Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш
Шайх Абу Хамза хўромий хафизахуллохни аудио тасмасидан ёзиб олинган.
(48- қисм)
Хурматли сахобаларни асрида тахлил ва тахрим хаддидаги нотўғри таъвилотлар мавжуд бўлгандан сўнг, хозирги асрда мана бундай нарсалар бўлиши мумкин эмасми? Росулуллох саллаллоху алайхи васалламни шогирдлари мана бундай хатоларга дучор бўлишлари мумкину,лекин бизларни устозларимизни шогирдлари ва бизларни шогирдларимиз бундай хатоларга дучор бўлмасликлари керакми? Мана бу назар хатодир, мана бу назар росулуллох саллаллоху алайхи васалламни ўзларини ва у кишининг шогирдларини хақорат қилиш ва бизни устозларимизни ва бизларни шогирдларимизни буюклаштириб кўрсатиш бўлади. Мана бу ғурур,такаббур, истикбордир. Демак, росулуллох саллаллоху алайхи васалламни асрларидан сўнг то бугунги кунгача ва то қиёмат кунигача хам шахслар мана бундай хатоларга дучор бўлмасликлари мумкин эмас. Бўлиб хам хозирги улил амр шўроси қулаган ва уламолар зарурат юзасидан шахсий ижтиходларга қўл урган ва кўпчиликни ижтиходини ва шўросини ўрнини шахсий ижтиходлар эгаллаган пайтда бундай бўлиши табиийдир. Уламолар мажбур бўлган шахсий ижтиходлар нимани ўрнини эгаллаб олган? Кўпчиликни ижтиходини,шўросини ўрнини эгаллаб олган:
«وَلْتَكُن مِّنكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ ۚ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ* وَلَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ تَفَرَّقُوا وَاخْتَلَفُوا مِن بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ الْبَيِّنَاتُ ۚ وَأُولَئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ» (آلعمران/۱۰۵-۱۰۴)،
Ораларингиздан яхшиликка (исломга) даъват қиладиган,ибодат- итоатга буюрадиган ва исён гунохдан қайтарадиган бир жамоат бўлсин. ана ўшалар нажот топгувчилардир. ** Аниқ хужжатлар келганидан кейин бўлиниб кетган ва бир-бирлари билан ихтилоф қилиб, талашиб – тортишган кимсалар каби бўлмангиз! ана ундайлар учун улуғ азоб бордир.
Бу ерда амр ба маъруф ва нахий аз мункар қилишга лойиқ бўлган мақом “уммат”дир. Хурматли биродарлар ва опа-сингиллар, қулоқ солинглар “валтакун минкум умматун” мана бу маржаъ умматдир,
«يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ»
Мана бундай уммат сизларни орангизда бўлиши лозим. Амр ба маъруф ва нахий аз мункар қилишга лойиқ,муносиб маржаъ уммат бўлади. Умматни мавжуд бўлиши хам шўрога боғлиқ нарса, чунки шу шўрони канали орқали амр ба маъруф ва нахий аз мункар қилмоқчи бўлган кишиларга “ижмоъ” сифатида вохид назар ироя берилади.
Мана бу уммат ягона раъйни амр ба маъруф ва нахий аз мункар қилган кишиларни хаммасига ироя беради, одамларни бошини айлантириб бир неча бўлакларга бўлиб ташлайдиган хилма-хил раъйларни ироя бермайди. Дўстлар бир эътибор беринглар,уммат ижмоъ номли бир раъйни ироя беради; мана бу ижмоъ амр ба маъруф ва нахий аз мункар қиладиган кишиларни хаммасига ироя берилади ва турли-хил шахарларга,қишлоқларга ёки хохлаган жойларига бориб таблиғ қилмоқчи бўлган барча шахсларга,минглаб нафарларга,бир қанча минг кишиларга ягона раъйни ироя беради. Нима учун? Чунки уларни хаммасини раъйи умматники ва мана бу умматни вохид ижмоъсидир. Энди мана бу пайтда фалончи қишлоқни, фалончи шахарни,фалончи вилоятни,фалончи давлатни раъйини бир-биридан фарқи йўқ, уларни хаммасини сўзи битта. Фалончи махаллани муллоси бир нарса дейдиган бўлса, бошқа бир махаллани муллоси бошқачароқ нарсани айтибди,деган нарса бўлмайди. Ёки ота бир масжидга бориб бир нарсани эшитиб келган бўлса, ўғил бошқа бир масжидга бориб бошқа бир нарсани эшитибди ёки куёв ва бошқа қариндошларни хар бири бошқа бир нарсани эшитибди, бўлмайди. Энди мана бу кишиларни хаммаси жамланиб сухбатлашган пайтларида уларнинг хар бири бир-биридан фарқли сўзларни айтишади. Бири келиб бизни муллойимиз бундай ,деди деса,бошқаси бизни муллойимиз мана бундай деди,дейди, шунинг учун хам аллох таоло амр ба маъруф ва нахий аз мункарни ўзига муносиб мақомга ато қилган яъни “уммат”га:
«وَلْتَكُن مِّنكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ».
Мана бу уммат шўродан вужудга келган ва ягона раъйни ироя беради.
Хўп, уламолар мана бу даъватни вазифаси “шўродан” келиб чиққан ягона “уммат”ни бўйнида эканини ва мана бу умматни аъзолари уларга ироя берилган “ижмоъ”га эргашган холда хаммалари бир хил шева билан мусулмонларга сухбат қилишларини яхши билишган, аимма ва уламолар буни яхши билишарди. Улар мана бу даъватни илгари юргизишлик шўродан чиқиб келган умматнинг вазифаси эканини ва мана бу умматни аъзолари хам мана бу ижмоъ ироя берган раъйга эргашишларини ва уларни хаммаси мусулмонларга бир хил шева билан сухбатлашишларини ва одамларнинг бошлари айланиб саргардон бўлиб қоладиган холатга туширмасликларини билишарди. Улар умум мусулмонларга вохид раъйни етказишади ва мана бу вохид раъйга итоат қилиш вожиб ва унга қаршилик қилиш харомдир. Шунинг учун хам танхо мана бу ташкилот мустахдиса ва кундалик масалалар бўйича харом ва халол қилиш мақомига лойиқдир,уламолар мана буни жуда яхши билишган.
Аммо улар шуни хам яхши билишардики, энди хозирги пайтда исломий хукумат хам қулаган ва мана бу буюк мусибатни кетидан “вохид уммат” хам мавжуд эмас ва ўртада кичик,тарқоқ умматлар вужудга келган, яъни ўнлаб кичик,тарқоқ умматлар вужудга келишган ва улил амрни “вохид шўро” си хам нобуд бўлган, шўрони вохид ижтиходини ва вохид умматни ўрнини бир неча шахсларнинг ижтиходлари эгаллаган ва “вохид ижмоъ” хам табиий равишда ўртадан йўқолган; бу ерда “аззаруроту тубихул махзурот” қоидасини хукми бўйича, хар бир олим ночор холда ўзларининг мавжуд вазиятларидаги мусулмонларнинг эхтиёжлари тақозо қилган масалалар бўйича аниқлаштириб беришга мажбур бўлганлар, улар ана ўша ўзларининг замонларида ойдинлаштириб беришга мажбур бўлишган. Аммо мана бу уламолар ўзларини раъйлари “ижмоъ”ни раъйига ўхшамаслигини хам яхши билишган, мана бу раъй умматдан келиб чиққан ижмоъни раъйи эмас эди ва кундалик ижтиходий ишлар бўйича халол ва харом меъёрида бўла олмайди. Шу сабабли, олдин хам айтиб ўтганимиздек, имоми Молик рохимахуллохга ўхшаган кишилар учун бир муфтининг ихтилофли масалалар бўйича мана бу харом,дейиши нихоятда оғир бўлган, балки улар мен буни нотўғри деб биламан ,дейишлари лозим бўлади.
(давоми бор……..)