دشمن شناسی شرعی (3)/ شناسائی اجمالی و روش برخورد با کفار پنهان داخلی یا منافقین و سکولارزده ها
درس های مقدماتی/ درس پنجم
دشمن شناسی شرعی (3)/ شناسائی اجمالی و روش برخورد با کفار پنهان داخلی یا منافقین و سکولارزده ها
(48- قسمت)
این ها مجموعه ای از صفات منافقین و سکولارزده هاو بخشی از صفات آن ها بود که به آن اشاره کردیم.اما چیزی که خیلی مهم است، ممکن است همه ی پیروان و دارودسته ی سکولارزده ها در این صفات مشترک نباشند، و بلکه بخشی از این صفات را داشته باشند، یعنی این صفات بین بقیه پخش شده باشد کسی بیشتر داشته باشد و کسی کمتر. به همین دلیل، الله متعال در جاهایی از کلمه ی «وَمِنْهُم» استفاده می کند. یعنی بعضی وقت ها که صفات آن ها را می آورد می گوید «وَمِنْهُم» یعنی بخشی از آن ها، بعضی از این ها اینطوری هستند:
- وَمِنْهُم مَّن یَلْمِزُکَ فِی الصَّدَقَاتِ
- وَمِنْهُمْ مَنْ عَاهَدَ اللَّهَ لَئِنْ آتَانَا مِنْ فَضْلِهِ لَنَصَّدَّقَنَّ وَلَنَكُونَنَّ مِنَ الصَّالِحِينَ
- وَمِنْهُم مَّن یَقُولُ ائْذَن لِّی وَلاَ تَفْتِنِّی
حالا، ممکن است در عصر رسول الله صلی الله علیه و سلم در برهه ای از زمان 3 صفت یا 4 صفت یا بیشتر یا کمتر از این صفاتی که ذکر کردیم که در قرآن دارند، علائم برجسته ی شناسایی منافقین شده؛ یعنی کسانی که این صفات را داشتند تشخیص داده شده که این ها در دارودسته ی سکولاریست ها و منافقین هستند، یا ممکن است در هر دوره ای هر کسی چند صفت دیگر را داشته جزو این گروه شده یا مثلاً، در عصر ما چند صفت برجسته ی دیگری باعث معرفی این جریان مخرب می شود که ممکن است در دوره های گذشته یا در عصر رسول الله صلی الله علیه و سلم هم این صفات مثلاً آن چنان در میان دارودسته ی منافقین برجسته نبوده است. به همین دلیل رسول الله صلی الله علیه و سلم می فرماید:
– آیَةُ الْمُنَافِقِ ثَلَاثٌ (یا مِنْ عَلَامَاتِ الْمُنَافِقِ ثَلَاث) إِذَا حَدَّثَ کَذَبَ وَإِذَا وَعَدَ أَخْلَفَ وَإِذَا اؤْتُمِنَ خَانَ؛ نشانه ی منافق سه (چیز) است: چون سخن گوید دروغ گوید، و چون وعده نماید خلاف (وعده) کند، و چون امین قرار داده شود خیانت کند.
یا در جای دیگری می فرماید:
– ثَلَاثٌ مَنْ کُنَّ فِیهِ فَهُوَ مُنَافِقٌ وَإِنْ صَامَ وَصَلَّى وَزَعَمَ أَنَّهُ مُسْلِمٌ مَنْ إِذَا حَدَّثَ کَذَبَ وَإِذَا وَعَدَ أَخْلَفَ وَإِذَا اؤْتُمِنَ خَانَ؛ سه (عادت) اگر در کسی باشد پس، آن (فرد) منافق است وگرچه روزه بگیرد و نماز بخواند و گمان کند که همانا او مسلمان است: چون سخن گوید دروغ گوید، و چون وعده نماید خلاف (وعده) کند، و چون به او امانتی داده شود خیانت کند.
– أَرْبَعٌ مَنْ کُنَّ فِیهِ کَانَ مُنَافِقًا وَمَنْ کَانَتْ فِیهِ خَلَّةٌ مِنْهُنَّ کَانَتْ فِیهِ خَلَّةٌ مِنْ نِفَاقٍ حَتَّى یَدَعَهَا إِذَا حَدَّثَ کَذَبَ وَإِذَا وَعَدَ أَخْلَفَ وَإِذَا عَاهَدَ غَدَرَ وَإِذَا خَاصَمَ فَجَرَ.چهار (عادت) اگر در کسی باشد او منافق است و هر کس در او خصلت و عادتی از این (عادت ها) باشد در او خصلتی از نفاق است تا این که آن را ترک کند: چون سخن گوید دروغ گوید، و چون وعده نماید خلاف (وعده) کند، و چون عهدی ببندد غداری و عهدشکنی کند و چون درگیر شود فحاشی کند و فوش و دشنام دهد.
در این دسته از روایات اشکالی وجود ندارد، اما در معنای این ها میان اهل فن اختلاف به وجود آمده است. رأی اکثریت این است که این ها ویژگی ها و صفات نفاق هستند و کسی که این صفات را داشته باشد در این صفات شبیه منافقین می باشد؛ مثلاً ما هر سه صفت را در برادران یوسف مشاهده می کنیم. هم به پدرشان دروغ گفتند، هم به وعده شان وفا نکردند، و هم به اطمینان یعقوب خیانت کردند، اما منافق نشدندو الله تعالی در هیچ جایی آن ها را به عنوان منافق خطاب قرار نمی دهد. خیلی از علمای گذشته هم بسیار می دیدند که این صفات در مسلمانی دیده می شد که هیچ شکی در مسلمان بودنش وجود نداشت. الان هم دیده می شود، ما کسانی را می بینیم که شکی در مسلمان بودن او نداریم، کارنامه ی او همین را ثابت کرده اما همین سه چهار صفت در او وجود دارد.
به همین دلیل، ائمه به این امر رسیده اند که چنانچه کسی با زبان و عمل، صداقت خودش را در مسلمان بودن ثابت کند و ثابت کرده باشد و مرتکب این اعمال شود، در دارودسته ی سکولارزده ها قرار هم نگرفته باشد، نمی توان او را جزو منافقین و سکولارزده ها دانست یا او را منافق دانست و تکفیر کرد بلکه، چنین شخصی مسلمان خطاکار و گناهکاری است. زمانی هم گفته می شود کسی که همان چهار خصلت را داشته باشد «كان مُنافِقاً خَالِصاً»، یعنی به واسطه ی این ویژگی ها و صفات، شدیداً شبیه منافقین می شود، شدیداً خودش را شبیه منافقین کرده است.
(ادامه دارد……)