Хозирги янги асрдаги дорул исломни намуналари (1) (25 қисм)
(5-қисм)
Энди росулуллох саллаллоху алайхи васаллам “дорул исломни” устидаги хокимият масаласида мусулмонларни устида “хокимият” олиб борадиган икки навли катта хукумат “қолиби” хақида хабар беради:
1-Уларни биринчиси
خِلاَفَةٌ عَلَى مِنْهَاجِ النُّبُوَّةِ
бўлиб, у аввалги ва энг мухим абзор ва воситадир. ( худди росулуллох саллаллоху алайхи васалламни ва хулафойи рошидинни хукуматига ўхшайди.)
2-Кейингиси шохигарлик даври
«مُلْكًا عَاضًّا» و «مُلْكًا جَبْرِيّاً» [1]
бўлиб улар исломий изтирорий бадал хукуматлардир, бу хукуматлар нубувват манхажига асосланган хилофат бўлмаган пайтда зарурат ва изтирор хукми бўйича ўзини вазифасини бажаради ( умавийларни,аббосийларни,усмонийларни ва ундан бошқа дорул исломнинг катта-кичик хокимиятларига ўхшайди) мана бу шохигарликдан сўнг хокимият ва хукумат қудрати яна қайтадан росулуллох саллаллоху алайхи васалламни равишларига қайтади:
ثُمَّ تَكُونُ خِلاَفَةً عَلَى مِنْهَاجِ النُّبُوَّةٍ. [2]
Бизлар хам дорул исломни устидаги хокимият ишлари бўйича мана шундай хадафларни кетидан тушганмиз.
Мужохидларни вохид шўроси хам энг баттар изтирорий холатда, вохид умматни ва вохид жамоатни сақлаб қолиш учун хамда буйруқ ва бошқаруқ вахдатини мухофизат қилиш учун нубувват манхажига асосланган хилофат ва исломий изтирорий бадал хукумат бўлмаганда учинчи абзор сифатида ўзини вазифасини бажаради, мана бу мужохидларни вохид шўроси нубувват манхажига асосланган хилофатни ёки исломий изтирорий бадал хукуматни вужудга келтириш учун келган бўлиши хам мумкин.
Мана булар умуман айтганда “абзор” ва “қолиб” хисобланади. “Абзор” шундай бир нарсаки ундан ўзига хос мақсадга етиш учун фойдаланилади, қолиб хам шакл,кўринишни вужудга келтирадиган “абзор” хисобланади. Мана бу қолибни ичидаги асос қолибни ўзидан кўра мухимроқ, мана бу қолибни ичидаги асос “олтиталик ошкор кофирларнинг” қонунлари ёки исломий мазхабларни бирига асосланган аллох таолони шариатидаги қонунлари ёки мусулмонларни вохид ижмоъсига асосланган бўлиши мумкин.
Мана булар билан бирга даъват ва жиход ва хатто исломий изтирорий бадал хукуматни аста-секинлик билан нубувватт манхажига асосланган хилофат томонга такомуллашишига ёки гохида турли-хил технологияга ўхшаш вожиб ишларга,абзорларга,қолибларга, шўро ва хелфлар,анжуманлар,сендиколар,эъдод,амирга ўхшаган муқаддамотларга эхтиёж пайдо бўлади, мана бу абзорларсиз, муқаддамотларсиз мана бундай вожиботни сахих,шаръий йўлда олиб бориб бўлмайди, шу сабабли хам мана бу муқаддамотлардан,абзорлардан фойдаланиш хам вожиб бўлади.
Мана бу холатда хукуматни “абзорлари” ва “қолиблари” калитлар ё машиналар, тайёралар ё компютер ва бошқа нарсаларга ўхшаш чегараланган миқдорда бўлиши мумкин, аммо мана бу абзорлардан фойдаланадиган кишилар ва мана бу қолибларни ичига қуйиладиган мазмун, секуляризм динининг барча хизбларини сонича ёки хилма-хил осмоний шариатларнинг тафсирларини сонича турли – туман бўлишлари мумкин.
(давоми бор……)
[1] أحمد (30/355 حديث 18406)، والبزار والطبراني في الأوسط (6577)