| تعارفي درسونه/پنځم درس: شرعي دښمن پېژندنه (4)/په شرعي ادبياتو کې د مرتد پېژندنه او مرتدین او له مرتدین ډلو سره د چلند څرنګوالی(34) اجاز راکړئ چې په ګډه مخکې لاړ شو او ځواب په ګډه ومومو: موږ پوهېږو چې د وروستي رسول له راتګ وروسته او د قرآن د نزول وروسته، ټول غیر مسلمانان موږ دوی د کافرانو په ټولنه کې حسابوو. اوس که یو کافر د اهلِ کتاب ، یا یو منتصب په اهلِ کتاب کافر ، یا یو مشرک کافر ؛ د رسول الله صلی الله علیه وسلم راتګ او د قرآن نازول د هغوی لپاره د حجت اقامه ګڼل کېږي،او د تکفیر د شرایطو، د تکفیر د موانعو او نورو مرحلو پرته، موږ هغوی په هماغه ډله کې شاملوو چې کفاران پکې دي، هغوی کافر ګڼو او ورته د «د کفارو ټولنه» وایو.قرآن وايي چې کافران جاهل ناپوه دي او جهالت ناپوهۍ لري، خو د هغوی ناپوهۍ دې ته مانع نه ده چې موږ هغوی ته «کافر» ونه ووایو.کله چې پر دې کسانو د «کافر» کلمه تطبیق کوو، د عالمانو او مقلدینو تر منځ هېڅ توپیر نشته. ټول د کفارو په یوې ټولنې کې شامل دي چې دوی پخپله ځانونه له هغې سره پېژني. او په اصطلاح ورته د کفر ټولنه یا د کافرو ټولنه وایو. مثلاً یو وايي «زه نصراني یم»، یا یو وايي «زه یهودی یم»، یا یو وايي «زه سکولار یم»؛ په دې حالت کې، موږ هم د دوی عالمان او هم مقلدین د هماغې ډلې کفارو په ټولګه کې شمېرؤ—هغه ډلې چې دوی پخپله پرې شهادت ورکړی «شَهِدُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ أَنَّهُمْ كَانُوا كَافِرِينَ»—او موږ هم د دوی د خپل اعتراف پر بنسټ، د هېچا لپاره هېڅ عذر نه منو. ځکه چې موږ په مطلق ډول نه پوهېږو چې د دغو کسانو په منځ کې اصلي کافر څوک دی او چا یې مقلدین او پلویان دي، او همدارنګه نه پوهېږو چې څوک به هېڅکله ایمان ونه مني او څوک کېدای شي وروسته ایمان راوړي. نو، د دوی د خپل شهادت «شَهِدُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ أَنَّهُمْ كَانُوا كَافِرِينَ» پر بنسټ، موږ هم د دوی لپاره هېڅ عذر قائل نه یو. دا چې ولې کفارو ته عذر نه شته او د أهلِ فتره ځای په دنیا او قیامت کې څنګه دی، موږ په «عذر د جهل» په کتاب کې په تفصیل سره بحث کړی دی؛ هغه دوستان چې د نورې مطالعې هیلمن دي، کولای شي دې کتاب ته مراجعه وکړي. خو هغه څوک چې په عمومي «مجمل» او «کلی» ډول یې اسلام منلی وي او د مسلمانانو په دایره کې داخل شوی وي، خو د ځینو سببونو له امله د اسلام سره اړوند هره موضوع کې تېروتنې کوي، داسې مسلمان ځانګړي امتیازات لري، او که جرم یې په دریم او څلورم پړاو کې ثابت شي، نو باید د تکفیر شروط او موانع د دغه کس په اړه په دقت سره رعایت شي. او باید د رسول الله صلی الله علیه وسلم په طریقه ورته د نبوي حجت اقامه وشي، یعني صحیح دلیل باید په څرګنده، روښانه او بې له کوم شک یا ابهام ورته ورسیږي.مهمه خبره دا ده چې دلیل او حجت باید په هغه ژبه ورته ورسول شي چې هغه پرې پوهېږي او تشخیص کولی شي چې ته څه وایې. اوس، دا هم مهمه ده چې دا دلیل او حجت کله ورته رسېږي؛ کېدای شي یو څوک چې یوه تېروتنه وکړه، سمدستي یې تېروتنه د رسول الله صلی الله علیه وسلم له لوري یا د اسلامي حکومت له اړوندو ادارو څخه روښانه او اصلاح شي،او کېدای شي د اسلامي حکومت، د هغه تابع ادارو او د رباني عالمانو د نشتوالي له امله، دا دلیل ډېر ناوخته ورته ورسېږي، یا آن هم کېدای شي چې داسې یو مسلمان د همدې تېروتنو او خطاوو سره مړ شي؛ خو بیا هم دا کس مسلمان ګڼل کېږي.که څه هم چې د هغه خطا هر ډول او هر قدر لویه وي، بیا هم هغه مسلمان ګڼل کېږي. |