Дарсхойи муқаддамотий/ дарси аввал: дин чист? Секуляристхо аз мо чи дини мехоханд?
(8- қисмат)
Барои ровшан шудани харчи бештари ин матлаб, бехтар аст нигохи ба оёти қуръон биндозем:
Дин бо маънойи аввал ва дувум: (хокимият ва итоат кардан)
Аллох мутаол мефармояд:
وَمَا أُمِرُوا إِلَّا لِیَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ حُنَفَاء وَیُقِیمُوا الصَّلَاهَ وَیُؤْتُوا الزَّکَاهَ وَذَلِکَ دِینُ الْقَیِّمَهِ (بینه/۵)
дар холики жуз ин бадишон дастур дода нашуда аст магар бар инки мухлисона ва хақгероёна аллохро ибодат кунанд ва танхо шариати уро дини (худ) бидонанд, ва намозро барпо доранд, ва закотро бипардозанд. Дини дуруст ва арзишманд ин аст ва бас.
Дар ин оя ва оёти мушобех, каламайи дин ба маънойи қудрати бартар, фармонбурдорий аз султайи у ва дар нихоят пазириши итоат ва бандагий дар муқобили он ба кор рафта аст; ва мурод аз холис кардани дин барои худовандики дар оёт ба он ишора шуда ин астки инсон таслими хокимият, фармонравоий ва дастури ғейри худо нашавад, ва итоат ва бандагийи худро он чунон барои худо холис намоядки жуз у касиро ибодат накунад ва харгиз аз ғейри аллох пейравий накунад.
Дин бо маънойи севум: ( ек низоми фикрий ва илмий, яъни қавонин ва ахком)
Аллох мутаол мефармояд:
إِنِ الْحُکْمُ إِلاَّ لِلّهِ أَمَرَ أَلاَّ تَعْبُدُواْ إِلاَّ إِیَّاهُ ذَلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ (یوسف/۴۰)
Хукм аз он аллох аст ва бас. Аллох дастур дода астки жуз уро ибодат накунид. Ин аст дини рост ва собит.
کَذَلِکَ کِدْنَا لِیُوسُفَ مَا کَانَ لِیَأْخُذَ أَخَاهُ فِی دِینِ الْمَلِکِ (یوسف/۷۶)
мо ингуна барои Юсуф чорасозий кардем. Чироки Юсуф тибқи қонуни шохи миср наметавонист бародаришро бигирад.
Ё дар жойи дигари мефармояд:
أَمْ لَهُمْ شُرَكَاءُ شَرَعُوا لَهُمْ مِنَ الدِّينِ مَا لَمْ يَأْذَنْ بِهِ اللَّهُ ۚ (شوری/۲۱)
Шояд онон шурокойи дорандки барои ишон қавонини аз диниро падид оварандки худо бидон ижоза надода аст ( ва аз он бехабар аст?)
Ё аллох таоло ба росулуллох саллаллоху алайхи васаллам мефармоядки ба секуляристхо ( мушрикин ё ахзоби) макка бигуяд:
لَکُمْ دِینُکُمْ وَلِیَ دِینِ (کافرون/۶)
Дини шумо барои худитон ва дини ман барои худам!
Вожайи “дин” дар ин оёт яъни қонун, худуд, шариат, тариқат ва ек низоми фикрий ва амалийки инсон худишро нисбат ба ижройи он муқайяд ва мулзам медонад. Пай агар инсон аз султа, давлат ва хукумати пейравий кунадки мужрийи қавонини дини аллох аст, вориди дини аллох шуда аст; аммо агар он султа бар асоси қавонини сохта шуда тавассути башар бошад, бетардид инсон дохили “дини” сохта шуда тавассути башар ё секуляризм шуда аст. Хулосайи калом инки харгох инсон, қудратиро болотарин маржаъ ва нез мофовқи худиш фарз кунад ва хукмишро мутлақан лозимул ижро бидонад ва ба мужиби он аз рох ва равишики барояш таъйин мешавад пейравий кунад, бидуни шак дохили “дини” хамон шахс ва маржаъ шуда аст.
(идома дорад…….)