حَوفسِیزلِیکنِی تَأمِین قِیلِیش اَصلِی (18 بوُلِیم)
(4-قیسم)
مَنَه بُو دَولَت یوُزلَب کِیلامِیتر اوُزاقلِیکدَه جایلَشگن سُلَیمان عَلَیهِ السَّلامنِینگ حاکِمِیَتِی آستِیدَگِی دارُ الاِسلامگه تَجاوُز قِیلِیشمَگن، اوُنِی اَطرافِیدَگِی دِیارلَرنِی اِیشِیگه هَم اَرَلَشمَگن اِیدِی. ناگهان بِیر کوُنِی کِیچِیک بِیر قوُشچَه اوُلَرنِی دَولَتِینِی اوُستِیدَه سُوو قِیدِیرِیب اوُچِیب اوُتَدِی. مَنَه بُو قوُشچَه سُلَیمان عَلَیهِ السَّلامنِی هُدهُدِی اِیدِی. هُدهُد یَحشِیلَب دِققَت بِیلَن قَرَدِی وَ ناگهان بُو قَومنِینگ مُشرِک یاکِی بوُگوُنگِی تِیل بِیلَن اَیتگندَه سِکوُلار اِیکَنلِیکلَرِینِی کوُرَدِی.
هُدهُد یَنَه قَیتَه دَن صَحرالَرنِی، بِیابانلَرنِی باسِیب اوُتَدِی وَ دارُ الاِسلامنِی رَهبَرِی سُلَیمانگه خَبَر بِیرَدِی: أَحَطْتُ بِمَا لَمْ تُحِطْ بِهِ وَجِئْتُكَ مِنْ سَبَإٍ بِنَبَإٍ يَقِينٍ (نمل/22) سُونگ اوُزاققَه قالمَی (هُدهُد کِیلِیب) دِیدِی: مِین سِین آگاه بوُلمَگن نَرسَه دَن آگاه بوُلدِیم وَ سِینگه سَباء (شَهرِی) دَن اَنِیق خَبَر کِیلتِیردِیم.”
سُلَیمان عَلَیهِ السَّلام مَنَه بُو دارُ الکُفرنِی وَضِیعیَتِیدَن آگاه بوُلگچ ساددَه، قِیسقَه، مُختَصَر، مَفهُومگه توُلَه نامَه نِی هُدهُدنِی واسِیطَه سِیدَه جوُنَتَدِی: إِنَّهُ مِنْ سُلَيْمَانَ وَإِنَّهُ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ * أَلَّا تَعْلُوا عَلَيَّ وَأْتُونِي مُسْلِمِينَ اَلبَتَّه اوُ سُلَیماندِیر وَ اوُ (مَکتوُبدَه شوُندَی بِیتِیلگندِیر): “مِهرِبان وَ رَحملِی اَلله نامِی بِیلَن (باشلَیمَن). سِیزلَر مِینگه کِبرُو- هَوا قِیلمَی، حُضوُرِیمگه بُویِینسُونگن حالدَه کِیلِینگِیز!”
بِیزلَرنِی اَطرافِیمِیزدَگِی سِکوُلارزَدَه لَر، مُنافِقلَر توُدَه سِی دائِم آرزُو قِیلگن حاکِمِیَتگه اِیگه بُولگن سَباء دارُ الکُفرِی حاکِمِی، هَر دائِمگِیدِیک اوُزِینِی مَخصُوص مَجلِیسِینِی مَصلَحَت اوُچُون جَمعلَیدِی وَ اوُلَر بِیلَن مَنَه بُو واقِیعَه حَقِیدَه مَصلَحَت قِیلَدِی وَ اوُلَرگه جَنگ خَرابکارلِیک، نابوُد بُولِیش، فَساددَن باشقَه نَرسَه کِیلتِیرمَسلِیگِینِی، هَمدَه حَربِی قُدرَتگه اِیگه بوُلگن دارُ الاِسلامگه قَرشِی جَنگ قِیلِیش هَم اوُزلَرِی اوُچوُن زَلِیللِیک قوُل آستِیدَه قَرَم بوُلِیشنِی کِیلتِیرِیشِینِی اِیسلَتِیب اوُتَدِی وَ اوُزِینِی شوُرا مَجلِیسِیگه قَرَب اَیتَدِیکِی: قَالَتْ إِنَّ الْمُلُوكَ إِذَا دَخَلُوا قَرْيَةً أَفْسَدُوهَا وَجَعَلُوا أَعِزَّةَ أَهْلِهَا أَذِلَّةً وَكَذَلِكَ يَفْعَلُونَ (نمل/34) اوُ اَیتَدِی: “اَنِیقکِی، پادشاهلَر قَچان بِیران قِیشلاققَه (باستِیرِیب) کِیرسَه لَر اوُنِی وَیران اَیتوُرلَر، اَهالِیسِینِینگ آبرُو- اِعتِبارلَرِینِی اِیسَه حار- زار قِیلوُرلَر. اوُلَرنِینگ قِیلمِیش – عادَتلَرِی شوُدِیر.
سُونگرَه تِینچلِیککَه اَساسلَنگن دِپلامَتِیکَه نِینگ حَل قِیلوُچِی یُوللَرِینِی،کِیلِیشُو وَ مُراسَه قِیلِینَدِیگن چارَه لَرنِی تَکلِیف قِیلَدِی وَ اوُزلَرِینِینگ صُلح طَلَبانَه، دُوستلِیک، مُحَبَّتلَرِینِی نِشانَه سِی صِیفَتِیدَه سُلَیمانگه هَدیَه لَر جُونَه تِیشنِی هَم تَکلِیف قِیلَدِی. وَإِنِّی مُرْسِلَةٌ إِلَیْهِم بِهَدِیَّةٍ فَنَاظِرَةٌ بِمَ یَرْجِعُ الْمُرْسَلُونَ (نمل/35) مِین اوُلَرگه بِیر هَدیَه یُوبارِیب، کوُرَی-چِی، اِیلچِیلَرِیم نِیمَه (خَبَر) بِیلَن قَیتَر اِیکَنلَر.”
اَمّا …….سُلَیمان عَلَیهِ السَّلام دارُ الاِسلامنِی حاکِمِی صِیفَتِیدَه اوُزِی اِیگه بوُلگن حَربِی قُدرَتنِی اَفضَللِیگِی سَبَبلِی، مَنَه بُو زِیرکانَه، ماهِرلِیک قِیلِیب قِیلِینگن مَنَه بُو آرام، بِی آزار، سِکوُلار مَملَکَتنِینگ کِیلِیشوُوِینِی قَبُول قِیلمَدِی وَ راضِی بُولمَیدِی. وَ صُلح طَلَبِیدَه بُولگن بُو دَولَتنِی اِیچکِی اِیشلَرِیگه اَرَلَشِیش آرقَلِی اَگر اوُلَر اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرگه تَسلِیم بُولمَیدِیگن بوُلِیشسَه، عِزَّتدَن سُونگ اوُلَرنِی زَلِیل قِیلِیشگه وَ اوُلَرنِی اوُستِیگه حَقارَت، زِلَّت موُهرِینِی باسِیشِینِی تَأکِیدلَیدِی!
(دوامی بار……)