Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш
Шайх Абу Хамза хўромий хафизахуллохни аудио тасмасидан ёзиб олинган.
(28- қисм)
Одатда “ижмоъ”ни рўёбга чиқиши нихоятда қийин,тўғрими? Аммо кўриб турганимиздек ибни Мунзир сахобаларни ва барча мусулмонларнинг “дафъул худуд бишшубхат”ни қоидаси хақидаги “ижмоъ” сини келтирган ва айтишича, барча мусулмонлар ва сахобалар мана бу заминада ижмоъга эгадирлар. Термизийга,Байхақийга, Хайсамийга, ибни Можжага, ибни Аби Шайба ва бошқа жуда кўп мухаддислар мана бу заминада бир бобни ижод қилишган ва салафлар хамда умматни ўтган солих кишиларини орасида мана бу “ижмоъ” ни хилофига бир нарса дейилмаган.
Абу Ханифа рохимахуллох ва у кишини асхоблари мана бу қоида бўйича энг қаттиққўл кишилардан хисобланишади ва хаммадан кўра кўпроқ мана бу қоидадан фойдаланишган. Абу Ханифа ва у кишини тарафдорларидан сўнг моликийлар уларни кетидан шофеъийлар мана бу қоидани тарафдорлари хисобланишади, бундан бошқалар хам бор,аммо ахли суннат деб маъруф бўлган фирқаларни орасида мана бу кишилар кўпроқ тарафдорлик қилишган,албатта зохирийлар ва бошқалар хам мана бу қоидага қаршилик қилишмаган.
Рошид Ризо рохимахуллох айтадики: ” муайян шахс устида вужудга келган шубха ва таъвил сабабли,ундаги куфр хадди ва ахкомлари олиб ташланади”. У даръ хадисларини мазмунига ишора қилиб айтадики: ” бизлар худудларни шубха билан олиб ташлашга буюрилганмиз; олиб ташлашга энг муносиб бўлган хад,иртидод ва ислом динидан чиқиш хаддидир.”
Кўрдингизми? Қуйидаги асосий қоидага яна етиб келдик,
«من دخل الإسلام بيقين لم يُـخرج منه إلا بيقين»،
Мусулмон бўлиши ишонч билан собит бўлган киши,шубха ва шак,эхтимол билан ундан чиқарилмайди, балки мавжуд бўлган хар қандай шубхага чанг соламиз ва биродаримизни ё опа-синглимизни иймонини мухофизат қиламиз ва уни ўзимиздан узоқлаштирмаймиз ва қўлимизни биродаримизни қони билан булғамаймиз.
Мана булар ахли қибла иттифоқли назарга эга бўлган шартлар эди,аммо шиъа мазхабида мана бу шартлардан ташқари ,куфр келтириш учун қилинган қасд,ният хам асосий шартлардан хисобланади. Аммо айтишларича: шахсларнинг сўзлари ва рафтори уни химоячиси бўлган эътиқодларга махсусан уларни қасдларини билиб олиш учун,бу ишни албатта ахли фанга,мутахассисларга топширилиши керак. Шундай мутахассислар борки, шахсларни сўзлари ё амалларини ортидаги ва бу шахслар мана бу рафтор ё амални воситасида иртидод бўйича муттахам бўлган қасдни,ниятни билишга қодирдирлар,улар фақат ташхис беришади холос,бунга Хотиб ибни Аби Балтаъани намунаси мисол бўла олади.
Энди, агар айтиб ўтилган мана бу шартлардан бирортаси мавжуд бўлмаса,шахсдан муртад истелохи нафий қилинади ва уни устида хад хам ижро қилинмайди. Аммо, агар шахсда мана бу шартларни барчаси жамланадиган бўлса,бу вақт охирги мархалага тўртинчисига ўтамиз, у хам бўлса такфирни монеъликларидир.
Такфир монеъликлари, иртидод жинояти бўйича муттахам қилинган шахсга нисбатан муносабат билдиришни тўртинчи мархаласи сифатида, иртидод хукмини содир қилиш учун ишлатилади. Тўртинчи мархала бўлмиш такфирни монеъликларини кўриб чиқишлик, шахс учта мархалани “ишонч” билан босиб ўтса ва “ишонч” билан уни жиноятчи экани собит бўлган ва барча такфирни шартларига эга бўлган пайтидагина амалга оширилади.
Монеъ иккита нарсани ўртасини тўсиб қўядиган нарса эканини ва мана бу икки нарсани бир-бирига етишига йўл қўймаслигини ёки бир нарсани чиқишини ё киришини олдини олишини хаммамиз хам яхши биламиз. Либослар сизни баданингизга совуқ етишига тўсқинлик қилади, соябонлар сизни бошингизга ёмғир тушишига монеълик қилади, тўғонлар сувни оқиб кетишига йўл қўймайди, электр симларини устидаги қобиқ сизни ток уришидан сақлайди, мана шунга ўхшаш жуда кўп хилма-хил тўсиқларни биламиз.
(давоми бор…….)