
Дарсхойи муқаддамотий/ дарси шишум : чи бояд кард? Вахдати огохона, хадафманд ва харакатий.
Пиёда шуда аз навори совтийи шайх мужохид : Абу Хамза мухожир хўромий.
(56- қисмат)
Вахдати иймонийи фарогири муслимин бидуни ин муқаддамот ва пеш заминахо наметавонад шикл бигирад. чун қадам гузоштани дар табаъият ба эхсон аз сабиқунал аввалун асри росулуллох саллаллоху алайхи васаллам ва хам масир шудан бо онон ва расидан ба чанон жойгохи ниёзманди пеш заминахо астки лозим аст барои расидан ба вахдати огохона, хадафманд ва харакатий ва дар нихоят расидан ба шўройи улил амри вохид ва уммати вохид ва жамоати вохид аз тарафи умуми муслимин риоят бишаванд. Олим кардани муслимин ва огохи додани ба онхо – он хам ба сабки росулуллох саллаллоху алайхи васаллам – еки аз пояхо ва муқаддамот ва пеш заминахойи ин вахдати огохона, хадафманд ва харакатий астки саъй мекунем дар ин жаласа ба сурати муфассалтари дар мовридиш сухбат кунем:
Мумкин аст барои бисёри аз шумохо суъол бошадки аллох таоло читури онхамма сахоби бесавод ва дарс нахонда астро “ олим” медонад, ва дар баробари росулуллох саллаллоху алайхи васаллам шахси босавод ва лисонс ва фовқи лисонс ва доктор ва профессори он замонки ба Абул Хакам машхур шуда будро Абу Жахл яъни падари нафахми меноманд?
Жараён аз чи қарор аст? “ олим” аз назари аллох таоло чи каси аст? Ва ононики ба онхо илм дода шуда аст чи касони хастанд? Оё мумкин аст каси савод надошта бошад аммо ба у гуфт “ олим”? он илм ва олимики мадди назари аллох чистки бесавод хам метавонад “ олим” бишавад? Читури росулуллох саллаллоху алайхи васаллам худиш бесавод буд ва навиштан балад набуд ва ёрониш хам аксаран хаминтури бесавод буданд аллох ононро “ олим” медонад? Оё барои “ олим” шудан меъёр босавод будан аст? Ё босавод будан пеш шарти “ олим” шудан аз назари аллох махсуб мешавад? Ва даххо суъоли дигарки мумкин аст барои бештари мохо пеш омада бошад ва моро ба ин суъоли нахоий расонда бошадки мо аз кужо шуруъ кунем? Он илм кудом аст ва ман читури метавонам худам “ олим” бишавам ва дигаронро хам ба равиши росулуллох саллаллоху алайхи васаллам “ олим” кунам?
Лозим аст дар ибтидоъ бидонем манзури аллох таоло аз он “ илми” ки бесаводхойи чун Сумайя ва Ёсир ва Аммор ва Билол ва ғейрихро бар босаводхойи чун Абу Жахл ва яхудийхо ва насронийхо ва ғейрих бартари дода буд чист? Интури ба рохати метавонем бафахмем “ илми”ки дар увлавият аст ва мо бояд онро ёд бигирем ва ёд бидихем кудом аст? Чун илмхойи дигари хастандки дар даражоти пойинтари қарор гирифтанд ва дар увлавиятхойи баъдий хастанд мисли: илми таъбири хоб ба Юсуф алайхиссалом:
رَبِّ قَدْ آتَیْتَنِی مِنَ الْمُلْکِ وَعَلَّمْتَنِی مِن تَأْوِیلِ الأَحَادِیثِ (یوسف/101) یا علم صنعت به داود علیه السلام: وَعَلَّمْنَاهُ صَنْعَةَ لَبُوسٍ لَّکُمْ (انبیاء/80)
Ё илми фахми забони парандагон ба Сулаймон алайхиссалом:
وَقَالَ یَا أَیُّهَا النَّاسُ عُلِّمْنَا مَنطِقَ الطَّیْرِ (نمل /16)
Ё илми пизишки, мухандисий, сарф ва нахв ва балоға ва садхо ва балки хазорон илми дигарики вужуд доранд.
Аллох таоло дар мовриди илмики дар увлавият қарор дорад мефармояд:
وَلَئِنِ اتَّبَعْتَ أَهْوَاءَهُمْ بَعْدَ الَّذِي جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ مَا لَكَ مِنَ اللَّهِ مِنْ وَلِيٍّ وَلَا نَصِيرٍ(بقره /120)
Ва агар аз хостахо ва орзухойи ишон пейравий кунид, баъди аз онки “ илм” ба ту расида аст, хеч сарпараст ва ёвари аз жониби худо барои ту нахохад буд. Мушаххас аст ин илмики аз он сухбат мешавад жузъи он илмхоики исм бурдем ё садхо ва хозорон илми дигарики вужуд доранд нест.
وَلَئِنِ اتَّبَعْتَ أَهْوَاءَهُمْ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ إِنَّكَ إِذًا لَمِنَ الظَّالِمِينَ (بقره /145(–
Ва агар аз хостахо ва орзухойи ишон пейравий куни баъди аз онки “ илм” ба ту даст дода аст, дар ин сурат ту бегумон аз зумрайи ситамкорон хохи буд. Инхам мушаххас аст аз илми дигари сухбат мекунад.
فَمَنْ حَاجَّكَ فِيهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ (آل عمران /61)
Харгох баъди аз “ илми” ки ба ту расида аст бо ту ба ситиз пардохтанд…… инжо хам дар масалайи мубохила бидуни шак манзури он улум нестанд.
Ба дунболи ин даста оёт аллох таоло сохибони илмро интури маърифий мекунад:
شَهِدَ اللَّهُ أَنَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ وَالْمَلَائِكَةُ وَأُولُو الْعِلْمِ قَائِمًا بِالْقِسْطِ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ (آل عمران/18)
Худованд гувохи медихад инки илохи жузъ у нест, ва инки у додгари мекунад, ва фариштагон ва сохибони илм гувохи медиханд. Жузъ у маъбуд ва илохи нестки хам тавоно аст ва хам хаким. Бале, инжо ровшан мекунадки он илм чизи жузъ шаходат ба ла илаха – иллаллох нест. Ва сохибони илм хам хамон касони хастандки чанин шаходатиро доданд.
(идома дорад……)






