بیزنینگ عِراق و شام و یَمَندَگی اَلقائِده نینگ فِرقه لَرینی بَعضِی سینی رَهبَرلَری و کَتته لَریدَن بیر نِیچه مَرتَه اِیشیتیشیمیزگه قَرَگنده، شِیعَه لَر مُرتَددیر، اِرتِداد و مُرتَد اوزی نیمه اِیکَنینی یاریتیب بِیرَسیزمِی؟ شیعه لَردَگی اِرتِدادنی سَبَبِی نیمه؟
(19- قیسم)
رِدَّه شَرعِی حُدوُدلَرنِی بِیرِی حِسابلَنَدِی.
رِدَّه دَه جِنایَتچِینِی جَزاسِی اوُلِیم اِیکَنلِیگیدَه هِیچ کِیمنِی شُبهَه سِی یُوق، اَمّا بَعضِی اوُلامالَرنِی فِکرِیچَه اوُنِی حُکمِی اوُلِیم بُولگنِی بِیلَن شَرعِی حُدُودلَردَن حِسابلَنمَیدِی،بَلکِی تَعزِیر یَعنِی اَدَبلَشنِی بِیر تُورِیدِیر. اَمّا کوُپچِیلِیک نَظَرلَر بُویِیچَه اوُ شَرعِی حُدُودلَردَن بِیرِی حِسابلَنَدِی، حُدُودلَر 7 قِیسم بُولِیب دُنیادَگِی 5 ضَرُورَتنِی مُخافِظَت قِیلیش اوُچُون اِجرا قِیلِینَدِی:
- رِدَّه وَ مُرتَدلَر حَدِّینِی اِجرا قِیلیش،الله نی شَرِیعَتدَگِی قانوُنلَرنِی مُخافِظَت قِیلِیش وَ اوُنِی جَمِیعَتدَگِی اِجرائِی قُدرَتِیدَن عِبارَتدِیر.
- جانگه آئِد قَصاصلَر اِیسَه شَخصلَرنِی جانِینِی مُخافِظَت قِیلِیش اوُچُوندِیر.
- زِنا وَ هَمجِنسبازلَر حَدِّینِی اِجرا قِیلینیشی نَسلنِی مُخافِظَت قِیلِیش اوُچُوندِیر.
- تُخمَت قِیلِیش حَدِّینِی اِجرا قِیلینیشی اِیسَه نامُوس وَ آبرُونِی مُخافِظَت قِیلیش اوُچُوندِیر.
- مَست قِیلوُچِی وَ حُوشدَن کِیتکَزُوچِی نَرسَه لَرنِی حَدِّینِی اِجرا قِیلِیش جَمِیعَتنِی عَقلِی وَ فِکرِینِی سَلامَتلِیگِینِی مُخافِظَت قِیلِیش اوُچُوندِیر.
- 6- اوُغِیرلِیک حَدِّینِی اِجرا قِیلِینِیشِی مال وَ مُلکنِی مُخافِظَت قِیلِیش اوُچُوندِیر.
- 7- قَراقچِیلِیک حَدِّینِی اِجرا قِیلِیش هَم جان وَ مالنِی مُخافِظَت قِیلِیش اوُچُوندِیر.
مُجرِم شَخصگه نِسبَتاً رِدَّه حَدِّینِی اِجرا قِیلِینِیشِی اوُچُون لازِم بُولگن شَرطلَر:
- مُکَلَّف بوُلِیشِی: شوُ مَعنادَکِی کُفر کِیلتِیرگن کِیشِی بالِغ، عاقِل، آزاد بُولِیشِی وَ یاش بالَه، جِینِّی، مَست، مَجبُور قِیلِینگن بُولمَسلِیگِی کِیرَک. جوُنکِی رَسول الله صلی الله علیه وسلم مَرحَمَت قِیلدِیلَرکِی: ” رفع القلم عن ثلاث ، عن المجنون حتي يبلغ و عن الطفل حتي يبلغ … “.
- بُو شَخص کِیلتِیرگن کُفر آشکار، رَوشَن، اَنِیق بُولِیشِی وَ اوُ حَقِیدَه هِیچ قَندَی شُبهَه بُولمَسلِیگِی کِیرَک.
- بُو شَخصنِی کُفر کِیلتِیرگنلِیگِی اِیشانچلِی حالَتدَه ثابِت بُولِیشِی لازِم.
- اوُنِی کُفر کِیلتِیرگنلِیگِی یوُلِیدَه هِیچ قَیندَی توُسِیق بوُلمَسلِیگِی کِیرَک. جَهلگه اوُحشَش ، مَنَه بُو جَهل هَم دِیننِی اوُصُوللَرِیدَه وَ تَوحِددَه هَمدَه تَعوِیل سَبَبلِی وُجُودگه کِیلَدِیگن جَهل هَم بُولمَسلِیگِی کِیرَک، یاکِی حَطا قِیلِیب کُفر عَمَلِینِی قِیلگن وَ شَخصنِی هَدَفِی کُفر عَمَلِینِی اوُزِینِی اِجرا کِیلتِیرِیشلِیک هَم بُولمَسلِیگِی لازِم.
مُرتَد شَخصنِی جَزاسِینِی کِیم اِجرا قِیلَدِی؟
اِسلامِی حُکوُمَتنِی نَمایَندَه لَرِی عادَتدَه اِسلامِی قاضِی خانَه حُدُودلَرنِی اِجرا قِیلَدِی. اَمّا مَنَه بُوندَی حُکُومَت مَوجُود بُولمَگن تَقدِیردَه، ضَرُورَت حُکمِی سَبَبلِی قادِر بُولِیشِیگه قَرَب واقِیعَه نِی مَصلَحَتِی وَ آفَتلَرِینِی حِساب – کِتاب قِیلگن حالدَه، شَخصلَر وَ شَرِیعَتگرا جَماعَتلَر مَنَه بُو بُوشلِیقنِی توُلدِیرَه آلِیشَدِی. مِثال طَرِیقَه سِیدَه اَیتَدِیگن بُولسَک، بِیر شَخص سِیزنِی نامُوسِینگِیزنِی یا مالِینگِیزنِی تَحدِید قِیلِیب توُرگن بُولسَه، سِیزنِی بُو بَلادَن حِمایَه قِیلیش اوُچُون حُکوُمَت قُدرَتِی هَم مَوجُود بُولمَسَه، سِیزنِی اوُزِینگِیز ضَرُورَت حُکمِی سَبَبلِی مَنَه بُو بَلانِی دَفع قِیلیش اوُچُون رِیاکسِیَه بِیلدِیرِیشِینگِیز کِیرَک بُولَدِی. مَنَه بُو شَرائِطدَه سِیز ناموُسِینگِیزنِی،آبرُویِینگِیزنِی حِمایَه قِیلیشگه مَجبُورسِیز وَ حَتّی بوُ یُولدَه اوُلِیشِینگِیز یاکِی حَملَه قِیلگن شَخصنِی اوُلدِیرِیشِینگِیز هَم مُومکِین. اِیندِی بِیر تَصَوُّر قِیلِیب کوُرِینگلَر،بِیر کِیشِی الله جَلَّه جَلالَه یا رسول الله صلی الله علیه وسلمنِی حَقارَت قِیلَدِیگن بُولسَه وَ مَنَه بُو مُرتَدنِی اوُلدِیرَدِیگن اِسلامِی حاکِم مَوجُود بُولمَیدِیگن بُولسَه، (یاکِی مَوجُود بُولسَه هَم) نِیمَه قِیلِیش کِیرَک؟
مَنَه بُو مَوضُوع بُویِیچَه مُسُلمان کِیشِی شَخصِی صُورَتدَه بَعضَی مُرتَدلَرگه نِسبَتاً حُدُودنِی اِجرا قِیلگنِیگه یاکِی اوُنگه بُویرُوق بِیرِیلگنِیگه آئِد نَمُونَه لَرنِی کِیلتِیرَمَن. بوُنگه قوُشِیمچَه رَوِیشدَه قوُیِیدَگِی شُبهَه لَرگه هَم جَواب بِیرِیلَدِی: ” أن الحدود لا يقيمها إلا الإمام أو نائبه ” .
- یَعنِی:حُدُودلَر فَقَطگِینَه اِمام یاکی اوُنِی اوُرِینباسَرِی تامانِیدَن عَمَلگه آشِیرِیلَدِی. قُول یاکی کَنِیزنِی اِیگه سِی هَم شَخصِی صُورَتدَه حُکمنِی اِجرا قِیلَه آلَدِی. رسول الله صلی الله علیه وسلم مَرحَمَت قِیلَدِیلَرکِی:
” أقيموا الحدود علي ما ملكت أيمانكم ” . ( رواه ابو داود و غيره ) یَعنِی:شَرعِی حُدُودلَرنِی قوُللَرِینگِیز وَ کَنِیزلَرِینگِیزنِی اوُستِیدَه اِجرا قِیلِینگلَر. یَنَه مَرحَمَت قِیلگنلَرکِی: إن زنت أمة أحدكم فليجلدها “. ( رواه البخاري )
- اَگر بِیر کِیشِی مُسُلمانلَر بِیلَن پَیمان وَ صُلح توُزگن بُولسَه – دَه رسول الله صلی الله علیه وسلمنِی حَقارَت قِیلگن بُولسَه، اوُنِی اوُلدِیرِیش حوُدِّی جَنگ قِیلَیاتگن کافِرنِی اوُلدِیرِیشدِیک هَر بِیر مُسُلمانگه واجِب بُولَدِی وَ اوُنِی اوُلدِیرِیشدَه هِیچ قَندَی مُشکِلات یُوقدِیر. بُونگه دَلِیل صِیفَتِیدَه عَبدالله اِبن عُمَر رضی الله عَنهُ نِی سُوزِینِی کِیلتِیرِیلگن، اوُ کِیشیگه بِیر راهِبنِینگ رسول الله صلی الله علیه وسلمنِی حَقارَت قِیلگنِینِی خَبَر بِیرِیشدِی، شُوندَه اوُ کِیشِی اَیتدِیلَرکِی: اَگر مِین اوُنِی اِیشِیتگنِیمدَه اوُنِی اوُلدِیرگن بُولَردِیم. شوُندَن سُونگ بُو راهِبنِی اوُ کِیشِینِی آلدِیگه آلِیب کِیلِیشدِی وَ عبد الله ابن عمر رضی الله عنه هَم اوُنگه قِیلِیچ کُوتَرگن پَیتلَرِیدَه راهِب بُو نَرسَه نِی اِنکار قِیلدِی وَ اوُ کِیشِی اوُنِی قوُیِیب یُوباردِیلَر.
- عبدالله ابن عُمَرنِی مِثالِیگه اوُحشَش واقِیعَه لَر رسول الله صلی الله علیه وسلمنی عَصرلَرِیدَه جُودَه هَم کوُپ صادِر بُولگن، بِیر کِیشِی رسول الله صلی الله علیه وَسَلمنِی حُکملَرِیگه راضِی بُولمَگن پَیتدَه، عُمَر اوُنِی بُوینِینِی اوُزِیب تَشلَگن اِیدِی. قُرآن هَم اوُ کیشینینگ بُو اِیشِینی توُغرِی اِیکَنِینِی تَصدِیقلَگن، شُونگه اوُحشَش مَرواننِی قِیزِی هَم رسول الله صلی الله علیه وسلمنِی حَقارَت قِیلگن پَیتِیدَه اوُنِی حُوجَه یِینِی اوُلدِیرگن اِیدِی. مَنَه بُو کِیشیگه رسول الله صلی الله علیه وسلم تامانِیدَن “الله وَ رَسُولِینِی حِمایَه چِیلَرِی” دِیگن لَقَب بِیرِیلگن اِیدِی.
- عُثمان ابن عَفّاننِی خِلافَتِی دَورِیدَه جُندب ابن کَعب غامِدی بِیلَن بِیرگه وَلِید رَضِیَ الله عَنه بیر سِحرگَرنِی اوُلدِیرَدِی.
- اُمُّ المُؤمِنِین حَفصَه رضی الله عَنها اوُزِینی قوُلِی بِیلَن سِحرگر عَیالنِی اوُلدِیرَدِی.
- کوُزِی آجِیز مُسُلمان کِیشِی اوُزِینِی یَهُودی کَنِیزِینِی رسول الله صلی الله علیه وسلمنی حَقارَت قِیلگن پَیتِیدَه اوُلدِیرَدِی، رسول الله صلی الله علیه وسلم هَم بُو کَنِیزنِی قانِینِی توُغرِی توُکِیلگن ،دِیب اِعلان قِیلَدِیلَر.
شَخصنِی مُرتَد بُولگنِی قَندَی ثابِت بُولَدِی؟
- مُرتَد کِیشِینِی اوُزِی اِرتِدادگه دُچار بوُلگنِیگه اِقرار بُولِیشِی.
- اِیککِی عادِل اِنساننِی گواهلِیک بِیرِیشِی.
بِیر گوُرُوه کِیشیلَر شوُ فِکردَکِی ، اَگر شَخص بُوندَی اِرتِدادنِی اِنکار قِیلَدِیگن بُولسَه، اوُنگه حُکم اِجرا قِیلِینمَیدِی. اِمامی شافِعِی اُمُّ کِتابِیدَه مَرحَمَت قِیلَدِیکِی: ” من قيل أنه لا يصلي فأنكر صدق . ” یَعنِی: بِیر کِیشِی نَماز اوُقِیمَسلِیگی اَیتِیلسَه – یُو، اَمّا اوُ بُونِی اِنکار قِیلَدِی ( اوُ مِین نَماز اوُقِیمَن، دِیسَه) شَخصنِی مَنَه بُو اِنکارِی اوُنِی راست سُوزِی صِیفَتِیدَه قَبُول قِیلِینَدِی.
اِستِفاضَه، آدَملَرنِی آرَسِیدَه تَرقَلگن بُولسَه، یَعنِی یِیتَرلِی مِقداردَه گُواهلَر مَوجُود بُولَدِیگن بُولسَه وَ اِنکار قِیلیشگه اوُرِین قالمَیدِیگن بُولسَه.
(دوامی بار…..)