س: امام یعنی چه که ماموستا کریکار هم به آیت الله خمینی می گوید امام عده ای یا الان به آیت الله خامنه ای می گویند امام؟ جمهوری اسلامی ایران اول انقلاب رفراندوم برگزار کرد بعد نظر شما در خصوص رفراندوم چیست؟
ج: امام ماوردی میگوید: امامت موضوعی است برای جانشینی نبوت در حراست از دین و سیاست دنیا، بوسیلهی آن[1] و امام نووی نیز میگوید: جایز است که به امام، خلیفه و امام و امیرالمومنین گفته شود.[2] در این صورت، در اینجا معنی «امام» غیر از آن معنی است که برای بزرگان اهل فقه چون حنفی و جعفر صادق و زید و طبری و مالک و شافعی و احمد بن حنبل و نووی و دیگران به کار می رود و در اینجا منظور «رهبر» دارالاسلام است.
در مورد رفراندوم نیز با آنکه در آن سالها موافقین و مخالفینی با مساله همه پرسی وجود داشت اما به دستور بنیانگذار دارالاسلام ایران در دو مورد اساسی همه پرسی انجام شد: یکی در 10و11 فروردین 1358ش در مورد قالب حکومتی که در نهایت قالب حکومتی جمهوری اسلامی انتخاب شد و دیگری در 11و12آذر 1358ش که قانون اساسیی که داخل این قالب حکومتی ریخته می شد به همه پرسی گذاشته شد، در هر دو مورد بالای99 درصد مردم ایران رای مثبت دادند.
این رفراندوم و همه پرسی در واقع «بیعت عام یا عمومی» و عمل به این سخن امیرالمومنین علي بن ابی طالب است که می گوید: «اين، حق شماست (که خود، زمام امورتان را به هر کس که بخواهید، بسپارید) و هيچكس در آن حقي ندارد مگر اينكه خودتان، او را زمامدار خویش قرار دهید. من نيز بدون (خواست و پشتوانهي) شما هیچ ولایتی بر شما ندارم».[3]
مومنین در ابتدای انقلاب اسلامی 57 همبه قالب حکومتی خود که رهبریت فقیه ارائه داده بود رای مثبت دادند و با این رهبر «بیعت عمومی» کردند و هم به قانون اساسی که نخبگان و اولی الامر در قوه مقننه تدوین کرده بودند بیعت دادند، و به این شکل خواست و پشتوانه و «بیعت عمومی» خودشان را از رهبریت فقیه و نظام و قانون اساسی آن اعلام کردند و نظام استقرار پیدا کرد.
این در واقع بیعتی عمومی بعد از بیعت خاص اهل حل و عقد به سبک امروزین آن در دارالاسلام ایران محسوب می شود؛ همچنانکه در دارالاسلام امارت اسلامی هورامی غربی یا امارت اسلامی افغانستان و مالی و سومالی و غیره ما شاهد همین همه پرسی یا رفراندوم به شیوه ی سنتی و قبیله ای آن بوده ایم.
این «بیعت عمومی» هم اگر تنها یکبار از سوی مردم به نظام اسلامی داده شود کفایت می کند و مثل انتخاب اعضای شوراها و انجمنها و سندیکاهای مختلف نیست که هر چند وقت یکبار برای انتخاب اعضاء تکرار پذیر باشد. در مورد رهبریت نیز مردم با انتخاب شورای نخبگان رهبری در واقع بیعت عمومی خود را به رهبر جدید اعلام می کنند، چون این رهبر جدید توسط همین شورای اهل حل و عقد رهبری یا شورای نخبگان رهبری انتخاب می شود که خودشان توسط مردم انتخاب شده اند. شخص مومن همینکه در انتخابات شوراهای مختلف و بخصوص شورای خبرگان رهبری مشارکت می کند یعنی بر همان بیعت اهل حل و عقد و بر بیعت عمومی به نظام اسلامی و رهبریت آن پایبند است.
(ادامه دارد…..)
[1] احکام السلطانیه
[2] روضه الطالبین ۱۰/۴۹٫
[3]مسند احمد (524).