اصلی شریعت.

اصلی شریعت.

طاغوُتگه کُفر کِیلتیریب  اَلله گه  اِیمان کیلتیریش یاکی اوُشه ” لا اله الا الله” بوتون بَشَرِیَت دَوامِیده گی دینی اِسلامنینگ  ثابِت،اَصل قراری و رِیجَه سی  هَمده  عُمُومِی یُولی  بُولیب، اِسلام  دِینی  طلب قیلگن رُوحنِی و پَیغَمبَرلرنینگ بَرچَه سینی  رِساله تینی  تشکیل قیله دی. مَنه بُو عُمُومِی قرار بُوییچه پَیغَمبَرلرنی هِیچ  قیسینیسی  اِحتِلاف  قیلیشمگن. لیکی اِنسانلرنینگ  مِنطقه سیگه  مُناسِب  رَویشده  یا اِلاهی حِیکمَتلرگه بِناأَن، آدَملر  طاغوتگه  کُفر کیلتیرگندَن سُونگ قیلیشلری  لازِم بُولگن   جُزعِی عِبادَت  اِیشلریده و عَمَلّرنی  بیر قیسملریده  بیر-بیرلریدَن فرقی  بُولگن  حالاص. مَنه بُولرنی  شَریعَتده گی  فرقلری دیب ناملنگن. یَهُود و نَصارالرنی دینی اوُزگه رگن  دیگن وَقتیمیزده، اَصلیده  اوُلرنی دینی هَم اَنه اوُشَه دینی اِسلامدیر، اَمّا اوُلرنی شَریعَتی فرق  قیله دی. حاضِرگی کوُنده اِیسه اولر اوزگه رتیریلگن، اَصلی مَنظوُر مَنه شو بُوله دی.

Аслий шариат.

Аслий шариат.

Тоғутга куфр келтириб аллохга иймон келтириш ёки ўша “ла илаха иллаллох” бутун башарият тарихи давомидаги дини исломнинг собит, асл қарори ва режаси хамда умумий йўли  бўлиб, ислом дини талаб қилган рухни  ва пайғамбарларнинг  барчасини рисолатини ташкил қилади. Мана бу умумий қарор бўйича пайғамбарларни хеч қайсиниси ихтилоф қилишмаган. Лекин инсонларнинг минтақасига муносиб равишда ё илохий хикматларга биноан, одамлар тоғутга куфр келтиргандан сўнг қилишлари лозим бўлган жузъий ибодат ишларида ва амалларни бир қисмларида бир-бирларидан фарқи бўлган холос. Мана буларни шариатдаги фарқлар деб номланган. Яхуд ва насороларни дини ўзгарган деган вақтимизда ,аслида уларни дини хам ана ўша дини исломдир, аммо уларни шариати фарқ қилади. Хозирги кунда эса улар ўзгартирилган, асли манзур мана шу бўлади.  

اصل دین اسلام در طول تاریخ بشریت

اصل دین اسلام در طول تاریخ بشریت

کفر به طاغوت و ایمان به الله یا همان «لا اله الا الله» طرح و نقشه ای ثابت، اصل دین اسلام در طول تاریخ بشریت و خطوط کلی بوده که روح مطلب دین اسلام و رسالت همه ی پیامبران را تشکیل داده، و هیچ پیامبری با دیگری در این طرح کلی اختلاف نداشته است، اما متناسب با وسعتی که انسانها داشته اند یا طبق حکمتالهی، امورعبادی جزئی و فروع عملی که مردم بایستی بعد از کفر به طاغوت انجام میدادند با همدیگر در مواردی فرق داشته؛ یعنی مال پیامبری با پیامبر دیگر فرق داشته که از آن به اختلاف در شرایع یا اختلاف در شریعتها یاد شده است. وقتی می گوییم یهود و نصارا، این ها شریعت های منحرفی از اسلام هستند و دین آن ها همان دین اسلام است اما، شریعت های آنان با هم فرق دارد و الان منحرف شده اند منظور همین است.

بَحث قیلگن پَیتیمیزده مَنه بو آغزی یامان نَجدیلر بیلن نیمه قیلیلیک؟

اگر نَجدیَتگه ایرگه شوچیلرنی اَثَرلرینی قَه رَب چیقسَنگیز- اولرنینگ سَلطنتگه یا جهادگه تیگیشلی بولدیمی فرقی یوق- اوزلرینی مخالفلریگه قَرشی اویاتسیز، حَقارَتگه باءِث بولدیگن  سوزلرنی ایشله تیشه یاتگنینی کوره میز. حَتّی اوزلرینی مُخالفلری نَجدی بولگن تقدیرده هم اولرنی شَخصیه تینی تیرار قیلیب، توحمت قیلیب کیتیشه دی. مین بولرنی آلدیده نیمه دیییشیمنی هم بیلمی قالدیم. اگر اولر بیر سکولار بولگنیده نیمه قیلیشنی یَحشی بیلردیم. بَحث قیلگن پَیتیمیزده مَنه بو آغزی یامان نَجدیلر بیلن نیمه قیلیلیک؟

 ج: بو حقیده ابن تیمیه نی نِحایتده عاجاییب سوزلری بار و او کیشی ایتدیکی:

فَإِنَّ الرَّدَّ بِمُجَرَّدِ الشَّتْمِ وَالتَّهْوِيلِ لَا يَعْجِزُ عَنْهُ أَحَدٌ.

باشقه لرگه حَقارت، اویاتسیز، آغیزگه آلیب بولمیدیگن یامان سوزلرنی قَیتریشدَن آدَم ناتوان بولیب قالمیدی و همّه نی  بو ایشنی قیلیشگه امکانیاتی بار.

ادامه خواندن بَحث قیلگن پَیتیمیزده مَنه بو آغزی یامان نَجدیلر بیلن نیمه قیلیلیک؟

Бахс қилган пайтимизда мана бу оғзи ёмон наждийларни нима қилайлик?

Агар наждиятга эргашувчиларни асарларини қараб чиқсангиз – уларнинг  салтанатга ё жиходга тегишли бўладими фарқи йўқ-  ўзларини мухолифларига қарши уятсиз , хақоратга боис бўладиган сўзларни ишлатишаётганини кўрамиз. Хатто ўзларини мухолифлари наждий бўлган тақдирда хам уларнинг  шахсиятини терор қилиб, тухмат қилиб кетишади. Мен буларни олдида нима дейишимни хам билмай қолдим. Агар улар бир секуляр бўлганда нима қилишни яхши билардим. Бахс қилган пайтимизда мана бу оғзи ёмон наждийларни  нима қилайлик?

Ж: бу хақида ибни Таймияни нихоятда ажойиб сўзлари бор ва у киши айтадики:

 فَإِنَّ الرَّدَّ بِمُجَرَّدِ الشَّتْمِ وَالتَّهْوِيلِ لَا يَعْجِزُ عَنْهُ أَحَدٌ.

(Бошқаларга хақорат,уятсиз ,оғизга олиб бўлмайдиган ёмон сўзларни қайтаришдан одам нотавон бўлиб қолмайди ва хаммани  бу ишни қилишга имконияти бор.)

وَالْإِنْسَانُ لَوْ أَنَّهُ يُنَاظِرُ الْمُشْرِكِينَ وَأَهْلَ الْكِتَابِ: لَكَانَ عَلَيْهِ أَنْ يَذْكُرَ مِنْ الْحُجَّةِ مَا يُبَيِّنُ بِهِ الْحَقَّ الَّذِي مَعَهُ وَالْبَاطِلَ الَّذِي مَعَهُمْ.[1]

Инсон мушрик ва ахли китоб билан мунозара қилаётган пайтида қуйидаги равишни қўллаши лозим: унга далилларни очиқ баён қилсин, яъни ўзини  олдидаги хақлар ва уларнинг  олдидаги ботилни хам равшан кўрсатиб берсин.

Мана бу аллох таоло томонидан буюрилган мўъмин кишини сўзлашув равишидир:

 ادْعُ إِلَىٰ سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ ۖ وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ ۚ  (نحل/125)

(эй Мухаммад), парвардигорингизнинг йўли –динига донолик –хикмат ва чиройли панд-насихат билан даъват қилинг! Улар билан энг гўзал йўлда мужодала-мунозара  қилинг!

Шундай экан мусулмонлар билан бўладиган исломий равишдаги  шаръий  сўзлашув, баён қилиш ва хақни етказиш маслахат ва насихат қолибида бўлиши, хақорат қилиш ва бошқа сиз зикр қилган хуник одатлардан жуда катта фарқ қилади. Шуни яхши билишимиз керакки , бизларни вазифамиз исломий равишга кўра етказиш , далилларни баён қилишдир, ва  мусулмонлар билан бўладиган  бу сўзлашувни  хам ўзига яраша чегараси бор, баъзи жойларда уни тўхтатиб ташлаб кетиш жоиз бўлади.

Росулуллох саллаллоху алайхи васаллам мархамат қиладиларки:

  أَنا زَعِيمٌ ببَيتٍ في ربَضِ الجنَّةِ لِمَنْ تَرَكَ المِرَاءَ وَإِنْ كَانَ مُحِقًّا،

 Ўзи хақ бўлиб туриб хусумат ва жанжални ташлаб кетган киши учун мен жаннатнинг пастки табақаларидан бир уйни замонатини бераман.

 وَببيتٍ في وَسَطِ الجنَّةِ لِمَنْ تَرَكَ الكَذِبَ وإِن كَانَ مازِحًا،

Агарчи хазил тарзида бўладиган бўлса хам, ёлғонни тарк қилган киши учун жаннатни ўртасидан бир уйни замонатини бераман,

وَببيتٍ في أعلَى الجَنَّةِ لِمَن حَسُنَ خُلُقُهُ [2]

Ва ўзини ахлоқини, рафторини тўғрилаган киши учун жаннатни энг юқори табақаларидан бир уйни замонатини бераман.

Шундай бўлгач пайғамбаримиз замонатини берган муомалага кириб, амал қилинглар.

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ الجَنَّة وَمَا قَرَّبَ إِلَيْهَا مِنْ قَوْلٍ وَعَمَلٍ، وَأَعُوذُ بِكَ مَنَ النَّارِ وَمَا قَرَّبَ إِلَيْهَا مِنْ قَوْلٍ وَعَمَلٍ.


[1] ابن تیمیه . مجموع الفتاوى  (4/186-187)

[2] صحيح أبي داود 4800 / صحيح الترغيب والترهيب  3 / 6 

با این نجدی های بد دهن در هنگام بحث چکار کنیم

  1. اگر آثار پیروان نجدیت را نگاه کرده باشی – چه درباری یا جهادی آن –  می بینیم که در برابر مخالفین از کلمات زشت و توهین آمیز استفاده می کنند. حتی از تهمت زدن و ترور شخصیتی مسلمین مخالف خود حتی اگر نجدی باشد هم پروائی ندارند. من که کم آورده ام. اگر یک سکولار بودند می دانستم چکار کنم. با این نجدی های بد دهن در هنگام بحث چکار کنیم؟

ج: ابن تیمیه سخن جالبی دارد و می گوید:  فَإِنَّ الرَّدَّ بِمُجَرَّدِ الشَّتْمِ وَالتَّهْوِيلِ لَا يَعْجِزُ عَنْهُ أَحَدٌ. (کسی از پاسخ دادن دیگران با توهین و فحاشی و بد دهنی ناتوان نیست و همه می توانند انجامش دهند) وَالْإِنْسَانُ لَوْ أَنَّهُ يُنَاظِرُ الْمُشْرِكِينَ وَأَهْلَ الْكِتَابِ: لَكَانَ عَلَيْهِ أَنْ يَذْكُرَ مِنْ الْحُجَّةِ مَا يُبَيِّنُ بِهِ الْحَقَّ الَّذِي مَعَهُ وَالْبَاطِلَ الَّذِي مَعَهُمْ.[1] و انسان زمانی که با مشرکین و اهل کتاب مناظره می کند: لازم است دلایلی را بیان کند که حقی که نزد او هست و باطلی که نزد آنهاست را روشن کند.

ادامه خواندن با این نجدی های بد دهن در هنگام بحث چکار کنیم

قدرتلی شریعت.

قدرتلی شریعت.

رَسُول الله صلی الله علیه وسلم  تامانیدَن کیلتیریلگن آخِرگی شَریعَت  اوُندَن  آلدینگی شَریعَتلرگه  اوُحشَش اِنسانلر طرَفیدن  اوُزگه رتیریب  ته شله نیشینی  اِمکانی یُوق. آخِرگی شَریعَتِ بُولگن دِینی اِسلامنی هَم کامِل بُولگه نلیگی  و اونی  الله تامانیدَن  مُحافِظت  قیلینیشی  اِعلان  قیلینگه چ، اونی  اوزگه رتیریش  یا نابُود قیلیشنی  هَم اِمکانی  قالمَیدی. بیز قِیامت  کونیگه چه  دِینّی  هَر 4 مَعنا و مَفهُومی  بُوییچه عَیب و نُوقصَانسیز کامِل نَقش  اوُینَش  قابیلیه تیگه  اِیگه  بَولگن  دین اِحتیاریمیزده  باردیر، یَعنی بو دین اوزینی قوُل آستیده گیلرنی  اِطاعَتینی جَلب  قیله  آله دیگن  دَرَجَه دَگی  حُوکوُمَتی و قانونی قدرَتگه هَم اِیگه بوُلیشگه قادِر و هَم اِحتیاریده گی  قدرَت و قانوُنّی کوچی  بیلن  جَزالش و مُکافات بیریش  سِیستیمَسینی  هَم اِجرا قیله آله دی.

Қудратли шариат.

Қудратли шариат.

Росулуллох саллаллоху алайхи васаллам томонидан келтирилган охирги шариат ундан олдинги шариатларга ўхшаш инсонлар тарафидан ўзгартириб ташлашни имкони йўқ.  Охирги шариат бўлган дини исломни  хам комил бўлганлиги ва уни аллох томонидан мухофизат қилиниши эълон қилингач, уни ўзгартириш ё нобуд қилишни хам имкони қолмайди.  Биз қиёмат кунигача динни хар 4 маъно ва мафхуми бўйича айб ва нўқсонсиз комил нақш ўйнаш қобилиятига эга бўлган дин ихтиёримизда бордир, яъни бу дин  ўзини қўл остидагиларни итоатини жалб қила оладиган даражадаги хукуматий ва қонуний қудратга хам эга бўлишга қодир ва хам  ихтиёридаги қудрат ва қонунни кучи билан жазолаш  ва мукофот бериш  системасини хам ижро қила олади.

کامل شریعت.

کامل شریعت.

بَرچه  پَیغَمبَرلرنینگ  دَعوَتی  بِیتته  اَساسگه  بِیناأَن  بُولگن، فقط تورلی-هیل شَریعَتلر  آرقه لی کیلگن حالاص. قرآنّی هَمّه  جاییده  دِینی اِسلام و اوُنی اوُصُولّری  حَقیده گی  سُوزلرنینگ  اَساسی، عُمُومی  صُورَتده  طاغُوتگه  کُفر  کیلتیریب و الله گه  اِیمان کیلتیریش  هَمده اَنبیالرنینگ بیر-بیرلرینی تصدیقلشلری  حَقیده گی  سُوزلردَن عِبارَت.

  مُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ الْكِتَابِ وَمُهَيْمِنًا عَلَيْهِ (مائده/۴۸)،

اوُزیدَن آلدینگی  کِتاب (لرنی) تصدیقله گوچی  اوُ (کتابلر) اوستیده گُواه بُولگن،

لیکِن صُحبَتنینگ اَساسی دِینّینگ  جُزعِی  قیسمَتلری  یَعنی شَریعَتلر حَقیده  بُولگن  پَیتیده  اِیسه، سُوز اولرنینگ سانلری،اوزگه رتیریش، تفسیر، نُصحَه سی  بارَسیده بُوله دی.

لِكُلٍّ جَعَلْنَا مِنْكُمْ شِرْعَةً وَمِنْهَاجًا (مائده/۴۸).

مَنه بُو یُول  شو حالیده تا وَقتیکی  اوُزینی تکامولگه  ییتگن  نُقته سیگه  یِیتیب  بارگونیچه  دَوام  اِیته دی، و الله تعالی شَریعَتنینگ مَنه  بو بُولیمینی  تکامولگه  ییتیشینی  دِینی اِسلامنینگ  شَریعَتینی  کامل بُولیشی قالیبیده بَیان  قیلیب بیریَپتی، او ذات مَرحَمَت قیله دی:

الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا … (مائده/5-۳)،

بوگون سیزلرگه  دینینگیزنی کامل قیلدیم، نِعمَتلریمنی  بِینوُقصان، توُکیس قیلیب بیردیم و سیزلر اوچون ( فقط) اِسلامنی دین قیلیب ته نله دیم. مَنه بو ییرده  شَریعَتنی  قیسمَتی کامل بوله دی.

Комил шариат.

Комил шариат.

Барча пайғамбарларнинг  даъвати битта асосга биноан бўлган, фақат турли-хил шариатлар орқали келган холос . Қуръонни хамма жойида дини ислом ва уни усуллари хақидаги сўзларнинг  асоси, умумий суратда тоғутга куфр келтириб ва аллохга иймон келтириш хамда анбиёларнинг бир-бирларини тасдиқлашлари хақидаги сўзлардан иборат.

 مُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ الْكِتَابِ وَمُهَيْمِنًا عَلَيْهِ (مائده/۴۸)،

Ўзидан олдинги китоб (ларни)  тасдиқлагувчи у ( китоблар) устида гувох бўлган

Лекин сухбатни асоси диннинг жузъий қисматлари яъни шариатлар хақида бўлган пайтида эса, сўз уларнинг сонлари, ўзгартириш, тафсир,нусхаси борасида бўлади.

 لِكُلٍّ جَعَلْنَا مِنْكُمْ شِرْعَةً وَمِنْهَاجًا (مائده/۴۸).

Мана бу йўл шу холида  то вақтики ўзини такомулга етган нуқтасига етиб боргунича давом этади, ва аллох таоло шариатнинг мана бу бўлимини такомулга етишини дини исломнинг шариатини комил бўлиши қолибида баён қилиб беряпти, у зот мархамат қилади:

 الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا … (مائده/5-۳)،

Бугун сизларга динингизни комил қилдим, неъматларимни бенуқсон,тўкис қилиб бердим ва сизлар учун ( фақат) исломни дин қилиб танладим. Мана бу ерда шариатни қисмати комил бўлади.