دارُ الاِسلام وَ دارُ الکُفر، اَحکاملَر وَ وَظِیفَه لَر.
شیخ مجاهد: ابو حمزه هورامی حفظه الله
بسم الله والحمدلله
(مطلبنی کامل متنی)
“إنِ الْحَمْدَ لِلَّهِ،نَحْمَدُهُ ، وَنَسْتَعِينُهُ ، وَنَسْتَغْفِرُهُ، وَنَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ شُرُورِ أَنْفُسِنَا، وَمِنْ سَيِّئَاتِ أَعْمَالِنَا، مَنْ يَهْدِهِ اللَّهُ فَلَا مُضِلَّ لَهُ ، وَمَنْ يُضْلِلْ فَلَا هَادِيَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ
“اَلبَتَّه حَمد وَ سَنا تَنها اَلله گه لایِیقدِیر، اوُنگه شُکر اَیتَمِیز وَ اوُندَن یاردَم سُورَیمِیز، وَ اوُندَن مَغفِرَت طَلَب قِیلَمِیز وَ اوُزِیمِیزنِی نَفسلَرِیمِیزنِی شَررِیدَن، عَمَللَرِیمِیزنِی یامانلِیگِیدَن اَلله دَن پَناه سُورَیمِیز، کِیمنِی اَلله هِدایَت قِیلسَه اوُنِی هِیچ کِیم گوُمراه قِیلَه آلمَیدِی، کِیمنِیکِی اَلله گوُمراه قِیلَدِیگن بوُلسَه اوُنِی هِیچ کِیم هِدایَت قِیلَه آلمَیدِی، وَ اَلله دَن اوُزگه اِلاه یُوقلِیگِیگه وَ اوُنِی شِیرِیکسِیز اِیکَنِیگه گُواهلِیک بِیرَمَن، مُحَمَّد اوُنِی بَندَه سِی،اِیلچِیسِی اِیکَنِیگه شَهادَت بِیرَمَن. “
یَا أَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّکُمْ وَاخْشَوْا یَوْماً لَّا یَجْزِی وَالِدٌ عَن وَلَدِهِ وَلَا مَوْلُودٌ هُوَ جَازٍ عَن وَالِدِهِ شَیْئاً إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ فَلَا تَغُرَّنَّکُمُ الْحَیَاةُ الدُّنْیَا وَلَا یَغُرَّنَّکُم بِاللَّهِ الْغَرُورُ(٣٣/ لقمان)
اِی اِنسانلَر، پَروَردِیگارِینگِیزدَن قوُرقِینگِیز وَ یَنَه بِیر کوُندَن ( یَعنِی قِیامَتدَن) قوُرقِینگِیزکِیم، ( اوُ کوُندَه) بِیران آتَه اوُز بالَه سِی تامانِیدَن ( بِیران نَرسَه) اوُتَی آلمَس وَ بالَه هَم آتَه سِی تامانِیدَن بِیران نَرسَه اوُتَی آلگوُچِی بوُلمَس. اَلبَتَّه اَلله نِینگ (قَیتَه تِیرِیلتِیرِیب ، حِساب-کِتاب قِیلِیش حَقِیدَگِی) وَعدَه سِی حَقدِیر. بَس، هَرگِیز سِیزلَرنِی حَیاتِی دُنیا ( اوُزِینِینگ اوُتکِینچِی نِعمَتلَرِی بِیلَن) اَلدَب قوُیمَسِین وَ هَرگِیز سِیزلَرنِی غُرُور ( یَعنِی شَیطان) اَلله ( هَر قَندَی گوُناهنِی کِیچِیرَه وِیرَدِی، دِیگن اَلداو) بِیلَن اَلدَب قوُیمَسِین!
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَلْتَنظُرْ نَفْسٌ مَّا قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ (18/ حشر)
اِی مُؤمِنلَر، اَلله دَن قوُرقِینگلَر وَ ( هَر بِیر) جان اِیرتَه ( قِیامَت کوُنِی) اوُچُون نِیمَه نِی ( یَعنِی قَندَی اِیزگوُ عَمَلنِی) تَقدِیم اِیتگنِیگه قَرَسِین! اَلله دَن قوُرقِینگلَر! اَلبَتَّه اَلله قِیلَیاتگن عَمَللَرِینگِیزدَن خَبَرداردِیر.
“أما بعد : إِنَّ أَصْدَقَ الْحَدِيثِ كِتَابُ اللَّهِ وَ خَيْرَ الْهَدْىِ هَدْىُ مُحَمَّدٍ وَشَرَّ الأُمُورِ مُحْدَثَاتُهَا وَكُلَّ مُحْدَثَةٍ بِدْعَةٌ وَكُلَّ بِدْعَةٍ ضَلاَلَةٌ وَكُلَّ ضَلاَلَةٍ فِي النَّارِ “
اِینگ راست سُوز اَلله نِی کِتابِی وَ اِینگ یَحشِی رَوِیش محمد صلی الله علیه وسلمنِی رَوِیشِیدِیر، اِینگ یامان اِیش دِیندَه یَنگِیلِیکنِی وُجُودگه کِیلتِیرِیشدِیر، دِیندَه یَنگِی پَیدا بوُلگن نَرسَه، بِدعَتدِیر؛ هَر قَندَی بِدعَت گوُمراهلِیک وَ هَر بِیر گوُمراهلِیک اِیسَه جَهَنَّمدَه دِیر.
السلام عیلیکم و رحمة الله و برکاته
مَنَه بُو بِیر نِیچَه کوُن اِیچِیدَه توُرلِی- هِیل شَهَر وَ قِیشلاقلَردَه حُرمَتلِی بِرادَرلَرِیمِیز وَ آپَه – سِینگِیللَرِیمِیز بِیلَن بُولگن مُلاقاتلَر پَیتِیدَه اوُلَرنِینگ اَساسِی سَواللَرِی قوُیِیدَگِیچَه بُولَدِی: 1 – یِیرنِی اِیککِی قِیسمگه یَعنِی دارُ الاِسلام وَ دارُ الکُفرگه تَقسِیم قِیلِینِیشِی اَلله وَ اوُنِی رَسُولِی تامانِیدَن قِیلِینگنمِی یاکِی مُجتَهِدلَرنِی وَ اِسلامِی مُذهَبنِی اِماملَرِی تامانِیدَن وُجُودگه کِیلگنمِی؟ 2- دارُ الاِسلام وَ دارُ الکُفرنِی مِعیارِی نِیمَه؟ 3- نِیچَه تُورلِی دارُ الاِسلام وَ نِیچَه توُرلِی دارُ الکُفر مَوجُود؟ 4- مَنَه بُو اِیککِی دِیار حَقِیدَگِی اِسلامِی مَذهَبلَر قَندَی فِکردَه؟ 5- مَنَه بُو دِیارلَردَگِی ساکِن آدَملَرنِی حُکمِی نِیمَه؟ 6- بِیزلَرنِی دارُ الاِسلامگه نِسبَتاً وَظِیفَه لَرِیمِیز قَیسِی؟ 7- اِیران اِسلامِی جُمهُورِیَتِی هَم دارُ الاِسلاممِی؟ 8- دارُ الاِسلام دارُ الکُفرگه اَیلَنِیشِی مُومکِینمِی؟
بَحثِیمِیزنِی باشلَشدَن آلدِین سِیز عَزِیزلَرگه شوُنِی اَیتماقچِیمَنکِی، شَیطاننِی وَ “آلتِیتَه لِیک کافِرلَرنِی” ( یَعنِی یَهُودِیلَر، صابِیئِن، نَصارا، مَجُوس، مُشرِکلَر، مُرتَدلَر) اِیچکِی پِینهان کافِرلَر یَعنِی مُنافِقلَر توُدَه سِینِی وَ اَلدَنگن مُسُلمانلَرنِی روُحِی جَنگلَرِی قِیامَت کوُنِیگچَه تَمام بوُلمَیدِی، بِیزلَر بِیرار کوُن هَم اوُزِیمِیزنِی اوُلَرنِینگ رُوحِی جَنگلَرِینِی دَستِیدَن راحَت بوُلدِیک، دِییَه آلمَیمِیز، شُبهَه سِیز شَیطان وَ اوُنِینگ عَسکَرلَرِی وَ شَیطان صِیفَت کِیشِیلَر مَنَه بُو رُوحِی جَنگلَر پَیتِیدَه مَنَه بُو آشکار وَ پِینهان کافِرلَرگه وَ شَیطاننِی دُوستِی بوُلِیب قالگن اَلدَنگن مُسُلمانلَرگه مَخفِی حالدَه وَسوَسَه قِیلوُوچِی مَطلَبنِی یَعنِی سِیزلَر بِیلَن بَحثلَشِیب مُناظَرَه قِیلِیشنِی اوُرتَگه تَشلَیدِی:
إِنَّ الشَّیَاطِینَ لَیُوحُونَ إِلَى أَوْلِیَآئِهِمْ لِیُجَادِلُوکُمْ (انعام/121)
مَنَه بُو آشکار دُشمَنلَرنِی مَخصُوصاً ظاهِرِی اِسلامِی کوُرِینگن مُنافِقلَر توُدَه سِینِی اَگر قائِدَه وَ اَصل اوُلَرنِینگ ضَرَرلَرِیگه اِیشلَشِینِی کوُرگن پَیتلَرِیدَه قِیلَدِیگن مَکر وَ خِیلَه لَرِی شوُکِی” فَلان اِصطِلاح یا قائِدَه نِی اِنسانلَر وُجُودگه کِیلتِیرِیشگه وَ اِنسانلَر مُعصُوم اِیمَس، خَطا قِیلِیشلَرِی مُومکِین. اوُلَرنِینگ مَنَه بُونگه اوُحشَش سُوزلَرنِی اَیتِیشلَرِیدَن مَقصَد، اوُزلَرِینِی باطِل شُبهَه لَرِی بِیلَن بِیرگه حَق سُوزلَرنِی اَرَلَشتِیرِیش آرقَلِی باطِل سوُزلَرنِی یَشِیرماقچِی بوُلِیشَدِی، اَصلِیدَه اَلله تَعالَی اَمر قِیلگنکِی: وَلاَ تَلْبِسُواْ الْحَقَّ بِالْبَاطِلِ وَتَکْتُمُواْ الْحَقَّ وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ (بقره/42) حَقنِی باطِلگه اَرَلَشتِیرمَنگلَر و بِیلگن حالِینگِیزدَه حَقنِی بِیرکِیتمَنگلَر.
مَنَه بُو گوُرُوهدَگِی کِیشِیلَر ظاهِرِی کوُرِینِیشدَه صَحِیح بُولگن سُوزلَرنِی اوُزلَرِینِی یالغانلَرِیگه، شُبهَه لَرِیگه اَرَلَشتِیرِیش بِیلَن حَقنِی پِینهان قِیلِیشَدِی وَ مَنهَج وَ اِسلامِی فِقهدَن بِیخَبَر مُسُلمانلَرنِی نَزدِیدَه اوُلَرنِی ضَرَرلَرِیگه تَمام بُولَیاتگن اَصلنِی، قائِدَه نِی قِیمَتِینِی کَمَیتِیرِیشنِی اوُمِید قِیلِیشَدِی، یاکِی مَنَه بُو شَرعِی اَصل وَ قائِدَه نِی عُمُوماً سَوال آستِیگه قوُیِیشنِی هاحلَشَدِی، اَصلِیدَه مَنَه بُو مُنخَرِف کِیمسَه لَر مُسُلمانلَرنِی گوُمراه قِیلِیش اوُچُون اوُزلَرِیگه یوُزلَب غَیرِی شَرعِی اِصطِلاحلَرنِی وُجُودگه کِیلتِیرِیشگن.
شُونِی یَحشِی بِیلَیلِیککِی: ” فِقه اوُصُولِیدَگِی عِلم” نُبُوَّت مَنهَجِیگه اَساسلَنگن اِسلامِی حُکوُمَت قوُلَگندَن وَ مُسُلمانلَرنِی فِقهِی وَ اِجتِهادِی مَرکَزِی صِیفَتِیدَگِی اوُلِی الاَمر شُوراسِی یُوقالگندَن سوُنگ، اِجتِهاد قِیلسَه بوُلَدِیگن مَسَلَه لَردَه اِجتِهادنِی یوُللَش وَفِقهگه آئِد اَحکاملَرنِی چِیقَرِیش اوُچُون قائِدَه لَرگه اَساسلَنگن عِلم صِیفَتِیدَه یوُلگه قوُیِیلَدِی، بُو بِیلَن کوُپراق سَرگردان بُولِیشنِی ، تَفَرُّقنِی آلدِینِی آلِیشگه حَرَکَت قِیلِینگن.
“فِقه دَلِیللَرِی” اَساسِی وَ شَرعِی چارچُوپنِی بَیان قِیلِیش بِیلَن بَرچَه اِسلامِی بَحثلَرنِی،سوُزلَشُولَرنِی، تَحقِیقاتلَرنِی بِیر نَتِیجَه گه یِیتکَزِیش، هَدَفمَند قِیلِیش اوُچُون – اَگر فُقَهالَرنِی اوُلِی الاَمر شُوراسِینِی اِیچِیدَه فایدَلَنِیلسَه وَ بُو شُورا هَم دارُ الاِسلامنِی حُکوُمَتِی وَ حَربِی قُدرَتِینِی حِمایَه سِیگه اِیگه بُولسَه – یُولنِی هَر قَندَی قِییشَیِیب کِیتِیش وَ سُوئِستِیفادَه قِیلِیشلَرگه یاپِیب تَشلَیدِی، اوُزِینِی کوُز- قَرَشِینِی بَیان قِیلماقچِی بوُلگن مُجتهِد یاکِی شَرعِی اَحکاملَردَن بِیر نَرسَه نِی چِیقَرماقچِی بوُلگن کِیشِیلَر مَنَه بُو اوُصُول وَ دَلِیللَرگه مُراجَعَت قِیلِیشَدِی.
مَنَه بُو شَرعِی دَلِیللَر اِیککِیتَه مُهِم قِیسمگه تَقسِیم بُولَدِی: 1-متفق علیه 2- و مختلف فیه. مُتَّفِقُ عَلَیه دَه اَهلِی سُنَّت دِیب مَشهُور بُولگن بَرچَه فِرقَه لَر اِتِّفاق قِیلِیشگندِیر: (1- قُرآن 2- سُنَّت 3- اِجماع 4- قِیاس–تَشَیُّع قِیاسنِی اوُرنِیگه عَقلنِی دَلِیل دییب بِیلِیشَدِی) مُختَلِفُ فِیه دَه اِیسَه: – اِستحسان 6- استسحاب 7- عُرف وَ عادَت 8-بِیزدَن آلدِینگِی شَرع لَر 9- مَصالِح مُرسله 10- سد الزرايع 11- تتبع الاستقراء 12- صَحابَه لَرنِی سُوزِی وَ……)
شُبهَه سِیز مَنَه بُو اوُصُول وَ دَلِیللَرنِی، اِصطِلاحلَرنِی بَرچَه سِینِی اِیلدِیزِی، بوُلاغِی اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرگه قَیتَدِی. یاکِی مَنَه بُو اوُصُوللَر بِیلَن بِیرگه بِیز فِقهدَگِی قائِدَه لَرنِی وَ باشقَه اِصطِلاحلَرنِی هَم کوُرِیشِیمِیز مُومکِین، مَثَلاً:
« اليقين لا يَزُولُ بِالشك»: یَعنِی شَک قِیلِیش بِیلَن بِیر نَرسَه ثابِت بُولمَیدِی وَ مَنَه بُو شَک اِعتِبارگه آلِینمَیدِی.
– اَلله تَعالَی مَرحَمَت قِیلگنکِی، اوُلِیمدَن کِییِینگِی عالَم جَنَّت وَ جَهَنَّمدَن تَشکِیل تاپَدِی یاکِی شَرِیعَت قانوُنلَرِینِی مَرحَمَت قِیلِیشِیچَه، بُو اَلبَتَّه جَمِیعَتدَه پِیادَه قِیلِینِیشِی کِیرَک وَ جاهِللَرنِی مَخصُوصاً سِکوُلارِیستلَرنِی گوُمانلَرِینِی قِیمَتِی، اِعتِبارِی یوُقدِیر.
– اَگر بِیر شَخصنِی مُسُلمان اِیکَنِیگه اِیشانچِینگ کامِل بُولسَه، اوُنِی شُبهَه وَ گوُمان بِیلَن اِسلامدَن چِیقَرِیب یُوبارَه آلمَیسَن وَ سِینِی شُبهَه وَ گوُمانلَرِینگنِی هِیچ قَندَی اِعتِبارِی یُوق.
اِیندِی اِسلامِی فِقهگه جاهِل بوُلگنلَر یاکِی مُنافِقلَر توُدَه سِی وَ سِکوُلارزَدَه لَرنِی دَستَه سِی مَنَه بُو « اليقين لا يَزُولُ بِالشك» قائِدَه سِی وَ اِصطِلاحِی قَیِیردَن کِیلگن؟ دِیب سُورَشلَرِی مُومکِین. بُو قُرآندَه وَ سُنَّتدَه مَوجُودمِی؟ یاکِی بُو مُجتَهِدلَرنِی وُجُودگه کِیلتِیرگن توُشوُنچَه لَرِیدَن کِیلِیب چِیققَنمِی؟ بُو بِیلَن اوُلَر اوُنِی اِعتِبارِینِی کَمَیتِیرماقچِی بوُلِیشَدِی. اَمّا آلدِین هَم اَیتِیب اوُتگنِیمدِیک، بُو قائِدَه وَ اِصطِلاحلَرنِی اِیلدِیزِی قُرآن وَ سُنَّتگه بارِیب تَقَلَدِی.
اَلله تَعالَی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:
وَمَا يَتَّبِعُ أَكْثَرُهُمْ إِلَّا ظَنًّا إِنَّ الظَّنَّ لَا يُغْنِي مِنَ الْحَقِّ شَيْئًا (يونس/ 36)
اوُلَرنِینگ کوُپلَرِی جانلِی – جانسِیز بوُتلَرگه سِیغِینِیشلَرِیدَه فَقَط گوُمانگه اِیرگشَدِیلَر حالاص. گُومان اِیسَه بِیران نَرسَه دَه حَقِیقِتنِینگ اوُرنِینِی باسالمَیدِی.
رَسُول لله صلی الله عَلَیهِ وَسَلّم مَرحَمَت قِیلَدِیلَرکِی:
إِذَا شَكَّ أَحَدُكُمْ فِي صَلاَتِهِ، فَلَمْ يَدْرِ كَمْ صَلَّى، ثَلاَثًا أَمْ أَرْبَعً، فَلْيَطْرَحِ الشَّكَّ وَلْيَبْنِ عَلَى مَا اسْتَيْقَنَ، ثُمَّ يَسْجُدُ سَجْدَتَيْنِ قَبْلَ أَنْ يُسَلِّمَ [1] “هَر گاه سِیزلَرنِی بِیرِینگِیز نَمازدَه شُبهَه قِیلِیب قالسَه وَ توُرت رَکَعَت اوُقِیدِیمِی یا اوُچ رَکَعَتمِی بِیلمَسَه، شُبهَه نِی تَشلَسِیندَه اِیشانچِی کامِل بوُلگن نَرسَه گه عَمَل قِیلسِین ( اوُچ رَکَعَتگه اِیشانچِی کامِل بُولسَه وَ توُرت رَکَعَتدَه شُبهَه لَنسَه، شوُنگه بِنائاً اوُچ رَکَعَت حِسابلَیدِیدَه توُرتِینچِی رَکَعَتنِی اوُقِیدِی) سوُنگرَه سَلام بِیرِیشدَن آلدِین سَجدَه یِی سَهو قِیلَدِی.”
شُوندَی اِیکَن مَنَه بُو فِقهِی قائِدهَ نِی (« اليقين لا يَزُولُ بِالشك») اِیلدِیزلَرِی قُرآن آیَتلَرِیدَه هَم مَوجُود وَ رَسُول الله صلی الله علیه وَسَلّمنِی سُنَّتلَرِیدَه هَم مَوجُود.
یاکِی الأمورُ بمقاصدها، قائِدَه سِیگه اوُحشَش اِیچکِی وَ قَلبگه آئِد عِبادَتلَردَه اِیشلَیدِی. یَعنِی نِیَتنِی اوُزگرِیشِی بِیلَن شَرعِی اَحکاملَر هَم اوُزگرَدِی.
مَثَلاً بِیر کِیشِیگه مَنَه بُو پُولنِی آل، دِییسَن. اَگر اوُنِی اِحسان قِیلِیب بِیرگن بُولسَنگ هَدیَه نِی حُکمِیدَه بوُلَدِی، اَگر قَرض صِیفَتِیدَه بِیرگن بوُلسَنگ اوُنِی قَیتَرِیب آلِیشِینگ کِیرَک، اَگر اوُنگه اَمانَت صِیفَتِیدَه بِیرگن بُولسَنگ بُو شَخص بُو پُولنِی سَقلَب توُرِیشِی سُونگرَه قَیتَرِیب بِیرِیشِی لازِم. دِیمَک نِیَتنِی اوُزگرِیشِیگه قَرَب اَحکاملَر هَم اوُزگرَدِی.
اَلله تَعالَی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی: لاَّ یُؤَاخِذُکُمُ اللّهُ بِاللَّغْوِ فِیَ أَیْمَانِکُمْ وَلَکِن یُؤَاخِذُکُم بِمَا کَسَبَتْ قُلُوبُکُمْ (بقرة/ 225) اَلله سِیزلَرنِینگ تِیللَرِینگِیزدَگِی بِیهُودَه قَسَملَرِینگِیز سَبَبلِی جَزالَمَیدِی. بَلکِی دِیللَرِینگِیز بِیلَن قِیلگن نَرسَنگِیز (قَسَمِینگِیز) بِیلَن جَزالَیدِی. اَلله مَغفِرَتلِی، حَلِیم ذاتدِیر.
رَسُول الله صلی الله علیه وسلم هَم مَرحَمَت قِیلدِیلَرکِی: إِنَّمَا الأَعْمَالُ بِالنِّيَّاتِ، وَإِنَّمَا لِكُلِّ امْرِئٍ مَا نَوَى[2] عَمَللَر نِیَتلَرگه باغلِیقدِیر، هَر بِیر کِیشِینِی نِیَتِیگه مُناسِب رَفتار قِیلِینَدِی. اِمامِی شافِیعِی وَ اِمامِی اَحمَد اِبنِ حَنبَل اَیتَدِیکِی: مَنَه بُو حَدِیث اِسلامنِی اوُچدَن بِیرِیدِیر، اِمامِی شافِیعِی رَحِمَهُ الله بوُنِی شوُندَی اَساسلَیدِیکِی: دِین اوُچ قِیسمَگه بُولِینَدِی: اِعتِقاد،عَمَللَر، اِخلاص شُوسَبَبلِی هَم دِیننِی اوُچدَن بِیرِینِی مَنَه بُو حَدِیث تَشکِیل قِیلَدِی.[3]
هِیلمَه – هِیل اِسلامِی مَذهَبلَرنِی فُقَهالَرِینِی اوُرتَسِیدَه مُتَواتِر صُورَتدَه اِیشلَتِیلگن بُو اِصطِلاحلَرنِی اِیلدِیزِی قُرآن وَ صَحِیح سُنَّتدَه مَوجُود.
اِیندِی بَرچَه اِسلامِی مَذهَبلَرنِی فُقَهالَرِی تامانِیدَن فایدَلَنِیلگن اِصطِلاح یَعنِی جَهاننِی اِیککِی قِیسمگه دارُ الاِسلام وَ دارُ الکُفرگه تَقسِیم بُولگنِی مَسَلَه سِیگه کِیلسَک، بُو مُسُلمانلَرنِینگ مِللَتلَراَرا سِیاسَتلَرِیگه باغلِیقدِیر.
اِنسانلَرنِی اِیککِی قِیسمَتگه یَعنِی مُسُلمانلَر وَ کافِرلَرگه اَجرَتگن اَلله تَعالَی نِی اوُزِی کافِرلَرنِی “آلتِیتَه لِیک آشکار دَستَه” گه وَ “بِیر پِینهان دَستَه گه” تَقسِیم قِیلگن وَ اوُلَرنِی هَر بِیرِی اوُچُون اوُزِیگه خاص قانوُنلَرنِی چِیقَرگن، شوُ سَبَبلِی هَم اَلله تَعالَی اوُزِی کافِرلَرنِی دِیارلَرِینِی مُسُلمانلَرنِی دِیارلَرِیدَن اَجرَتگن وَ مُسُلمانلَرنِی قوُل آستِیدَگِی دِیارلَرگه هَم وَ کافِرلَرنِی قوُل آستِیدَگِی دِیارلَرگه هَم اَلاهِیدَه اِسم قوُیگن، اوُلَرنِی هَر بِیرِیگه اَلاهِیدَه قانوُنلَرنِی چِیقَرگن، مُؤمِنلَر هَم قُرآندَن وَ رَسُول الله صلی الله عَلَیهِ وَسَلّمنِی تِیلِیدَن بُو اِسملَرنِی آلِیب اِنسانلَرگه وَ دِیارلَرگه قوُیِیشگن.
نِیمَه بُولگنِینِی توُشوُنگندِیرسِیزلَر؟ یَعنِی اِنسانلَرنِی تَقسِیم قِیلِیش وَ اوُلَرگه «الَّذِينَ آمَنُوا» و [: 1- الَّذِينَ هَادُوا 2- وَالصَّابِئِينَ 3- وَالنَّصَارَىٰ 4- وَالْمَجُوسَ 5- وَالَّذِينَ أَشْرَكُوا (مشرکین ،سکولاریست) و 6- مُرتَدِّین «مَن يَرْتَدَّ مِنكُمْ عَن دِينِهِ» ، دِیب اِسم قوُیِیش وَ یِیرنِی اِیککِی قِیسمگه دارُ الاِسلام وَ دارُ الکُفرگه تَقسِیم قِیلِیش، فِقهِی اوُصُوللَر وَ قائِدَه لَرگه اوُحشَش اِیمَس، بُو اِصطِلاحلَرنِی اِسلامِی مَذهَبنِی فُقَهالَرِی، مُجتَهِدلَرِی آیَت وَ حَدِیثلَرنِی توُشوُنِیب اِجتِهاد قِیلِیب توُزِیب چِیقِیشمَگن، بَلکِی اَلله تَعالَی اوُزِینِی کِتابِیدَه بَیان قِیلگن، صَحابَه لَر هَم بَرچَه مَذهَبلَر هَم مَنَه شُو اَساسگه کوُرَه دِیارلَرنِی ناملَشگن.
اَلله تَعالَی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:
وَکَتَبْنَا لَهُ فِی الأَلْوَاحِ مِن کُلِّ شَیْءٍ مَّوْعِظَةً وَتَفْصِیلاً لِّکُلِّ شَیْءٍ فَخُذْهَا بِقُوَّةٍ وَأْمُرْ قَوْمَکَ یَأْخُذُواْ بِأَحْسَنِهَا سَأُرِیکُمْ دَارَ الْفَاسِقِینَ (اعراف/145)اوُنِینگ اوُچُون لَوحلَرگه ( یَعنِی تَورات وَرَقلَرِیگه) هَمَّه نَرسَه نِی – پَند نَصِیحَت وَ بَرچَه نَرسَه لَرنِینگ تَفصِیلاتِینِی یازِیب قوُیدِیک وَ “اوُلَرنِی مَحکَم اوُشلَگِین هَمدَه قَومِینگنِی اوُ پَند – نَصِیحَتلَرنِینگ اِینگ گوُزَللَرِینِی آلِیشلَرِیگه بُویُورگِین” ( دِیدِیک). اِیندِی سِیزلَرگه اِطاعَتسِیز کِیمسَه لَرنِینگ دِیارلَرِینِی کوُرسَه توُرمَن.
مَنَه بُو یِیردَه اَلله تَعالَی کافِرلَرنِی یِیرلَرِینِی “دارُ الفاسِقِین” یَعنِی فاسِقلَر دِیارِی نامِی بِیلَن ناملَگن.
یاکِی اَلله تَعالَی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی، صالِح اوُزِینِی سِکولُار قَومِیگه اَیتَدِیکِی:
فَقَالَ تَمَتَّعُواْ فِی دَارِکُمْ ثَلاَثَةَ أَیَّامٍ (هود/65) شوُندَه (صالِح) اَیتَدِی: “اوُی- جایلَرِینگِیزدَه اوُچ کوُن ( تِیرِیکلِیک نِعمَتِیدَن ) بَهرَمَند بوُلِینگِیز. مَنَه شوُ چِین وَعدَه دِیر.”
بُو یِیردَه هَم اَلله تَعالی صالِح پَیغَمبَرنِی قَومِی بوُلمِیش کافِر مُشرِکلَرنِینگ یَشَیدِیگن جایلَرِینِی دار اِسمِی بِیلَن ناملَگن.
– اَلله تَعالَی شُعَیب پَیغَمبَرنِی سِکوُلار قَومِینِی تِیلِیدَن مَرحَمَت قِیلَدِیکِی: قَالَ الْمَلأُ الَّذِینَ اسْتَکْبَرُواْ مِن قَوْمِهِ لَنُخْرِجَنَّکَ یَا شُعَیْبُ وَالَّذِینَ آمَنُواْ مَعَکَ مِن قَرْیَتِنَا أَوْ لَتَعُودُنَّ فِی مِلَّتِنَا قَالَ أَوَلَوْ کُنَّا کَارِهِینَ (اعراف/88) (شُوندَه) اوُنِینگ قَومِی بُولگن مُتَکَبِّر کِیمسَه لَر: “اِی شُعَیب، یا سِینِی وَ سِین بِیلَن بِیرگه اِیمان کِیلتِیرگن کِیشِیلَرنِی قِیشلاغِیمِیزدَن حَیدَب چِیقَرَمِیز یاکِی سِیزلَر بِیزنِینگ دِینِیمِیزگه قَیتَه سِیزلَر”، دِییِیشَدِی. اوُ اَیتدِی: “اَگر ( دِینِینگِیزنِی) یامان کوُرسَم هَم- اَ؟
حُوددِی شُو اِیشنِی اوُزِینِی بوُگوُنگِی سِکوُلارِیستلَر ( یا عَرَب تِیلِی بِیلَن اَیتگندَه مُشرِکلَر) مُؤمِنلَردَن طَلَب قِیلِیشَدِی. یا بِیزلَرنِی سِکوُلارِیستِیک قانوُنلَرِیمِیزگه اِیرگشِینگلَر یاکِی بوُلمَسَم بِیزنِی دَولَتِیمِیزدَن، دِیارِیمِیزدَن چِیقِیب کِیتِینگلَر. شوُندَی اِیمَسمِی؟
هَر حالدَه بُو یِیردَه اَلله تَعالَی مَنَه بُو دِیارنِی کافِرلَرنِی شَهرِی، یَشَش جایِی دِیب ناملَیدِی.
اَلله تَعالَی باشقَه بِیر جایدَه اَیتَدِیکِی: وَقَالَ الَّذِینَ کَفَرُواْ لِرُسُلِهِمْ لَنُخْرِجَنَّکُم مِّنْ أَرْضِنَا أَوْ لَتَعُودُنَّ فِی مِلَّتِنَا فَأَوْحَى إِلَیْهِمْ رَبُّهُمْ لَنُهْلِکَنَّ الظَّالِمِینَ (ابراهیم/13) کُفر یوُلِینِی توُتگن کِیمسَه لَر اوُزلَرِینِینگ پَیغَمبَرلَرِیگه: “اَلبَتَّه، بِیز سِیزلَرنِی یِیرِیمِیزدَن حَیدَب چِیقَرُورمِیز یاکِی سِیزلَر بِیزنِینگ دِینِیمِیزگه قَیتُورسِیزلَر،” دِیدِیلَر. شوُندَه پَروَردِیگارلَرِی اوُلَرگه ( یَعنِی پَیغَمبَرلَرگه): “اَلبَتَّه ، بِیز بُو ظالِملَرنِی هَلاک قِیلوُرمِیز.
بُو یِیردَه هَم اَلله تَعالَی یَنَه کافِرلَرنِی قانُونلَرِی، دِینِی اَساسِیدَه اِدارَه قِیلِینَدِیگن کافِرلَرنِی “یِیرِی” وَ دِیارِی دِیگن ناملَردَن فایدَلَنیَپتِی، بُو یِیرلَردَه حاکِمِیَت کافِرلَرنِی اِیختِیارِیدَه دِیر، مَنَه بُو کافِرلَرنِینگ دِیارلَرِینِی یَعنِی دارُ الکُفرنِی هَمَّه صِیفَتِیدِیر.
اَلله تَعالَی مَدِینَه دَه مَوجُود اَنصارلَر حَقِیدَه هَم مَرحَمَت قِیلَدِیکِی: وَالَّذِینَ تَبَوَّؤُوا الدَّارَ وَالْإِیمَانَ مِن قَبْلِهِمْ یُحِبُّونَ مَنْ هَاجَرَ إِلَیْهِمْ (حشر/9)اوُلَردَن (مُهاجِرلَردَن) اِیلگرِی (مَدِینَه) دِیارِیگه اوُرنَشگن وَ اِیمان – اِعتِقادنِی ( مَحکَم اوُشلَگن) ذاتلَر (اَنصارلَر) اِیسَه اوُزلَرِی(نِینگ یانلَرِی) گه هِجرَت قِیلِیب کِیلگن کِیشِیلَرنِی سُویُورلَر.
اِبنِ کَثِیر اَیتَدِیکِی: یَعنِی اَنصارلَر مُهاجِرلَردَن آلدِین “دارُ الهِجرَت” دَه ساکِن بوُلِیشگن وَ اَنصارلَر جُودَه کوُپ مُهاجِرلَردَن آلدِین اِیمان کِیلتِیرِیشگن.
بُو یِیردَه هَم اَلله تَعالَی اِیمان کِیلتِیرگن اَنصارلَرنِی دِیارلَرِینِی “دار” نامِی بِیلَن ناملَیدِی. دِیمَک اَلله تَعالَی کافِرلَرنِی دِیارلَرِیگه نِسبَتاً هَم، مُؤمِن وَ مُهاجِرلَرنِی دِیارلَرِیگه هَم “دار” نامِیدَن فایدَلَنگن.
بُونِی کِیتِیدَن، کافِرلَرنِی دِیارلَرِیدَن مُؤمِنلَرنِی، مِهاجِرلَرنِی دِیارلَرِیگه هِجرَت قِیلِیشنِی واجِب اِیکَنِیگه اِیشارَه قِیلَدِیگن آچِیق آیَتلَر هَم مَوجُود. مَثَلاً اَلله تَعالَی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذَا جَاءکُمُ الْمُؤْمِنَاتُ مُهَاجِرَاتٍ فَامْتَحِنُوهُنَّ اللَّهُ أَعْلَمُ بِإِیمَانِهِنَّ فَإِنْ عَلِمْتُمُوهُنَّ مُؤْمِنَاتٍ فَلَا تَرْجِعُوهُنَّ إِلَى الْکُفَّارِ(ممتحنه/10) اِی مُؤمِنلَر، قَچان سِیزلَرگه ( مَککَه کافِرلَرِی قوُل آستِیدَه قالگن) مُؤمِنَه لَر هِجرَت قِیلِیب کِیلسَه لَر،سِیزلَر اوُلَر(نِینگ اِیمانلَرِی)نِی اِمتِحان قِیلِیب کوُرِینگلَر ( یَعنِی اوُلَر اوُز اِیرلَرِینِی یامان کوُرِیب یاکِی سِیزلَردَن بِیرانتَنگِیزگه عِشقِی توُشِیب قالگنِی اوُچُون اِیمَس، بَلکِی فَقَط دِینِی اِسلام اوُچُون هِجرَت قِیلگنلَرِی حَقِیدَه سِیزلَرگه قَسَم اِیچسِینلَر). – اَلله اوُلَرنِینگ (دِیللَرِیدَگِی) اِیمانلَرِینِی ( هَم) جُودَه یَحشِی بِیلگوُچِیدِیر.- بَس، اَگر سِیزلَر اوُلَرنِینگ ( حَقِیقِی) مُؤمِنَه اِیکَنلِیکلَرِینِی بِیلسَنگِیزلَر، اوُ حالدَه اوُلَرنِی کافِرلَرگه قَیتَرمَنگلَر!
إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَهَاجَرُواْ وَجَٰهَدُواْ بِأَمْوَٰلِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ فِى سَبِيلِ ٱللَّهِ وَٱلَّذِينَ ءَاوَواْ وَّنَصَرُوٓاْ أُوْلَٰٓئِكَ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَآءُ بَعْضٍۢ ۚ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَلَمْ يُهَاجِرُواْ مَا لَكُم مِّن وَلَٰيَتِهِم مِّن شَىْءٍ حَتَّىٰ يُهَاجِرُواْ ۚ وَإِنِ ٱسْتَنصَرُوكُمْ فِى ٱلدِّينِ فَعَلَيْكُمُ ٱلنَّصْرُ إِلَّا عَلَىٰ قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُم مِّيثَٰقٌ ۗ وَٱللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ (انفال/72)اَلبَتَّه، اِیمان کِیلتِیرگن هِجرَت قِیلگن وَ مالوُ جانلَرِی بِیلَن اَلله یُولِیدَه کوُرَشگن ذاتلَر وَ (مَککَه دَن هِجرَت قِیلِیب کِیلگن مُهاجِرلَرگه) اوُی- جای بِیرِیب، یاردَم قِیلگن ذاتلَر- اَنَه اوُشَه لَر بِیر- بِیرلَرِیگه دُوستدِیرلَر. اِیمان کِیلتِیرگن، اَمّا هَنُوز هِجرَت قِیلمَگن ( یَعنِی هَلِی- هَنوُز مَککَه دَه یَشَب توُرگن) کِیشِیلَر اِیسَه تا هِجرَت قِیلمَگوُنلَرِیچَه سِیزلَر اوُلَرگه دوُستلِیک قِیلَه آلمَیسِیزلَر ( یَعنِی بِیر- بِیرِینگِیزگه هَمکار،مِعراثخوُر بوُلَه آلمَیسِیزلَر). اَگر اوُلَر دِین یوُلِیدَه سِیزلَردَن یاردَم سُورَه سَلَر، یاردَم قِیلِیش ذِمَّه نگِیزدَه دِیر. مَگر اوُلَرگه اوُرتَلَرِینگِیزدَه (اوُرِیشمَسلِیک حَقِیدَه) عَهد- پَیمان بُولگن قَومگه ضَرَر یِیتکَزِیش بِیلَن یاردَم قِیلمَیسِیزلَر. اَلله قِیلَیاتگن عَمَللَرِینگِیزنِی کوُرگوُچِیدِیر.
شُونِی بِیلِیشِیمِیز لازِمکِی، قُرآن وَ صَحِیح سُنَّتدَه وَ صَحابَه لَردَن، مُسُلمانلَرنِی اَئِمَّه لَرِیدَن قالگن اَثَرلَردَه هَم مَدِینَه دارُ الاِسلامِی تَشکِیل بوُلگندَن سُونگ هِجرَت اِسمِی کِیلتِیرِیلگن پَیتدَه، اوُندَن مَنضُور کافِرلَرنِی دِیارِیدَن، یِیرلَرِیدَن مُؤمِنلَرنِی، مُهاجِرلَرنِی دِیارلَرِیگه، یِیرلَرِیگه کوُچِیب اوُتِیشدِیر.
اَیتِیب اوُتِیلگن سُوزلَردَن شوُ نَرسَه رَوشَن بوُلَدِیکِی، اِسلامنِی وَ مُؤمِنلَرنِی قوُل آستِیدَگِی دِیارلَرنِی کُفر وَ کافِرلَرنِی قوُل آستِیدَگِی دِیارلَردَن جُودا قِیلِینِیشِی اَلله تَعالی تامانِیدَن قِیلِینگن.
قِیسقَه مُددَتلِی تَنَفُّسدَن سُونگ، رَسُول الله صلی الله علیه وسلّمنِی سُنَّتلَرِیدَن وَ صَحابَه رَضِیَ الله عَنهُمنِی نَظَرلَرِیدَن عِبارَت مَنَه بُو اِککِی دِیارگه تِیگِیشلِی دِلیللَرنِی بَیان قِیلَمِیز، بُو بِیلَن مُؤمِنلَرنِی اِیشانچلَرِینِی زِیادَه بُولِیشِینِی وَ بُو بوُتوُن جَهان سِکوُلار کافِرلَرِینِینگ، مَحَلِّی سِکوُلار مُرتَدلَرنِینگ مَخصُوصاً مُنافِقلَر توُدَه سِینِینگ شُبهَه لَرِیگه جَواب بوُلِیشِینیِ اوُمِید قِیلِیب قالَمِیز. [4]
سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَبِحَمْدِكَ، لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ، أَسْتَغْفِرُكَ وَأَتُوبُ إِلَيْكَ
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته
[1]مسلم571 (2/ 84) سنن الترمذى (2/ 193)أبو داود (1024)، والنسائي (1238) واللفظ له، وابن ماجه (1210)
[2] متفق علیه . بخاری 1
[3]کتاب الاذکار امام نووی، ص:4
[4] پیاده شده از سخنرانی تصویری شیخ المجاهد: ابوحمزه المهاجر هورامی حفظه الله