Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш
Шайх Абу Хамза хўромий хафизахуллохни аудио тасмасидан ёзиб олинган.
(38- қисм)
Мана бу холатда, агар шахс уни иртидодгача тортиб олиб борган жинояткорона ишига нисбатан мўътабар жохилликка эга бўладиган бўлса, унинг мана бу мўътабар жохиллиги иртидод жиноятидан покланиши учун бахона,узр бўла олади ва мана шу мўътабар жохиллик шахсни иймонига зарар етишига монеълик қилади ва шахсга қарши хукм содир қилинишига, уни такфир бўлишига тўсиқ бўлади ва шахснинг мана бу мўътабар жохиллиги аллохни шариатининг қайси қисматини ўз ичига олишини хам фарқи йўқ.
Мўътабар жохиллик шариатни хаммасига тўғри келади, махсусан ақидага ўхшаш инсон бошқалардан тақлид қилиб ёки меърос қилиб ололмайдиган қисмида шахс албатта ақидасини тахқиқ қилиш,изланиш,тажриба қилиш, хато, аста-секинлик билан жохилликдан илмга сари харакатланиш оқибатида қўлга киритиши лозим. Жохилликдан илмга ва куфрдан иймонга ,кофирларни жамиятидан исломга томон қилинган харакат, аллохни назаридаги олдинга сари ривожланиш ва орқада қолишни маъносини,мафхумини англатади:
«لِمَنْ شاءَ مِنْكُمْ أَنْيَتَقَدَّمَأَوْيَتَأَخَّرَ».
Мана бу йўлда олдинга ривожланишни таъсирида орқада қолиш ё орқага қайтиш мушаххас бўлади.
Жохилликка узр келтириш борасида ишора қилиниши керак бўлган нуқта, динни усуллар ва фаръий нарсаларга тақсим бўлишидир, баъзи бир кишилар усулларда узр мавжуд эмас,аммо фаръий нарсаларда мавжуд,дейишни қасд қилишади. Аввало мана бундай тақсомотни қуръонда ва сахих суннатда хеч қандай асоси йўқ. Демак, бу борада кўнглингиз хотиржам бўлсин. Ибни Қоййим,ибни Таймия рохимахуллохга ўхшаган олимлар мана бу борада айтишганки: (усул ва фаръий) нарсаларга тақсим бўлишлик сахобаларни асридан кейин пайдо бўлган, бошқа томондан қараганда мана бундай тақсимотга қоил бўлган кишилар,динни энг катта усулларидан бўлган ва динни арконларидан хисобланган намозни фаръий нарсалардан ,деб хисоблашади ва салафлар ихтилоф қилган эътиқодга оид масалаларни хам фаръий нарсалардан хисоблашади. Уларга шуни айтамизки: агар сизларни усуллардан бўлган манзурингиз ақидавий масалалар бўладиган бўлса, динни хаммаси усулдир; чунки бизлар молий ё баданий ибодатларни шаръий эканига эътиқод қилган пайтимиздагина бажара оламиз; амалдан олдин эътиқод бўлиши керак, агар бундай ақида бўлмайдиган бўлса аллохни ибодатлари амални воситаси билан тўғри бўлмайди…. кўрдингизми, мана бу катта кишиларнинг мана бу масалага нисбатан кўз қарашлари бўлади. Демак, динда усул ва фаръий нарсаларга тақсим қилишликни қуръон ва суннатда хеч қандай асоси йўқ .
Мана бу холатда жохилликка узр келтириш мўътабар жохилликни динни бир қисмида эмас,балки динни хаммасида қабул қилишликдан иборат. Ошкор ва аниқ ишлар яъни шариатда аниқ ва ошкор баён қилинган ишлар ёки бошқаларга ошкор ва равшан бўлган ишлар эмас, олдин “шахс учун” ошкор ва равшан бўлган ишлардир. Шунинг учун хам бир мусулмонга ишларни ошкор ва равшан қилиниши керак, мана бу ишларни ошкор ва аниқ қилганимиздан сўнг, шахсни устида хукмни мархалаларни босиб ўтиш орқали содир қиламиз.
Энди, агар мусулмон киши шаръий каналлар орқали ўзини жохиллиги бартараф бўлиши учун харакат қилмаса ёки бирор киши унга ишларни ошкор ва равшан қилиб беришига хам рухсат бермасачи? Мана бу холатда, бундай шахс хеч қандай узрли сабабсиз дарсларга хозир бўлмаган ва бошқалардан орқада қолган шогирдга ўхшайди, уни имтихонлардан ўта олмаслиги хам табиийдир. Мана бу шахсни хеч қандай узри йўқ, чунки унга хамма нарса мухайё эди, аммо “ўзини ихтиёри билан” дарсларга қатнашмаган ва “ўзини ихтиёри билан” ўзини таълимдан, юқори синфга ўтишдан,илгарилашдан махрум қилган. Шу тартибда муртад бўлган ва ўзларини учталик кофирлар (ахли китоб кофирлари,шибхи ахли китоб кофирлари, мушрик ва секуляр кофирлар) жумласига қўшган ва ўзларини улардан деб билган кишилар учун хам узр мавжуд эмас. Чунки жохилликка узр келтириш кофирларга эмас, мусулмонларга тегишли нарса, кофирларга эмас фақат мусулмонларга тегишли имтиёздир. Мана бу холатда агар мусулмон киши шундай мўътабар жохилликка эга бўлса,шу мўътабар жохиллиги уни такфир бўлишига монеълик қила олади ва хукм уни устидан олиб ташланади.
(давоми бор…….)