Шаръий душманшиносий (1) кофирларни жамиятини умумий анализ қилиш хақида
Муқаддамот дарслари/ бешинчи дарс:
Шаръий душманшиносий (1) кофирларни жамиятини умумий анализ қилиш хақида
(3-қисм)
Энди навбат бугунги дарсимизга, бу дарсимизни номи ” шаръий душманшинослик”. Аввало кофирлар хақидаги биринчи анализга эга бўлишимиз керак, чунки бир мажлисни ўзида уни тамом қилишни имкони бўлмаслиги хам мумкин.
Имоми Бухорий ва имоми Ахмадни Абу Саъид ибни Муъаллодан келтирган ривоятига ва Муслим ва Насоийни ибни Аббосдан келтирган ривоятига асосан, агар бизлар “уммул кутуб” бўлмиш фотиха сурасини мусулмонларни дин ва ақидасидаги жамланмаси ,хамда уни қуръонни хаммаси мана бу сурада хулоса қилинган қуръоннинг энг катта сураси ва фотиха сурасини қуръонни хаммасини тафсири,деб биладиган бўлсак, бу сурада аллох таоло икки дин ислом ва мушрикларни динига эргашувчиларни ёки ана ўша секуляристларни уч гурухга тақсим қилган, бизлар хар куни 17 марта бу хақиқатга ишора қиламиз:
«اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِیمَ. صِراطَ الَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ غَیْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَ لا الضَّالِّینَ».
Бир-бирига комилан қарама-қарши икки дин, ўзини уч даста ва гурухи билан бирга:
1-Аллох таоло уларга неъмат бериб тўғри йўлда бўлган кишилар хақида мархамат қиладики:
«وَمَن یُطِعِ اللّهَ وَالرَّسُولَ فَأُوْلَـئِكَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللّهُ عَلَیْهِم مِّنَ النَّبِیِّینَ وَالصِّدِّیقِینَ وَالشُّهَدَاء وَالصَّالِحِینَ وَحَسُنَ أُولَـئِكَ رَفِیقًا» (نساء/69)،
Кимда- ким аллох ва пайғамбарига итоат этса, ана ўшалар аллох инъомларига сазовор бўлган зотлар-пайғамбарлар хақ-рост иймон эгалари, шахидлар ва фақат яхши амаллар билан ўтган кишилар билан бирга бўлурлар. Улар эса энг яхши хамрохлардир.
Мана бу гурух тўғри йўлдаги кишилардир, аллох таништирган ” анъамта алайхим” гурухи эса бизлар мусулмон деб номлаймиз. 2-Аллох уларга ғазаб қилган кишилар эса; мағзубин.
3-Саргардон бўлган кишилар эса; золлин.
Мана бу уч гурух яъни “анъамта алайхим”, “мағзубин”, “золлин” дан сўнг бақара сурасида мана бу борада кўпроқ тафсир қилиб берилади ва аллох таоло мана бу уч гурухни қуйидагича таништириб айтадики:
1-Муфлихун ё солихлар нажот топган кишилардир. Улар сиротол мустақим ва “анъамта алайхим”га эргашган кишиларни қаторидагилардир.
2-Куффор сўзини эса “мағзубин”ни баробарида келтиради.
3-Мунофиқларни эса “золлин”ни қаторидаги сўз сифатида келтирган.
Аллох таоло мана бу уч гурух борасида қуйидагича изох беради:
1-Сиротол мустақимда бўлган кишилар, қуйидаги сифатларга эга бўлган ростгор тақводорлардир:
ذَلِكَ الْكِتَابُ لَا رَيْبَ فِيهِ هُدًى لِلْمُتَّقِينَ* الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَيُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ* وَالَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِمَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ وَمَا أُنْزِلَ مِنْ قَبْلِكَ وَبِالْآخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ* أُولَئِكَ عَلَى هُدًى مِنْ رَبِّهِمْ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ.
Алиф,лом,мим. (хақ эканлигига) хеч қандай шак-шубха бўлмаган ушбу китоб ғайбга ишонадиган ,намозни тўкис адо этадиган ва биз ризқ қилиб берган нарсалардан инфоқ-эхсон қиладиган тақволи кишилар учун рахбар-йўлбошчидир. Улар сизга нозил қилинган ва сиздан илгари тушурилган нарсаларга (динларга) иймон келтирадилар ва охират кунига аниқ ишонадилар. Парвардигорлари тарафидан хидоят топганлар ана ўшалардир ва нажот топгувчилар хам уларнинг ўзидир.
Улар биринчи гурухдаги кишилар бўлиб, хамд сурасида биз уларга нисбатан “анъамта алайхим” жумласини ишлатдик, мана бу бақара сурасида хам уларга “муфлихун” сўзи орқали ишора қилинган.
(давоми бор……)