Дарсхойи муқаддамотий/ дарси аввал: дин чист? Секуляристхо аз мо чи дини мехоханд?
(14- қисмат)
Дар ин сурат, метавон гуфтки дин ё истелохан “осмоний” аст; яъни пайғамбари омада ва хар чи оварда аз тарафи “аллох” сарчишма гирифта ,ё “осмоний” нест, яъни хосили афкор ва ақоиди сохта шуда тавассути худи инсон аст. Албатта шариатхойи мунхариф шуда аз ислом мисли яхудият ва насрониятки масири инхирофро тей карданд ва олуда шуданд таркиби аз ин ду “дин” шуданд аммо бо ин вужуд дар маънийи омми он мунхарифини дини ислом хастанд ва ба онхо сифориш мешавадки ба нохақ дар дини худки хамон ислом аст дучори ғулув ва инхироф нашаванд ва ба рохи рост баргардандки пайғамбари хотам саллаллоху алайхи васаллам нишон дода аст:
قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لَا تَغْلُوا فِي دِينِكُمْ غَيْرَ الْحَقِّ وَلَا تَتَّبِعُوا أَهْوَاءَ قَوْمٍ قَدْ ضَلُّوا مِنْ قَبْلُ وَأَضَلُّوا كَثِيرًا وَضَلُّوا عَنْ سَوَاءِ السَّبِيلِ (مائده/77)
Бигу: эй ахли китоб! Ба нохақ дар дини худ рохи ифрот мапуйид ва аз ахвоъ ва амёли гурухики пеш аз ин гумрох шуданд ва бисёриро гумрох карданд ва аз рохи рост мунхариф гаштанд, пейравий менамойид.
Дар хар сурат,”дин”и башарий, сохтайи инсон аст ва инсон ба сабаби бархи ниёзхойи равоний ва ижтимоий ба пейравий аз бархи бовархо кашида шуда аст, монанди эътиқод ба нийруйи жодуйи ё тўлиди худо ва бехишт ва жаханнам ва дунодуни хиёлий ва ё тўлиди қавонини жихати идорайи умури зиндагийи рузмаррайи худ пейравони “дин”и сохта шуда тавассути башар дар адабиёти қуръоний танхо бо лафзи “мушрикин ё ахзоб” ном гузорий шуданд, яъни харжо каламайи “ахзоб” ё “мушрикин” ва “аллазина ашроку” ба танхоий дар қуръон ба кор рафта манзури куффори ахли китоб ё шибхи ахли китоб нестанд, балки дар миёни фуқахо бо хамон лафзи “мушрикин” шинохта шуданд албатта лозим ба зикр астки баъзи аз фуқахо аз ибороти мушрикини ғейри ахли китоб хам барои секуляристхо истефода кардандки дар баробари ин, истелохи мушрикини ахли китоб хам ба кор рафтаки манзури ин бузургворон аз ба коргирийи лафзи мушрикин барои куффори ахли китоб ва шибхи ахли китоб [1]“лафзий” ва “луғавий” буда на “шаръий”.
Мушрикин ё ахзоб дар воқеъ касони хастандки “ошкоро ва возих” иқрор мекунандки қавонини худишонро аз шариатхойи осмоний нагирифтанд балки афкор, тасаввурот ва андишахойи худишон дар мовриди худо ва жахони ғайб ва бехишт ва жаханнам ва башарият ва жахони атрофро, меъёри қонунгузорий ва танзими равобити худ бо дигарон ва мухити атроф ва мовароут табиия медонанд, ва аз хеч ек аз қавонин ва ахкоми илохий табаият ва пейравий намекарданд; ва жихати хифзи манофеъ ва табақайи моддий ва маънавийи худишон, хатто аз пазириши комили ахком ва барномахойи шариатхойи осмонийки андишахойи башарийи зиёдий дар онхо русух карда аст ва тақрибан қолиби тахрифий ба худ гирифта ва бештар ба андишахойи башарий шабохат дорд то калом ва паёми илохий, аз он хам худдорий мекунанд.
(идома дорад……)
[1]بعضی از فقها از عبارت مشرکین غیر اهل کتاب استفاده کرده اند که در برابر این اصطلاح مشرکین اهل کتاب هم به کار رفته که سازگاری با منابع اصلی شرعی ندارد.هر چند که امثال ما هم مدتها در این اشتباه رایج افتاده بودیم اما جامعه ی کفار اهل کتاب یا شبهه اهل کتاب جوامعی متمایز از جامعه ی کفار «مشرک» و مشرکین بوده و هست.