شَرعِی دُشمَنشُوناسِی (3) عُمُومِی صوُرَتدَه تَن آلِیش وَ اِیچکِی یَشِیرِین کافِرلَر یا مُنافِقلَر وَ سِکوُلارزَدَه لَر بِیلَن مُعامَلَه قِیلِیش رَوِیشِی
مُقَدّمات دَرسلَرِی / بِیشِینچِی دَرس
شَرعِی دُشمَنشُوناسِی (3) عُمُومِی صوُرَتدَه تَن آلِیش وَ اِیچکِی یَشِیرِین کافِرلَر یا مُنافِقلَر وَ سِکوُلارزَدَه لَر بِیلَن مُعامَلَه قِیلِیش رَوِیشِی
(48- قیسم)
مَنَه بُو سِکوُلارزَدَه لَرنِینگ عُمُومِی صِیفَتلَرِینِی جَملَنمَه سِی بُولَدِی، اِیندِی مُنافِقلَر وَ سِکوُلارزَدَه لَر توُدَه سِی مَنَه بُو صِیفَتلَرنِی بَعضِیلَرِیگه اِیگه بُولِیشلَرِی هَم مُومکِین، یَعنِی بَعضِی بِیر کِیمسَه لَردَه آزراق بَعضِیلَرِیدَه اِیسَه کوُپراق بوُلِیشِی مُومکِین. شُو سَبَبلِی اَلله تَعالَی هَم اوُلَرنِی صِیفَتلَرِینِی کِیلتِیرگن پَیتِیدَه “مِنهُم” کَلِیمَه سِیدَن فایدَلَنگن، یَعنِی اوُلَرنِی بَعضِیلَرِی بُو صِیفَتلَرگه اِیگه دِیرلَر.
- وَمِنْهُم مَّن یَلْمِزُکَ فِی الصَّدَقَاتِ
- وَمِنْهُمْ مَنْ عَاهَدَ اللَّهَ لَئِنْ آتَانَا مِنْ فَضْلِهِ لَنَصَّدَّقَنَّ وَلَنَكُونَنَّ مِنَ الصَّالِحِينَ
- وَمِنْهُم مَّن یَقُولُ ائْذَن لِّی وَلاَ تَفْتِنِّی
رَسُول الله صلی الله علیه وَسَلَّمنِی عَصرلَرِینِی بِیر قِیسمِیدَه، بِیز اَیتِیب اوُتگن قُرآندَه مَوجُود مُنافِقلَرنِی تَنِیب آلِیش عَلامَتلَرِیدَن کوُزگه کوُرِینگن اوُچتَه سِی یا توُرتتَه سِی یا اوُندَن کوُپراغِی یا کَمراغِی بار بوُلگن بُولِیشِی مُومکِین؛ مَنَه بُو صِیفَتلَرگه اِیگه بُولگن کِیشِیلَر مُنافِقلَر وَ سِکوُلارزَدَه لَرنِی تُودَه سِیدَگِی کِیمسَه لَردِیر، یاکِی هَر بِیر دَوردَه بِیر کِیشِی مَنَه بُو صِیفَتلَرنِی بِیر نِیچتَه سِیگه اِیگه بُولگن بُولِیشِی مُومکِین، مَثَلاً بِیزنِی دَورِیمِیزدَه مَنَه بُو بوُزغوُنچِی جَرَیاننِی تَنِیب آلِیش اوُچُون باشقَه صِیفَتلَر کوُزگه کوُرِینگن عَلامَتلَردَن حِسابلَنِیشِی وَ باشقَه دَورلَردَه یاکِی رَسُول اَلله صلی الله علیه وَسَلَّمنِی عَصرلَرِیدَه اِیسَه مَنَه بُو عَلامَتلَر مُنافِقلَرنِی کوُزگه تَشلَنگن صِیفَتلَرِیدَن بُولمَسلِیگِی هَم مُومکِین. شوُ سَبَبلِی هَم رَسُول الله صَلّی الله عَلَیهِ وَسَلَّم مَرحَمَت قِیلَدِیلَرکِی:
- آیَةُ الْمُنَافِقِ ثَلَاثٌ (یا مِنْ عَلَامَاتِ الْمُنَافِقِ ثَلَاث) إِذَا حَدَّثَ کَذَبَ وَإِذَا وَعَدَ أَخْلَفَ وَإِذَا اؤْتُمِنَ خَانَ؛ مُنافِقلَرنِی نِشانَه سِی اوُچتَه: اَگر گپِیرسَه یالغان گپِیرَدِی، اَگر وَعدَه بِیرسَه وَعدَه سِیگه خِلاف قِیلَدِی، اَگر اَمانَتچِی قِیلِینسَه خِیانَت قِیلَدِی.
یاکِی باشقَه بِیر اوُرِیندَه مَرحَمَت قِیلَدِیلَرکِی:
- ثَلَاثٌ مَنْ کُنَّ فِیهِ فَهُوَ مُنَافِقٌ وَإِنْ صَامَ وَصَلَّى وَزَعَمَ أَنَّهُ مُسْلِمٌ مَنْ إِذَا حَدَّثَ کَذَبَ وَإِذَا وَعَدَ أَخْلَفَ وَإِذَا اؤْتُمِنَ خَانَ؛ اَگر اوُچ عادَت بِیر کِیشِیدَه مَوجُود بُولسَه، دِیمَک اوُ مُنافِقدِیر، اَگرچِی اوُ رُوزَه توُتسَه وَ نَماز اوُقِیسَه وَ اوُزِینِی مُسُلمان دِیب بِیلسَه هَم: اَگر سُوزلَسَه یالغان سوُزلَیدِی، وَعدَه بِیرسَه وَعدَه سِیگه عَمَل قِیلمَیدِی، اوُنگه اَمانَت تاپشِیرسَه خِیانَت قِیلَدِی.
- أَرْبَعٌ مَنْ کُنَّ فِیهِ کَانَ مُنَافِقًا وَمَنْ کَانَتْ فِیهِ خَلَّةٌ مِنْهُنَّ کَانَتْ فِیهِ خَلَّةٌ مِنْ نِفَاقٍ حَتَّى یَدَعَهَا إِذَا حَدَّثَ کَذَبَ وَإِذَا وَعَدَ أَخْلَفَ وَإِذَا عَاهَدَ غَدَرَ وَإِذَا خَاصَمَ فَجَرَ. اَگر بِیر کِیشِیدَه توُرت عادَت تاپِیلسَه اوُ مُنافِقدِیر، مَنَه بُو خِصلَتلَر تاپِیلگن کِیشِیدَه نِفاق بار، اَگر تَرک قِیلسَگِینَه نِفاق کِیتَدِی: اَگر گپِیرسَه یالغان گپِیرَدِی، وَعدَه بِیرسَه وَعدَه سِیگه عَمَل قِیلمَیدِی، اَگر عَهد- پَیمان توُزسَه عَهدِینِی بُوزَدِی، اَگر جَنجَللَشِیب قالسَه یامان سُوزلَر بِیلَن سوُکَدِی.
مَنَه بُو رِوایَتلَرنِی هِیچ قَیسِی بِیرِیدَه مُشکِیل مَوجُود اِیمَس، اَمّا اوُلَرنِی مَعناسِی بُویِیچَه فَن اَهلِینِی اوُرتَسِیدَه اِیختِلاف وُجُودگه کِیلگن. اوُلَرنِی اَکثَرِیَتِینِی نَظَرِی بُویِیچَه مَنَه بُو نِفاقنِی صِیفَتلَرِی، بِیلگِیلَرِی حِسابلَنَدِی، کِیمکِی مَنَه بُو صِیفَتلَرگه اِیگه بُولَدِیگن بُولسَه مُنافِقلَرگه اوُحشَگن بُولَدِی؛ مَثَلاً مَنَه بُو صِیفَتلَرنِی اوُچتَه سِینِی یُوسُفنِی اَکَه لَرِیدَه کوُرَمِیز. اوُلَر آتَه لَرِیگه یالغان گپِیرِیشَدِی، وَعدَه لَرِیگه وَفا هَم قِیلِیشمَیدِی، هَم یَعقوُبنِی اِیشانچِیگه خِیانَت قِیلِیشَدِی، اَمّا مُنافِق بوُلِیشمَدِی، اَلله تَعالَی اوُلَر هِیچ بِیر اوُرِیندَه مُنافِق دِیب خِطاب قِیلگنِی یُوق. اوُتمِیشدَگِی جُودَه کوُپ اوُلامالَر هَم مَنَه بُو صِیفَتلَرگه اِیگه مُسُلمانلَرنِی کوُپ اوُچرَتِیشگن، مَنَه بُو کِیشِلَرنِی مُسُلمان اِیکَنلِیکلَرِیدَه شُبهَه بوُلمَگن. بِیزلَر هَم حاضِرگِی پَیتدَه مُسُلمان اِیکَنلِیگِیدَه شُبهَه بُولمَگن وَ بُونِی اوُتگن وَقتدَه قِیلگن اِیشلَریی ثابِت قِیلگن اَمّا مَنَه بُو اوُچ- توُرتتَه صِیفَتگه اِیگه کِیشِیلَرگه دوُچ کِیلَمِیز.
شُو سَبَبلِی اَئِمَّه شُو قَرارگه کِیلِیشگنکِی، اَگر بِیر کِیشِی اوُزِینِی تِیلِی،عَمَلِی، صَداقَتِی بِیلَن مُسُلمان اِیکَنلِیگِینِی ثابِت قِیلگن وَ سِکوُلارزَدَه لَر توُدَه سِیگه قوُشِیلمَگن بُولسَه، اوُنِی مُنافِقلَردَن، سِکوُلارزَدَه لَردَن دِیب حِسابلَب بوُلمَیدِی، اوُنِی مُنافِق سَنَب تَکفِیر قِیلِینمَیدِی، بَلکِی بُو شَخص خَطاکار، گوُناهکار مُسُلمان، دِیب حِسابلَنَدِی. اِیندِی مَنَه بُو توُرت خِصلَتگه اِیگه بُولگنلَر خالِص مُنافِقلَردَن حِسابلَنَدِی، دِیگنِی، کِیمکِی مَنَه بُو بِیلگِیلَرگه، صِیفَتلَرگه اِیگه بُولسَه اوُ اوُزِینِی مُنافِقلَرگه قَتتِیق اوُحشَتِیبدِی.
(دوامی بار…….)