Хозирги янги асрдаги дорул исломни намуналари (1) (25 қисм)
(2-қисм)
Мана бу даста оятларни, хадисларни, асхобларни райъларини, барча исломий мазхабларни раъйларини кўрмасликка олишади ва ўзларини нотўғри тушунчалари билан тафарруқ ижод қилишга ва дорул исломга қарши жангларни йўлга қўйишга ва дорул куфрларда сокин бўлиб яшашни асослашга ёпишиб олишади, ва нихоят охирида дорул исломда ўзлари учун ёки кофирлар учун хукумат қудратини касб қилиш бўйича рақобат қилишдан бошқа мақсадлари бўлмайди. Хозирги пайтда улар эга бўлиб турган қудратни бир улуши хар қандай мезонда бўлса хам, чунки улар хозирда мусулмонларни ўртасида вужудга келган ахзоб бўлганликлари сабабли, бугунги дорул исломдаги хокимиятни ўрнига албатта бутун жахон секуляр кофирлари ва махаллий секуляр муртадлар эгаллашларини ва “дорул ислом” албатта “дорул куфр”га айланишини яхши билишади, шу сабабли хам улар мана бу секуляристик хукуматни системасидаги сиёсий ўйиндаги ўзларини улушларини хохлашади.
……Мана бу мавжудотлар мунофиқлар тўдаси бўлиб ўзларини душманчилигини мана шундай кўрсатишади. Аммо мўъминларни орасида хам шундай кишилар пайдо бўлишадики, улар ўзларини мунофиқлар тўдасини касаллигига мубтало қилиб олишган ва Умар ибни Хаттоб розиаллоху анху мана бундай фасодлар хақида мўъминларни огохлантириб айтадики:
” إِنَّمَا أَخَافُ عَلَيْكُمْ رَجُلَيْن: رَجُلٌ يَتَأَوَّلُ الْقُرْآنَ عَلَى غَيْرِ تَأْوِيلِهِ وَرَجُلٌ يُنَافِسُ الْمُلْكَ عَلَى أَخِيهِ “.[1]
Мен сизларни устингизда икки хил эркак кишилардан қўрқаман: қуръонни ўзини таъвилидан бошқача қилиб таъвил қиладиган кимсалар ва мулк,хокимият учун биродари билан рақобат қиладиган мусобақа берадиган кишилар.
Росулуллох саллаллоху алайхи васаллам хам мана бундай шахслар хақида мархамат қиладиларки:
مَنْ قَالَ فِي الْقُرْآنِ بِغَيْرِ عِلْمٍ فَلْيَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنْ النَّارِ[2]
“Қуръон хақида илмсиз назар берган киши жойини дўзахдан мухайё қилиб қўйсин.”
مَنْ قَالَ فِي الْقُرْآنِ بِرَأْيِهِ فَلْيَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنَ النَّارِ [3]
“Қуръон хақида ўзини шахсий назари билан сўзлаган кишини жойгохи дўзахдадир.” Хатто росулуллох саллаллоху алайхи васаллам мархамат қиладиларки:
مَنْ قَالَ فِي الْقُرْآنِ بِرَأْيِهِ فَأَصَابَ فَقَدْ أَخْطَأَ[4]
Қуръон хақида илмсизлик билан назар берган кишини назари агарчи тўғри бўлган тақдирда хам, у хатога дучор бўлган хисобланади.
Мана шунга асосланган холда ибни Касир айтадики, фақат шахсий назар билан қуръонни тафсир қилишлик харомдир. Демак қуръонни тафсирида хам тафсир ва таъвил қилинадиган масалаларни росулуллох саллаллоху алайхи васалламни канали орқали аллох таолога етказишинг ва боғлашинг лозим бўлади. Агар мана бу шаклда сўзларингни аллох таолога боғлай олмасанг, росулуллох саллаллоху алайхи васалламга ёлғонни нисбатлаган бўласан, чунки сен аллох таоло мана бундай деган бўласан, аслида эса росулуллох саллаллоху алайхи васаллам бундай сўзларни аллох таоло томонидан келтирмаган бўладилар, сен эса росулуллох саллаллоху алайхи васаллам бундай деганлар дейсан, аслида эса бундай хадисни ўзи йўқ, шу тарзда ўзингни жаханнамдаги жойгохингни тайёрлаб қўясан, чунки росулуллох саллаллоху алайхи васаллам мархамат қиладиларки:
[5]مَن كَذَبَ عَلَيَّ مُتَعَمِّدًا، فَلْيَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنَ النَّارِ[6]
Менга нисбатан қасддан ёлғонни нисбатлаган киши ўзини жаханнамни оловидаги жойгохини тайёрлаб қўйсин.
Мана булар аллох бундай деган ёки росулуллох саллаллоху алайхи васаллам бундай деганлар,дейилган масалалар хақидадир; сўзлаётган сўзингни манбаъсидан хотиржам бўлганингдан сўнг, қуйидаги дастурга биноан:
«بَلِّغُوا عَنِّی وَ لَو آیَةً»[7]
Мендан бошқаларга агарчи бир оят бўлса хам етказинглар, бу ерда ўзингни шахсий назарингни билдирмаган холатда амал қиласан. Росулуллох саллаллоху алайхи васаллам мархамат қиладиларки:
نَضَّرَ اللَّهُ امْرَأً سَمِعَ مَقَالَتِي فَوَعَاهَا وَحَفِظَهَا وَبَلَّغَهَا فَرُبَّ حَامِلِ فِقْهٍ إِلَى مَنْ هُوَ أَفْقَهُ مِنْهُ[8]
худованд шундай кишини шод ва шодмон қилсинки, у мендан бир сўзни эшитади ва уни ёдлаб олади ва қандай эшитган бўлса ўша холича уни баён қилади. Фиқхни фахмлаган киши сўзни ўзидан кўра фақихроқ кишига етказиши қандай хам яхши.
(давоми бор…….)
[1] جامع بيان العلم وفضله، لابن عبد البر (2/237) شماره 2364/
[2] سنن ترمذی / عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مَنْ قَالَ فِي الْقُرْآنِ بِغَيْرِ عِلْمٍ فَلْيَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنْ النَّارِ قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ
[3] جامع الترمذی 3205-2950 / جامع البيان، محمد بن جرير طبرى، دار المعرفة، بيروت، 1409ق، ج 1، ص 27. / وعن سعيد بن جبير عن ابن عباس عن النبي صلى الله عليه وسلم قال (مَن قالَ في القُرآنِ برَأيِه أو بِمَا لا يَعلَمُ فَلْيَتَبَوّأ مَقعَدَه مِنَ النّار) رواه النسائي.
[4] سنن ترمذی 2952./ عَنْ جُنْدَبِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مَنْ قَالَ فِي الْقُرْآنِ بِرَأْيِهِ فَأَصَابَ فَقَدْ أَخْطَأَ / رواه الترمذي والطبراني والبيهقي في الشعب. وَ كذلك حَدِيثِ (مَنْ أَفْتَى بِغَيْرِ عِلْمٍ لَعَنَتْهُ مَلائِكَةُ السَّمَاءِ وَالأَرْضِ) رَوَاهُ ابْنُ عَسَاكِرَ.
[5] وقال ابن كثيرٍ في تفسيره: “فأمَّا تفسير القرآن بمجرد الرأي فحرام لما رواه محمد بن جرير رحمه الله – بسنده- عن سعيد بن جبير عن ابن عباس عن النبي صلى الله عليه وسلم قال: ((من قال في القرآن برأيه أو بما لا يعلم فليتبوأ مقعده من النار))، وهكذا أخرجه الترمذي والنسائي من طرق عن سفيان الثوري به ورواه أبو داود”.
[6] بخاری 1291 (6197)، ومسلم (2134) الترمذي (2659)، وابن ماجه (30)، وأحمد (3847)
[7] بخاری3461
[8] الترمذي (2658) / وأبو يعلى في ((المعجم)) (219)، /والطبراني في ((المعجم الأوسط)) (5179)./ ابن ماجه 2498