:
1-Агар “зирор” масжидида бўлганидек қуролсиз гурухлар,дасталар ва хизбга оид марказлар ташкил қилинадиган бўлса, уларнинг “ғайри расмий” гурухлари,дасталари тарқатиб юборилади.
2-Агар улар дорул исломдан жудо бўлишса, уларни аслаха билан бошқарилади. Шунингдек росулуллох саллаллоху алайхи васаллам мархамат қиладиларки:
إِنَّهُ سَتَكُونُ هَنَاتٌ وَهَنَاتٌ فَمَنْ أَرَادَ أَنْ يُفَرِّقَ أَمْرَ هَذِهِ الأُمَّةِ وَهْىَ جَمِيعٌ فَاضْرِبُوهُ بِالسَّيْفِ كَائِنًا مَنْ كَانَ [2]
“келажакда мушкилотлар,камчиликлар кетма-кет келади, шундай бўлгач мана бу умматни ишига тафрақа солмоқчи бўлган кишини хамма жамланган холатда, у қандай киши бўлишидан қатъий назар уни қиличлар билан уринглар.”
Мусулмонлардан бўлган мана бу икки гурух одатда икки гурух бўлишади:
1-Дорул исломни хокимиятидан ўзларини жудо қилган мунофиқларни тўдасига нисбатан секуляристларга ( мушрикларга) ўхшаш муомала қилинади. Чунки улар аслида ўзларини секуляризмларини ошкор қилишган секулярзадалар хисобланишади.
2-Хаворижлар ёки бошқа ахли бағий гурухлари хам, агар дорул исломни вохид рахбариятини хокимиятига тан беришмаса ва қуролланган холда қуролли амалларни қилишса, уларни қуролланган холда қайтарилади, хар қандай холатда уларга нисбатан жиноят қилиб қўйган бир мусулмонга қилинган муомала қилинади.
Албатта мана бу харакатларни барчаси дорул куфрлардаги фирқаларни хатто мунофиқлар тўдасини ё қочқин муртадларни хилма-хил хизбларини вужудга келишини олдини олинади ,деган маънода эмас. Мен ташқаридаги хизбларга қарши эмасман, фақат улар яхшилаб бошқарилиши керак. Мана бундай холатда дорул куфрлар дорул исломнинг ахлат идишини вазифасини ўтайди, фосид бўлган кимсалар бу маконларга ташлаб юборилади.
Мен уларнинг дорул исломдан ташқарида туришларини маълум хадгача муносиб деб хисоблайман, фақат шу шарт биланки,дорул исломнинг хавфсизлик ва рухий жангни масъуллари томонидан жисмоний жихатдан дастурлар ва систематик суратда бошқарилиши лозим.
Масалан давлатлар туркияга бориш учун виза системасини олиб ташлашган, аслида бундан бўлган мақсад фосид кишиларни мана бу маконга хидоят қилиш,йўллаш бўлади ва масалан кумала ва демократлар, пикакага ўхшаган секуляр муртадларнинг хизбларини воситалар билан оёқда ушлаб турилади, аслида бундан мақсад ақидавий,рафторий фасодчиларни мана шу маконларга хидоят қилинади. Демак дорул исломни биносидан ташқарида хожатхоналарни мавжуд бўлиши, ўзига яраша вазифаларга эгадир, фақат уни мудирият қилишимиз керак.
Албатта хизб ясашга қаршилик қилишлик жамоат ишларига қаршилик қилиш ва жамоат ишларини зарур эмас,деган маънода эмас.
Даъват ва жиходни майдонларидан узоқлашмаган ва яқиндан туриб даъват ва жиход амри билан машғул бўлган мўъминлар,алхамдулиллах бизларнинг мол ва жонларини аллохни ва аллохни шариатидаги қонунларни хукм қилиш йўлида фидо қиладиган солих ва шижоатли мужохидларимиз етарли кўп бўлганлигини яхши билишади, аммо бир мухтасар текширув ўтказгач шу нарсани тушуниб етамизки, фақат шижоат,поклик, садоқат аслахаси ва жиходни яхши кўриш ва аллохни йўлида шахид бўлиш орзусини ўзи ёки бошқа яхши шахсий сифатлар билан аллохнинг дини ўзини “тўрт маъно ва мафхуми” билан биргаликда жахондаги, минтақадаги муттахид душманлар устидан ғолиб бўла олмайди ва душманни мана бу шахсий яхши сифатларни ўзи билан – албатта мана бу сифатлар зарур аммо уни ўзи кифоя қилмайди- мағлубиятга учратиб бўлмайди.
Мисол тариқасида айтадиган бўлсак, қуйидаги оятга биноан:
«فَقَاتِلْ فِي سَبِيلِ اللّهِ لاَ تُكَلَّفُ إِلاَّ نَفْسَكَ» (نساء/ ۸۴)
Бас (эй Мухаммад), аллох йўлида жанг қилинг. Зотан, сиз фақат ўзингиз учун жавобгарсиз; яъни хатто инсон ўзи танхо бўлган тақдирда хам бугунги кундаги фарзи аъйн жиходини секуляр,босқинчи кофирларга ва махаллий муртадларга қарши амалга ошира олади, шахсий ва солих,шаръий амални қилиш хам фарз хисобланади.
Бир киши пайғамбаримиз саллаллоху алайхи васалламни олдиларига келиб айтадики, эй росулуллох агар бир киши келиб мени молимни тортиб олмоқчи бўлса нима қиламан? Мархамат қилдиларки: молингни унга бермайсан, айтдики: агар мен билан жанг қилсачи? Мархамат қилдилар: у билан жанг қиласан, айтдики: агар у мени ўлдирсачи? Мархамат қилдиларки: унда сен шахид бўласан, айтдики: агар мен уни ўлдирсамчи? Мархамат қилдиларки: у жаханнамни оловида бўлади.” [3]
Мана бу ердаги нафсни дифоъ қилишлик “шаръий дифоъ”лардан бўлиб бу ишда бошқаларни рухсатига эхтиёж йўқ, демак динни ва дорул исломни, жонни,номусни, обрўни, молни дифоъ қилиш нима бўлади? Бўлиб хам мана булар босқинчи ташқи кофирларни хатари хавфига тушиб қолган бўлсачи? Бу ерда дорул исломдаги турли-хил гурухларни мавжудлиги ва улардан узоқлашиш масаласи кетмаяпти, балки бу бир вожиб бўлади ва уни якка, шахсий холатда хам бажарилиши керак .
Мана бу холатда жамоат намозини барпо қилиш учун жамоатни ўзи йўқ ва мана бу шахсга хам хеч ким ёрдам бера олмайди:
«مَنْ يَتَصَدَّقُ عَلَى هَذَا فَيُصَلِّيَ مَعَهُ»
“у билан бирга намоз ўқиш ўқиш учун ким бу шахсга садақа беради.” ( яъни жамоат савобини қўлга киритиш учун ким унга эргашади) мана бу холатда сиз бу шахсга нисбатан намозингизни барпо қилган бўласиз, аммо аммо ундан кўра комилроқ ва яхшироқ бўлган даъват ва жиход фарзини бажариш борасида шунга диққат қилиш лозимки, аллох таоло уни даъват ва жиход ахли амалга оширишини яхши кўради ва махсусан қитол ва қуролли жанг фарзи бир “умматни” канали орқали ва бошқарув вахдати, дастур вахдатини риоя қилинган холда бир саф қолибида амалга оширилишини хохлайди, аллох таоло хам уларни “саф” деб номлаб мархамат қилганидек:
«إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الَّذِينَ يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِهِ صَفّاً كَأَنَّهُم بُنيَانٌ مَّرْصُوصٌ» (صف/ ۴)
Албатта аллох ўзининг йўлида гўё туташ бинолардек бир сафга тизилган холларида жиход қиладиган зотларни севар.
Мана бу холатда жамоат холатида иш қилиш ва тартиб-интизотга эга бўлиш ва аллохни шариатидаги каналда буюрилганидек ягона умматни,сафни вужудга келтириш равиши бир заруратдир. Исломни хаммаси тартиб-интизомни устига бино қилинган, энди даъват ва жиходга ўхшаган мухим ишларда ёки давлат хокимиятига ва мўъминларнинг дунёдаги иззаттманд бўлишларига,хамда гохида мўъминларнинг дунёдаги хаётларига боғлиқ бўлган дорул исломдаги исломий хукуматда тартиб-интизомни бўлиши табиий нарсадир.
Аби Саъид Худрий розиаллоху анху ривоят қиладики, росулуллох саллаллоху алайхи васаллам айтдиларки:
«لَا ضَرَرَ وَلَا ضِرَارَ»[4]
Бошқа ровийлар мана бу лафзни хам росулуллох саллаллоху алайхи васалламдан келтиришган:
« مَنْ ضَارَّ، ضَارَّ اللَّهُ بِهِ، وَمَنْ شَاقَّ، شَقَّ اللَّهُ عَلَيْهِ »[5]
“ кимки зарар етказадиган киши бўлса, худованд унга зарар етказади, кимки душманчилик қиладиган бўлса худованд унга душманчилик қилади”, шубхасиз мулукият номли уммул фасод ва нубувват манхажига асосланган хукуматдан бурилиб кетишдан ва улил амр шўросини қулашидан сўнг ва даъват,жиход ишларидаги хамда дорул исломни амниятини саломатлигини таъминлашга боғлиқ бўлган ишлардаги манхажий,ақидавий адашишлар вужудга келгандан сўнг, тафарруқдан кўра каттароқ ва шиддатлироқ зарар мавжуд эмас, бўлиб хам бу ана ўша икки офатни самараси хисобланади.
Мусулмонларга ерни эхтиёт қилиш вазифаси юклатилган, чунки буни оқибатида ер юзида ошкор “олтиталик кофирлар”,мунофиқлар тўдаси ва жиноятчи мусулмонлар томонидан фасод тарқалиб кетмайди, шунингдек аллох таоло бу борада мархамат қиладики:
وَلَوْلَا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَفَسَدَتِ الْأَرْضُ ( بقره /۲۵۱)
Агар аллох одамларларнинг айримларини айримлари билан дафъ қилиб турмас экан, шубхасиз, ер фасодга дучор бўлади. Энди хозирги пайтда кўзимиз билан кўриб турганимиздек, секуляр ва мушрик кофирлар муттахид бўлган холда бизларга қарши қуролли жангга киришган, бизлар хам уларга қарши қуролли жангга муттахид бўлган холда кирдикми ва аллох таоло мархамат қилганидек дастурларига амал қилдикми?
وَ قاتِلُوا الْمُشْرِکينَ کَافَّةً کَما يُقاتِلُونَکُمْ کَافَّةً (توبه/36)
Барча мушриклар ( бу хукмга қарамай) сизларга қарши жанг қилгани каби ( биринчи бўлиб жанг бошласалар), сизлар хам барчангиз уларга қарши жанг қилингиз!
Агар шундай қилмайдиган бўлсак: шубхасиз бундан хосил бўладиган икки натижани қабул қилишимиз керак:
1- Ердаги жиноят,гунох,фасодларни бир қисмига шерикмиз, мана бу фасодларни катта бир қисми учун масъулмиз.
–2-Агар кофирлар бизларни бошимизга бало ва мусибатларни олиб келадиган бўлишса, улар ўзимизнинг манхажий,харакатий адашишларимизни ва фирқаланиш ўйинларини, тафарруқни, убухатсизликни,сустлигимизни самараси хисобланади:
«وَمَا أَصَابَكُمْ مِنْ مُصِيبَةٍ فَبِمَا كَسَبَتْ أَيْدِيكُمْ (شوری/ ۳۰)
(Эй инсонлар), сизларга не мусибат етса, бас ўз қўлларингиз қилган нарса – гунох сабабли (етур).
Мана бундай фазода : шубхасиз баъзилар даъват ишига қизиқишади, аммо:
-Ё баъзиларда кифоя қиладиган илм бўлмайди.
-Ёки баъзилар ўзларини олдиларида минбарларга ва шўроларга хукмронлик қилиб олишган мунофиқлар тўдасини монеъ,тўсиқ сифатида кўришади ва “эркакларга ўхшайди-ю аммо эркак бўлмаган,гўдакларга ўхшаб фикрлайдиган ва ақллари хужралардаги аёлларга ўхшайдиган!” “соқол ва саллага эга бўлган аёллар” дек амал қилишади ва уларни кўнгиллари шунчалик нозикки, хатто мунофиқлар тўдасини сўзлари,рафтори уларни ортга чекинишга……. мажбур қилади.
-Ёки баъзилар душманнинг дорул ислом хақидаги рухий жангларига таслим бўлишган ва шўроларга, расмий ташкилотларга яқинлашишни жиноятни бир тури,арзишларга зид нарса деб хисоблашади.
Шу сабабли хам “вохид умматни” йўлида харакат қилишни ва умматни булғанишлардан поклашни ўрнига уларни ўзлари турли-хил умматларни вужудга келтиришади; якка ёки тарқоқ гурухлар қолибидаги даъватни шўро ва вохид умматни канали орқали қилинадиган даъватдан афзал кўришади ва мана бу усул билан машхурроқ бўламиз деб ўйлашади, аммо аслида шуни айтиш лозимки, уларни кўзбўямачилик ва ислом душманларини режалари асосида харакат қилишлик уларни тафарруқ ширки томонга тортиб кетган ва хақиқатда эса улар илми кам ё қўрқоқ ва заиф,пойдевори суст инсонлар бўлиб, улар хатто ўзларини махалласидаги масжидларни минбаридан мунофиқлар тўдасини олиб ташлашга хам қодир эмаслар, энди жамиятга хоким бўлган хоким тоғутларни олиб ташлаш ва ер юзини олтиталик кофирлардан поклаш хақида гапирмаса хам бўлади. Ёки улар нихоятда осонлик билан кофирларни ахборот воситалари ва аллохни шариатидаги қонунларни,дорул исломни душманларининг рухий жанглари вужудга келтирган фазога таслим бўлишади. Шубхасиз улар аллохни динини кўтариб юрувчилар ва жахондаги куфр дунёси ,махаллий иртидодни қаршисидаги диннинг тўртталик мафхумини даъватчилари бўла олишмайди, агарчи улар қўлларида тўғри адресга эга бўлишса хам,аммо хато,нотўғри йўлдан юришяпти.
Албатта шуни назарга олиш керакки, қуйидаги аллох таолони мархамат қилган оятига кўра:
قُلْ إِنَّمَا أَعِظُکُم بِوَاحِدَةٍ أَن تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنَى وَفُرَادَى (سبأ/46)
(Эй Мухаммад, мушрикларга) айтинг: “мен сизларга фақат биргина нарсани – аллох учун жуфт-жуфт, ёлғиз- ёлғиз холингизда туриб,сўнгра (Мухаммад ва у келтирган китоб хақида) тафаккур қилишингизни тавсия қилурман.
Ва росулуллох саллаллоху алайхи васаллам мархамат қилганларига кўра:
بَلِّغُوا عَنِّي ولو آيَةً [6]
агар бир оятни бўлса хам мендан етказинглар; хар бир шахс “вохид уммат” ироя берган нарсаларга асосланган холда ўзи қодир бўлган миқдорда якка ёки жамланган суратда аллох таолони динини етказа олади ва ўзини росулуллох саллаллоху алайхи васалламни қуйидаги дуоларига шомил қилади:
نَضَّرَ اللَّهُ امْرَأً سَمِعَ مَقَالَتِي فَوَعَاهَا وَحَفِظَهَا وَبَلَّغَهَا فَرُبَّ حَامِلِ فِقْهٍ إِلَى مَنْ هُوَ أَفْقَهُ مِنْهُ[7]
мендан бир сўзни эшитиб ёдлаб олган ва эшитганидек уни баён қилган кишини аллох хурсанд қилиб шодмон этсин. Ўзидан кўра фақихроқ кишига ривоятни етказиб берган фақих қандай хам яхши кишидир.
Аммо фақат жамланган холда “ бугунги кунни эхтиёжларига” жавоб бера оладиган ишларда якка холда харакат қилинадиган бўлса, бу монеълик,тўсиқни вужудга келтириш хисобланади, дорул исломдаги шўролашиш, маслахатлашиш хизбларга бўлинишни ўрнига келган нарсадир.
Инсонларни ўртасидаги хизбларга бўлинишни фақат шўро номли абзорни канали орқали вохид ақида билан йўқотилади, бўлмасам либирал жамиятларда хизбгаролик ва хизбларга бўлиниш четланиб бўлмайдиган ёки тугатиб бўлмайдиган ишдир, хизбларнинг энг кўп миқдордаги фойдаси шуки, агар улар жамиятда хозир бўлишса, бошқа сиёсий ўйинчилар уларни назарга олмасдан туриб ўйинни давом эттиришмайди ва улар хам ўйинни бир қисмига айланишади.
Вохид ақида мавжуд бўлмагандан сўнг хар қандай хизб ўзини хақ деб ўйлайди ва ўзида мавжуд нарсаларга иймон келтиради ва ягона нажот берувчи йўлнинг сўзлашуви ўзини хузурида эканидан хурсанддир, у бошқа ахзобларни ботил дейди ва улардаги мавжуд нарсаларни қабул қилмайди, хатто бошқа ахзобларни баробарида кар ва кўрга айланиб қолади ва тўнғиз сифатларга ўхшаб мухолиф ахзобларни фақат манфий,булғанган қирраларини кўради холос.
Аммо мана шу ахзоблар ботил асосга ва аллохни шариатидаги қонунларга душманчилик қилишга кўра бир-бирлари билан муттахид бўлишади ва харгиз ахзоб аллох таоло юборган хақга кўра бўлишмайди, чунки секуляристлар (мушриклар) харгиз бу йўлда бўлишган эмас.
Хар қандай холатда хам турли-хил шўролар,одамларни ва дорул исломни кучини мустахкамлаш учун энг кучли абзор, хамда жамиятдаги дорул исломни ижроъий ишларида хилма-хил тоифаларни иштирок этиши учун энг яхши абзор хисобланади ва одамлар ўзларини тақдирларини хал қилишлари учун ахамият берилади ва бу дорул исломда улил амрдаги турли-хил тоифаларни бир-бирига пайванд қилиш учун энг ишончли халқа саналади.
Хар-хил шўролардаги хатто хелфлар,сендиколардаги, бошқа халқ ташкилотларини органларидаги мана бу турли-хил тоифалар, дорул исломнинг ўсиш, ривожланиш асосларидан бирини шаръий манбаълардан чиқариши, назария қилиши ва амалиёт сатхида режалаштира олади ва бошқа хелфларга,шўроларга ёрдам бериш бўйича эса икки аслга кўра
« وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَىٰ» ،
дорул исломдаги исломий хукуматни ва давлат тузиш тизимининг бошқотирмаларини комил қилиб олдинга харакат қилади. Бу ерда вожиботларни кўп сонли бўлганлиги ва турли-хил мутахассисликларни сонини кўплиги сабабли ва бўшлиқни тўлдириш ва фарзи кифояларни бажариш учун шўроларни, хелфларни, сендиколарни, халқ уюшмаларини мавжудлигига эхтиёж бор.
Мана бундай ишлар бўйича мўъминлар бир-бирлари билан рақобат,мусобақа қилишлари хам мумкин, авс ва хазраж яхши ишларни бажаришда шундай мусобақа қилишар эди, шунга ўхшаш табук жангида Умар розиаллоху анху Абу Бакр розиаллоху анхудан ўтиб кетишни хохлайди ва молини ярмини олиб келади,аммо Абу Бакр хамма молини олиб келган эди, шунда Умар розиаллоху анху айтадики:
لا أُسابِقُكَ إلى شيءٍ أبَدًا[8]
Харгиз сен билан мусобақа қилмайман.
سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَبِحَمْدِكَ، لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ، أَسْتَغْفِرُكَ وَأَتُوبُ إِلَيْكَ
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته
[1] المعجم الكبير للطبراني – مَنِ اسْمُهُ الْحَارِثُ 3355 / مسند أحمد ابن حنبل – مُسْنَدُ الْأَنْصَارِ 22398 / أَنَا آمُرُكُمْ بِخَمْسٍ آمُرُكُمْ: بِالسَّمْعِ وَالطَّاعَةِ ، وَالْجَمَاعَةِ ، وَالْهِجْرَةِ ، وَالْجِهَادِ فِي سَبِيلِ اللَّهِ . فَمَنْ خَرَجَ مِنَ الْجَمَاعَةِ قِيدَ شِبْرٍ فَقَدْ خَلَعَ رِبْقَةَ الْإِسْلَامِ مِنْ رَأْسِهِ . وَمَنْ دَعَا دَعْوَى الْجَاهِلِيَّةِ فَهُوَ جُثَاءُ جَهَنَّمَ . قَالَ رَجُلٌ : يَا رَسُولَ اللَّهِ ، وَإِنْ صَامَ وَصَلَّى ؟ قَالَ : نَعَمْ . وَإِنْ صَامَ وَصَلَّى ، وَلَكِنْ تَسَمَّوْا بِاسْمِ اللَّهِ الَّذِي سَمَّاكُمْ عِبَادَ اللَّهِ الْمُسْلِمِينَ الْمُؤْمِنِينَ / ترمذی 2863 /
[2] مسلم 1852 / صحيح الجامع2393
[3] مسلم 140 / نسائی (114/7). متفق علیه : جاءَ رَجُلٌ إلى رَسولِ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عليه وسلَّمَ، فقالَ: يا رَسولَ اللهِ، أرَأَيْتَ إنْ جاءَ رَجُلٌ يُرِيدُ أخْذَ مالِي؟ قالَ: فلا تُعْطِهِ مالَكَ قالَ: أرَأَيْتَ إنْ قاتَلَنِي؟ قالَ: قاتِلْهُ قالَ: أرَأَيْتَ إنْ قَتَلَنِي؟ قالَ: فأنْتَ شَهِيدٌ، قالَ: أرَأَيْتَ إنْ قَتَلْتُهُ؟ قالَ: هو في النَّارِ. / همچنین : من قاتل دون مالِه، فقُتل فهو شهيدٌ، ومن قاتل دونَ دمِه، فهو شهيدٌ، ومن قاتل دونَ أهلِه، فهو شهيدٌ (نسائی4105)/ مَنْ قُتِلَ دُونَ مالِهِ فهوَ شَهيدٌ . ومَنْ قُتِلَ دُونَ دِينِهِ فهوَ شَهيدٌ . ومَنْ قُتِلَ دُونَ دَمِهِ فهوَ شَهيدٌ ، ومَنْ قُتِلَ دُونَ أهلِهِ فهوَ شَهيدٌ (ترمذی 1421)
[4] رَوَاهُ ابْنُ مَاجَهْ [راجع رقم:2341]، وَالدَّارَقُطْنِيّ [رقم:4/228]، وَغَيْرُهُمَا مُسْنَدًا. وَرَوَاهُ مَالِكٌ [2/746] فِي “الْمُوَطَّإِ” / النووي، الأربعون النووية 32 / الألباني، صحيح ابن ماجه1909
[5] روى أبو داود (3635) ، والترمذي (1940) ، وابن ماجة (2342) ، وأحمد (15755) والطبراني في “الكبير” (830) ، والبيهقي في “سننه” (11386) ، والخرائطي في “مساوئ الأخلاق” (583)
[6] بخاری 3461 / صحيح ابن حبان 6256/ حلية الأولياء6/80
[7] الترمذي (2658) / وأبو يعلى في ((المعجم)) (219)، /والطبراني في ((المعجم الأوسط)) (5179)./ ابن ماجه 2498
[8] أبو داود (1678)، والترمذي (3675) والدارمي (1/ 480).