Савол: агар секуляристлар мусулмонларнинг биринчи даражали душмани бўлса,масихийлар ва бошқа кофирлар нима бўлади? Дўст бўладими?
Жавоб: росулуллох саллаллоху алайхи васалламни рахбарлигидаги мадина дорул исломи секуляристларни(ахзоб-мушриклар) пойтахти бўлган маккани фатх қилгандан сўнг, у киши каъбадаги барча бутларни қулатишга,вайрон қилишга буйруқ берадилар. Лекин ахли китобнинг ибодат қиладиган маконларига хеч қандай зарар етказмасликни таъкидлайдилар.
Буларга қўшимча равишда ахлини китобни таоми хам ейилади ва уларни пок аёллари билан турмуш қурса бўлади, улар ахли жизъя хам бўлишади ва мусулмонлар билан бирга тинчлик-сулх асосида хаёт кечира олишади, мана бу ўринларда ва ахли китоб,шибхи ахли китоб билан ғайри ахли китобнинг ўртасидаги уларга қилинадиган муносабатдаги фарқ, дўст-хамкор бўлиш ёки валоъ ва бароъ усулларини бир четга суриб қўйиш, тоғутга куфр келтириш,нафий сабил қоидалари мумкин бўлишида эмас,балки булар умумий кофир хисобланишади:
إِن يَثْقَفُوكُمْ يَكُونُوا لَكُمْ أَعْدَاء وَيَبْسُطُوا إِلَيْكُمْ أَيْدِيَهُمْ وَأَلْسِنَتَهُم بِالسُّوءِ وَوَدُّوا لَوْ َكْفُرُونَ. (الممتحنة / 2)
(эй мўъминлар), агар улар (мушриклар) сизларга зафар топсалар душманларингиз бўлурлар ва сизларга қўл ва тилларини ёмонлик билан чўзурлар (яъни сизларни ўрдирурлар, хақоратлар қилурлар). Улар сизларнинг яна кофир бўлишларингизни истарлар.
Ояти каримадаги хулоса шуки, кофирлар мусулмонларни устидан ғалаба қозонадиган бўлсалар, мусулмонларни шундай ўз холларига ташлаб қўйишмайди, уларни бирортасига хам рахм қилишмайди, бунга қўшимча равишда улар мусулмонларни динларидан қайтаришга ва кофир бўлишларига харакат қилишади. Бу оятни кетида аллох таоло мусулмонларни шу нарсадан хам огохлантиряптики, кофирларни қариндошлари, болалари қиёмат кунида ўзларининг мусулмон қариндошларига,яқинларига манфаъат етказа олишмайди, чунки аллох қиёмат кунида агарчи дунёда нихоятда яқин қариндошчилик алоқаларига эга бўлишган бўлса хам, мусулмонларни кофирлардан ажратади.
Аллох таоло бошқа бир оятда мусулмонлар огохлантириб эхтиёт бўлишга чорлаяптики, кофирлар билан дўст-хамкор бўлишлик ислом ва мусулмонларни зарарига тамом бўлади ва диндан чиқиб куфрга кетишга сабаб бўлади,мархамат қилиб айтадики:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تَتَّخِذُواْ الْيَهُودَ وَالنَّصَارَى أَوْلِيَاء بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاء بَعْضٍ وَمَن يَتَوَلَّهُم مِّنكُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْ إِنَّ اللّهَ لاَ يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ (المائدة / 51)
Эй мўъминлар, яхудийлар ва насронийларни дўст тутмангиз! Уларнинг баъзилари баъзиларига дўстдирлар. Сизлардан ким уларга дўст бўлса, бас, у ўшалардандир. Албатта, аллох золим қавмни хидоят қилмас.
Бу оятдаги
«وَمَن يَتَوَلَّهُم مِّنكُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْ».
жумласи далолат қилган нарса, дин душманларини ўзларига дўст қилиб олган кишиларга ишора қилиняпти. Покиза аллох таоло мархамат қиладики:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تَتَّخِذُواْ آبَاءكُمْ وَإِخْوَانَكُمْ أَوْلِيَاء إَنِ اسْتَحَبُّواْ الْكُفْرَ عَلَى الإِيمَانِ وَمَن يَتَوَلَّهُم مِّنكُمْ فَأُوْلَـئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ .(التوبة/ 23)
Эй мўъминлар,агар иймондан куфрни афзал билсалар, ота-оналарингиз ва ака-укаларингизни (хам) дўст тутмангиз! Сизларнинг ичингизда кимда- ким уларни дўст тутса, (яъни уларни деб иймондан куфрга қайтса) бас, улар золимлардир.
Мана бу оятга ўхшаган оятлар қуръонда жуда кўп топилади, оятлар кофирлардан безор бўлиш,улардан бароат қилишни,агарчи яқин қариндошлардан бўлса хам кофирлар билан дўст бўлмасликни вожиб эканини ошкор баён қилади. Ёки улардан нусрат,ёрдамни умид қилишни хам манъ қилади, аллох таоло бошқа бир ўринда мархамат қиладики:
لَا تَجِدُ قَوْماً يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ يُوَادُّونَ مَنْ حَادَّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَوْ كَانُوا آبَاءهُمْ أَوْ أَبْنَاءهُمْ أَوْ إِخْوَانَهُمْ أَوْ عَشِيرَتَهُمْ أُوْلَئِكَ كَتَبَ فِي قُلُوبِهِمُ الْإِيمَانَ وَأَيَّدَهُم بِرُوحٍ مِّنْهُ وَيُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ أُوْلَئِكَ حِزْبُ اللَّهِ أَلَا إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْمُفْلِحُونَ .(المجادلة/22)
Аллохга ва охират кунига иймон келтирадиган қавмнинг аллох ва унинг пайғамбари чизган чизиқдан чиққан кимсалар билан- гарчи улар ўзларининг оталари, ёки ўғиллари, ёки оға-инилари, ёки қариндош- уруғлари бўлсалар-да- дўстлашаётганларини топмассиз. ана ўшаларнинг дилларига ( аллох) иймонни битиб қўйгандир ва уларни ўз томонидан бўлган рух- қуръон билан қувватлантиргандир. У зот уларни остидан дарёлар оқиб турадиган, улар мангу қоладиган жаннатларга киритур. Аллох улардан рози бўлди ва улар хам ( аллохдан- у зот берган ажр-мукофотлардан) рози бўлдилар. Ана ўшалар аллохнинг хизбидир. Огох бўлингизким, албатта аллохнинг хизби ( бўлган зотларгина) нажот топгувчилардир!
Мана бу оятлар очиқ-ойдин баён қилиб турганидек, аллох ва росулига мухолифат ва душманчилик қилган кимсалар билан, агарчи шахсни энг яқин қариндошларидан бўлган тақдирда хам, дўст-хамкор бўлишлик мумкин эмаслигига далолат қилиб турибди.