Шаръий душманшиносий (1) кофирларни жамиятини умумий анализ қилиш хақида
Муқаддамот дарслари/ бешинчи дарс:
Шаръий душманшиносий (1) кофирларни жамиятини умумий анализ қилиш хақида
(13-қисм)
Кофир жамиятини орасида тоғутларга қарши мубораза қилиш бўйича ислом динини алохида буйруқларини ижро қиладиган кишилар хам бўлиши мумкин, ёки аллохни шариатида жой олган минглаб ўринларни орасидан бирига эга ёки исломни назаридан қабул қилинган зўравонликни қабул қилмаслик,тавозеъ, ғайрат,шахомат, рахмдил бўлиш, дўст тутиш,ота-онани хурмат қилиш, қариндошчилик алоқаларини сақлаш, мазлумларни химоя қилишга ўхшаш сифатларга хам риоят қилишлари мумкин,яъни ёмонларни ўртасидаги яхши одам сифатида танилган бўлиши хам мумкин, хар холда биз уларни кофирларни жумласидан деб хисоблаймиз.
Росулуллох саллаллоху алайхи васаллам мархамат қиладиларки:
«تَجِدُونَ النَّاسَ مَعَادِنَ خِيَارُهُمْ فِي الْجَاهِلِيَّةِ خِيَارُهُمْ فِي الْإِسْلَامِ إِذَا فَقِهُوا، وَتَجِدُونَ خَيْرَ النَّاسِ فِي هَذَا الشَّأْنِ أَشَدَّهُمْ لَهُ كَرَاهِيَةً، وَتَجِدُونَ شَرَّ النَّاسِ ذَا الْوَجْهَيْنِ الَّذِي يَأْتِي هَؤُلَاءِ بِوَجْهٍ وَيَأْتِي هَؤُلَاءِ بِوَجْهٍ».[1]
Жохилият замонида энг яхши бўлган киши ( ахлоқ ва ундан бошқа чиройли сифатлар бўйича қараганда) исломда хам энг яхши кишилардан бўлади. Улар жахолат ва тақлид сабабли “мужмал суратда” ислом динига эътиқод қилмаган холда, мужмал суратда тоғутга иймон келтиришади. Росулуллох саллаллоху алайхи васалламни асридаги Абул Бахтарийга ёки росулуллох саллаллоху алайхи васалламни жохилият замонидаги барча сахобаларига ўхшаш, албатта Али ибни Абу Толиб розиаллоху анху бундан мустаснодир. Мана бу холатда ислом динига эргашганлар хам, кофирлар жамоъасига эргашганлар хам бир хиллик холатда эмаслар. Шунингдек бир мусулмон аллохга иймон келтириш бўйича турли-хил даражаларда жойлашиши мумкин, хатто мушрикларни сифатларига ўхшаш амалларни хам қилишлари мумкин. Табиий холат бўйича у пархез қилиши ва ўзини булғамаслиги лозим бўларди. Ғайри мусулмон бўлган киши хам, тоғутлар жуда кўп,хилма-хил бўлганлиги боис бошқа тоғутларга нисбатан ёмонроқ бир тоғутга иймон келтирган бўлиши мумкин, ёки ўзи иймон келтирган тоғутни янада мустахкамроқ қилиш учун, аллохни шариатидаги қонунларни ва аллохни ўзгармайдиган суннатларини баъзисидан фойдаланган бўлиши хам мумкин, ёки хар қандай инсонда топиладиган хақни талаб қилиш табиати бўйича яхши сифатларга эга бўлиши хам мумкин, мана бу ўринларни барчаси бизларга кофирларни жамиятидаги кишиларнинг хаммаси бир хил эмасликларини кўрсатяпти.
Яъни арзишлар ёки арзишни зиддидаги нарсалар худди саломатлик ё касалликка ўхшаш мусулмонлар билан кофирларни ўртасида сузиб юради, ва шахс риоят қилиб саломат қолади ва рияот қилмаслик билан бемор бўлади ва мана бу ўринларда бемор бўлиш ё саломат қолиш шахсни кофир ё мусулмон бўлишига алоқаси йўқдир. Бунга бир қуръоний мисол келтирмоқчимиз:
Масалан аллох таоло тафарруқ касаллиги ва ундан келиб чиқадиган хатарлар хақида мархамат қиладики:
- وَلَا تَکُونُواْ مِنَ الْمُشْرِکِینَ* مِنَ الَّذِینَ فَرَّقُواْ دِینَهُمْ وَکَانُواْ شِیَعاً کُلُّ حِزْبٍ بِمَا لَدَیْهِمْ فَرِحُونَ (روم/31-32)،
Мушриклардан бўлманглар!*** Улар (яъни мушриклар) динларини бўлиб, фирқа-фирқа бўлиб олгандирлар. Хар бир фирқа ўз олдиларидаги нарса билан хурсанддирлар.
وَ أَطيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لا تَنازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَ تَذْهَبَ ريحُکُمْ وَ اصْبِرُوا إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرينَ (انفال/46)،
Ва аллохга хамда унинг пайғамбарига итоат қилингиз ва (ўзаро) талашиб-тортишмангизки, у холда сустлашиб, куч-қувватингиз кетур. Сабр- тоқат қилингиз! Албатта,аллох сабр қилгувчилар билан биргадир.
إِنَّ الَّذِينَ فَرَّقُوا دِينَهُمْ وَكَانُوا شِيَعًا لَّسْتَ مِنْهُمْ فِي شَيْءٍ ۚ إِنَّمَا أَمْرُهُمْ إِلَى اللَّهِ ثُمَّ يُنَبِّئُهُم بِمَا كَانُوا يَفْعَلُونَ (انعام/159)،
Динларини бўлиб,ўзлари хам гурухларга бўлиниб олган кимсалар тўғрисида бирон нарсада масъул эмассиз. Уларнинг ишлари фақат аллохнинг ўзига хавола. Кейин уларга қилиб ўтган ишларининг хабарини берур.
- قُلْ هُوَ الْقادِرُ عَلي أَنْ يَبْعَثَ عَلَيْکُمْ عَذاباً مِنْ فَوْقِکُمْ أَوْ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِکُمْ أَوْ يَلْبِسَکُمْ شِيَعاً وَ يُذيقَ بَعْضَکُمْ بَأْسَ بَعْضٍ انْظُرْ کَيْفَ نُصَرِّفُ الْآياتِ لَعَلَّهُمْ يَفْقَهُونَ (انعام/65)،
Айтинг: “у сизларги устингиздан ё оёқларингиз остидан азоб юборишга, ёки сизларни гурух- гурух қилиб аралаштириб юбориб (жангу жадалларда) айримларингизга айримларингизнинг зарарини тоттириб қўйишга қодир бўлган зотдир”. Қаранг, англаб етармикинлар,деб оятларимизни қандай баён қилмоқдамиз.
(давоми бор…….)
[1]– المعجم الأوسط، باب الألف/ صحيح البخاري؛ المناقب/ صحيح مسلم؛ فضائل الصحابة/مسند الإمام أحمد/باقی مسند المكثرين