دسته: шайх мужохид Абу Хамза хўромийни ўзбек тилидаги асарлари

 
Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

Шайх Абу Хамза хўромий хафизахуллохни аудио тасмасидан ёзиб олинган.

(45- қисм)

Мана бу борада ислом тарихида жуда кўп намуналар мавжуд, хаворижларга ўхшаб таъвил қилган гурухлар хам бор, мўътазилага ўхшаш пайғамбаримиз саллаллоху алайхи васалламни ёлғончига чиқаришмаган, аммо бидъат сабабли ўзларини йўқотиб қўйишган ва ўзларининг  гумонларида ўзларини хақ деб ўйлайдиган гурухлар хам бор, мана бунга ўхшаган барча гурухларни ахли таъвил дейишган ва хеч ким уларни такфир қилган эмас. Шунинг учун хам  сахобалар хаворижнинг саргардон ва муртад эканига иттифоқ қилишган эди,  бу борада сахих хадислар хам ворид бўлган. Шу билан бирга уларнинг исломдан четга чиқмаганликларига хам иттифоқ қилишган, агарчи улар мусулмонларни қонини халол қилиб олишганига ва жуда кўп шаръий ишларни инкор қилишганига қарамасдан уларни диндан чиқмаган дейишади, чунки уларнинг қилган таъвиллари такфир бўлишларига монеълик қилади.

Биз мана бу ўринларни яна қайтадан такрорлаб айтяпмиз, чунки мана бу такрорлашларни хатога дучор бўлган дўстларимизга  фойдаси тегиб  қолар деган умиддамиз. Бизлар мана бу борада бутун тарих давомидаги ёки ўтган бир неча асрлардаги хато йўлга тушиб қолган  ахли суннатга мансуб бўлган фирқаларнинг ва бошқа фирқаларнинг орасидаги  буюк имомларнинг юзлаб ижтиходларига эгамиз, мана буларнинг хаммаси шаръий манбаълардан хато таъвил қилишга очиқ-ойдин намуна бўла олади. Хозирни ўзида хам ташқи секуляр босқинчиларга ва уларнинг  махаллий навкарларига ва махаллий тоғутларга қарши жиход қилиш бўйича хам турли-хил ижтиходлар мавжуд, аммо уларга нисбатан садрил исломнинг  кенг-кўламли назари билан қараш ва унга муносабат билдириш керак бўлади.

Олдин хам айтиб ўтганимиздек, ихтилоф  илохий хикмат тақозо қилган суннат хисобланади, аллох таоло бу хақида мархамат қиладики:

«وَلَوْ شَاء رَبُّکَ لَجَعَلَ النَّاسَ أُمَّهً وَاحِدَهً وَلاَ یَزَالُونَ مُخْتَلِفِینَ‏* إِلاَّ مَن رَّحِمَ رَبُّکَ وَلِذَلِکَ خَلَقَهُمْ وَتَمَّتْ کَلِمَهُ رَبِّکَ لأَمْلأنَّ جَهَنَّمَ مِنَ الْجِنَّهِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِینَ»(هود/١١٨)،

Агар парвардигорингиз хохлаганида,барча одамларни бир миллат (яъни бир динга эргашувчи) қилган бўлур эди. ( Лекин у зот бундай бўлишини истамади. Шунинг учун ) улар (одамлар) мудом ихтилоф қилурлар. магар парвардигорингиз рахм қилган кишиларгина (хақ йўлда иттифоқ бўлиб яшарлар). Уларни шунинг учун ( яъни бировлари хақ йўлда хидоят топишлари, бошқалари нохақ йўлларда талашиб- тортишиб юришлари учун) яратгандир. Парвардигорингизнинг “мен жаханнамни (кофир) жин ва (кофир) одамларнинг барчаси билан тўлдирурман”,деган сўзи тўла хақ бўлди.

Демак аллох таоло “ла язалуна мухталифина” деган пайтида хамма инсонларни вохид уммат қилмаган, бу ерда шуни айта оламизки, ихтилоф қочиб қутулиб бўлмайдиган нарса, мусулмонлар мана бу калон яъни катта ихтилофларни енгиб ўтган пайтларида, бошқа инсонлар хамма инсонларни ўртасида  хам ихтилофларга эга бўлишади ва  мана буларни барчасидан қочиб қутулиб бўлмайди, аммо мусулмонлар мана бу буюк ихтилоф ( куфр ва иймон) дан ўтиб олишгач ва вохид шўро орқали вохид умматни ташкил қилган пайтларида ва :

كُنتُمْ خَیْرَأُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ

бўлишади, мана бу ерда уммат бўлишади. Ичкарида мана бу шўро умматни ташкил қилади, аммо мана бу умматни орасида турли-туман назарлар мавжуд бўлади.

Мана бу холатда, исломий давлатда ва унга  хоким бўлган шўрода ва мана бу шўрода вужудга келган умматда ихтилофни мавжуд бўлишлиги нафақат зарурат эмас, балки фиқхни тирик ушлаб туриш ва уни янада кенгайтириш учун рахмат хам хисобланади, мана бу умматнинг кундалик ижтиход қилса бўладиган масалалар борасида турли-туман кўз –қарашларга ва хилма-хил, янги  назарларга эга бўлмасликларини иложи йўқ. Шунга қарамасдан уларни барчасини бир жойда жамлайдиган абзор, исломий хукуматни қобиғи остидаги улил амр шўросидир. Турли-хил раъйларни илохий суннат ва бизларни ихтиёримиздаги абзорлар  билан  муттахид қилиш учун  иддао қилинган нарсалар айни хақиқатдир, кимки шундан бошқача  иддао қиладиган бўлса қаттиқ хато қилади, аллохни суннати ва уни қонунларига қарши бўлган нарсалар албатта мағлубиятга учраши аниқ. Ягона йўл шўро бўлади, мана бу шўро қандай сатхда ташкил бўлгани мухим эмас.

Мана бу суратда, аллох таоло ўтган замонлардаги пайғамбарларни достонларини зикр қилиш билан мархамат қиладики:

«إِنَ هَذِهِ أُمَّتكُمْ أُمَّة وَاحِدَة وَأَنَا رَبّكُمْ فَاعْبُدُونِ» (انبیاء/۹۲)،

(эй инсонлар), сизларнинг миллатингиз –динингиз хақиқатда бир диндир ( яъни исломдир). Мен эса (барчаларингизнинг) парвардигорингиздирман. бас, менгагина ибодат қилинглар!

Ёки қуйидагича мархамат қилган пайтида:

«وَإِنَّ هَذِهِ أُمَّتُکُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَأَنَا رَبُّکُمْ فَاتَّقُونِ» (مؤمنون/۵۲)،

Шак-шубхасиз (барчангизнинг) миллатингиз (яъни динингиз) бир миллат (яъни исломдир). мен эса сизларнинг парвардигорингиздирман, бас, мендангина қўрқингиз”.

(давоми бор……)

Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

Шайх Абу Хамза хўромий хафизахуллохни аудио тасмасидан ёзиб олинган.

(44- қисм)

Мана бу суратда хақиқат улар учун муштабих бўлган шахслар,гурухлар, тоифалар, ахзоблар, мазхабларни вазияти нима бўлади? Муштабих, яъни улардан донороқ бўлган кишилар хам хатога дучор бўлган масалалардир. Муштабих яъни мубхам, шубхали, яширинган, ўхшаш, мушкил, номаълум.Муштабих яъни айтиб ўтганимиздек, шундай бир масалалар борки, тоифаларга ва гурухларга, ахзобларга, мазхабларга хам муштабих бўлган, хатто донороқ кишилар хам муштабих бўлишган, бундай кишилар хам хатога дучор бўлишган.

Ха, баъзи мусулмонлар оятларга ва ривоятларга ва тарихий ёзилган нарсаларга истинод қилиш орқали, ишлар  уларга шу даражада муштабих бўлганки, мусулмонларни мутахассислари хам нима қилишларини билмай қолишган, хатоларга дучор бўлишган……. вохид умматни ва вохид ижмоъни ташкил қиладиган мусулмонларнинг шўройи улил амри ташкил бўладиган замонгача вазият шу холида давом этади, ўша замонгача хеч хам ўзини мутлақ дейишга ва бошқаларни шаръий манбаълардан қилган ижтиходлари,таъвиллари сабабли такфир қилишга хаққи йўқ. Мана бу аксар мусулмонлар тушиб қолган изтирорий холатдир. Мана бу холатга сабр қилишлик худди ўлган хайвонни гўштини ейишга ўхшаган нихоятда оғир, аммо бошқа чора йўқ ва бундай масалаларни хал қиладиган маржаъ ёки ўша исломий хукуматни шўроси ташкил бўлгунича сабр қилиш керак. Харакат қилиш билан бирга сабр қилиш лозим, мубораза қилиш билан бирга хам сабр қилиш керак бўлади.

Қимматли дўстлар, росулуллох саллаллоху алайхи васаллам қуйидагича  мархамат қилган пайтларида: “менинг умматим 73 фирқага тақсимланиб кетади”  мана бу фирқаларнинг барчаси диндан чиқиб кетмасликларига далолат қилади; чунки росулуллох саллаллоху алайхи васаллам мана буларни барчасини ўзимнинг умматим деб хитоб қиляптилар, хаммани ўзларининг  уммати  деб санаганлар, бу таъвил қилувчиларнинг агарчи ўзларини таъвилларида хатога дучор бўлишган бўлса хам,  диндан чиқиб кетмасликларига далолат қилади.

Ибни Таймия рохимахуллох айтадики: 72 фирқа хам мана шунга ўхшашдир, уларни орасида ботинда кофир бўлиб  мунофиқ бўлганлар хам бор, уларни орасида шундайлари хам борки, мунофиқ эмаслар, балки дилларида аллох ва пайғамбарига мўъмин бўлиб ботинда кофир хам эмасдур; улар таъвилда хатога дучор бўлишлари мумкин, энди бу хар қандай хато бўлишидан қатъий назар……. энди мана бу 72 фирқани хаммаси кофир ва ислом миллатидан чиққан деган кимсага ; китоб ва суннат , сахобаларни ижмоъси – уларга аллохни розилиги бўлсин – тўрт имомни ижмоъси ва ундан бошқа имомлар хам қаршилик билдиришган, зеро уларни хеч қайси бири 72 фирқани кофир демаган,балки мана бу фирқаларни ўзлари баъзи ақидалар асосида бир-бирларини такфир қилишади.  Бўлмасам аиммаларни хеч қайси бири уларни такфир қилган эмас. Мана бу гурухларни хеч қайси бири хатто ўзларини ўзлари такфир қилган гурухлар хам такфир қилинган эмас.”

Демак хатто ибни Таймияни сўзи бўйича ботинда кофир бўлган мунофиқлар ёки мунофиқ бўлмаган ва дилида худога иймон келтирган,лекин хато таъвил қиладиган кишилар, ибни Таймия айтадики: энди мана бу таъвилдаги хато хар қандай нарса бўлишидан қатъий назар, агар кимки мана буларни кофир ва ислом миллатидан чиққан,деса, китоб ва суннатга ва сахобаларни ижмоъсига – аллох улардан рози бўлсин- ва тўрт имомни ижмоъсига ва бошқа имомларни ижмоъсига мухолифат қилибди;  мана бу таъвил қилган кишилар хақидаги ибни Таймиянинг айтган сўзларидир. Агарчи мана бу гурухлар ўзларини ўзаро таъвил қилишган бўлса хам ёки бир-бирларини такфир қилишган бўлса хам, бу уларни ўзларининг  мушкилотлари ва ўзларининг  хатолари хисобланади. Мана бу уларни ўзларини манхажлари бўлади, уларнинг мана бу такфир қилишлари хам қуръонга, суннатга ва сахобаларни ижмоъсига, тўрт имомни ва бошқа имомларни ижмоъсига  қаршилик қилиш бўлади.(давоми бор…….

Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

Шайх Абу Хамза хўромий хафизахуллохни аудио тасмасидан ёзиб олинган.

(43- қисм)

5-Қуддома ибни Мазъун  бир гурух кишилар билан бирга Умар ибни Хаттобни хукумати даврида тахлил хаддидаги хато таъвилга дучор бўлади, улар шаробни ўзларига халол қилишади, аллох таолонинг қуйидаги мархамат қилган оятида таъвил қилишади:

«لَیْسَ عَلَى الَّذِینَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ جُنَاحٌ فِیمَا طَعِمُواْ إِذَا مَا اتَّقَواْ وَّآمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ ثُمَّ اتَّقَواْ وَّآمَنُواْ ثُمَّ اتَّقَواْ وَّأَحْسَنُواْ وَاللّهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ» (مائده/93)،

Иймон келтирган ва яхши амаллар қилган зотлар учун – агар (харом нарсалардан) сақланиб, иймон ва яхши амалларида собит бўлсалар, сўнгра ўзларини сақлаб ( у нарсаларнинг харомлигига) иймон келтирсалар, сўнгра аллохдан қўрқиб чиройли амаллар қилсалар- (илгари) еб- ичган нарсаларида гунох йўқдир. Аллох чиройли амал қилувчиларни севади.

«لَیْسَ عَلَى الَّذِینَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ جُنَاحٌ»

Бу шахс юқоридаги жумлани атрофидаги дўстлари билан бирга шундай таъвил қилган ва тушунган  эдиларки, агар хар қандай киши иймон келтирса ва яхши амаллар қилса ва ўзига эхтиёт бўлса шароб ичса хам бўлаверади; агар маст қилувчи шароблар истеъмол қилишса хам мушкили йўқ,деб тушунишади. Улар таъвил қилишган эди, мана бу кишилар хам такфир бўлишгани йўқ, балки хужжат иқома қилинади ва тавба қилишади, албатта уларни устида шароб ичган кишининг хадди ижро қилинади.

6-Ўтган дарслар мобайнида ишора қилиб ўтганимиздек бошқа бир намуна хаворижлардир, улар хам сахобаларни асрида нотўғри таъвилга дучор бўлишади, мана шу нотўғри таъвиллар билан мусулмонлар такфир бўлишади ва қўллари мусулмонларни қонига беланади. Аммо Али ибни Аби Толиб розиаллоху анхуни ўзи мана бу кимсаларнинг таъвилини қурбони бўлган, аммо у кишининг ўзлари  уларни такфир қилмаганлар. Хатто уларни мунофиқлар тўдаси деб хам номламаганлар,балким уларни мусулмонларга қарши қўзғалон қилган бағий бўлган кишилар деганлар.

Мана бу ва шунга ўхшаган баён қилиб ўтилган  бир неча воқеалар ўтган дарсларимизда хам уларга ишора қилганмиз,бу пайтларда исломий хукумат ва мурожаъат қилинадиган ва сенга нима қилишинг лозимлигини айтадиган хамда мана бу хато таъвиллар, нотўғри ижтиходларга муносабат билдирадиган  маржаъ мавжуд бўлган, энди хозирда мана бундай неъматлардан махрум бўлган вохид ижмоъга хам эга бўлмаган ва содиқ уламоларнинг бир-бирига зид,турли-туман ижтиходлари,таъвилларидан қутулишни имкони бўлмаган ва шу билан бирга аксар жамиятларда ғолиб бўлган мунофиқларнинг шубхалари хам мавжуд бўлган хозирга даврда, мана бу изтирорий вазиятда нима қилиш керак?

Улил амр шўроси бўладиган ва мана шунча ижтиходлар ва таъвилларга бир ижмоъ сифатида  ироя берадиган   қози хам мавжуд эмас,сени ўзинг хам шикоятчи ва хам қози бўла олмайсан, демак бир қозини дунёга келтириш керак, унинг  хар қандай сатхда бўлиши  (қишлоқдами, шахардами, жамоатдами ёки бир неча жамоат биргами, давлатдами, минтақадами ёки жахон сатхидами) мухим эмас, албатта қозини вужудга келтириш керак, мана бу қози вужудга келмас экан, сен фақат ўзингни фикрингни баён қила оласан ва ўзингни химоя қиласан. Хатто фикрингни баён қилаётганингда хам эхтиёт бўлишинг лозим. Шу сабабли хам имоми Молик рохимахуллохга  ўхшаган кишилар учун, бир муфтининг ихтилофли масалалар борасида: мана бу харом дейиш  нихоятда оғир ботарди, балким улар имоми Молик рохимахуллохни айтишларича қуйидаги сўзларни айтишлари лозим эди: мен уни яхши иш эмас,деб билардим.

(давоми бор……)

 
Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

 
Шайх Абу Хамза хўромий хафизахуллохни аудио тасмасидан ёзиб олинган.

(42- қисм)

Сахобаларни асридаги ёки ундан кейинги асрлардаги  хато таъвилларга, хато ижтиходларга мисоллар жуда кўп, бизларга мавзуни яна ёритиб бериши учун уларни бир нечасига ишора қилиб ўтмоқчимиз:

1-Росулуллох саллаллоху алайхи васалламни сахобаларидан бўлган Жобир розиаллоху анху айтадики: сафарга чиққан эдик, бизларни биримизни бошимизга тош келиб тегди ва уни бошини яралади, бу шахс эхтилом бўлган эди, шунда у атрофидагилардан менда таяммум қилишга рухсат борми?-деб сўради. Бизни назаримиз бўйича сен учун таяммумга рухсат йўқ,чунки хозир сенда тахорат қилиш учун сув мавжуд,дейишди. Мана бу шахс ғусл қилди ва халок бўлди. Росулуллох саллаллоху алайхи васалламни хузурларига келган пайтимизда, у киши бундан хабар топдилар ва мархамат қилдиларки:

«قَتَلُوهُ قَتَلَهُمُ اللَّهُ، أَلَا سَأَلُوا إِذَا لَمْ يَعْلَمُوا؟ فَإِنَّمَا شِفَاءُ الْعِيِّ السُّؤَالُ، إِنَّمَا كَانَ يَكْفِيهِ أَنْ يَتَيَمَّمَ وَيَعْصِرَ- أَوْ يَعْصِبَ- عَلَى جُرْحِهِ خِرْقَةً ثُمَّ يَمْسَحُ عَلَيْهَا، وَيَغْسِلُ سَائِرَ جَسَدِهِ».‌

Уни ўлдиришди, аллох уларни халок қилсин, агар билишмас экан нима учун савол қилиб сўрашмаган? Нодонликни ягона чораси,иложи сўрашдир, у фақат таяммум қилса ва бир эски латта билан ярасини  боғлаб олса бўлди эди, шундан сўнг ярасини устига масх тортарди ва баданидаги қолган қисмини юварди.

Бу ерда кўриб турганимиздек нотўғри ижтиход бир мусулмонни ўлимига сабаб бўлди, аммо бу ердаги ижтиходда қилинган хато,жохиллик сабабидан  хеч ким жазоланмади. Мана бу қадрли сахобалар таяммумга, намозга,тахоратга оид масалада ижтиход ва таъвил қилишади ва уларни қилган таъвили хато бўлиб чиқади ва шу таъвил бир мусулмонни ўлимига сабаб бўлади, аммо шунга қарамасдан уларнинг мана хато таъвиллари қабул қилинади ва шаръий манбаълардаги хато таъвил сабабли хеч ким жазоланмайди.

2-Иккинчиси росулуллох саллаллоху алайхи васалламнинг “рожиъ” ва “биърул маъуна” фожеасидаги ўзларини ижтиходлари бўлиб, бу ижтиход  ана ўшанча сахобаларни ўлимига боис бўлган эди. Аввал бир марта бу фожеа бўлиб ўтади, росулуллох саллаллоху алайхи васаллам иккинчи марта хам юборадилар, аммо бу сафар хам шу фожеа содир бўлади.

3-Бошқа бир ўринда эса қадрли сахоба Бароъ ибни Маърур розиаллоху анхуга ишора қиламиз. Бу қадрли сахоба қибла ўзгаришидан олдин барча мусулмонларга хилоф равишда қиблага қараб намоз ўқийди, мана бу пайтда бошқа мусулмонлар байтул муқаддасга қараб намоз ўқишарди, росулуллох саллаллоху алайхи васаллам мана бу сахобани макка томонга қараб намоз ўқиётганидан  хабар топганларидан сўнг, бошқа мусулмонларга хабар берган холда, унга хам мусулмонлар билан бир хил бўл ва хамма намоз ўқиётган томонга қараб намоз ўқи,деб амр қилдилар; унга қараб намозларини яна қайтадан ўқишга буюрмадилар, нима учун??? Чунки у таъвил қилган эди.

4-Ўтган дарсларимизда ишора қилганимиздек, Хотиб ибни Балтаъа хам хато таъвил сабабли жосуслик гунохига дучор бўлади, Умар уни устида иртидод хукмини содир қилгандан сўнг; Хотиб розиаллоху анху ўзининг  қилган иши иртидодга боис бўлишини яхши биларди, шунинг учун хам ўзига қарши Умар розиаллоху анхунинг содир қилган хукмини баробарида айтадики: мен муртад бўлганим йўқ,деб ўзини далилларини келтиради.

Бу ердаги сухбат уни иртидоди хақида кетаётганлиги мушаххас, уни мақсади муртад бўлиш бўлган эмасди……яъни агар бир киши мана бу ишни мусулмонларга қарши кофирларни химоя қилиш учун қиладиган бўлса ва мусулмонларга қарши кофирларга ёрдам берадиган бўлса, бу уни иртидодига боис бўлишини яхши биларди. Аммо у мана бу ният билан бу ишни қилмаган эди, балки уни келтирган далиллари аслида уни мақсади бошқа нарса эканини кўрсатади, шу сабабли хам мен муртад бўлганим йўқ,деб далил келтиради ва росулуллох саллаллоху алайхи васаллам уни келтирган далилини қабул қиладилар, пайғамбаримиз уни хато таъвил қилганлиги боис узрини қабул қиладилар. Мана бу борада нозил бўлган оятлар хам Хотибнинг хато таъвил қилганини собит қилади.

(давоми бор…….)

Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

Шайх Абу Хамза хўромий хафизахуллохни аудио тасмасидан ёзиб олинган.

(41- қисм)

Такфирга монеълик қиладиган ва такфирни монеъликларидан бири хисобланган ўринлардан яна бири, икрох ва мажбурликдир:

Икрох холатида шахс бир ишни мажбурият сабабли қилади ва агар мажбур бўлмаса, мана бу шахс бу ишни қилмасди. Худди қурайшни секуляристлари Аммор ибни Ёсир розиаллоху анхуни унинг  ўзи эътиқод қилмайдиган сўзларни айтишга мажбур қилганларига ўхшайди, аллох таоло кофирларни қўлига тушиб қолган  мана бу сахоба хақида ва унга ўхшаганлар борасида қуйидагича мархамат қилади:

«مَن کَفَرَ بِاللّهِ مِن بَعْدِ إیمَانِهِ إِلاَّ مَنْ أُکْرِهَ وَقَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالإِیمَانِ وَلَکِن مَّن شَرَحَ بِالْکُفْرِ صَدْراً فَعَلَیْهِمْ غَضَبٌ مِّنَ اللّهِ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ»‏ (نحل/۱۰۶)،

Ким аллохга иймон келтиргандан кейин (яна қайтиб ) кофир бўлса ( аллохнинг ғазабига дучор бўлур). Лекин ким қалби иймон билан ором олган холда ( куфр калимасини айтишга ) мажбур қилинса, ( унинг иймонига зиён етмас). Аммо кимнинг кўнгли куфр билан ( яъни,диндан чиқиб кофир бўлиш билан) ёзиладиган бўлса, бас,ундай кимсаларга аллох томонидан ғазаб ва улуғ азоб бордир.

Энди бир мусулмон кофирларнинг мажбур қилган нарсаларини баробарида қанчалик даражада чидаб бериши, унинг иймонига боғлиқ, бу учун хад,чегара таъйин қилинмаган. Сумайя розиаллоху анхо кофирлар талаб қилган нарсага бардош беради ва хатто жонини берган тақдирда хам куфрли сўзларни тилга олишга хозир бўлмайди ва олмайди хам ва ўша тоғутни юзига туфуради. Аммо уни ўғли Аммор ўша куфр сўзларини мажбурлиги сабабли айтади. Демак, шахсга бу борада таклиф,хад таъйин қилиб бўлмайди, бу шахсларнинг иймонини меъзонига, кенглигига боғлиқ бўлади. Аммо ислом уламолари ўлим ва зинони мана бу қоидадан мустасно қилишган ва хар қандай суратда мусулмон киши мана бу икки жиноятни агарчи жонини бериш эвазига бўлса хам қилмаслиги керак,деб эътиқод қилишади.

Муттахам шахсга нисбатан иртидод хукмини содир қилинишидан  олдин текшириб чиқилиши лозим бўлган ва бу шахсни муносабат билдиришда охирги мархала сифатида ишлатиладиган такфирни монеъликларидан хисобланган  нарса, таъвил бўлади. Мана бу мархалада хукмни содир қилмоқчи бўлган шахс комил ишончга эга бўлиши керак.

Шаръий таъвил қилиш ва шаръий ижтиход қилиш хам, хато қилиниши мумкин бўлган ўринлардан бири хисобланади, шу билан бирга у шахсни иймонига зарар етишига монеълик қилади ва мусулмон шахс ислом доирасидан чиқиб кетишига йўл қўймайди. Таъвил қилаётган кишининг хадафи аллохнинг шариатидаги қонунларга итоат қилишдир, аммо у қилган ижтиходида хатога дучор бўлади. Яъни таъвил қилувчининг асли мақсади аллохнинг шариатидаги қонунларга итоат қилиш,бўйсинишдан иборат бўлиб, у аслида аллохни буйруғига эргашмоқчи бўлади, аммо ижтиходда хато қилиб қўяди.

Шаръий хужжатларга нисбатан хато таъвил қилишлик, росулуллох саллаллоху алайхи васалламни асрларида содир бўлган, хатто тахлил ва тахрим хаддидаги таъвилларга бир неча ўринда ишора қилиб ўтдик, яна бир марта уларга ишора қилмоқчимиз. Аммо у пайтда росулуллох саллаллоху алайхи васалламни борликларига ва исломий хукуматни ва сахобаларни шўросини мавжудлигига қарамасдан, шахсни устида “набавий хужжат” иқома қилинмагунча ва шаръий каналлар орқали уни жохиллиги йўқотилмагунча ва ундан тавба қилиш талаб қилинмагунча, шахснинг қилган хатоси сабабли уни устида иртидод хукми ижро қилинмаган, агарчи Хотиб ибни Балтаъа розиаллоху анхуни воқеасида  аввал у киши такфир қилинади, аммо кейинги қилинган текширувлар натижасида Хотиб розиаллоху анху хақидаги такфир хато бўлганлиги маълум бўлади, шу сабабли хам бу иш  иртидод хукмини ижро қилинишигача етиб бормайди.

(давоми бор…….)

Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

Шайх Абу Хамза хўромий хафизахуллохни аудио тасмасидан ёзиб олинган.

(40- қисм)

Мана бу хадисдаги қадрли сахоба ўзини ўлдиришни қасд қилган эмасди, росулуллох саллаллоху алайхи васаллам хам уни қилган иши хато сабабли бўлганини ва у кечирилишини маълум қилиб  бу ишга  аниқлик киритадилар.

Ёки бошқа бир жойда росулуллох саллаллоху алайхи васаллам мархамат қиладиларки: худованд ўзи томонга тавба қилиб қайтаётган бандаси учун сизларни хар бирингиздан кўра шодроқ бўлади. Одамлар яшайдиган жойлардан узоқдаги бир биёбонда бир шахс озиқ-овқат нарсалари билан бирга  отини хам  йўқотиб қўйган пайтида,уни топишдан ноумид бўлиб қолади. Шахс дарахтни соясига дам олиш учун чўзилиб ётади, у шу холатда паришон бўлиб турган пайтида тўсатдан отини бошига келиб қолганини кўради. Шунда отини тизгинини ушлаб олиб қаттиқ хурсанд бўлганидан айтадики:

قَالَ مِنْ شِدَّةِ الْفَرَحِ اللَّهُمَّ أَنْتَ عَبْدِی وَأَنَا رَبُّکَ أَخْطَأَ مِنْ شِدَّةِ الْفَرَحِ،

Мана бу шахс қаттиқ хурсанд бўлганидан айтадики: парвардигоро! Сен банда ва мен сени парвардигорингман. Мана бу шахс қаттиқ хурсанд бўлгани сабабли хато қилади.

Агар бир шахс аллохни ўзини бандаси деб хитоб қиладиган бўлса, шубхасиз бу шахс ошкор куфрга дучор бўлган бўлади, қатъан хам ошкор куфрга дучор бўлади, шунингдек агар бир  киши қасддан,огох бўлган холатда бу ишни қилса, бу уни исломдан чиқишига боис бўлади, аммо олдин айтиб ўтилган шахсга ўхшаб хато қилган холда айтиб юборса маъзур бўлади ва уни устида хукм содир бўлмайди.

Албатта, хатокор ёки унутган шахсга нисбатан қаттиққўл бўлиш ва гунохни олиб ташланиши, мушаххас жиноятлардаги ахкомларни ижро қилинмайди деган маънода эмас. Чунки хато қилиш,унутиш борасидаги масалаларда баъзи бир масалалар борки, хато қилинган тақдирда хам уни ижро қилиниши керак, махсусан булар аллохнинг  бандаларини хаққига тегишли бўлса. Қасд қилмаган холда одам ўлдиришга ўхшаш,бунда шахс бошқа бир кишини қасд қилмаган холда ўлдириб қўяди, буни баробарида эса ўзини қилган хатоси сабабли каффорот бериб дия тўлаши лозим. Ёки бўлмасам тахорат олишни унутиб тахоратсиз  намоз ўқиган киши, бир муддатдан сўнг бу уни ёдига келади. Шунда, намозини иккинчи марта қайта ўқиши керак, ёки бир фарзни вақти ўтиб кетган бўлса ва у намозини унутиб қўйган бўлса, ёдига тушгандан сўнг уни ўқиши лозим.

Бу ердаги гунох уни иймонига зарба,зарар етказмайди, уни унутганлиги ё хато қилгани сабабли бу нарсалар иймонига зарар етишига монеълик қилади ва у етказган зарарини қоплаши лозим. Хар қандай холатда хам, унутиш ва хатога ўхшаган қасддан қилинмаган ишлар мусулмон шахсни такфир қилинишига монеълик қилади.

(давоми бор…….)

Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

Шайх Абу Хамза хўромий хафизахуллохни аудио тасмасидан ёзиб олинган.

(38- қисм)

  Мана бу холатда, агар шахс уни иртидодгача тортиб олиб борган жинояткорона ишига нисбатан мўътабар жохилликка эга бўладиган бўлса, унинг мана бу мўътабар жохиллиги иртидод жиноятидан покланиши учун бахона,узр бўла олади ва мана шу мўътабар жохиллик шахсни иймонига зарар етишига монеълик қилади ва шахсга қарши хукм содир қилинишига, уни такфир бўлишига тўсиқ бўлади ва шахснинг мана бу мўътабар жохиллиги аллохни шариатининг қайси қисматини ўз ичига олишини  хам фарқи йўқ.

Мўътабар жохиллик шариатни хаммасига тўғри келади, махсусан ақидага ўхшаш инсон бошқалардан тақлид қилиб ёки меърос қилиб ололмайдиган қисмида шахс албатта ақидасини тахқиқ қилиш,изланиш,тажриба қилиш, хато, аста-секинлик билан жохилликдан илмга сари  харакатланиш оқибатида қўлга киритиши лозим. Жохилликдан илмга ва куфрдан иймонга ,кофирларни жамиятидан исломга томон қилинган харакат, аллохни назаридаги олдинга сари ривожланиш ва орқада қолишни маъносини,мафхумини англатади:

«لِمَنْ شاءَ مِنْكُمْ أَنْيَتَقَدَّمَأَوْيَتَأَخَّرَ».

Мана бу йўлда олдинга ривожланишни таъсирида орқада қолиш  ё орқага қайтиш мушаххас бўлади.

Жохилликка узр келтириш борасида ишора қилиниши керак бўлган нуқта, динни усуллар ва фаръий нарсаларга тақсим бўлишидир, баъзи бир кишилар усулларда узр мавжуд эмас,аммо фаръий нарсаларда мавжуд,дейишни қасд қилишади. Аввало мана бундай тақсомотни қуръонда ва сахих суннатда хеч қандай асоси йўқ. Демак, бу борада кўнглингиз хотиржам бўлсин. Ибни Қоййим,ибни Таймия рохимахуллохга ўхшаган олимлар мана бу борада айтишганки: (усул ва фаръий) нарсаларга тақсим бўлишлик сахобаларни асридан кейин пайдо бўлган, бошқа томондан қараганда мана бундай тақсимотга қоил бўлган кишилар,динни энг катта усулларидан бўлган ва динни арконларидан хисобланган намозни фаръий нарсалардан ,деб хисоблашади ва салафлар ихтилоф қилган эътиқодга оид масалаларни хам фаръий нарсалардан хисоблашади. Уларга шуни айтамизки: агар сизларни усуллардан бўлган манзурингиз  ақидавий масалалар бўладиган бўлса, динни хаммаси усулдир; чунки бизлар молий ё баданий ибодатларни шаръий эканига эътиқод қилган пайтимиздагина бажара оламиз; амалдан олдин эътиқод бўлиши керак, агар бундай ақида бўлмайдиган бўлса аллохни ибодатлари амални воситаси билан тўғри бўлмайди…. кўрдингизми, мана бу катта кишиларнинг мана бу масалага нисбатан кўз қарашлари бўлади. Демак, динда усул ва фаръий нарсаларга тақсим қилишликни қуръон ва суннатда хеч қандай асоси йўқ .

Мана бу холатда жохилликка узр келтириш мўътабар жохилликни динни бир қисмида эмас,балки  динни хаммасида қабул қилишликдан иборат. Ошкор ва аниқ ишлар яъни шариатда аниқ ва ошкор баён қилинган ишлар ёки бошқаларга ошкор ва равшан бўлган ишлар эмас, олдин “шахс учун” ошкор ва равшан бўлган ишлардир. Шунинг учун хам бир мусулмонга ишларни ошкор ва равшан қилиниши керак, мана бу ишларни ошкор ва аниқ қилганимиздан сўнг, шахсни устида хукмни мархалаларни босиб ўтиш орқали содир қиламиз.

Энди, агар мусулмон киши шаръий каналлар орқали ўзини жохиллиги бартараф бўлиши учун харакат қилмаса  ёки бирор киши унга ишларни ошкор ва равшан қилиб беришига хам рухсат бермасачи? Мана бу холатда, бундай шахс хеч қандай узрли сабабсиз дарсларга хозир бўлмаган ва бошқалардан орқада қолган шогирдга ўхшайди, уни имтихонлардан ўта олмаслиги хам табиийдир. Мана бу шахсни хеч қандай узри йўқ, чунки унга хамма нарса мухайё эди, аммо “ўзини ихтиёри билан” дарсларга  қатнашмаган ва “ўзини ихтиёри билан” ўзини таълимдан, юқори синфга ўтишдан,илгарилашдан махрум қилган. Шу тартибда муртад бўлган ва ўзларини учталик кофирлар (ахли китоб кофирлари,шибхи ахли китоб кофирлари, мушрик ва секуляр кофирлар) жумласига қўшган ва ўзларини улардан деб билган кишилар учун хам узр мавжуд эмас. Чунки жохилликка узр келтириш кофирларга эмас, мусулмонларга тегишли нарса, кофирларга эмас фақат мусулмонларга тегишли имтиёздир. Мана бу холатда агар мусулмон киши шундай мўътабар жохилликка эга бўлса,шу мўътабар жохиллиги уни такфир бўлишига монеълик қила олади ва хукм уни устидан олиб ташланади.

(давоми бор…….)

Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

Шайх Абу Хамза хўромий хафизахуллохни аудио тасмасидан ёзиб олинган.

(37- қисм)

Энди, шариатни баъзи ахкомлари борки хамма учун очиқ-ойдиндир, баъзи бир холатлар бундан мустасно,хозирча шуни айта оламизки, мусулмон бўлганликлари мужмал суратда собит бўлган кишиларни барчаси мана бу ахкомлардан огох бўлмасликлари мумкин эмас. Масалан намоз вожиб эканини ё рўзани вожиб эканини, ё хажни,закотни вожиб эканини хамма билади. Чунки мана бу ўринлар хамма учун равшан ва ошкор, агар бир кишини намоз ўқимаётганини кўрсанг ва унга қараб нима учун намоз ўқимаяпсан?-десанг, мана бу киши уни жавобига мен намозни вожиб эканини билмасдим,деса. Биз мана бу бахонани ундан қабул қилмаймиз ва мана бу шахсни жохиллиги мўътабар эмас.

Аммо олдин хам айтиб ўтганимиздек, бундан бошқа ўринлар хам бор бўлиб, бир жамиятдаги одамлар мана булар хақида илмга,огохликка эга бўлишлари ва мана бу ўринлар борасидаги хукмлар хаммага ошкор ва равшан бўлиши мумкин, аммо бошқа жамиятлар учун ошкор ва равшан бўлмаслиги мумкин, ёки хатто бир жамиятдаги хос минтақадаги  кишиларни бир қисми мана бу хукмлардан огох бўлади, аммо бошқа бир қисми эса илм ва огохликка эга бўлмайди ва мана бу хукмлар уларга ошкор ва равшан эмас. Мана бу холатдаги меъёр шуки, мана бу хақ ва хукм бошқаларга эмас, балки  шахсни ўзи учун ошкор ва равшан бўлиши лозим. 

Бизларни хаммамиз хам шундай холатга тушганмиз, албатта сизни ўзингиз хам бу холатга тушган бўлсангиз керак, яъни бир киши келиб сизнинг хабарингиз бўлмаган бир хабарни сизга етказади, сўнгра эса сизга қараб таъажжуб билан, бундан хаммани хабари бор қандай қилиб сени хабаринг йўқ,дейди? Шунга ўхшаш холатга дуч келмаганмисизлар? Албатта дуч келгансиз. Бўлиб хам мана бу шахсга бу маълумот тўғри каналлар орқали етиб келмаган бўлиши ва нотўғри каналлардан бу маълумотни қўлга киритган бўлиши мумкин. Бунга намуна, дўстларимиздан бири сухбатлашиб ўтирган пайтимизда, курдларнинг хозирги мусайламайи каззоби бўлмиш ужалонни ишчилар хизбидаги муртадлар яъни курдистонни сагмарглари билан мусулмонларни ўртасидаги жанглар хақидаги бир мавзу яъни жангни ким бошлаганлиги ўртага ташланди? Шу пайтгача дўстимиз мусулмонлар жангни бошлашган деган фикрда эди,аслида эса барча хужжатлар,далилларни кўрсатишича эса жангни бошловчилари муртад секуляристларни ўзи бўлишган,улар қуйидаги қоидага асосан иш олиб боришган эди:

«ولا یزالون یقاتلونکم حتی یردکم عن دینکم إن استطاعوا»

Мана бу кимсалар фаолият қилаётган минтақаларни хаммасида ироқда,сурияда мусулмонларни устига мана бу жангни мажбурлаб юкланган. Бизни дўстимиз мана бу хақиқатдан бехабар экан. Чунки кеча-ю кундуз муртадлар ва мунофиқларни қўлидаги ахборот воситалари ёлғонни буларни миясига қўйган эди, шунинг учун хам бу киши бугунги кундаги  хақиқатни билмасди. Мана бу хақиқатда эса мусулмонни бекорга тўкилган қони ва мана бу қон хақиқат йўлида тўкилдими ё йўқми?- деган мавзулар хақида сухбат қилинарди. Умуман олганда бир мусулмонни қони хақида гап очилган эди. Бу ерда бир мусулмонни обрўси,дини хақида гап кетаётган эди, аммо мана бу дўстимизни хабари йўқ экан.

Демак, бу ердаги меъёр шуки, мана бу масала ва хукм ўтиб кетган аждодларга ёки бошқа минтақалардаги одамларга ё мана бу жамиятда яшайдиган бошқа одамларга  эмас,балки  бу шахсни ўзи учун мушаххас ва ошкор бўлиши керак.

Байхақий ва Абдурраззоқ рохимахуллохни келтиришича: Умар ибни Хаттоб розиаллоху анху шомдаги бир кишининг зинони харом қилингани хақидаги хукмни билмаслиги хақида қилаётган иддаосини қабул қилади, бу киши зино қилган бўлиб унга нисбатан ўзининг  жохил эканини  иддао қиларди. Умар ибни Хаттоб уни жохиллиги борасидаги узрини қабул қилади. Мана шунга ўхшаш у кишидан ва Усмондан ривоят қилинишича, араб бўлмаган ва зино гунохини қилиб қўйган ва зинони харом қилингани хақидаги хукмни билмаслигини иддао қилган  бир жориянинг  узрини хам қабул қилинган эди.

Субханаллох, агар сахобаларни асрида мана шунча сабиқунал аввалун мавжуд эканига ва исломий хукуматни қудратини борлигига қарамасдан мана бундай ошкор хукмлар хақида хам жохил бўлишган бўлса, ва уларни жохилликлари борасидаги узрлари хам қабул қилинган бўлса, исломий хукумат мавжуд бўлмаганлиги сабабли мана шунча жохилликлар ривожланган ва асрлардан буён мунофиқлар жамиятни ўзларига жавлонгох қилиб олган мана бу даврда қанча миқдорда жохиллик вужудга келаркин? Бўлиб хам мана бу жохилликлар аллохни шариатидаги барча ишларни ўз ичига олган  бўлсачи?

(давоми бор…….)

Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

 
Шайх Абу Хамза хўромий хафизахуллохни аудио тасмасидан ёзиб олинган.

(36- қисм)

Росулуллох саллаллоху алайхи васалламни асхоблари хам эндигина ширкдан,куфрдан қутулган аввалги насл хисобланишган, улар жуда кўп нарсалар хақида шак қилишарди ва шакларини асосий манбаъ сифатида росулуллох саллаллоху алайхи васалламдан сўраш орқали,мушкилотларини, жохилликларини бартараф қилишарди, ёки бўлмасам очиқ ақидавий хатоларга,амалларга дучор бўлишар ва яна росулуллох саллаллоху алайхи васалламга мурожаъат қилиш билан иқомайи хужжат қилиниб ислох бўлишарди.

Иқомайи хужжат қилинишдан мақсад, қуръондаги ва суннатдаги, ижмоъдаги шаръий хужжатлар росулуллох саллаллоху алайхи васалламни шаръий равишлари билан мана бу шароитдаги шахсга етказиларди. Яъни истидлол ва равшан хужжатлар билан нотаниш ишларни росулуллох саллаллоху алайхи васалламни равишлари билан шахсга кўрсатишимиз,танитишимиз керак бўлади, уни шундай холатда танитишимиз лозимки, бу шахс ўзини яқинларини,оиласини бегоналардан қандай ажратиб олса, мана бу хақни хам шундай ажратиб ташхис беришга қодир бўлиши лозим:

«يَعْرِفُونَهُ كَمَا يَعْرِفُونَ أَبْنَاءَهُمْ»،

яъни шундай равишда шаръий хукмни ботилдан ажратиб ташхис бера олиши керак.

Мана бу огох қилиш йўлида бизлар хам хозирда барча мусулмонлар учун  бир хилда таълим системасига эга эмасмиз, шу сабабли хам бир шахс мана бу даражадаги билимга эга бўлиши,аммо бошқаси эга бўлмаслиги мумкин. Ёки бир маконда мана бу илмлар  раббоний уламоларни мавжудлиги ва ўзига хос етказиш шароитлари сабабли одамларга етиб борган,аммо бошқа бир жойда уламойи суъ борлиги ва ёмон каналлар сабабли раббоний уламоларни хеч қайси бирини сўзи етмаган бўлиши мумкин.

Уларни ўтган аждодларига етказилганлиги сабабли мана бу етказилган нарсалар уларга хам етади, деган нарса далил бўла олмайди. Йўқ, бундай бўлмайди, аслан бўлиши мумкин эмас, агар шундай бўлганида даъват,таблиғ иши тўхтаб қолган бўлар ва дин меърос қилиб олинадиган нарсага айланарди, фақих,мужтахид, ахли фан сўзларини ўзини маъносини йўқотарди.

Аниқ ва равшан кўриниб турганидек, хар бир даврда шаръий билимларни касб қиладиган ва хижрат қиладиган ,хамда ўзини миллатига мана бу билимларни етказадиган кишилар пайдо бўлади:

«وَما كانَ الْمُؤْمِنُونَ لِيَنْفِرُوا كَافَّةً فَلَوْلا نَفَرَ مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ وَلِيُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذا رَجَعُوا إِلَيْهِمْ لَعَلَّهُمْيَحْذَرُونَ» (توبه/122)،

Барча мўъминлар (жангга) чиқишлари лойиқ эмас. Ахир улардан хар бир гурухдан бир тоифа одамлар (жанг учун) чиқмайдиларми?! (Қолганлари эса мадинада) динни ўрганиб, (жангга кетган) қавмлари уларнинг олдиларига қайтган вақтларида, у қавмлар аллохнинг азобидан сақланишлари учун уларни огохлантиргани (қолмайдиларми)?!

Мана бу даъватчи тоифа диндаги фиқхни ўрганиб сўнгра уни қавмлари тушунадиган тилда уларга етказишлари лозим, бу ерда мана бу нарса жуда мухим, ўша миллат тушунадиган тилда етказилиши керак,

«بِلِسَانِ قَوْمِهِ لِيُبَيِّنَ لَهُمْ»

ўша миллатни маданиятига тўғри келадиган қилиб уларга очиқ,равшан баён қилиб бериши керак, бошқача истелох билан айтганда эса динни мана бу миллатга “янгидан” ироя бериши лозим,шу тарзда миллатни жохиллиги бартараф бўлади. Мана бу айни хақиқатдир.

Хўп,энди бартараф қилиниши лозим бўлган мана бу жохиллик нима?-деб савол берилса хам бўлади, агар бартараф қилинмаса такфирни монеъликларини бирига ўхшаб амал қиладими? Фан ахли мусулмонлардаги жохилликни икки қисмга тақсим қилишган:

-Мўътабар жохиллик: яъни мусулмон шахс бир ишни қилишдан олдин “билимга,огохликка” эга бўлмаган. Диққат қилинглар, яъни мусулмон шахс мана бу ишни қилишдан олдин “илмга,огохликка” эга бўлмаган,мана бу уни мўътабар жохиллиги хисобланади.

-Ғайри мўътабар жохиллик: яъни мусулмон шахс “илм ва огохликка” эришгандан сўнг мана бу ишни қилади.  У қилган иш, “илм ва огохликдан” сўнг содир қилинган, шунинг учун хам мана бу жохиллик ғайри мўътабардир, уни жохиллигини қабул қила олмаймиз.

(давоми бор…….)

Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш

Шайх Абу Хамза хўромий хафизахуллохни аудио тасмасидан ёзиб олинган.

(35- қисм)

Мана бу суратда жохилликка узр келтириш мусулмон учун барча ибодий ишларда ақидавий масалаларда,тавхидга,ширкка ёки фиқхий ахкомларга оид масалаларда хам кераклидир, мусулмон учун жохиллик ва хато  хисобланади, унда  катта ва кичикни ўртасида фарқлаб ўтирилмайди.

Юз марталаб такрорланиши  ва маданият сифатида танилиши керак бўлган бошқа бир нуқта шуки, шак ва шубха билан бир кишини кофир деб бўлмайди ва хадни хам ижро қилинмайди, ишонч билан мусулмон бўлганлиги собит бўлган кишини,яъни сен мана бу шахсни мусулмон эканига иймонинг комил; мана бу холатда шак,шубха,эхтимол билан мусулмон номини ундан тортиб ола олмайсан ва уни кофирларга қўшишга хам хаққинг йўқ.  

 «مَن دخلَ في الإسلام بيَقين فلا يُخرَج مِنه إلا بيقين» یا «مَنْ ثَبَتَ لَهُ عَقْد الْإِسْلَام بِيَقِينٍ لَمْ يَخْرُج مِنْهُ إِلَّا بِيَقِينٍ».

Яъни фақат далил ва ишонч билан шахсни исломдан чиқара оласан, ишонч бу ерда  жуда мухим нарса. Шунингдек кофирни мусулмон бўлиши хам далил ва ишонч билан исбот бўлади.

Мусулмонни ислом доирасидан чиқариб юбориш учун хам аввало далил ва ишончга эга бўлишинг керак,сўнгра мана шу ишонч билан уни чиқариб юборасан, кофир кишини хам ислом доирасига киргазиш учун хам далил ва ишончга эга бўлишинг лозим. Мана бу жуда кўп дўстларимизни рафторларида кўриладиган хатолар жумласидан бўлади, улар аввал кишини кофирсан дейишади,сўнгра уни кофир бўлагани борасида далил қидиришади. 

Кофир бўлган шахсга қараб бу мусулмон дейишинг,сўнгра эса уни мусулмон эканига далил қидиришинг хам хато бўлади, ёки мусулмон шахсга хам аввал кофир дейсанда,сўнгра уни кофирлигига далил қидирасан. Бу хам хато. Мусулмонни такфир қилиш уни ўлдириш демакдир.  

«إِذَا قَالَ الرَّجُلُ لِأَخِيهِ يَا كَافِرُ فهو کقتله».

Аввал шак ва шубха,эхтимол билан мусулмонни ўлдирсангда,ундан сўнг мен ўлдирган шахс жиноятчи бўлганми ё йўқми,десанг,бу ақлга тўғри келадими? У ўлимга мустахақ бўлганми ё йўқми? Мана бу инсонга муносиб иш эмас.

Аслида муносиб бўлган иш шуки, аввал далил ва хужжатлар текшириб чиқилади, сўнгра жиноятни ишонч билан исбот қилингач хукмни исбот  қилинади ва ундан сўнг хукм содир қилинади. Охирги мархалада хукмни ижро қилишга алоқадор каналлар орқали хукмни ижро қилишга харакат қилинади.

Шахс китоб ва суннат,ижмоъ асосида куфрга дучор бўлгандан сўнг, мана бу шахсни иймони шак ва гумон билан ва шахсларни хаво ва хаваси асосида ботил бўла олмайди, хеч ким мусулмон шахсни устида мажбурлаб  кофир лафзини бўйнига қўя  олмайди, чунки мана бу шахсни хаққида жиноятни исбот қилиш мархалалари,шартлар ва такфир монеъликлари ижро қилинмаган.

-Худди куфрда,ширкда,бидъатда ўсган ва мана бу мусибатлардан эндигина қутулган ва хозирда жохилликдан илм сари сафарда юришибди, аммо хануз Абу Зар розиаллоху анхуга ёки бугунги кундаги мусулмонзодаларга ўхшаш уларда жохилият қолдиқлари қолган ва бу қолдиқлар аста-секинлик билан пок бўлиши керак.

-Ёки худди сахроларда,даштда,чекка тоғли,ўтиш қийин бўлган минтақаларда пок ақидалардан узоқда ўсган кишига ўхшайди. Унга сахих ақида етиб бормаган ва бундай киши булғанган ақидага кўра ўсиб-улғайган.

-Ёки росулуллох саллаллоху алайхи васалламни  сўзларини эшитади, аммо бу у кишининг сўзлари  эканига ишонмаётган кишига ўхшайди, далилларга кўра ва ривоят қилувчига ишонмаганлиги боис уни инкор қилади.

 -Ёки бундан бошқа олдинги дарсларимизда ишора қилинган  мавжуд ўринларга кўра бўлиши мумкин.

(давоми бор…….)