نَفِیِ سَبِیلنِی اَصلِی وَ اِسلامِی عِزَّت (2) ( 17 بوُلِیم)
(6-قیسم)
مُنافِقلَر توُدَه سِی (سِکوُلارزَدَه لَر) اَلله تَعالَی حار، زَلِیل قِیلگن کِیشِینِی اَلله تَعالَی اوُنگه عِزَّت بِیرگن کِیشِیدَن اَفضَل قِیلِیشنِی اِیستَشَدِی، «مَا لَكُمْ كَيْفَ تَحْكُمُونَ » (صافات/154) اَخِیر اَلله تَعالَی قوُیِیدَگِیچَه مَرحَمَت قِیلمُگنمِیدِی؟ أَفَمَن کَانَ مُؤْمِناً کَمَن کَانَ فَاسِقاً لَّا یَسْتَوُونَ (سجده/18) اَخیر مُؤمِن بوُلگن کِیشِی بِیلَن فاسِق- اِطاعَتسِیز کِیمسَه تِینگ بوُلوُرمِی؟ (یوُق)، بَرابَر بوُلمَسلَر!
دِیمَک شَخصِی مَسَلَه لَردَه بوُلَدِیمِی یا اِجتِمائِی، حُکوُمَتِی مَسَلَه لَردَه بوُلَدِیمِی، اوُلَرنِی هَمَّه سِیدَه کافِرلَرنِینگ مُؤمِنلَرنِی وَ دارُ الاِسلامنِی اوُستِیدَه حُکمرانلِیک قِیلِیشلَرِیگه هِیچ قَندَی یُول مَوجُود اِیمَس؛ شوُ بِیلَن بِیرگه، نَفِییِ سَبِیل قائِدَه سِی مُسُلمانلَر بِیلَن کافِرلَرنِی اوُرتَسِیدَه جُودَه کوُپ قَراردادلَرنِی هَم بِیکار قِیلَدِی، باشقَه اِصطِلاح بِیلَن اَیتگندَه وِیتا قِیلِیش حَققِی بار؛ یَعنِی اَگرچِی عَهد وَ پَیماندَه عَهدگه وَفا قِیلِیش واجِب بوُلسَه هَم، اَمّا اَگر عَهد قِیلِینگچ بُو آرَدَه اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی حاکِمِیَتنِی اَصلِی دارُ الاِسلامنِی اِستِقلالِی خَطَرگه توُشَدِیگن بُولسَه، نَفِییِ سَبِیل قائِدَه سِی مَیدانگه توُشَدِی وَ دارُ الاِسلام بِیلَن توُرِیلگن عَهدنِی بِیکار قِیلَدِی.
مَنَه بُو بِیکار قِیلِینِیشنِی وَ وِیتا قِیلِیش حَققِینِی اِیککِیتَه مِثال بِیلَن اِیضاح بِیرِیشگه رُحصَت بِیرَسِیزلَر: اَلله تَعالَی مُؤمِنلَرگه اَمر قِیلِیب مَرحَمَت قِیلَدِیکِی: یَٰٓأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُوٓاْ أَوۡفُواْ بِٱلۡعُقُودِ (مائده/۱) اِی مُؤمِنلَر، عَهدلَرگه (اوُزَرا کِیلِیشگن بِیتِیملَرگه) وَفا قِیلِینگِیز!
اَمّا اَگر مَنَه بوُندَی پَیمان توُزِیلگندَن سُونگ، بُو پَیمان اَلله نِی شَرِیعَتِی نَظَرِی بُویِیچَه حَرام اِیکَنلِیگِی، اوُندَن نَهِی قِیلِینگنِی وَ اَصلِیدَه فاسِد اِیکَنِی یاکِی اوُنِی سَبَبلَرِی، عِللَتلَرِی فاسِد اِیکَنِی مُشَخَّص بوُلسَه، مَنَه بُو مُعامَلَه لَر رِبا، تِجارَت بُویِیچَه بوُلَدِیمِی یاکِی نِکاهلَشدَه بُولَدِیمِی…….اوُنِی باطِل،بِیکار قِیلِیش واجِب بوُلَدِی.
رسول الله صلی الله علیه وسلم مَرحَمَت قِیلَدِیلَرکِی:
الصُّلْحُ جَائِزٌ بَیْنَ الْمُسْلِمِینَ إِلَّا صُلْحاً أَحَلَّ حَرَاماً أَوْ حَرَّمَ حَلَالًا. مُسُلمانلَر آرَسِیدَه صُلح جائِزدِیر، مَگر حَرامنِی حَلال قِیلَدِیگن یاکِی حَلالنِی حَرام قِیلَدِیگن صُلح جائِز اِیمَس. وَقالَ رسولُ اللَّهِ صلَّى اللَّهُ عليهِ وسلَّمَ : المسلمونَ على شروطِهم .[1] مُسُلمانلَر اوُزلَرِینِی شَرطلَرِیدَه ثابِت توُرِیشَدِی وَ اوُنِی اِجرا قِیلِیشدَه، اوُنِی رِعایَه قِیلِیش بُویِیچَه وَظِیفَه گه اِیگه دوُرلَر.
«المسلمونَ على شروطِهم ، إِلَّا شرطا أَحَلَّ حَرَاماً أَوْ حَرَّمَ حَلَالًا »[2] مُسُلمانلَر اوُزلَرِینِی شَرطلَرِیگه وَفا قِیلِیشلَرِی کِیرَک وَ شَرطلَرگه عَمَل قِیلِیشلِیک لازِمدِیر، مَگر حَرامنِی حَلال قِیلَدِیگن یاکِی حَلالنِی حَرام قِیلَدِیگن شَرطلَرگه عَمَل قِیلِیش لازِم اِیمَس.
جَعفَرِی شِیعَه لَرِی هَم مَنَه بُو بارَدَه اَبِی عَبدُ الله رَضِیَ الله عَنهُ دَن رِوایَت قِیلِیشَدِیکِی:« الْمُسْلِمُونَ عِنْدَ شُرُوطِهِمْ إِلَّا كُلَّ شَرْطٍ خَالَفَ كِتَابَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ ، فَلَا يَجُوزُ»[3] مُسُلمانلَر اوُزلَرِینِی قَراردادلَرِیگه، شَرطلَرِیگه پایبَند بُولِیشلَرِی کِیرَک، مَگر خُدانِی کِتابِیگه مُخالِف بوُلگن شَرطلَرگه رِعایَه قِیلِیش جائِز اِیمَس.
(دوامی بار…..)
[1]أخرجه أبو داود (3594 )، وابن الجارود في ((المنتقى)) (1001 )، وابن حبان (5091 ) /
[2]ترمذی 1352
- [3]حر عاملى، وسائل الشيعه، ج 12، ص 353.، أبواب الخيار ، باب 6 ، ح 2/ « الفقيه » ج 3 ، ص 202 ، ح 3765 ، باب الشرط والخيار في البيع ، « تهذيب الأحكام » ج 7 ، ص 22 ، ح 93 ، باب عقود البيع ، ح 10 / « دعائم الإسلام » ج 2 ، ص 44 ، ح 106 ، « مستدرك الوساذتئ دذل » ج 13 ، ص 300 ، أبواب الخيار ، باب 5 ، ح 1. /