مُقَدَّمات دَرسلَرِی/ بِیشِینچِی دَرس:
شَرعِی دُشمَنشِناسِی (1) کافِرلَرنِی جَمِیعَتِینِی عُمُومِی اَنَلِیز قِیلِیش حَقِیدَه
(3-قیسم)
اِیندِی نَوبَت بُوگوُنگِی دَرسِیمِیزگه ، بُو دَرسِیمِیزنِی نامِی ” شَرعِی دُشمَنشُوناسلِیک”. اَوَّلا کافِرلَر حَقِیدَه بِیرِینچِی اَنَلِیزگه اِیگه بُولِیشِیمِیز کِیرَک، چوُنکِی بِیر مَجلِیسنِی اوُزِیدَه اوُنِی تَمام قِیلِیشنِی اِمکانِی بوُلمَسلِیگِی هَم مُومکِین.
اِمامِی بُخارِی وَ اِمامِی اَحمَدنِی اَبُو سَعِید اِبنِ مُعَلّادَن کِیلتِیرگن رِوایَتِیگه وَ مُسلِم وَ نَسائِی نِی اِبنِ عَبّاسدَن کِیلتِیرگن رِوایَتِیگه اَساساً، اَگر بِیزلَر “اُمُّ الکُتُب” بُولمِیش فاتِحَه سُورَه سِینِی مُسُلمانلَرنِی دِین وَ عَقِیدَه سِیدَگِی جَملَنمَه سِی، هَمدَه اوُنِی قُرآننِی هَمَّه سِی مَنَه بُو سُورَه دَه حُلاصَه قِیلِینگن قُرآننِینگ اِینگ کَتتَه سُورَه سِی وَ فاتِحَه سُورَه سِینِی قُرآننِی هَمَّه سِینِی تَفسِیرِی ، دِیب بِیلَدِیگن بُولسَک، بُو سُورَه دَه اَلله تَعالی اِیککِی دِین اِسلام وَ مُشرِکلَرنِی دِینِیگه اِیرگشُوچِیلَرنِی یاکِی اَنَه اوُشَه سِکوُلارِیستلَرنِی اوُچ گوُرُوهگه تَقسِیم قِیلگن، بِیزلَر هَر کوُنِی 17 مَرتَه بُو حَقِیقَتگه اِیشارَه قِیلَمِیز: «اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِیمَ. صِراطَ الَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ غَیْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَ لا الضَّالِّینَ».
بِیر- بِیرِیگه کامِلاً قَرَمَه – قَرشِی اِیککِی دِین، اوُزِینِی اوُچ دَستَه وَ گوُرُوهِی بِیلَن بِیرگه:
- اَلله تَعالی اوُلَرگه نِعمَت بِیرِیب توُغرِی یُولدَه بُولگن کِیشِیلَر حَقِیدَه مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:
«وَمَن یُطِعِ اللّهَ وَالرَّسُولَ فَأُوْلَـئِكَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللّهُ عَلَیْهِم مِّنَ النَّبِیِّینَ وَالصِّدِّیقِینَ وَالشُّهَدَاء وَالصَّالِحِینَ وَحَسُنَ أُولَـئِكَ رَفِیقًا» (نساء/69)، کِیمدَه – کِیم اَلله وَ پَیغَمبَرِیگه اِطاعَت اِیتسَه، اَنَه اوُشَه لَر اَلله نِی اِینعاملَرِیگه سَزاوار بوُلگن ذاتلَر- پَیغَمبَرلَر حَق- راست اِیمان اِیگه لَرِی، شَهِیدلَر وَ فَقَط یَحشِی عَمَللَر بِیلَن اوُتگن کِیشِیلَر بِیلَن بِیرگه بوُلوُرلَر. اوُلَر اِیسَه اِینگ یَحشِی همراهلَردِیر.
مَنَه بُو گوُرُوه توُغرِی یوُلدَگِی کِیشِیلَردِیر، اَلله تَنِیشتِیرگن ” اَنعَمتَ عَلَیهِم” گوُرُوهِی اِیسَه بِیزلَر مُسُلمان دِیب ناملَیمِیز.
- اَلله اوُلَرگه غَضَب قِیلگن کِیشِیلَر اِیسَه؛ مَغضُوبِین.
- سَرگردان بوُلگن کِیشِیلَر اِیسَه؛ ضالّین.
مَنَه بُو اوُچ گوُرُوه یَعنِی “اَنعَمتَ عَلَیهِیم”، “مَغضُوبِین”، “ضالّین” دَن سُونگ بَقَرَه سُورَه سِیدَه مَنَه بُو بارَدَه کوُپراق تَفسِیر قِیلِیب بِیرِیلَدِی وَ اَلله تَعالی مَنَه بُو اوُچ گوُرُوهنِی قوُیِیدَگِیچَه تَنِیشتِیرِیب اَیتَدِیکِی:
- مُفلِحوُن یا صالِح نَجات تاپگن کِیشِیلَردِیر. اوُلَر صِراطَ المُستَقِیم وَ “اَنعَمتَ عَلَیهِیم” گه اِیرگشگن کِیشِیلَرنِی قَطارِیدَه دِیرلَر.
- کُفّار سُوزِینِی اِیسَه “مَغضُوبِین” نِی بَرابَرِیدَه کِیلتِیرَدِی.
- مُنافِقلَرنِی اِیسَه “ضالِّین” نِی قَطارِیدَگِی سُوز صِیفَتِیدَه کِیلتِیرگن.
اَلله تَعالی مَنَه بُو اوُچ گوُرُوه بارَسِیدَه قوُیِیدَگِیچَه اِیضاح بِیرَدِی:
- صِراطَ المُستَقِیمدَه بُولگن کِیشِیلَر، قوُیِیدَگِی صِیفَتلَرگه اِیگه بوُلگن راستکار تَقوادارلَردِیر:
ذَلِكَ الْكِتَابُ لَا رَيْبَ فِيهِ هُدًى لِلْمُتَّقِينَ* الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَيُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ* وَالَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِمَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ وَمَا أُنْزِلَ مِنْ قَبْلِكَ وَبِالْآخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ* أُولَئِكَ عَلَى هُدًى مِنْ رَبِّهِمْ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ.
ا.ل.م. (حَق اِیکَنلِیگِیگه) هِیچ قَندَی شَک – شُبهَه بُولمَگن اوُشبُو کِتاب غَیبگه اِیشانَدِیگن، نَمازنِی توُکِیس عَدا اِیتَدِیگن وَ بِیز رِزق قِیلِیب بِیرگن نَرسَه لَردَن اِنفاق- اِحسان قِیلَدِیگن تَقوالِی کِیشِیلَر اوُچُون رَهبَر- یُولباشچِیدِیر. اوُلَر سِیزلَرگه ناِزل قِیلِینگن وَ سِیزدَن اِیلگرِی توُشُورِیلگن نَرسَه لَرگه ( دِینلَرگه) اِیمان کِیلتِیرَدِیلَر وَ آخِیرَت کوُنِیگه اَنِیق اِیشانَدِیلَر. پَروَردِیگارلَرِی طَرَفِیدَن هِدایَت تاپگنلَر اَنَه اوُشَه لَردِیر وَ نَجات تاپگوُچِیلَر هَم اوُلَرنِینگ اوُزِیدِیر.
اوُلَر بِیرِینچِی گوُرُوهدَگِی کِیشِیلَر بُولِیب، حَمد سوُرَه سِیدَه بِیز اوُلَرگه نِسبَتاً “اَنعَمتَ عَلَیهِیم” جُملَه سِینِی اِیشلَتدِیک، مَنَه بُو بَقَرَه سُورَه سِیدَه هَم اوُلَرگه “مُفلِحوُن” سوُزِی آرقَلِی اِیشارَه قِیلِینگن.
(دوامی بار…..)