دارُ الاِسلامدَگِی رَهبَرِیَت.

دارُ الاِسلامدَگِی رَهبَرِیَت.

(9-قیسم)

  • اِبنِ نَجِیم رَحِمَهَ الله (980 هجری) اَیتَدِیکِی: واحِد عَصر وَ زَماندَه بِیر نِیچَه اِمامنِی بُولِیشِی جائِز اِیمَس. [1]

مالِیکِیلَر:

  • اِبنِ قَطّان رَحِمَهُ الله (628 هِجرِی) اِسلامِی غَربدَگِی مالِیکِیلَرنِی اِینگ کَتتَه شَیخِی اَیتَدِیکِی: مُسُلمانلَرنِی اوُلامالَرِی شوُنگه اِتِّفاق قِیلِیشگنکِی، بِیر زَماننِی اوُزِیدَه بوُتوُن یِیر یُوزِیدَه اِیککِی اِمام وَ رَهبَر بِیرگه یاکِی بِیر- بِیرِیدَن جُودا حالَتدَه بِیر مَکاندَه یا توُرلِی- هِیل مَکانلَردَه مُسُلمانلَرنِی اوُستِیدَه حاکِمِیَت قِیلمَسلِیکلَرِی لازِم وَ اَیتَدِیکِی: مُسُلمانلَر بِیتتَه اِمام ، بِیتتَه خَلِیفَه، بِیتتَه اَمِیر، بِیتتَه قاضِی بُولِیشِیگه اِجماع قِیلِیشگن. [2]

شافِیعِیلَر:

اِمامِی شافِیعِی رَحِمَهُ الله (204 هِجرِی ) اَیتَدِیکِی:  ” وما أجمع المسلمون عليه: من أن يكونَ الخليفةً واحداً والقاضي ٌ واحد، والأمير ٌ واحد، والإمامُ”[3] مُسُلمانلَر اِجماع قِیلِیشگن نَرسَه شوُکِی:  خَلِیفَه بِیتتَه، قاضِی بِیتتَه، اَمِیر بِیتتَه، رَهبَر بِیتتَه بُولِیشِی کِیرَک. سِیزلَر بِیر تَصَوُّر قِیلِیب کوُرِینگلَر، بِیر شَهرِدَه بِیر نِیچَه قاضِی اوُزِینِینگ بِیر نِیچَه هِیل حُکملَرِی بِیلَن مَوجُود بوُلسَه! بِیرِی یَهُودِی قاضِی، یَنَه بِیرِی اِیسَه سِکوُلار لِیبِیرَل دِیماکرَت وَ یَنَه بِیرِی کامُّونِیست سِکوُلار وَ ……..یاکِی حَتَّی بِیر دِیننِی وَ مَذهَبنِی اوُرتَسِیدَه هَم بِیر نِیچَه نَظَر وَ بِیر نِیچَه قاضِی مَوجُود بُولسَه وَ سِیز بِیر قاضِینِی آلدِیگه بارَسِیز وَ سِیزگه قَرشِی  تامان اِیسَه باشقَه بِیر قاضِینِی حُضُورِیگه بارَدِی وَ اوُلَرنِی هَر بِیرِی بِیر- بِیرِیدَن فَرقلِی حُکم چِیقَرَدِی وَ ……هِیچ بِیر جَنجَلدَه هِیچ کِیم شَرعِی نَتِیجَه گه یِیتَه آلمَیدِی، شوُ سَبَبلِی هَم حَتَّی اوُندَه یَهوُدِیلَر، مُشرِکلَر هَم حاضِر بُولگن مَدِینَه پَیمانِیدَه، رَسُول اَلله صلی الله عَلَیهِ وَسلم اِیختِلافلَرنِی حَل قِیلوُچِی قاضِی، مَرجَع بوُلَدِیلَر.

 اِمامِی مَورِیدِی رَحِمَهُ الله (450 هجری) اَیتَدِیکِی:   ” وَإِذَا عُقِدَتِ الْإِمَامَةُ لِإِمَامَيْنِ فِي بَلَدَيْنِ لَمْ تَنْعَقِدْ إمَامَتُهُمَا؛ لِأَنَّهُ لَا يَجُوزُ أَنْ يَكُونَ لِلْأُمَّةِ إمَامَانِ فِي وَقْتٍ وَاحِدٍ “[4]  اِیککِی دِیاردَه اِیککِیتَه رَهبَرِیَتگه باغلَنسَه، مَنَه بُو اِیککِیسِینِی اِمامَتِی مُنعَقِد بُولمَیدِی وَ باغلَنمَیدِی؛ چوُنکِی بِیر زَماندَه “اوُمَّت” اوُچُون اِیککِی رَهبَرنِی بُولِیشِی مُومکِین اِیمَس.

اوُ کِیشِی اِیضاح بِیرَدِیلَرکِی، فُقَها وَ مُخَقِّقلَر اِتِّفاق قِیلگن نَرسَه شوُکِی، رَهبَرِیَت «بَيْعَةً وَعَقْدًا» بُولَدِی، عَیالنِی نِکاهلَشدَگِی وَلِی اَمرنِی اِیشِیگه اوُحشَیدِی، اَگر مَنَه بُو عَیالنِی اِیککِی نَفَرگه  نِکاهلَنسَه، آلدِینراق نِکاهلَنگن کِیشِینِی نِکاهِی باغلَنَدِی، اَگر بِیر زَماننِی اوُزِیدَه عَیال کِیشِی اِیککِی نَفَرگه نِکاهلَنسَه، هَر اِیککِیسِینِی نِکاهِی فاسِد بُولَدِی وَ مَنَه بوُندَی نِکاهِی توُغرِی بُولمَیدِی. رَهبَرِیَتنِی مَسَلَه سِی هَم مَنَه شُو شَکلدَه بُولَدِی، دارُ الاِسلامنِی رَهبَرِیَتِینِی هَم بِیر زَماننِی اوُزِیدَه اِیککِی کِیشِیگه بِیرِیب بُولمَیدِی.

  • اِمامِی ماوَردِی رَحِمَهُ الله (450 قَمَرِی ) اَیتَدِیکِی: بِیر زَماننِی  وَ بِیر دِیارنِی اوُزِیدَه اِیککِی یا اوُچ اِمامنِی حاکِمِیَتِی جائِز اِیمَس. اَبُوالمَعالِی جَوِینِی رَحِمَهُ الله (478 قَمَرِی) هَم اَیتَدِیکِی، اوُنِی عَصرِیدَه هَم اِمام وَ رَهبَرِنِی بِیر نِیچَه بُولِیشِینِی تَقِیقلَنگنِی بارَسِیدَه اوُلامالَرنِی اِجماعسِی مَوجُود بُولگن.   [5][6]
  • اِمامِی نَوَوِی رَحِمَهُ الله (676 قَمَرِی) هَم اَیتَدِیکِی: اوُلامالَر بِیر زَماننِی اوُزِیدَه اِیککِی رَهبَرگه رَهبَرلِیک حُکمِی بِیرِیلمَیدِی، دِیب اِتِّفاق قِیلِیشگن، مَنَه بُوندَه دارُ الاِسلامنِی مِقیاسِی کِینگ بوُلَدِیمِی یا یوُقمِی فَرقِی یُوق.

حَنبَلِیَه:

اِمامِی رَحِیبانِی رَحِمَهُ الله (1243 قَمَرِی) دَمَشقدَگِی حَنبَلِیلَرنِی مُفتِیسِی اَیتَدِیکِی: [7] ” لَا يَجُوزُ تَعَدُّدُ الإمامِ”[8]  بِیر نِیچَه رَهبَر جائِز اِیمَس.

ظاهِرِیلَر:

  • اِبنِ حَزم اَندَلوُسِی رَحِمَهُ الله ( 456 قَمَرِی) اَیتَدِیکِی: اَلله تَعالَی اِیچکِی تَفَرُّق، کوُرَشلَر، جَنگلَرنِی حَرام قِیلگن، اَگر اِیککِی اِمام مَوجُود بُولَدِیگن بُولسَه، حَرام بُولگن تَفَرُّق وُجُودگه کِیلَدِی، کوُرَشلَر وَ جَنگلَر هَم وُجُودگه کِیلَدِی، اَلله تَعالَی تاماندَن آغِیب گوُناه وَ بُویِین تاولَشگه دوُچار بُولِینَدِی. [9]

اِبنِ حَزم رَحِمَهُ الله اَیتَدِیکِی: مُسُلمانلَرنِی اوُلامالَرِی اِتِّفاق قِیلِیشگنکِی، بِیر زَماننِی اوُزِیدَه بوُتوُن دُنیا بوُیِیچَه اِیککِی رَهبَر وَ اِمام مُسُلمانلَرنِی اوُستِیدَه حاکِمِیَت قِیلِیشِی موُمکِین اِیمَس، بِیرگه هَم وَ اَلاهِیدَه هَم یاکِی اِیککِی مَکاندَه یا بِیر مَکاندَه هَم جائِز اِیمَس. [10]

الشيعة الإثني عشرية یا الإمامية یا الجعفرية

12 اِماملِیک یاکِی جَعفَرِی شِیعَه لَرِی:

شِیعَه لَر “تَدبِیرِی وِلایَت”، “تَنظِیمِی وِلایَت”، “فَقِیه وِلایَتِی” وَ “اِطاعَت قِیلِینِیشِی واجِب بوُلگن اِمام” عِبارَه لَرِینِی دارُ الاِسلامنِی حاکِمِی، رَهبَرِی اوُچُون فایدَلَنِیشَدِی وَ مَنَه بُو مَعنالَردَگِی وِلایَت جَعفَرِی شِیعَه لَرِینِی نَظَرِی بوُیِیچَه یَعنِی” حُکوُمَت وَ دَولَتنِی اِدارَه قِیلِیش وَ مُقَدَّس شَرِیعَت قانوُنلَرِینِی اِجراسِی وَ اَمِیرَ المُؤمِنِین عَلِی اِبنِ اَبِی طالِب رَضِیَ الله عَنهُ نِی وَ باشقَه اَهلِی بَیتنِی اَئِمَّه لَرِینِی سِیرَتِینِی اِستِناد قِیلِیش بِیلَن شوُنگه اِعتِقاد قِیلِیشَدِیکِی، “اِطاعَت قِیلِینِیشِی واجِب بُولگن اِمام” هَمِیشَه بِیتتَه بُولگن وَ بِیتتَه بُولِیشِی کِیرَک. [11]

(دوامی بار……)


[1] ابن نجيم، زين الدين بن إبراهيم بن محمد : ،الأشباه النظائر علی مذهب ابی حنیفه النعمان ، زكريا عميرات، ط1 ،دار الكتب العلمية، بيروت، 1999م، 1 /325 / ولا يجوز تعدده- الإمام- في عصر واحد

[2] ابن القطان، علي بن محمد بن عبد الملك، الأقناع فی مسائل الاجماع، ت: حسن فوزي الصعيدي،ط1 ،مكتبة الفاروق الحديثة، القاهرة، 2004م، 1 /60 ./ :” واتفقوا أنه لا يجوز أن يكون على المسلمين في وقت واحد في جميع (أقطار الأرض) إمامان متفقان ولا مفترقان، ولا في مكانين ولا في مكان واحد” وقال:” وأجمع المسلمون على أن الإمام واحد، والخليفة واحد، والأمير واحد، والقاضي واحد /  الدسوقي، محمد بن أحمد بن عرفة، حاشیة الدسوقی علی الشرح الکبیر، بدون ط، دار الفكر، بيروت، بدون ت، 4 /134 ،135؛ والخرشي، محمد بن عبد االله، شرح مختصر خلیل ، بدون ط، دار الفكر، بيروت، بدون ت، 7 /144 / در حاشیهی الدسوقي آمده است :” أشعر ما ذكره المصنف من جواز تعدد القاضي بمنع تعدد الإمام الأعظم وهو كذلك ولو تباعدت الأقطار جداً لإمكان النيابة

[3] الشافعي، محمد بن إدريس بن العباس بن عثمان بن شافع، الرساله، ت: أحمد شاكر، ط1 ،مكتبةالحلبي، القاهرة، 1940م، 1/418

[4]. الماوردی، احکام السلطانیه ،29 /1

[5] الماوردي، علي بن محمد بن محمد بن حبيب،أدب الدنیا و الدین ، بدون ط، دار مكتبة الحياة، 1986م، بيت حنينا، القدس، 1 /136 . / فأما إقامة إمامين أو ثلاثة في عصر واحد، وبلد واحد فلا يجوز إجماعاً

[6] إمام الحرمين الجويني، عبد الملك بن عبد االله بن يوسف، الارشاد الی القواطع الادلة فی اصول الاعتقاد،ت: أحمد عبد الرحيم السايح وتوفيق علي وهبة، ط1 ،مكتبة الثقافة الدينية، القاهرة، 2009م، ص 326، / أن عقد الإمامة لشخصين في صقع واحد متضايق الخطط والمخالف غير جائز، وقد حصل الإجماع عليه

[7] أبو يعلى، احکام السلطانیه ، 1 /25؛ والبهوتي، منصور بن يونس بن صلاح الدين،کشاف القناع عن متن الإقناع، بدون ط، دار الكتب العلمية، بيروت، بدون ط، 6 /160؛ والحجاوي، موسى بنأحمد بن موسى بن سالم، الإقناع  فی الفقه الامام احمد بن حنبل، ت: عبد اللطيف السبكي، بدون ط،دار المعرفة، بيروت، بدون ت، 4 /292

[8] الرحيباني، مصطفى بن سعد بن عبده، مطالب أولی النهی فی شرح غایة المنتهی ، ط2 ،المكتبالإسلامي، بيروت، 1994م، 6 /263

[9] ابن حزم، أبو محمد علي بن أحمد، ت: محمد إبراهيم وعبد الرحمن عميرة، ط2 ،دار الجيل، بيروت، 1996م، 4/151 . / فحرم الله – عز وجل- التفرق، والتنازع، وإذا كان إمامان فقد حصل التفرق المحرم، فوجد التنازع، ووقعت المعصية لله تعالی

[10] ابن حزم، علي بن أحمد بن سعيد، مراتب الاجماع فی العبادات و المعاملات و الاعتقادات، بدون ط، دار الكتب العلمية، بيروت، بدون ت، 1 /124 . / ابن حزم456″ه”- رحمه الله- إذ قال:” اتفقوا أنه لا يجوز أن يكون على المسلمين في وقت واحد في جميع الدنيا إمامان، لا متفقان ولا متفرقان، ولا في مكانين ولا في مكان واحد

[11]روح الله خمینى, ولایت فقیه (قم: آزادى, بى تا) ص 56.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *