Дорул исломдаги рахбарият.
(3-қисм)
Бу ердаги мана бу исломни зиддидаги қарашларни кўриб чиқилганда, улар оятда келган “улил амр” ни хисобга хам олишмайди, “улил амр” кўплик бўлади, ундан мақсад шўродир, валийи амр эмас, “улил амр” хақида олтинчи муқаддамот дарсларида батафсил изох берганмиз, яна такрорлаб ўтиришга хожат йўқ. [1]
Шу билан бирга дорул исломни рахбари хам улил амр шўросини ё ахли хал ва ақдни ва ахли фиқхни,ихтиходни олимлари томонидан сайланади, ахли суннат деб маъруф бўлган мазхабни назари бўйича рахбар ўзига хос шартларга эга бўлиши керак:
1-Мусулмон бўлиши лозим. Чунки:
وَلَن يَجْعَلَ اللّهُ لِلْكَافِرِينَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ سَبِيلاً ( نساء/ 141).
ва аллох харгиз кофирлар учун мўъминлар устига йўл бермагай.
Демак кофир инсонни мусулмонларни волийси,раиси бўлишга раво кўрилмайди, 2- эркак бўлиши,3- озод бўлиши,4- саломат бўлиши,5- қурайшдан бўлиши,6- саййид бўлиши эса ихтилофли масала,[2][3]
6- адолат ахли бўлиши,7- кифоят ва қобилиятга эга бўлиши: исломий жамиятнинг рахбари эга бўлиши керак бўлган энг мухим қобилият ва кифоят, аллохнинг шариатидаги қонунлар бўйича,”кундалик масалаларда” илмга ва “хукуматни бошқариш бўйича мутахассисликка” эга бўлиши лозим. [4][5][6][7]
Мана бу рахбар улил амр шўроси томонидан сайланади ва шўрони ўзи энг буюк фуқахолар,мутахассислардан ташкил топган, энди мана бу шўрони орасидаги энг олимроғи ва мутахассисроғини танланиши хам табиий,оддий бир холат хисобланади. Шу сабабли хам ахли суннат деб маъруф бўлган фирқаларни наздида шаръий ахкомлар бўйича илмда тақлид хаддига эга бўлишлик, жамиятни рахбарига кифоя қилмайди, чунки ибни Холдунни сўзига кўра тақлид хақиқатда бир нав нуқсон ва камчилик хисобланади, шунинг учун хам уларни эътиқоди бўйича, изтирор ва зарурат холатидагина хукуматдаги мусулмонларнинг рахбари,валийси мужтахид фақих бўлиши лозим, зарурат холатида эса қозини хаддидаги олим бўлиши ва ундан пастроқда эса хойрул қурунни олимларини ва аиммаларини наздида бошқа матлуб ўрин бўлмаган.
Албатта бизларни баъзи жохил дўстларимиз ва махсусан огох душманлар ва мунофиқлар тўдаси ўзларини рухий жангларида ёш болага ўхшаб ўйин кўрсатишади:
-Биринчиси: “дорул исломга”ни устидаги мана бу фақих ё вилоят рахбариятни оятуллох Хумайнийнинг 1348 йилда вужудга келтирган нарсаси,деб уқтиришга харакат қилашади, аммо бу умумий мусулмонларни фикрини чалғитиш,алдашни ўзидир.
-Иккинчидан: ахли суннатни орасидаги махаллий ва ички “жохил дўстларимиз мунофиқлар тўдаси билан бирга”, шиъаларни наздидаги истелох бўйича “вилояти фақих”га хужум қилиш орқали, аслида ахли суннатни орасидаги “вилоят мужтахиди” билан душманчилик қилишади, аммо буни ахли суннатни орасида баён қилишга журъат ва ғайрат қила олишмайди ва мана бу алдов билан ахли суннатни ўзлари билан бирга шиъаларга қарши хамрох қилишни хохлашади. Буни қаршисида: шиъаларни орасидаги ички “мунофиқлар тўдаси” хам ахли суннатни наздидаги истелох бўйича “вилоят мужтахидига” хужум қилиш билан аслида “вилояти фақихга” қарши душманчилик қилишади, аммо ичкарида уни баён қилишга журъат ва ғайрат топишмайди. Ёдимда 74 йилда Исфахонни олийгохида бўлган пайтимда, “ислох талаб” деб номланган шиъа мазхабидаги секулярзада ва либирал бузғунчилари афғонистон исломий иморатини рахбари учинчи Умар рохимахуллохга қарши шиор беришарди, аслида эса уларни манзури эрон исломий жумхурини рахбари бўлган.
(давоми бор……)
[1]درس ششم مقدماتی: «چه باید کرد؟ وحدت آگاهانه، هدفمند و حرکتی»
[2]رسول الله صلی الله علیه وسلم می فرماید: «الإسلام يَعْلُو ولا يُعْلَى» «اسلام چيره میشود و سيطره میيابد و بر آن چيرگي و سيطره نيست.» و اين امارت، علو و بلندى است. پس روا نيست كافر بر مسلمان برترى و سيطره يابد، و این در سخن خداوند است كه مى فرمايد: وَجَعَلَ كَلِمَةَ الَّذِينَ كَفَرُوا السُّفْلَى وَكَلِمَةُ اللَّهِ هِيَ الْعُلْيَا ( توبه/ 40)، و سرانجام سخن كافران را فروكشيد (و شوكت و آئين آنان را از هم گسيخت) و سخن الهي پيوسته بالا بوده است (و نور توحيد بر ظلمت كفر چيره شده است و مكتب آسماني، مكتبهاي زميني را از ميان برده است) و خدا باعزّت است (و هركاري را مي‌تواند بكند و) حكيم است (و كارها را بجا و از روي حكمت انجام مي‌دهد) .
وهمچنان حدیث عباده بن صامت در این مورد صریح است؛ زیرا این حدیث خروج وشورش را علیه زمامدار كافر اجازه می دهد، واين بيانگر آن است كه زمامدارى كافر مشروعيت ندارد، اگر مشروعیت می داشت، هیچ گاه اسلام شورش علیه اورا جایز نمی شمرد :” دعانا رسول الله صلى الله عليه و سلم فبايعناه، فكان فيما أخذ علينا: أن بايعنا على السمع والطاعة في منشطنا ومكرهنا وعسرنا ويسرنا وأثرة علينا، وأن لا ننازع الأمر أهله. قال:” إلا أن تروا كفرا بواحا عندكم من الله فيه برهان “. (متفق علیه) ” رسول الله ما را به بيعت فرا خواند، و باوى بيعت نموديم كه در همه اوقات اعم از حالت رضايت وغير رضايت، دشوارى و آسايش، و در حالتي كه زمامداران دچار ظلمهای کوچک می شوند‘ از ايشان اطاعت نماييم، جز اينكه از آنها كفر علنى را مشاهده نماييد چنان کفری که دلیل صریحی از جانب الله بر آن دارید “.
[3]امام و یا زمامدار باید مرد باشد؛ زیرا زن بنابر طبیعت جسمی وروانی ای كه دارد، برای ریاست دولت مناسب نمی باشد، ونمی تواند این وظیفهی مهم را كه كار و پیكار مستمر، قیادت ورهبری لشكر در جنگها وتدبیر امور دولت از جمله آن ست رابه عهده گیرد.
اين امــری است که مسلمانان بر آن اجماع نموده اند، خداوند مى فرمايد: الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ بِمَا فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْضٍ ( نساء/ 4 3) «مردان بر زنان سرپرستند (و در جامعه كوچك خانواده، حق رهبري دارند و صيانت و رعايت زنان بر عهده ايشان است) بدان خاطر كه خداوند (براي نظام اجتماع، مردان را بر زنان در برخي از صفات برتريهائي بخشيده است و) بعضي را بر بعضي فضيلت داده است.» بر همین اساس اسلام، ولایت و حاكمیت زن را ممنوع قرار داده است، پیامبر می فرماید :” لن یفلح قوم ولّوا أمرهم امرأة”. ودرروایت احمد” لن یفلح قوم أسندوا أمرهم إلی امرأة “.[صحيح البخارى]”هرگز كامیاب نمی شود قومی كه زمام امور خود را بر عهده زن سپرد”.طبق روایت احمد : ” هرگز كامیاب نمی شود قومی كه امارت خود را به زن سپرد”./ عمر بن خطاب رضی الله عنه می گويد: «ما در جاهليت زنان را چيزى به حساب نمى آورديم اما زمانيكه اسلام آمد و خداوند آنان (زنان) را در قرآن ذكر نمود، دريافتيم كه آنان حقوقى برگردن ما دارند، جز اينكه آنان را وارد امورمان (امورادارى و اجرايى مملكت) ننماييم.» (بخاری)
[4] صحيح البخارى ت ج9ص13
[5] صحيح البخارى ج9 ص12 از دلایل لزوم این شرط احادیثی است که از رسول الله صلی الله علیه وسلم روایت شده است مثل: ” إِنَّ هَذَا الْأَمْرَ فِي قُرَيْشٍ لَا يُعَادِيهِمْ أَحَدٌ إِلَّا كَبَّهُ اللَّهُ عَلَى وَجْهِهِ مَا أَقَامُوا الدِّينَ”” زمامداری مسلمانان مخصوص قریش می باشد تا زمانیكه دین را برپا می دارند، وهركه با آنها دشمنی كند، خداوند اورا سرنگون خواهد نمود “.وروایت دیگربخاری از ابن عمر رضی الله عنهما چنین است : لَا يَزَالُ هَذَا الْأَمْرُ فِي قُرَيْشٍ مَا بَقِيَ مِنْهُمْ اثْنَانِهمواره این امر(زعامت مسلمانان) مخصوص قریش است تا زمانیكه دوشخصی از آنها باقی باشند
[6]وجود عدالت در شخصیت رهبر شرط مهمی بحساب می آید، پس درست نیست كه، رهبر شخص فاسق باشد، وعدالت شرط لازمی در انعقاد رهبریت می باشد.زیرا الله جل جلاله در شاهد شرط گذاشته كه عادل باشد، چنانچه فرموده است: وَأَشْهِدُوا ذَوَيْ عَدْلٍ مِنْكُمْ ( طلاق/ ٢) “از میان خویش عادلان را گواه گیرید”.
طبق این آیه شرط صحت شهادت شاهد، عدالت است، ومنصب خلافت به مراتب بزرگتر از شهادتاست؛ بنابراین شرط بودن آن در رهبر از باب اولی می باشد.با انکه ممکن است این دین توسط یک فاسق نیز تقویت گردد اما در انتخاب رهبر باید دقت شود از این بیماری دور باشد . با این وجود از حديث عباده – كه در شرط اول رهبر بيان شد- دانسته مي شود كه در صورت ضرورت جامعه و به حکم قاعده ی شرعی “الضرورات تبیح المحظورات ” چنانچه رهبری دچار پاره ای از ظلمها گردید (و أثرة علينا) که هزینه ای کمتر از قیام را بر مسلمین تحمیل می کند در این صورت تا فراهم نمودن شرایطی که در آن منافش بیشتر از مفاسدش باشد بر علیه چنین رهبریتی قیام مسلحانه صورت نمی گیرد .
[7]در حکومت اسلامی قانون گذار خدا است، و جز او«ربی» و «سرپرستی» و تکلیف کننده ای نیست و «توحید در تقنین»یکی از مراتب توحید است و نظام اسلامی باید بر روی احکام الهی استوار گردد. به دیگر سخن: قوانین حاکم بر جامعه و اصولی که خطوط اصلی نظام را ترسیم می کند، باید از جانب خداوند باشد و در غیر این صورت، حکام، به حکم قرآن کافر و ظالم و فاسق خواهند بود . ( مائده/44، 45، 47)وجود حاکم تحت عنوان رهبر، خلیفه، امیر المومنینیا هر عنوان دیگری که توسط شورای مسلمین انتخاب شده باشد برای مسلمین امری ثابت و پذیرفته شده و غیر قابل اختلاف است . با وجود این، در جهان اسلام تا به حال عالمییافت نشده است از اینکه حاکمی آگاه بر اصول فقهی بر آنها حکم براند رضایت نداشته باشند، هر چند مخالفتهایی در برابر رهبریت مذاهب مخالف از آنها دیده شده است .