ابتدايي درسونه/ لومړی درس: دین څه شی دی؟ سیکولران زموږ څخه کوم دین غواړي؟ (۱۲)
په هر حالت کې، د انسان “دین” د انسان جوړ شوی دی، او انسان د ځینو رواني او ټولنیزو اړتیاو له امله د ځینو باورونو پیروي کولو ته اړ شوی، لکه په جادو ځواک باور یا د خدای تولید، جنت، دوزخ، او خیالي ډونډون، یا د قوانینو تولید ستاسو د ورځني ژوند اداره کول.
د انسانانو لخوا جوړ شوي “دین” پیروان په قرآني ادب کې یوازې د “مشرکانو یا ګوندونو” احزاب»په نوم نومول شوي.
يعنې په هر ځای کې د “ګوندونو”«احزاب» يا “مشرکانو” او “الزين اشرکوا” کلمې.
یوازې په قرآن کې کارول شوی، دا د اهل کتابو کفارو یا د کتاب د تخلص خلکو ته اشاره نه کوي، مګر د فقهاوو په منځ کې دوی د “مشرک” په نوم پیژندل شوي.
البته بايد يادونه وشي چې ځينو فقهاوو د سيکولرانو لپاره د مشرکانو اصطلاح کارولې ده چې د کتاب خلک نه دي، خو په مقابل کې يې په کتاب کې د مشرکانو اصطلاح هم کارول شوې ده، چې هغه د “لغوي” دا “لفظي” وه نه “شرعي”.
“مشرکانو یا ګوندونه احزاب” په حقیقت کې هغه څوک دي چې په “ښکاره او ښکاره” اعتراف کوي چې دوی خپل قوانین د آسماني قوانینو څخه نه دي اخیستي، بلکې د خدای، غیب نړۍ، جنت، دوزخ، انسانیت او د نړۍ په اړه خپل فکرونه، نظریات او فکرونه دي. دوی د قانون حاکمیت او له نورو سره د خپلو اړیکو مقررات او شاوخوا چاپیریال فوق العاده ګڼي، او دوی د الهي قوانینو او فرمانونو څخه هیڅ پیروي نه کوي؛ او د خپلو مادي او معنوي طبقو د ګټو د خوندي کولو په خاطر حتی د آسماني شریعت د احکامو او پلانونو په بشپړه توګه له منلو څخه چې په هغه کې ډیری انساني افکار داخل شوي او تقریباً تحریف شوي او د انساني افکارو په نسبت له الفاظو او پیغامونو سره مشابهت لري. الهي، دوی هم ترې ډډه کوي.
دا ډول خلک په خپلو ټولنیزو اړیکو کې د کورنۍ اړیکو په شمول، د ښځو، ماشومانو، لویانو په اړه د دوی نظر، د زده کړې او تدریس طریقه، اقتصاد، اقتصادي او سوداګریزې اړیکې، یو له بل سره او داسې نور، د توهین مذهب او د مختلفو ډولونو عبادتونه، یا دهري. او د ملحد کیدل او په ډله کې دننه د انسان د ژوند اړوند نور مسایل او ټول سیاسي، کلتوري، ټولنیز، اقتصادي او …
له نورو ټولنو سره يې هغه قوانين او مقررات تعقيب کړل چې په خپله يې جوړ کړي وو او په خپل ځان کې يې د ډېرو پرمختللو او پرمختللو افکارو او فکري پرمختګونو پيروي کوله چې يا يې له خپلو نيکونو ترلاسه کړي وو او يا يې پخپله د خپلو غوښتنو او غوښتنو پر بنسټ جوړ کړي وو. له دغو مختلفو سیکولر ګوندونو څخه هیڅ یو هم نه په تیرو وختونو کې، په اوسني وخت کې او نه هم په راتلونکي کې ویلي دي او نه به وایې چې موږ دا قوانین د الله تعالی څخه اخیستي دي او یو له آسماني قوانینو څخه دي، بلکې دوی په ښکاره ویلي چې موږ یې هیڅ نه منو. د آسماني شریعتونو قوانین زموږ د خپل پیدا شوي قوانینو پر ځای.
له همدې امله يې پر دې سربېره چې د ژوند په چارو کې يې د خداى له احکامو او احکامو انکار کاوه، هغوى يې لومړني خرافات، پخوانۍ او لرغونې کيسې، د ټولنې د ټيټ او وروسته پاتې خلکو فرمانونه، جادو او داسې نور ګڼل. او په خپلو لاسونو جوړ شوي قوانین یې تعقیب کړل، کوم چې د پرمختګ نښه ګڼل کیده. دا یوه ثابته طریقه ده چې موږ د بشریت په ټول تاریخ کې په قرآن کې لیدلې ده، او د ګوندونو احزاب یا “مشرکانو” یا سیکولرانو په تاریخ کې له قریشو څخه تر اوسه پورې.