کافر و منافقلر. (5)
اَهلی تفرّق، عَدالت و اِنصافدَن قاچیب یُورُوچیلر مُسُلمانلر جَمیعَتِ اوُچُون شُونچَه لیک کوُپ مُصِیبَتلر، اَچّیق ثمَرَه لر کِیلتیریشگنکی، هَر قندَی صَبر- تاقتلی اِنسان هَم گاهیده اوُلرنی یُوزکی کُوز- قه رَشلری، شَریعَتنی زیدّیگه بُولگن یینگیلته ک نَظرلرینی آلدیده حَیران بُولیب اَجَبله نیب قاله دی. اوُلر اوزلری یاپیشیب آلیشگن ناتوُغری دِپلامَتیکه لری سَبَبلی قندَی قیلیب مُسُلمانلرنینگ دینی، جانی، نامُوسی، آبرُو سی، عِزّتی، مالی، وَطنی، بُوتوُن بارلیقلری بیلن اوینَشیشَدی؟
قِسمَتلرگه اَجرَتیش، اِحتلاف، اَنیق ته نیب آلیش، دُشمَنلرنی شُرعِی دَرَجَه لریگه اَجرَتیش بیلن بیر قه تارده، دُشمَننینگ حَربی قدرَت و تیحنالاگیه مِعزانی بُوییچه قیسی دَرَجَه ده اِیکه نینی و بیزلرنی اوزیمیز هَم حَربی قدرَت، مَعلوُمات جَمله ش قدرَتی، مُتَحَصِّصلیکلر بُوییچه قیسی طبَقه ده توُرگه نیمیزنی هَم تشخیص بیریشگه قادِر بُولیشیمیز لازم. یا حُونَین غَزَوه سیگه اوُحشَش صَفوان اِبن اُمَیه گه اوُحشَش مُشریکلردَن قوُرالنی قرض قیلیب آله مِیزمی؟ یاکی بُولمَسَم مَثلاً نِجرَانّی نَصرانیلری بیلن توزیلگن حَربی یاردَمگه اَساسله نگن پَیمانلردَن توزیشیمیز کیرکمی؟ یاکی دُشمَنّی قوُشینینی قرشیسیده بَدر و تبُوکگه اوُحشَب هُجُوم قیلیش یا [1][2] حَندَقگه اوُحشَش دِفاع قیلیش ته کتیکه سِیدَن فایده له نیشیمیز کیرکمی؟
حاضِرگی مَوجُود وَضِیعَتده یَقین کافِرلرگه نِسبَتاً جَنگ ، اوُرُوشنی قائِده سینی طتبیق قیلیش شَکلّری، رَویشی قندَی بَولیشینی کِیم تشخیص بیرَدی؟ اَنیق کوُرینیب تورگه نیدیک بُونی فِرقه له نیب کِیتگن گورُوه لر، شَخصلر قیله آلمَیدی، بَلکی “اوُچ اَفضَل اَبزارگه” تابِع بَولگن حَربی اِیشلر بُوییچه مُتحَصِّصلر و بُو تحَصُّص بُوییچه اِیشله یدیگن اوُلی اَمر شُوراسینی قولیدَن کیله دی. اولرنی فِکرلری جَمیعَتنی باشقه ریش اِیشلری بُوییچه اِیشله یدیگن باشقه مُتَحَصِّصلرنی نَظرلری بیلن بیرگه قوُشیلگن حالده رَهبَریَت تامانیدَن واحید نَظر صِیفتیده اِرائَه بیریله دی.
مَنه بُو کیشیلرنی بیرگن تشخیصی فقط اوُلی اَمر شَوراسینی حَربی و حَوف سیزلیک دائِره سیده بُولیب، تبلیغ و اِقتیصاد و…….زَمینه سیده گی شُورانی باشقه مُتحَصِّصلرینینگ نَظرلری بیلن قوُشیلگن حالده ، بَرچه اوُلی اَمر شُوراسینی، حُوکوُمَت ته شکیلاتلرینی نَمایَنده سی بُولگن رَهبَریَت تامانیدَن مَطلبنی رُوحی و آخِرگی نَتیجه صِیفتیده اِرائَه بیریله دی.
عُمُومی قیلیب اَیتگه نده اِسلامی جَمیعَتنی رَهبَریَتی اوُزینی اِحتیاریده گی توُرلی – هِیل حَربی، حَوفسیزلیک، اِقتیصادی ته شکیلاتلرگه سُویه نگن حالده، اوُشه کوُنگه حاکم “مَوجُود وَضیعَتگه” مُناسِب رَویشده دُشمَنّی اَجرَته دی و اَصلی اوُزاق دُشمَنگه یاکی یَقینده گیسیگه مَرکزله شِیش کیرکلیگینی تشخیص بیرَدی. مَنه شُو ترزده «وَما أَمَرْتُكُمْ بِهِ فأتوا مِنْهُ مَا اسْتَطَعْتُمْ» گه اَساسله نیب مُؤمِنلر و دار الاِسلامنی “اوُشه کوُنینی اِحتیاجینی” بیریگه مُناسِب، شَرعِی جَوابنی اورته گه قویه دی.
شُوندَی اِیکن مُواظنَت اَنه اوُشه اَصل ثابِت حِسابله نَدی: حَربی قدرَتنی مِعزانی و بَو حَربی قدرَتنی رَهبَریَت تامانیدَن قندَی ترزده ته قسیمله نیشی و ایشله تیلیشیگه باغلیق.
بیزلر “مَوجُود وَضیعَتده” اوُشه کونیمیزنی اِحتیاج لرینی” قیسی رَویش بیلن بَرطرَف قیلیشیمیز کیرکلیگینی، رَهبَریَتنی قول آستیده گی مُتحَصِّصلر شُوراسی تشخیص بیرَدی. اَلبتّه حَربی قدرتیمیزنی مِعزانیگه هَم اِعتبار بیرَدی. دائِم عَذاب، سُوستلیک،حارلیک، مَغلوبیَتگه دَعوَت قیلیب کیله یاتگن بُولینیب کیتگن گورُوهلر، شَخصلرنی فِکری بُو مَثله نی حَل قیله آلمَیدی.
مَنه بُو اوُرینده رسول الله صلی الله علیه وسلم اَفضَل “اوُچ اَبزارنی بیرینی” واسیطه سی بیلن آدملرگه شَرعِی اِیشلر یُولینی اِرائَه بیریاپتیلر، مُسُلمانلر اِیسه بُونی نَتیجه سیده شُوندَی اِجتهادی مَثله لر بُوییچه قرآن و سُنّتنی اوُلی اَمر مُتحَصِّصلرینینگ شُورا سینی توُشُونچه سیگه اَساسله نگن نَرسَه نی قوُلگه کیریتیشَدی. بُو نَرسه اوُلرنی “مَوجُود وَضِیعَتلریگه ” هَمده اوُشه کُونّی اِحتیاجلریگه مُناسِب رَویشده تقدیم قیلینگن بُوله دی.
اِسلامنینگ اِینگ بَلند قلعَه سینی چُوقّیسی حِسابله نگن و دِین، جان، نامُوس، عَقل، آبرُو، عِزّت، مال، هَمده مُسُلمانلرنی وَطنینی سَقلش بُوییچه اِیش آلیب بارَدیگن « ذِروةُ سَنامِهِ» بُولگن جهادنی فِقهی و رَهبَریَتدن کوُره حَصّاصراق، مُهمراق مَتحَصِّصلیک تاپیله دیمی؟ شُوندَی بُولگچ، حَرَکتنی توُغری یُولینی، اِیش یُوریتیشنی، ریجَه نی فقط اِینگ اَفضَل بُولگن “اوُچ اَبزاز” نینگ وَحدَت طرَفداری بُولگن رَهبَریَت تامانیدَن و شَرعِی که نَل آرقه لی قوُلگه کیریتینگ لر. تفرّق، حارلیک اَهلی مَنه بُو یُولده جهادگه تیگیشلی بُولگندیک بُولیب کوُریندیگن سُوزلرنی سِینگه آتیشیگه و اِسلام، مُسُلمانلرنی دُشمَنلرینینگ مَقصَدلری یُولیگه سِینی یُولّه ب بُو یُولده سِینی هَرج قیلیب ته شلشلریگه یُول قوُیمه.
[1] تاریخ الطبری، ج 3، ص 73.
[2] الطبقات الکبری، ج 1، ص 220.