دارُ الکُفرلَرنِی نَوعلَرِی وَ دارُ الاِسلامنِی دارُ الکُفرگه اَیلَنِیشِی.
(3-قیسم)
اِمامِی شافِیعِی رَحِمَهُ الله اوُمّ دَه اَیتَدِیکِی: “مِمَّا یعْقِلُهُ الْمُسْلِمُونَ وَ یجْتَمِعُونَ عَلَیهِ أَنَّ الْحَلَالَ فِي دَارِ الْإِسْلَامِ حَلَالٌ فِي بِلَادِ الْکفْرِ وَ الْحَرَامَ فِي بِلَادِ الْإِسْلَامِ حَرَامٌ فِي بِلَادِ الْکفْرِ “.[1] مُسُلمانلَر عَقل بِیلَن قوُلگه کِیریتگن وَ اوُنگه اِجماع قِیلگن نَرسَه شوُکِی: دارُ الاِسلامدَه حَلال بُولگن نَرسَه دارُ الکُفردَه هَم حَلال بوُلَدِی وَ دارُ الاِسلامدَه حَرام بُولگن نَرسَه کُفر دِیارِیدَه هَم حَرام بوُلَدِی.
یِیرنِی دارُ الاِسلام وَ دارُ الکُفرگه تَقسِیم بُولِیشِی بَرچَه اِسلامِی مَذهَبلَر اِتِّفاق قِیلگن نَرسَه دِیر وَ هِیچ کِیم اوُندَه اِیختِلاف قِیلمَیدِی، اَمّا اِمامِی شافِیعِی رَحِمَهُ الله اَیتَدِیکِی یِیر یَگانَه دار حِسابلَنَدِی، اِیلگرِی هَم اَیتِیلگنِیدِیک، اوُ کِیشِینِی مَنضُورِی شوُکِی، مُسُلمان شَخص یِیر یوُزِینِی قَیِیرِیدَه بُولِیشِیدَن قَطعِی نَظَر اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی اَحکاملَرنِی لازِم توُتِیشِی، مَحکَم اوُشلَشِی کِیرَک، دارُ الاِسلامدَه بوُلمَیدِی یا دارُ الکُفردَه بُولَدِیمِی فَرقِی یُوق، شوُ اَساسگه کوُرَه مُسُلمان اوُچُون حوُدوُدلَر یِیرنِی هَمَّه قِیسمِیدَه واجِب بُولَدِی،اَمّا حَنَفِیَه مَذهَبِیدَگِیلَرنِی بِیر دَستَه سِینِی اِعتِقاد قِیلِیشِیچَه، مُسُلمانلَرنِی اوُستِیدَه حَدلَرنِی اِجرا قِیلِیشلِیک دارُ الحَربدَه واجِب بُولمَیدِی.
- باشقَه بِیر اوُرِین شُوکِی، اوُنگه بِیر نِیچَه مَرتَه اِیشارَه قِیلِینِیشِی کِیرَک: “دار” وَ دِیارگه بِیرِیلگن حُکمنِی اوُندَه ساکِن بُولگن آدَملَرگه عَلاقَه سِی یُوق.
یَعنِی بِیر مَکاندَه دارُ الاِسلام بُولِیشِی مُومکِین، اَمّا حَیبَرگه اوُحشَب یاکِی هِندگه اوُحشَب اوُندَگِی اَکثَر ساکِن بُولگن اَهالِی کافِر بُولِیشِی مُومکِین، یاکِی فَتحدَن آلدِینگِی مَکَّه وَ حَبَشَه گه اوُشَش دارُ الکُفر بوُلِیشِی وَ اوُندَگِی ساکِن آدَملَرنِی آرَسِیدَه مُسُلمانلَر هَم یَشَشلَرِی مُومکِین. ساددَه راق تِیل بِیلَن اَیتگندَه مَثَلاً: بِیر کوُپ قَوَتلِی بِینانِی مُسُلمانلَرگه تِیگِیشلِی دِیسَنگ، اوُندَگِی ساکِن بُولگن آدَملَرنِی هَمَّه سِی مُسُلمان بوُلِیشِی شَرط اِیمَس، یاکِی مَنَه بُو بِینا کافِرلَرگه تِیگِیشلِی دِییِیلگن پَیتدَه اوُندَگِی یَشاوچِی آدَملَرنِی هَمَّه سِی هَم کافِر بوُلِیشلَرِی شَرط اِیمَس، بِینانِی اِیگه سِی مُسُلماندَن کافِرگه یا کافِردَن مُسُلمانگه اوُزگَرَدِیگن بُولسَه، اوُندَگِی یَشیاتگن آدَملَر هَم اِسلامدَن کُفرگه یا کُفردَن اِسلامگه تامان اوُزگرِیب قالِیشمَیدِی. مَنَه بُو بِینانِی اِیگه سِی مُسُلماندَن کافِرگه یاکِی کافِردَن مُسُلمانگه اوُزگرِیب قالِیشِینِی، اوُندَگِی یَشاوچِی آدَملَرگه هِیچ قَندَی عَلاقَه سِی یُوق.
حَنَفِی مَذهَبِی:
مُحَمَّد اِبنِ حَسَن شَیبانِی رَحِمَهُ الله اَیتَدِیکِی: بِیر دِیاردَه مُسُلمانلَرنِی حُکمِی اِجرا بوُلِیشِی بِیلَن اوُ یِیر دارُ الاِسلامگه اَیلَنَدِی، اَگر اوُ یِیردَه غَیرِی مُسُلمانلَرنِی حُکمِی جارِی بُولَدِیگن بُولسَه، دِیمَک بُو یِیر دارُ الحَرب بُولَدِی. [2]
کاسانِی رَحِمَهُ الله اَیتَدِیکِی: بِیر دِیاردَه کُفر اَحکاملَرِی آشکار بُولِیشِی بِیلَن بُو دِیار دارُ الکُفر حِسابلَنَدِی. شوُنگه قَرَمَسدَن حَنَفِی مَذهَبِیدَگِی کوُپ فُقَهالَر دارُ الاِسلامنِی دارُ الکُفرگه اَیلَنِیشِی اوُچُون اوُچ شَرطنِی قوُیِیشگن : [3]
اوُ یِیردَه کُفر قانوُنلَرِی وَ اَحکاملَرِی حاکِم بُولِیشِی کِیرَک.
هَر تاماندَن دارُ الکُفرگه باغلَنگن بُولِیشِی کِیرَک.
اوُ یِیردَگِی مُسُلمانلَر وَ اَهلِی زِمَّه اوُزِینِی اَوَّلگِی حَوفسِیز حالَتِیدَه بُولمَسَه.
اِبنِ عابِیدِین حَنَفِی رَحِمَهُ الله، اِمامِی اَبُو حَنِیفَه رَحِمَهُ الله نِی مَنَه بُو بارَدَگِی نَظَرِینِی بَیان قِیلِیب اَیتَدِیکِی: دارُ الاِسلام قوُیِیدَگِی شَرطلَر بِیلَن: کُفر اَحکاملَرِینِی اِجراسِینِی شُهرَتِی، اِسلام اَحکاملَرِینِی اِجراسِیگه مانِعلِیک قِیلِینِیشِی، دارُ الکُفرگه اوُلَنگن بُولِیشِی وَ اوُندَگِی ساکِن آدَملَرنِی اِرتِدادِی آرقَلِی دارُ الکُفرگه اَیلَنَدِی؛ دَرحَقِیقَت اِمامِی حَنَفِی رَحِمَهُ الله نِی مَذهَبِیدَگِی مَنَه بُو دَستَه دَگِی اوُلامالَر اوُچ شَرط مَوجُود بوُلگن حالَتدَگِینَه، مِنطَقَه نِی دارُ الاِسلامدَن دارُ الکُفرگه اَیلَنَدِی، دِیب حِسابلَیدِی. [4]
(دوامی بار……..)
[1] شافعی، محمد بن ادریس، الأم، ج7، ص375
[2] (شرح السير الکبير 5/2165) / لْان الدار إنما تصير دار الإسلام بإجراء حکم المسلمين فيها وحکم المسلمين غير جار فکانت هذه دار حرب .
[3] (بدائع الصنائع 7/130) / تصير الدار دار كفر بظهور أحکام الکفر فيها .
[4] ابنعابدين، محمد امین، رد المحتار على الدر المختار، ج4، ص175