
Дарсхойи муқаддамотий/ дарси шишум : чи бояд кард? Вахдати огохона, хадафманд ва харакатий.
Пиёда шуда аз навори совтийи шайх мужохид : Абу Хамза мухожир хўромий.
(42- қисмат)
1-хукми дигар хукми будки бо кўмаки ёрон ва шўро онро барои шароит ва мовқеиятхойи замони ва макони хосси ва ниёзхойи руз истинбот мекард ва онро басурати вохид дар миёни мусалмонон эълом мекард.
وَشَاوِرْهُمْ فِی الأَمْرِ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَکَّلْ عَلَى اللّهِ إِنَّ اللّهَ یُحِبُّ الْمُتَوَکِّلِینَ (آل عمران/159)
Ва дар корхо бо онон машварат ва ройзани кун. Ва хенгомики ( пас аз шур ва табодули ороъ) тасмим ба анжоми кори гирифти ( қотиъона даст ба кор шу ва ) бар худо таваккул кун; чироки худо таваккул кунандагонро дуст медорад. Мисли тағйири макон дар жанги бадр ё берун рафтан барои жанги ухуд ё кандани хандақ дар жанги ахзоб.
Холо баъди аз вафоти росулуллох саллаллоху алайхи васаллам, хам қуръон хастки тавассути худи қуръон ин ахком ровшан шуда аст ва ижтиход бар он ворид нест ва харфи намемонад ва хам суннати сахих хаст, аммо татбиқи қавонини қуръон ва суннати сахих дар зуруфи хос ва дар масоили ва ниёзхойи руз ва жадидки бо истефода аз қуръон ва суннат бояд ихтиходоти жадид сурат бигирад ва инсон қудрати ижтиход дар онхоро дорад.
Ин маворидики ижтиход пазиранд куллиётиш басурати маъодини ғаний дар қуръон ва суннат баён шуда аст ва хайат ва шўройи улил амр дар хар замони мутаносиб бо масоили руз ва тахаввулоти жадид он жузъиётишро баён мекунад, хамчун девони замони Умар жихати татбиқи атъамахум мин жуъ ё жам овари қуръон мисли замоники эълом мешавад ва амрухум шўро байнахум тасмим гирифта мешавад шўро аз тариқи ек мажлис бошад ё ду мажлис ё чанд мажлис? Ё замоники амр мешавад:
: اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوى …
Ё амр мешавад:
وَإِذَا حَكَمْتُمْ بَيْنَ النَّاسِ أَنْ تَحْكُمُوا بِالْعَدْلِ:
Аслий тағйир нопазир ва қонуни куллий астки дар хар замон ва макони амал ба он лозим ва зарурий аст аммо роххо, васоили ижройи адолат нисбат ба тараққий замони ва макони мутағаййир аст: масалан ек додгох ё ду додгох, ё аслан шева додраси ба чи шевайи бехтар ва рохаттар анжом мешавад. Ва мавориди интурики мисли маъдани охан мемондки ба замин нозил шуда аст ва инсонхо мутаносиб бо ниёзхойи рузишон чизхойи жадиди аз он мегиранд ва ба ниёзхойи рузишон посух медиханд. Маъдани он собит аст аммо чизхоики дар замонхо ва маконхойи мухталиф аз он тўлид мешавад мухталиф хастанд.
Дар ингуна маворид ижтиход пазир бояд шўройи улил амр тасмим бигирад, ва бо тавассул ба шўро ва бо ек раъйи вохид ва иттифоқи назар, умури жадид бар муслимин эълом бишавад, ва мухолифин хам тобеъи раъйи шўро ва намоянда қуввайи мужрия яъни рахбар ва амири муслимин бишаванд.
Возих астки асли хукм дар ингуна маворид собит аст аммо шевахойи ижройи ин ахком дар замонхо ва маконхойи мухталиф мутаносиб бо ниёзхойи муслимин ва мутаносиб бо тараққиёти мужтамиъи муслимин мутағаййир аст, исрор ва пофишорий бар бардошти қадимий ва ижтиходи қадимийки ба дарди замони худиш хурда аст, аммо алъон наметавонад жавобгуйи вазъи мовжуд ва ниёзхойи рузи муслимин бошад,ба нахви бархалофи дастуроти шариат амал кардан ва жойгузин кардани кўхна ба жойи нов астки , илова бар садама задан бар жомеъайи муслимин, дар сурати огохи ва амдий будан, садамоти зиёдийро ба иймони шахс ворид мекунад.
Дар ин сурат, дар холати оддий ва табиий, ғейри аз китоб ва суннати сахих ва раъйи вохиди шўро чизи дигари барои муслимин хужжат нест ва раъйи носавоб, аммо самимонайи шўройи мақбул, бар савоби шахс, дар умури ижроий марбут ба харакати исломий ва хукумати исломий аржахият дорад. Хамчунонки росулуллох саллаллоху алайхи васаллам дар шўройи тасмимгири барои хуруж аз Мадина дар жанги ухуд бар халофи раъйи худиш таслими раъйи носавоби шўро шуд.
Шўройи улил амр ва раъйи вохиди он ижтиходий аст аз манобеъи дин ва қонуни шариати аллох, аммо ижтиходи вохид ва ижмоъи вохид барои жамоати вохид. Ва замоники аллох таоло ваъдайи хилофати бар заминро ба мустазъафин медихад ва бар он таъкид дорад:
وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَىٰ لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا ۚ (نور/55)
Ба хуби ва ошкоро барои мо ровшан ва ошкоро астки амали солихики дар заминаи касби қудрати хукумати бояд анжомиш бидихем ва танхо зомини ижройи қонуни шариати аллох мешавад фақат ва фақат шўрост ва дигар хеч. Дар ислом фақат шўростки ба расмият шинохта шуда , шўро астки намояндагони ижроий ё рахбар/ амир ва халифаро мушаххас мекунад, ва дар кул танхо шўро астки амриш вожибул итоат ва хам сатхи қонуни худо ва суннати росулуллох саллаллоху алайхи васаллам аст.
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواأَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الأَمْرِ مِنْكُمْ .
Шўройи улил амр илова бар онки бо ижмоъи вохидиш зомин ва омили ташкили жамоати вохид ва боиси хамбастаги ва вахдати комил миёни муслимин аст, бузургтарин монеъи ташкили хукуматхойи фардий ва мурисий хам хаст. Улил амри минкум жамъ аст ва ба маъни ек фард дар ек замон нест, балки донишмандон ва огохони ба масоил ва мушкилот ва ниёзхойи жомеъаро дарбар мегирадки , мутахассис дар амри хастандки дар он амри тахассус доранд ва барои ин амр интихоб шуданд.
(идома дорад…….)