درسهای مقدماتی/درس ششم: چه باید کرد؟ وحدت آگاهانه، هدفمند و حرکتی
پیاده شده از نوار صوتی شیخ ابوحمزه المهاجر هورامی حفظه الله
(4-قسمت)
حالا این پشتیبانان هر کدام برای خودشان حقوقی دارند که الله به آنان داده است و باید رعایت بشود تا به این پشتیبانی آنها از همدیگر ضربه ای نخورد، بخصوص همه ی ما زمانی که دچار اشتباه یا خطائی می شویم یا عقاید یا رفتارهای اشتباهی به ما رسیده است و ما در آن تأثیری نداشتیم انتظار همه ی ما این است که با عذرهائی که الله برای مسلمین خطاکار قرار داده است – و ما در درسهای گذشته به بعضی از این عذرها اشاره کردیم – به صورت شرعی با ما برخورد بشود و منصفانه با ما برخورد بشود تا این اشتباهات ما و روش غلط برخورد با ما باعث تفرق و دست کشیدن از پشتیبانی و یا حتی دشمنی و ضربه زدن به همدیگر نشود .
همه ی ما انتظار داریم که از تمام حقوقی که الله به ما داده است برخوردار بشویم و کسی که انتظار دارد ازاو پشتیبانی کنیم نباید این حقوق ما را پایمال کند. ما هم که انتظار داریم دیگران از ما پشتیبانی کنند حق نداریم این حقوقشان را پایمال کنیم .
در این صورت ما یاری دهنده ی هم می شویم و از حقوق و وحدت همدیگر محافظت می کنیم و اجازه نمی دهیم که اجزای ساختمانی که با هم برای محافظت از همه مان بنایش کرده ایم از هم جدا بشوند « “الْمُؤْمنُ للْمُؤْمِنِ كَالْبُنْيَانِ يَشدُّ بعْضُهُ بَعْضًا»[1]مؤمن با مؤمن ديگر مانند ساختماني است كه يك قسمت آن، قسمت ديگر را محكم نگه مى دارد. و اجازه نمی دهیم که ساختمان سربی یا به اصطلاح ما پولادین با عدم اطاعت از الله و با تفرق و جدا شدن اجزایش از هم جدا بشود و فرو بریزد و نابود بشود.وَأَطِیعُواْ اللّهَ وَرَسُولَهُ وَلاَ تَنَازَعُواْ فَتَفْشَلُواْ وَتَذْهَبَ رِیحُکُمْ وَاصْبِرُواْ إِنَّ اللّهَ مَعَ الصَّابِرِینَ(انفال/46) و از خدا و پیغمبرش اطاعت نمائید وکشمکش مکنید،) که اگر کشمکش کنید) درمانده و ناتوان میشوید و شکوه و هیبت شما از میان میرود (و ترس و هراسی از شما نمیشود).صبر و شکیبائی کنید که خدا با صابرین وشکیبایان است .
الله تعالی چنین کسان تفرقه اندازی را دوست ندارد بلکه می فرماید: إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الَّذِینَ یُقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِهِ صَفّاً کَأَنَّهُم بُنیَانٌ مَّرْصُوصٌ (صف/4) خداوند کسانی را دوست میدارد که در راه او متحد و یکپارچه در خط و صف واحدی می جنگند، انگار دیوار سربی بزرگی هستند .
الله تعالی چنین مسلمین متحدی را دوست دارد نه متفرقین را . رسول الله صلی الله علیه وسلم هم در تبیین و روشن کردن این دسته از آیات فرموده:الْمُؤْمِنُ لِلْمُؤْمِنِ كَالْبُنْيَانِ الْمَرْصُوصِيَشُدُّ بَعْضُهُ بَعْضًا وَشَبَّكَ بَيْنَ أَصَابِعِهِ.[2] مؤمن با مؤمن ديگر مانند ساختماني سربی یا به قول ما پولادین است كه يك قسمت آن، قسمت ديگر را محكم نگه مى دارد سپس رسول الله صلی الله علیه وسلم انگشتهای خود را به همدیگر چسباندند. همچنانکه انگشتها همگی مثل هم نیستند و اختلافاتی با هم دارند در ساختن ساختمان هم از مصالح مختلفی استفاده می شود و این مصالح از آهن و سیمان و سنگ و گچ و چوب و ماسه و غیره با هم اختلافاتی طبیعی دارند اما همگی یک وظیفه را انجام می دهند و برای حفظ بقای ساختمان همدیگر رامحکم نگه می دارند.
واضح است که این تقویت کردن و پشتیبانی تنها زبانی نیست بلکه نشانه هایی دارد و باید اعمالی انجام بشود که نشان بدهد طرف در ادعایش چقدر صادق و پایبند است که به صورت کلی به چند مورد که به درسمان مربط می شود اشاره می کنیم .ان شاء الله :
- مورد اولی و مقدماتی اجرای عملی اخوه اسلامی«إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ» و تواضح و فروتنی واسه ی مومنین « وَاخْفِضْ جَنَاحَكَ لِلْمُؤْمِنِينَ» و ذلیلی در برابر مومنین «أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ» است، ولو به صورت یکطرفه باشد.
رسول الله صلی الله علیه وسلم پس از آموزش ایمان و رابطه های معنوی ایمانی ابزارهای ظاهری و عملی را هم نشان می دهد که به این رابطه ی ایمانی جنبه ی عملی می دهد: لَا تَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ حَتَّى تُؤْمِنُوا، وَلَا تُؤْمِنُوا حَتَّى تَحَابُّوا، أَوَلَا أَدُلُّكُمْ عَلَى شَيْءٍ إِذَا فَعَلْتُمُوهُ تَحَابَبْتُمْ؟ أَفْشُوا السَّلَامَ بَيْنَكُمْ [3] وارد بهشت نمیشوید تا اینکه ایمان آورید و ایمان نمیآورید مگر اینکه همدیگر را دوست بدارید، آیا شما را به امری راهنمایی نکنم که چون آن را انجام دهید یکدیگر را دوست میدارید؟ سلام را میان خود منتشر سازید.
برای همین است که رسول الله صلی الله علیه وسلم در «یک جمعی» «متناسب با نیاز آن جمعِ مشخص» در اجرای عملی آموزه های ایمانی به 6 حقوق مسلمان بر مسلمان اشاره دارد و می فرماید: حَقُّ الْمُسْلِمِ عَلَى الْمُسْلِمِ سِتٌّ»: «حق مسلمان بر مسلمان شش چیز است». گفته شد: ای رسول الله صلی الله علیه وسلم، آن حقوق کدامند؟ فرمودند:«إِذَا لَقِيتَهُ فَسَلِّمْ عَلَيْهِ، وَإِذَا دَعَاكَ فَأَجِبْهُ، وَإِذَا اسْتَنْصَحَكَ فَانْصَحْ لَهُ، وَإِذَا عَطَسَ فَحَمِدَ اللهَ فَشمِّتْهُ، وَإِذَا مَرِضَ فَعُدْهُ وَإِذَا مَاتَ فَاتَّبِعْهُ[4]«چون او را ملاقات کردید، بر وی سلام کنید؛ چون تو را دعوت نمود، اجابت کنی؛ اگر از تو نصیحت خواست، او را نصیحت کنی و چون عطسه زدو الحمدلله گفت: پاسخ عطسهاش (را با گفتن یرحمک الله) بدهید و چون بیمار شد، به عیادتش بروید و اگر مرد، در تشییع جنازهاش شرکت کنید
(ادامه دارد…….)
[1] متفق علیه. ” أخرجه البخاري، كتاب المظالم والغصب، باب نصر المظلوم، (3/ 129) برقم: (2446)، ومسلم، كتاب البر والصلة والآداب، باب تراحم المؤمنين وتعاطفهم وتعاضدهم، (4/ 1999)، برقم: (2585(.
[2]بخاری، نسائی، ترمذی و…
[3] مسلم، کتاب الإیمان، باب بیان أنه لا یدخل الجنة إلا المؤمنون (1/74)، (ش: 54).
[4] البخاری مع الفتح بنحوه فی کتاب الجنائز، باب الأمر باتباع الجنائز (3/112)، (ش: 1240)؛ ومسلم فی کتاب السلام، باب من حق المسلم على المسلم رد السلام (4/1705).