Бизнинг ироқ ва шом ва ямандаги алқоиданинг фирқаларининг баъзисини рахбарлари ва катталаридан бир неча марта эшитишимизга қараганда, шиъалар муртаддир, иртидод ва муртад ўзи нима эканини ёритиб берасизми? Шиъалардаги иртидодни сабаби нима?
(21- қисм)
Агар тоифатул муматтинаъах муртадлари ; харбий қудратга эга ва аллохни шариатидаги қонунлардан бош тортган гурухлардаги муртадлар бўладиган бўлса, уларни хукми бошқа муртадларни хукмидан фарқ қилади. Муматтинаъах тоифаси харбий,хавфсизлик,ижроий қудрати бўлган барча гурухлар,жамоатлар, тоифалар,давлатлардан иборат бўлиб, улар аллохни шариатидаги қонунлар бўйича тузилган хукуматни ташкил бўлишига қаршилик қилади, шу сабабли хам уларга тўсувчи ва шариат қонунларига бўйсинмайдиган тоифа,жамоат ,деб хам айтилади. Улар аллохни шариатидаги қонунлар буйича хукумат ташкил бўлишини хохлашмайди ва харбий,башарий қудрат воситасида аллохни шариатидаги қонунларни ижро қилинишига монеълик қилишади.
Агар муртадлар қуролланган холда мусулмонларга қарши жанг қиладиган бўлишса, уларни аёллари,фарзандлари қул ва канизларга айланишади. Худди Абу Бакр розиаллоху анху бани ханифа ва бошқа қабилалардаги муртад арабларни аёл ва фарзандларини каниз ва қулга айлантирганига ўхшайди. Али ибни Аби Толиб хам бани ножиянинг муртадларини аёл ва фарзандларини қул ва каниз қилиб олганди, агар бу муртадлар қуролли жанг бошланишидан олдин мусулмон бўлишиб таслим бўлишса, уларни қони ва моли омонда бўлади ва уларни аёл,фарзандлари қул ва каниз қилиб олинмайди. Аммо агар улар жанг бўлиб ўтгандан ва уларни қўлга олингандан сўнг мусулмон бўладиган бўлишса, уларни қони ва жони сақлаб қолинади,аммо аёл ва фарзандлари қул ва канизга айланади,эркаклари эса қул қилинмайди.
Мана бунга ўхшаш ахкомларни татбиқ қилиш мусулмонларни мавжуд вазиятига, ўша асрдаги фиқхга боғлиқ бўлиб замон ва маконга муносиб равишда бўлади. Абу Бакр розиаллоху анхуни замонида бу хукм татбиқ қилинди ва Умар розиаллоху анхуни замонида эса мана бу аёл ва болалар қайтарилди , икки замонга эътибор бергангиз ўртасидаги ошкор фарқни кўрасизлар. Хўвла бинти Иёс ханафия Мухаммад ибни Алини онасини қайтарилиши бунга намуна бўла олади. Албатта росулуллох саллаллоху алайхи васаллам хам хавазонни аёл ва болаларини мусулмонларни ўртасида тақсимлаб берилгандан сўнг,уларни яна қайтариб олгандилар,лекин бу хукмдаги ихтилофга сабаб бўлмайди,балки бундай ўзгаришлар амирни ташхисига ,замон ва маконни маслахатига боғлиқ бўлади. ( Абу Юсуф харрож китобида муртадларга оид хукмлар қисматида 67 сахифасида батафсил бу хақида сухбат қилган ва бунга қўшимча равишда Абу Яълий ахкамул султониях китобини 52 сахифасида изохлаб берган ,ибни Қуддома хам муғнийда 90/10 уларни ахкомларига ишора қилган)
Агар муртад жинни бўлиб қоладиган бўлса ,иртидод хукмини ижроси ва кофир бўлишлик ундан олиб ташланади.
Ўлган пайтида уни ювилмайди ,ғусл ва кафан қилинмайди.
Ўлган пайтида унга намоз ўқилмайди ва унга мағфират талаб қилинмайди ,уни хаққига дуо хам қилинмайди.
Ўлган пайтида мусулмонларни қабристонига хам дафн қилинмайди,балки ўлган хайвонларни ўлигига ўхшаш тупроқни остига беркитиб қўйилади.
Унга мерос хам берилмайди ва ундан мерос хам олинмайди. Масалан агар секуляр муртадни фарзанди мусулмон бўладиган бўлса, уни секуляр муртад отаси ўлган тақдирда унга мерос берилмайди, энди мана бу мусулмон ўғил ўладиган бўлса хам, муртад отасига мерос берилмайди. Булар росулуллох саллаллоху алайхи васалламни мархамат қилган сўзларига мувофиқ равишда бўлади:
” لا يرث المسلم الكافر و لا يرث الكافر المسلم “. (رواه البخاري و مسلم ( :” لا يتوارث أهل ملتين شتي ” . ( رواه أحمد و أبوداود )
Хар қанча қилган яхшиликлари,ибодатлари ботил бўлиб кетади.
Жаханнамни оловида доимий қолиб кетади ва хеч қачон ундан чиқарилмайди, гунохкор бўлган мусулмон кишилар эса поклангандан сўнг аллох таоло рухсат берган сабабларга кўра, жаханнамдан чиқарилади. Аллох таоло мархамат қиладики:
” ۆمَنْ ێرْتَدِدْ مِنْكُمْ عَنْ دِینِهِ فَێمُتْ ۆهُۆ كَافِرٌ فَأُوڵئِكَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فِی الدُّنْێا ۆالْآخِرَةِ ۆأُوڵئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ ” . ( البقره:217. )
Хокимни,уни хукмини бажарувчиларни, хукуматда ишлайдиган ишчиларни муртад бўлиши.
Имоми Нававий муслимни шархида мархамат қиладики, қози Иёз мархамат қилади:
” أجمع العلماء علي أن الأمامه لا تعتقد لكافر و علي أنه لو طرأ عليه كفر انعزل ، و قال : فلو طرأ عليه الكفر ، خرج عن حكم الولاية و سقطت طاعته ووجب علي المسلمين القيام عليه ، و خلعه و نصب إمام عادل فإن لم يقع الا لطائفة وجب عليهم القيام بخلع الكافر، فإن تحققوا العجز لم يجب القيام و ليهاجر المسلم عن أرضه إلي غيرها و يفر بدينه “.
Рахбарият ва қўмондонликни кофир кишига топширилмайди,деб уламолар ижмоъ қилишган, шу сабабли агар куфрга дучор бўладиган бўлса уни бу мансабдан олиб ташланади. Мархамат қилинишича: агар у куфрга дучор бўладиган бўлса, уни рахбарлик,қўмондонлик хукми бекор бўлади ва унга итоат хам қилинмайди. Уни олиб ташлаб ўрнига одил пешвони қўйишлик мусулмонларга вожиб бўлади. Агар мана бу вожиб фақат бир жамоатни воситасида амалга ошадиган бўлса, бу холатда уларга мана бу иш вожиб бўлади. Аммо агар бу жамоат шу вожибни бажариш бўйича ўзида заъифликни хис қиладиган бўлса, мусулмонлар ўзларини динлари (уни қонунларига амал қилишни) сақлаб қолиш учун диёрларини тарк қилиб хижрат қилишлари вожиб бўлади.
Ибни Хажарни мархамат қилишича: “ожиз бўлган кишиларга хижрат вожиб бўлади.” (фатхул борий 123/13)
Қодир бўлмаган кишиларга хижрат қилишлик вожиб бўлади. Маъмун аббосий жухамийларни мазхабига эргашган пайтида Ахмад ибни Наср Хузоъий унга қарши қўзғолон қилди; имоми Ахмад ибни Ханбал уни мақтаб чиққан эди:
” رحمه الله ما أسخاه لقد جاد بنفسه له ” . ( إبن كثير 10/303 )
Унга аллохни рахмати бўлсин, у шунчалик кечиримли киши эдики, бу йўлда жонини хам фидо қилиб юборди.
(давоми бор……)