Дарсхойи муқаддамотий/ дарси шишум : чи бояд кард? Вахдати огохона, хадафманд ва харакатий.
Пиёда шуда аз навори совтийи шайх мужохид : Абу Хамза мухожир хўромий.
(41- қисмат)
Бале,шўройи улил амр дар хар замони мутаносиби бо шароити хос ва ниёзхойи рузи муслимин ва кейфият ва чигунаги татбиқи қонуни шариати аллохро бо ек раъйи вохид баён мекунад. Ба унвони мисол медонемки шевайи идорайи жомеъа бояд бар асоси шўро бошад, холо ин шўрохо аз сақифа то кунун мутаносиб бо ниёзхойи рузи муслимин пичидатар шуданд, ва ниёз ба созмондехи ва танзимоти хосси марбут ба хамон замонро пейдо мекунанд, ва гарна наметавонанд посухгуйи ниёзхойи рузи муслимин бошанд.
Кейфият ва чигунаги татбиқ ва ижройи шаръий ва сахихи стротежихойи калон
«أَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ» وَ «آَمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ»
Хам тамоман тобеъи шароити замони ва макони хосси худишонанд. Ба унвони мисол мудирияти иқтисодий жомеъа илм аст, ва ин илм руз ба руз мутаносиб бо ниёзхойи мардум ва шароити жомеъа дар холи тағйир ва тахаввул аст. Барои хамин астки мумкин аст чигунаги, шева ва равиши татбиқ ва ижройи чанин ахкомики комилан жанбайи хукумати ва ижроий ва идорий доранд аз ек замони нисбат ба замони дигари тағйироти дар он дода бишавад ва барои шароит бахусус хамон замон дар назар гирифта шуда бошанд. Барои хамин астки равиши ижроий ва чигунагийи татбиқи ахком тавассути мужриёни қаблий барои мужриёни баъдий хужжат нестанд.
Ба унвони мисол росулуллох саллаллоху алайхи васаллам заминахойи хайбарро дар бейни фотихин тақсим кард, аммо Умар ибни Хаттоб мутаносиб бо вазъи мовжуди замони худиш заминахойи Ироқро тақсим накард. Каси хам то алъон онро мухолифи қуръон ва бахусус суннати росулуллох надониста ва нахохад донист. Ва ё росулуллох саллаллоху алайхи васаллам фармуда шутири овораро вилиш кунид, Усмон ибни Афвон гуфт: фурухта бишавад ва пулиш ба сохибиш бирасад. Али ибни Аби Толиб маслахат дидки шутир ва говхойи овора нигахдори бишаванд ва то пейдо шудани сохибиш аз тариқи байтул мол тағзия бишаванд ва хазинашро байтул мол бидихад. [1]
Росулуллох саллаллоху алайхи васаллам дар қатли хато ва ғейри амд фармудандки оқила ( хешовандони мард) дияро бипардозанд( чун хешовандони мард унвони ёри диханда ва мусоидат кунандайи мард буданд) аммо дар ахди Умар ибни Хаттоб, оқила ахли девон шуданд ва тағйир пейдо кард. Қуръон мефармояд:
: وَأَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَمِنْ رِبَاطِ الْخَيْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَعَدُوَّكُمْ وَآخَرِينَ مِنْ دُونِهِمْ لَا تَعْلَمُونَهُمُ اللَّهُ يَعْلَمُهُمْ ۚ(انفال/60)
Барои ( мубориза бо) онон то онжоки метавонид нируйи низомий ва асбхойи варзида омада созид, то ба василайи он душмани худо ва душмани хувишро битарсонид, ва касони дигари жуз ононро хам ба харрос андозидки онхоро намешносид ва худо ононро мешносад.
Асби замони мо хамин мошинхойи мутахаррик ва тонкхо ва соири тасхилоти модерни имрузий хастанд, аходис дар боби фазилати тирандози, тир ва камон хам бояд бо зеботарин шева бо модернтарин техноложий низомий мовжуд татбиқ дода бишаванд. Дар тамоми ин маворид ва мавориди мушобихи танхо васоили татбиқ бо хам фарқ мекунанд аммо хадаф еки аст ва собит.
Дидемки ижтиход ва ижмоъи хар шўро танхо барои замони худиш хужжат аст на барои замонхойи дигар. Ин масири табиийи харакати жомеъа ва равиши сабиқунал аввалуни будки ба табъият ба эхсон аз онон сифориш шудаем:
وَالسَّابِقُونَ الأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَاجِرِينَ وَالأَنْصَارِ وَالَّذِينَ اتَّبَعُوهُمْ بِإِحْسَانٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ وَأَعَدَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي تَحْتَهَا الأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا ذَلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ (توبه/100)
Пешгомони нухустин мухожирон ва ансор ва касоники ба ники равиши ононро дар пеш гирифтанд ва рохи ишонро ба хуби пеймуданд, худованд аз онон хушнуд аст ва ишон хам аз худо хушнуданд, ва худованд барои онон бехиштро омада сохта астки дар зери ( дарахтон ва коххойи) он рудхонахо жори аст ва жовдона дар онжо мемонанд. Ин аст пирузи ва ростгори бузург.
Ончи дар ин даста аз мавориди ижтиходийи марбут ба шўро матрах мешуд, ва ончи хадаф ва мақсад калом аст, шевайи табъияти сабиқунал аввалун бо суннати хукуматий ва ижроий росулуллох саллаллоху алайхи васаллам ва табъияти шойистаий шўрохойи мо аз онхост.
Бо ин тўвзихи мухтасари мо ба анвоъи ахком ва жойгохи ижтиходоти вохиди шўро мерасем. Медонемки росулуллох саллаллоху алайхи васаллам се хукмро ба мардум ироя медихад:
1-хукмики мустақиман аз қуръон гирифта ва ба мардум иблоғ мекунад.
2-хукмики табайюн ва тафсири хосси худи ишон аст аз қуръон,то харжи ва маржи ба вужуд наёяд, ва дар ин табайюн каси ғейри аз росулуллох саллаллоху алайхи васаллам ба он пей намебарадки мо ба он мегуем суннати собит.
Мисли чигунаги намоз ва соири мавориди инчунини.
وَمَن یُشَاقِقِ الرَّسُولَ مِن بَعْدِ مَا تَبَیَّنَ لَهُ الْهُدَى وَیَتَّبِعْ غَیْرَ سَبِیلِ الْمُؤْمِنِینَ نُوَلِّهِ مَا تَوَلَّى وَنُصْلِهِ جَهَنَّمَ وَسَاءتْ مَصِیراً (نساء/115)
Касики бо пайғамбар душманонаги кунад, баъди аз онки ( рохи) хидоят ( аз рохи залолат барои у) ровшан шуда аст,ва ( рохи) жуз рохи мўъминон дар пеш гирад, уро ба хамон жихатики( ба дўзах мунтахи мешавад ва ) дустиш дошта аст рохнамуд мегардонем ва ба дўзахиш дохил мегардонем ва бо он месузонем, ва дўзах чи бад жойгохи аст !
(идома дорад…….)
[1]المؤطا هم بيان كرده است