درس های مقدماتی/ درس پنجمدشمن شناسی شرعی (2)/ احکام کلی مربوط به مشرکین(سکولاریستها)، اهل کتاب و شبه اهل کتاب
(16-قسمت)
تفرق، هم یکی دیگر از همین ویژگیها و صفات مشرکین است که هم اکنون مسلمین به آن گرفتار هستند و الله تعالی امر می کند که: «وَلَا تَكُونُوا مِنَ الْمُشْرِكِينَ* مِنَ الَّذِينَ فَرَّقُوا دِينَهُمْ وَكَانُوا شِيَعًا كُلُّ حِزْبٍ بِمَا لَدَيْهِمْ فَرِحُونَ» (روم/30-31-32)، و از زمرهی مشركان نگرديد از آن كسانی كه دین خودشان را تکه تکه و بخش بخش كردهاند و به دستهها و گروههای گوناگونی تقسيم شدهاند. هر حزب و گروهی هم از روش و آئينی كه دارد خرسند و خوشحال است.
در اینجا در بسیاری از موارد آشکارا می بینیم هم کفار اهل کتاب و هم مسلمین به صفاتی از صفات مشرکین آلوده شده اند، اما نمی توان به صرف داشتن این صفات آن ها را در دسته ی مشرکین نجس قرار داد.
الله متعال میان کفار مشرک و سکولاری که به قوانین اجرائی هیچ یک از شریعتهای آسمانی معتقد نیست و کفاری که به یکی از شریعتهای تحریف شده و آلوده ی اسلام معتقدند، اما از نعمت ایمان به نبوت و شریعت پیامبرخاتم صلی الله علیه و سلم محروم هستند، میانشان تفاوت بسیار بزرگی در دنیا قرار داده است. نگاه به آن ها متفاوت است و روش صحبت کردن و ادبیات با آن ها هم متفاوت است.
با آنکه الله متعال کفار اهل کتاب را مورد آسیب شناسی قرار می دهد و کارهای شرکی و طاغوت مآبانه ی آن ها را چون طاغوت قرار دادن همدیگر، تحریف کتاب آسمانی خود، دادن ویژگیهای الله متعال به مخلوقات، لجاجت و دشمنی با پیامبر خاتم صلی الله علیه و سلم بعد از شناخت و تمام صفات غیره را مورد نکوهش و مذمت قرار می دهد؛ اما آن ها را هیچ وقت جزو مشرکین و سکولاریستها قرار نمی دهد و حتی آن ها را در ردیف سکولاریستها هم قرار نمی دهد؛ و نشان می دهد که پیروان شریعتهای آسمانی به هر نسبتی به دین سکولاریسم و برنامه های آن نزدیک شدند، به همان نسبت از دین و شریعت الله محروم و دور شدند، اما در هر صورت مشمول احکام مشرکین و سکولاریستها نمی شوند.
با این وجود، بر خلاف مشرکین و سکولاریستهای پلید، رسول الله صلی الله علیه وسلم بعد از دعوت این گروه به آخرین شریعت دین اسلام، اگر آن ها این شریعت را نمى پذیرفتند، و درضمن با مسلمانان وارد جنگ نمى شدند، بر اساس فرمان الهى به گرفتن «جزیه» از این گروه اکتفا مى کند، و این ها می توانستند به صورت خودمختار در مکانهای مربوط به خود و بر اساس عقاید شرک آلود خاص خود زندگی کنند.
همین عملکرد متفاوت با مشرکین و اهل کتاب، این سؤال را مطرح مى کرد که «اهل کتاب» چه کسانى هستند؟ با مراجعه به آیه ی 14سوره ی حج، که در آن مردم به سه گروه مؤمنین، اهل کتاب و مشرکین تقسیم شده اند، تا اندازه اى پاسخ این سؤال روشن مى شود.
خداوند متعال مى فرماید: «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَالَّذِينَ هَادُوا وَالصَّابِئِينَ وَالنَّصَارَى وَالْمَجُوسَ وَالَّذِينَ أَشْرَكُوا إِنَّ اللَّهَ يَفْصِلُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ»(حج/17)،کسانى که ایمان آوردند و آنان که یهودى شدند، صابئى ها، نصارا، مجوس و کسانى که شرک ورزیدند، خدا در روز رستاخیز میانشان فرق می گذارد و از هم جدایشان مى کند.
طبق مضمون این آیه، یهودى ها، نصرانی ها، صابئین و مجوس ها نه جزو مؤمنین هستند و نه جزو مشرکین، بلکه اهل کتاب (یا شبه اهل کتاب) محسوب مى شوند و سنت رسول الله صلی الله علیه و سلم نیز نشان مى دهد که پیامبر صلی الله علیه و سلم با این چهار گروه، طبق احکام اهل کتاب برخورد مى کردند، و اگر اسلام را نمى پذیرفتند آنها را به پرداخت «جزیه» محکوم مى کردند.
(ادامه دارد……)