توُرلِی – هِیل اِسلامِی مَذهَبلَردَگِی دارُ الاِسلام وَ دارُ الکُفرنِی تَعرِیفِی.
(5-قیسم)
اِمامِی شافِیعِی “اوُمُّ”دَه مُسُلمانلَرنِی قانِیگه تِیگِیشلِی جُودَه مُهِم مَسَلَه حَقِیدَه اَیتَدِیکِی: مُسُلمان قَیِیردَه بوُلِیشِیدَن قَطعِی نَظَر اوُنِی قانِی حَرامدِیر، اَگر مُسُلماننِی بِیر کِیشِی قَصددَن اوُلدِیرَدِیگن بُولسَه اَلبَتَّه قَصاص آلِینِیشِی کِیرَک، اَگر قَصددَن بُولمَسَه کَفّارَه یَعنِی دِییَه بِیرَدِی، بُونِی عِللَتِی حَقِیدَه اَیتَدِیکِی: “وإنّما يَحْرُمُ الدّمُ بالإيمانِ كان المؤمنُ في دارِ حربٍ أو دارِ إسلامٍ”مُؤمِن شَخص دارُ الحَربدَه بوُلِیشِی یا دارُ الاِسلامدَه بُولِیشِیدَن قَطعِی نَظَر اوُنِی قانِی اِیمانِی سَبَبلِی حَرام بُولَدِی. باشقَه بِیر اوُرِیندَه حُوددِی شُو “اوُمُّ” کِتابِیدَه اِمامِی شافِیعِی اَیتَدِیکِی: مما يَعقِلُه المسلمونَ ويجتمعون عليهِ: أنَّ الحلالَ في دارِ الإسلامِ حلالٌ في بلادِ الكفرِ، والحرامَ في بلادِ الإسلامِ حرامٌ في بلادِ الكفر”.مُسُلمانلَرنِی فِکرلَشِی تَأثِیرِیدَه اِجتِماع قِیلِینگن نَظَر شوُکِی: دارُ الاِسلامدَه حَلال بوُلگن نَرسَه دارُ الکُفردَه هَم حَلال بوُلَدِی، دارُالاِسلامدَه حَرام بُولگن نَرسَه دارُالکُفردَه هَم حَرام بُولِیب قالَدِی.
بُو یِیردَه یِیر یوُزِینِی اِیککِی “دار”گه تَقسِیم بُولِیشِی سَبَبلِی اِسلام شَرِیعَتِی خاص مِنطَقَه لَردَه، اِقلِیملَردَگِینَه اوُزِینِی خاص شَرائِطدَه بُولَه آلَدِی، دِیگنِی اِیمَس.
عُمُوماً اَیتگندَه شافِیعِی مَذهَبِی دارُ الاِسلامنِی تَعرِیفِی حَقِیدَه اَیتَدِیکِی: اَگر اوُ یِیردَه مُسُلمانلَر بُولمَگن تَقدِیردَه هَم بُو دِیاردَه اِسلامِی دَولَتنِی رَئِیسِی قُدرَتِی حُکمرانلِیک قِیلسَه، بُو دارُ الاِسلامدِیر. اِبنِ اَحجَر عَسقَلانِی اَیتَدِیکِی: اَگرچِی اوُندَگِی ساکِن کِیشِیلَر اَهلِی زِمَّه یا اَهلِی عَهد بُولسَه هَم بِیزلَرنِی تَصَرُّفِیمِیزدَگِی دِیار دارُ الاِسلامدِیر. [1].[2]
اَبُوالقاسِم شافِیعِی رَحِمَهُ الله اَیتَدِیکِی: اَلبَتَّه اوُ یِیردَه مُسُلمانلَر بوُلِیشِی کِیرَک، دِیگن نَرسَه دارُ الاِسلامنِی شَرطلَرِیدَه مَوجُود اِیمَس،بَلکِی بُو دِیارنِینگ اِسلام قانوُنلَرِی وَ مُسُلمان رَهبَرنِینگ اِیختِیارِیدَه بُولِیشِینِی اوُزِی کِفایَه قِیلَدِی. [3]
شَوکانِی رَحِمَهُ الله هَم اَیتَدِیکِی: دارُ الاِسلامنِی دارُ الکُفردَن تَشخِیص بِیرِیشنِی مِعیارِی کَلِیمَه نِی ظاهِر بوُلِیشِیدَه دِیر؛ اَگر اَمر وَ نَهِی قانوُنلَرِی، دَستوُرلَرِی بِیر دِیاردَه، مَکاندَه اِسلام اَهلِینِی اِیختِیارِیدَه بوُلَر اِیکَن وَ کافِرلَر بُو یِیردَه اوُزلَرِینِی کُفرلَرِینِی آشکار قِیلِیشگه قادِر بوُلمَس اِیکَنلَر، مَگر شَرِیعَت قانوُنلَرِی اوُنگه تَعیِینلَنگن کَنَلدَنگِینَه قادِر بوُلِیشسَه، بُو حالَتدَه بُوندَی دِیار دارُ الاِسلامدِیر، شوُنِینگدِیک اَگر بُونِی عَکسِی بُولَدِیگن بوُلسَه اوُ حالَتدَه بُو دِیار دارُ الکُفر بُولَدِی. [4]
حَنبَلِی مَذهَبِی:
اَبِی یَعلِی حَنبَلِی رَحِمَهُ الله اَیتَدِیکِی: کُفر اَحکاملَرِی اِیمَس، بَلکِی اِسلام اَحکاملَرِی غَلَبَه قِیلگن دِیارگه دارُ الاِسلام دِییِیلَدِی وَ اِسلام اَحکاملَرِی اِیمَس، بَلکِی کُفر اَحکاملَرِی غالِب بوُلگن دِیارگه اِیسَه دارُ الکُفر دِییِیلَدِی. دِیمَک حَنبَلِیلَر هَم دارُ الکُفر حَقِیدَه اَیتِیشَدِیکِی: اوُ یِیردَه کُفر اَحکاملَرِی غالِب بوُلِیب حاکِمِیَت یوُرگِیزگن دِیار دارُ الکُفردِیر. [5][6]
(دوامی بار……)
[1]تحفة المحتاج 4/230)بأنها ما كانت تحت استيلاء رئيس الدولة الإسلامية وإن لم يکن فيها مسلم
[2]تحفة المحتاج 4/222)دار الإسلام ما كانت في قبضتنا وإن سکنها أهل ذمة أو عهد
[3]عبد الكريم بن محمد الرافعي ، شرح الوجيز ، المحقق: علي معوض – عادل عبد الموجود، بیروت ، دار الكتب العلمية ، ۱۴۱۷ هـ – ۱۹۹۷ م ج ۸ ص ۱۴٫ / وليس من شرط دار الإسلام أن يکون فيها مسلمون بل يکتفى كونها في يد الإمام وإسلامه /
[4]محمد بن علی شوکانی ، السيل الجرار ، قاهره ، جنه احیاء التراث الاسلامی۱۴۳۱ق. ج ۴/۵۷۵ / أن الاعتبار بظهور الكلمة، فإن كانت الأوامر والنواهي في الدار لأهل الإسلام بحيث لا يستطيع من فيها من الكفار أن يتظاهر بكفره إلا لكونه مأذونا له بذلك من أهل الإسلام؛ فهذه دار إسلام، وإن كان الأمر بالعكس فالدار بالعكس
[5]قاضي أبي يعلى الحنبلي، المعتمد في أصول الدين، صـ 276، ط دار المشرق ببيروت 1974. / وكل دار كانت الغلبة فيها لأحكام الإسلام دون أحكام الكفر فهي دار إسلام، وكل دار كانت الغلبة فيها لأحكام الكفر دون أحكام الإسلام فهي دار كفر.
[6](المبدع3/313- الانصاف 4/121- المقنع بحاشیته 1/485- کشف القناع 3/43) / الدار التي تغلب فيها أحکام الکفر