
Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш
.Шайх Абу Хамза хўромий хафизахуллохни аудио тасмасидан ёзиб олинган.
(24- қисм)
Мана бу суратда,шахс томонидан айтилган сўз ё қилинган амал иртидод хаддидаги жиноят хисобланади, “бу бизни зиммамизда эмас” балки, фақат аллох ва росулига қайтади, уни манбаъси хам фалон олимни раъйи ё фалон имомни,мужтахидни,ёки ўтган даврларда бўлганидек фалончи катта кишининг ўзини замонидаги гурухлар ёки бўлмасам ўзига хос мазхаблар,гурухлар,фикрлар хақида айтган раъйи эмас, ёлғиз қуръон ва сахих суннат бўлади. Мана бу жуда кўп дўстларимиз диққат қилмайдиган нуқталардан биридир,яъни улар ўзига хос даврдаги ва мана бу олимни асридаги ўзига хос гурухга алоқадор бўлган бир олимни фатвосини,раъйини,уни айтган сўзини бир хукм сифатида ўзларини хозирги замонларига хам татбиқ қилишмоқчи бўлишади. Яъни аслиятда бу раъйларга нисбатан худди қуръон ва суннатга ўхшаб муносабатда бўлишади. Албатта буни ўзлари инкор қилишлари мумкин,аммо амалда бу ишларни қилишади, бўлиб хам уларни қилаётган бу ишлари очиқ-ошкор хато хисобланади.
Хар қандай гурухлар ва мазхаблар ўзини даврида ўзига хос эргашувчиларга эга бўлган ва агар уни ихтиёрида қудрат бўлмаган бўлса хам ундан ўнлаб балки юзлаб шохалар ажраб чиққан ва уларни хар бири ана ўша мазхабни иддао қилишган, мана бу мазхаб ва гурухни орасида жуда кўп адашган шохалар бўлган бўлиши хам мумкин,қатъан мавжуд бўлган бу хозирги пайтда хам шунга ўхшаш мавжуд. Хўп, бир олим келиб мана шундай гурухлар хақида гапирган ва ана ўша олимни хукмига мустахақ бўлган бўлиши хам мумкин, уларни қилган ишлари сабабли ўша хукмга мустахақ бўлишган ва ўша замонни олими мана бу хос гурухни ана ўша раъйга мустахақ қилган, аммо мана шу гурух ва мазхаб бошқа даврларда мана бу гурухда яхши ё ёмон ўзларишлар вужудга келган,бу хам табиий, уларни кўпчилиги яхшилик томонга бурилган ёки жуда кўп ёмонлар эса йўқолиб кетган, худди хозиргача вужудга келган ё йўқолиб кетган юзлаб фирқаларга ўхшайди; хўп, энди бошқа даврларда ўзгарган ва яхши ё ёмон томонга харакат қилган мана бу гурух кўриниб турганидек бошқа хукмга мустахақ бўлади ва олдинги ўтган даврдаги олимни хукми янгиларни дардига емайди. Бу холатда олдинги олимни хукмини мана буларни устида татбиқ қилиб бўлмайди,балки ” бизларни хозирги вазиятдаги собит меъёримиз фақат ва фақат қуръон ва сахих суннатдир ва ўзгарувчан нарсалар борасида собит раъй хам мавжуд эмас”.
Хозирги пайтдаги бизларни шофеъий, ханафийларимиз ёки бошқа мазхабдагилар ва бизларни орамизда вужудга келган турли-хил гурухлар, бундан 40-50 йил олдинги даврга қараганда нихоятда фарқ қилади, уларни янги хукмларга эхтиёжи бор, энди бир неча аср олдинги даврда ўтган фалончи гурух ё мазхаб эргашувчилари қандай бўлгани хақида гапирмаса хам бўлади.
Музаффар Султоний хўромонни тарих китобида айтадики: бутун хўромонда аёллар жинсини орасида хам, эркаклар жинсини орасида хам бирорта бенамоз топилмайди,балки уларни хаммаси намозхон ва ахли исломдирлар. Мана бу ўзимизни хўромонга тегишли бир неча йил олдинги холат, хозирги хўромондаги одамлар хам шундайми? Албатта йўқ. Демак улар хақида хозир бошқа хукм содир бўлиши керак ва бир қанча йилдан сўнг бошқа бир хукмга мустахақ бўлишлари хам мумкин.
Хар қандай суратда, мусулмон шахсни иртидодига боис бўладиган сўзни ё амални исботи учун танхо меъёр, хозирги ё ўтган замондаги фалончи олимни ё донишмандни раъйи эмас, фақат ва фақат қуръон ва сахих суннат бўлади. Хозирги пайтда гапираётган донишманд хам қуръон ва сахих суннатга истинод қилган холда бир кишини жиноят билан муттахам қила олади.
(давоми бор……..)