Дарсхойи муқаддамотий / дарси панжум : Душманшиносийи шаръий ( 4) шиносоийи муртад дар адабиёти шаръий ва чигунагийи бархурд бо мутаддин ва жибхайи муртаддин

Дарсхойи муқаддамотий / дарси панжум : Душманшиносийи шаръий ( 4) шиносоийи муртад дар адабиёти шаръий ва чигунагийи бархурд бо мутаддин ва жибхайи муртаддин

Пиёда шуда аз навори совтийи шайх мужохид :  Абу Хамза мухожир хўромий.

(36– қисмат)

Ибни Таймия рохимахуллох хам мегуяд : бидъати хавориж ба хотири бадфахмишон аз қуръон буд ва қасди муъориза бо онро надоштанд ва чизиро аз он фахм мекардандки бар он далолат намекард ва гумон доштанд он мужиби такфир кардани касони астки муртакиби гунох мешуданд. Дидид ,ингуна ибни Таймия рохимахуллох дар мовриди хавориж мегуядки корхои онхо нишонаи бадфахми онон аз қуръон буд ва қасди муъориза ва душмани бо қуръонро надоштанд ва чизиро аз он фахм мекардандки хиёл мекарданд бо ин фахми худ ,касики дучори ин гунох шуда кофар шуда аст. Таъвили онхо чанин буд ,истиноди онхо ба оёт ва ривоёт чанин буд. Пас ба хотири таъвилоти иштибохишон каси онхоро такфир накарда аст.

Хуб ,холо ,дар он замонхои ибтидоий садри ислом хамон замоники хукумати исломий вужуд дошт, ин жараёноти инхирофий дар хамон хад мемонданд ва наметавонистанд ба жараёни ғолиб табдил шаванд. Аммо ,замоники хукумати исломий ба равиши росулуллох саллаллоху алайхи васаллам аз бейн рафт ва замоники шўройи улил амр , ба унвони танхо маржаъи вахдат бахш аз бейн рафт. Танхо маржаъи вахдат бахш дидгоххои мухталиф ,бар асари инхидоми хукумати исломий аз бейн рафт ва дигар маржаъи набудки мусалмонон ба он мурожаъа кунанд ва хар каси худишро бар хақ надонад балки , он маржаъ раъйи охарро бо ижмоики дошт содир мекард. Вақтики ин маржаъ аз бейн меравад ба вужуд омадани ихтилофи нопасанд ва ба дунболи он фирқа сози ва мазхабгаройи воқеияти ижтиноб нопазир  шуда аст. Хамма дар тули торих шохиди он хастем ва наметавон ин воқеияти ошкорро нодида гирифт.

Хаммаи мазхабсозихо ,фирқасозихо ва гурухсозихо хамма ба далили инхидоми он маржаъи модар ва ба далили инхидоми уммати вохидаики аз шўро ба вужуд омада буд ва ижмоъи вохидики ироя медод ,хаммаи инхо ба ин далил ба вужуд омаданд ва то замоники ин маржаъ дубора барнагардад вужуди ин мазхабсозихо ,фирқагиройихо ва гуруххои мухталиф ва ижтиходоти мухталифки бар асоси таъвилоти мухталиф ба вужуд омаданд ижтиноб нопазир аст ва каси наметавонад аз он фарор кунад хамчунонки дар тули торих вужуд доштанд.

Замоники муслимин дучори чанин мусибати шуданд ва хукумати исломий худишонро аз даст доданд, хамин жараёнот худ ба худ дар аксари жавомеъ ба жараёни хоким табдил шуданд, табдил шудан ба мазхаб. Илова бар инхо мунофиқин ва секулярзадахо хам шуруъ карданд ба фирқасози ва жамъ кардани иддаи аз муслимин ба дўври худишон. Дар гузашта онхо фирқахои мухталифиро тўлид карданд алъон хам хамин секулярзадахо барои худишон тахти унвони тафосир ва ахзоби мухталиф ба хамин фирқасози ва жамъ кардани иддаи аз муслимин ба дўври худишон идома медиханд. Алъон исми худишонро хизб гузоштанд.

Ба хамин рохати ва танхо ба далили аз даст рафтани хукумати исломий ва шўро ,бозори ижтиходот ва таъвилоти рост ва дуруғ аз чанд қарни гузашта то кунун дар бисёри аз сарзаминхойи мухталифи исломий ва сарзаминхои мусалмоннишин доғ ва гарм шуда аст. Дар инжо дигар ихтилоф хоким нест балки ,тафарруқ ба вужуд омада аст.Умри ихтилоф кутох аст, самарашро медихад ва дар хамон шўро дафн мешавад. Аммо тафарруқ метавонад қарнхо тул бикашад ва фожеъа ба бор биёварад. Ин хамон тафарруқи астки хаммаи мо шохиди он хастем ва то замони ташкили шўройи улил амр ва ижоди уммати вохиди аз ин шўро ва хуружи ижмоъи вохид аз ин уммат,ин тафарруқ ба зиндаги нангин ва фожеъабори худиш идома медихад.

Замоники дар асри сахобаи гером розиаллоху анху таъвилоти ғалат дар хадди тахлил ва тахрим вужуд дошта оё дар асри хозир чанин чизи баъид аст? Ғейри мумкин аст шогирдони росулуллох саллаллоху алайхи васаллам дучори чанин иштибохоти шуда бошанд аммо , шогирдони асотиди мо ва шогирдони мо дучори чанин иштибохоти нашаванд. Ин интизор иштибох аст, ин интизор тўвхин ба росулуллох саллаллоху алайхи васаллам  аст ва бузург ангуштан асотиди мо ва шогирдони мо ва худи мост. Ин ғурур ,такаббур ва истикбор аст.Пас ,ғейри мумкин астки баъди аз асри росулуллох саллаллоху алайхи васаллам то кунун ва то рузи қиёмат хам афроди дучори чанин иштибохоти нашаванд. Бахусус хам акнунки бо инхидоми шўрои улил амр ва ба хукми зарурат,уламо мажбур ба ижтиходоти фардий шуданд ва ижтиходоти фардий жойи ижтиходоти жамъий ва шўроро гирифта аст. Ижтиходоти фардийки уламо мажбур ба он шуданд жойи чи чизиро гирифта?Жойи ижтиходоти жамъий ва шўроро гирифта аст:

:«وَلْتَكُن مِّنكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ ۚ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ* وَلَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ تَفَرَّقُوا وَاخْتَلَفُوا مِن بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ الْبَيِّنَاتُ ۚ وَأُولَئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ»  (آل‌عمران/۱۰۵-۱۰۴)، 

Дар инжо он мақомики шойистагийи амр ба маъруф ва нахи аз манкарро дорад ” уммат ” аст. Бародарон ва хохарони мутарамам,гуш бидихид

«وَلْتَكُن مِّنكُمْ أُمَّةٌ»

Он маржаъ уммат аст

«يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ»

Гуфта уммати бояд дар миёни шумо вужуд дошта бошад.Он маржаъики шойистаги амр ба маъруф ва нахи аз мункарро дорад уммат астки вужуди уммат хам ба вужуди “шўро ” бастаги дорад, ва коноли хамин шўро ек раъйи вохид ба унвони ” ижмоъ ” ба касоники қасди амр ба маъруф ва нахи аз мункарро доранд ироя мешавад.

(идома дорад…….)

Дарсхойи муқаддамотий / дарси панжум : Душманшиносийи шаръий ( 4) шиносоийи муртад дар адабиёти шаръий ва чигунагийи бархурд бо мутаддин ва жибхайи муртаддин.

Дарсхойи муқаддамотий / дарси панжум : Душманшиносийи шаръий ( 4) шиносоийи муртад дар адабиёти шаръий ва чигунагийи бархурд бо мутаддин ва жибхайи муртаддин.

Пиёда шуда аз навори совтийи шайх мужохид :  Абу Хамза мухожир хўромий.

(35-қисмат)

Пас замоники аллох таоло мегуяд

«وَلاَ یَزَالُونَ مُخْتَلِفِینَ»

Ва хаммаи инсонхоро уммати вохидий накарда метавонем бигуем ихтилоф ,чизи астки наметавон аз он фарор кард ва муслимин ,замоники аз ин ихтилоф дар холати калониш абур мекунанд соири инсонхо наметавонанд  ва дар миёни хаммаи инсонхо боз ихтилоф хаст ва наметавон фарор кард аммо ,замоники муслимин аз ин ихтилофи бузург ( куфр ва иймон ) абур мекунанд ва аз тариқи шўрои вохид ,уммати вохидро ташкил медиханд ва

:كُنتُمْ خَیْرَأُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ

Мешаванд, дар ин жо уммати мешаванд. Дар даруни ин шўро умматиро ташкил медиханд аммо , дар миёни хамин уммат хам орои мухталиф вужуд хоханд дошт.

Дар ин сурат,дар довлати исломий ва шўрои хоким бар он ва умматики аз ин шўро тўлид  шуда ,ихтилоф на танхо зарурат ,балки ба далили зинда нигахдоштани фиқх ва тавассуъайи он ,рахмат хам ба хисоб меояд, ва имкон надорад ин уммат хам дидгоххои мухталиф ва нигаришхои мухталиф ва новини нисбат ба масоили қобили ижтиходи руз надошта бошанд. Бо ин вужуд ,танхо абзорики онхоро жамъ мекунад шўрои улил амр тахти пушиши хукумати исломий аст.Иддаойи ғейри аз ин барои иттиходи оройи мухталиф ,бо суннати илохий ва абзорхоики дар ихтиёри мо қарор дорад муғойир аст, агар каси иддаойи ғейри ин дошта бошад иштибох мекунад ва қатъан хар ончи бо суннати аллох ва қавонини он дар тазод бошад махкум ба шикаст мебошад. Танхо рох шўрост, шўро дар хар сатхики ташкил шуда бошад.

Дар ин сурат, замоники аллохи мутаол пас аз зикри достони пайғамбарони гузашта мефармояд:

:«إِنَ هَذِهِ أُمَّتكُمْ أُمَّة وَاحِدَة وَأَنَا رَبّكُمْ فَاعْبُدُونِ» (انبیاء/۹۲)،

Ин уммати шумо уммати ягонайи буда ва ман парвардигори хаммаи шумо хастам, пас танхо маро парастиш кунид. Ва ё замоники мефармояд:

«وَإِنَّ هَذِهِ أُمَّتُکُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَأَنَا رَبُّکُمْ فَاتَّقُونِ» (مؤمنون/۵۲)،

Ин уммати шумо уммати ягонайи буда ва ман парвардигори хаммаи шумо хастам, пас танхо аз ман тақво дошта бошид ва аз ман битарсид.

Дар инжо,аллох таоло возих ва ровшан бо зикри ин мисолхо ба мо мерасонадки танхо рохи табдил шудан ба уммати вохида,ибодати аллохи мутаол аз коноли шариати охарин фристодаи устки, ин фристода хам бо пейравий аз шариат ва бо баёни дастури аллох ,шўройи улил амр тахти пушиши довлати исломийро ягона абзор ва зомини хифзи ин уммати вохида маърифий мекунад:

:«الَّذينَ اسْتَجابُوا لِرَبِّهِمْ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ أَمْرُهُمْ شُوري بَيْنَهُمْ وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ يُنْفِقُونَ» (شوری/38).

Бале,қабли аз инхидоми шўрои улил амр,ихтилоф танаввуъ буд  на тазод, ва танаввуъ хамиша масдари сирват ва баракат буда ва хаст, ва замоники ихтилофоти муслимин масири иштибохиро тей мекард дар хамон доираи нисён ,хато ва фаромуши боқий мемонад , ва бо мурожаъа ба шўройи муслимин ,инхидом рафъ мешуд; ба гунаики уммул мўъминин Оиша розиаллоху анхо дарбораи бархи аз сахобаки бо онон дар оройи ихтилоф дошт, фармуд :у дуруғ нагуфта аст ,мумкин аст фаромуш карда ё иштибох мекунад, ё матлабро иштибохи мутаважжих шуда аст. Дар чанин жомеъайи ,баъзи аз афрод дар масоили қобили ижтиход , дар холи мутафовут ба назар мерасандки аз жихати эътиқоди ба хукм ва сурати масала бо дигарон ихтилофи надоранд балки ,танхо фарқишон бо дигарон дар шевайи баёни он ва арза кардани он аст. Инхо дар шевайи баён ва арза кардани хукм бо дигарон ихтилоф доранд на дар эътиқод ба хукм ва сурати масала.

Албатта ,қаблан хам чандин бор арз кардемки таъвили иштибох нисбат ба нусуси шаръий дар асри росулуллох саллаллоху алайхи васаллам ва сахоба хам рух дода, хатто таъвили дар хадди тахлил ва тахримки Қуддома розиаллоху анху ва хамрохониш муртакиби он шуданд. Аммо ,бо вужуди хукумати исломий ва шўройи сахоба,то замоники ” хужжати набавий ” бар шахс иқома нашуда буд ва аз коноли шаръий он жахлиш рафъ нашуда ва аз онхо талаби тўвба нашуда буд, Қуддома розиаллоху анху ва хамрохониш ба воситаи таъвили иштибох аз оёт ва манобеъи шаръий такфир нашуданд.

Дар мовриди хамин намунайики мо борхо ва борхо дар мовриди хавориж борхо ва борхо онро баён мекунем дар алмуғни мехонемки : ” агар шахс,куштани бегунохон ва гирифтани амволишонро бидуни хечгуна шубха ва таъвили жоиз бидонад кофар мешавад, ва ле агар чун хавориж барои анжоми он таъвил дошта бошанд бештар фуқахо онхоро хар чанд рехтани хуни мусалмонон ва гирифтани амволишонро мубох дониста ва онхоро ба қасди наздики ба худо анжом доданд, такфир накарданд”. Ва  идома мегуяд : ” аз жумла мавориди шинохта шуда дар мазхаби хавориж ,такфир бисёри аз сахоба,тобеъин ва хамчунин хун ва молишонро халол ва куштани онхоро василаи тақарруб ба худо қарор дода буданд, ва ле алорағми хаммаи ин масоил ,фуқахо ба хотири таъвилотишон хукм ба куфри онхо содир накарданд.”

Нигох кунид дустон ,мегуяд хавориж бисёри аз сахобаро такфир карданд,бисёри аз тобеъинро такфир карданд, хуни моли онхоро халол карданд, куштани онхоро василаи тақарруб ба худо медонистанд. Хиёл мекарданд агар инхо имоми Али розиаллоху анхуро бикушанд ба худо наздиктар мешаванд. Инхо куштани имоми Алироки ашарайи мубашшира буда, он жойгохи бузургиро дар шариати аллох дошта, боз мебинем куштани чанин шахсиро боиси тақарруби худишон ба аллох медонистанд ва бо ин вужуд ,каси онхоро такфир накард. Чиро? Чун таъвил карданд.

Пас,диққат кунид дустон,бузургворони мо касоники асхоб ва тобеъиниро такфир карданд каси онхоро ба журми такфири асхоб ва тобеъин такфир накарда аст. Инхо дар хаққи худишон зулм карданд ту хақ надори ба худит зулм куни. Чун агар ту хам онхоро такфир куни чизи мешави мисли онхо,золими мешави мисли онхо. Барои хамин, сохибу алмуғни мегуяд : хеч касики асхоб ва тобеъинро такфир карданд ва хун ва молишонро халол донистанд барои инки ба худо наздик шаванд ва ба худо тақарруб пейдо кунанд хеч каси онхоро такфир накарда аст.

(идома дорад……..)

Дарсхойи муқаддамотий / дарси панжум : Душманшиносийи шаръий ( 4) шиносоийи муртад дар адабиёти шаръий ва чигунагийи бархурд бо мутаддин ва жибхайи муртаддин

Дарсхойи муқаддамотий / дарси панжум : Душманшиносийи шаръий ( 4) шиносоийи муртад дар адабиёти шаръий ва чигунагийи бархурд бо мутаддин ва жибхайи муртаддин

Пиёда шуда аз навори совтийи шайх мужохид :  Абу Хамза мухожир хўромий.

(34-қисмат)

Бале,иддаи аз муслимин бо истинод ба оёт ва ривоёт ва невиштахои торихий ,чанон умур бар онхо муштабих шудаки мутахассисини муслимин хам дар он монданд ва дучори иштибох шуданд. Ин вазиъат то замони ташкили шўройи улил амри вохиди муслиминки уммати вохид ва ижмоъи вохид ташкил мешавад идома пейдо мекунад, ва то он замон каси хақ надорад худишро мутлақ бидонад ва дигаронро ба далили таъвил ва ижтиходи шаръийшон аз манобеъи шаръий такфир кунад.Ин холати изтирорий астки аксари муслимин дар он офтоданд.Сабр кардан бар ин холати изтирори мисли сабр кардан бар хурдани гушти мурдор ва хийли сангин аст, аммо чораи нест ва то замони ташкили маржаъи расидаги кунандаки хамон ва шўрои мовжуд дар хукумати исломий бошад, бояд сабр кард. Дар айни харакат ,бояд сабр кард, дар айни мубораза бояд сабр кард.

Дустони геромий ,замоники росулуллох саллаллоху алайхи васаллам мефармояд: ” уммати ман ба хафтод ва се фирқа пароканда мешаванд ” далолат бар ин дорадки хаммаи ин фирқахо аз дин хориж нестанд; чун росулуллох саллаллоху алайхи васаллам хаммаи инхоро уммати худ дониста ,хаммаро уммати худ дониста ва далолат бар ин астки таъвил кунанда аз дин хориж намешавад агарчи дар таъвили худ дучори иштибох хам шавад.

Ибни Таймия рохимахуллох мегуяд: “ва хаминтур дигар хафтод ва ду фирқа ,касони аз онхоки мунофиқанд дар ботин кофаранд, ва онки мунофиқ нест балки дар дил ба аллох ва пайғамбариш мўъмин аст дар ботин кофар нест ; хар чанд дар таъвил дучори иштибох шавад,холо ин иштибох хар чи бошад…….ва касики бигуяд ин хафтод ва ду фирқа хаммаги кофар ва хориж аз миллатанд; бо китоб ва суннат ва ижмоъи сахоба – ризвонуллохи алайхим – ва балки ижмоъи аиммаи арбаъа ва дигар имомон мухолифат карда аст, зеро хеч ек аз онон хаммаи хафтод ва ду фирқаро кофар надонистанд ва балки худи онхо бар асоси бархи ақоид екдигарро такфир мекунанд. Инхо худишонро такфир мекунанд ва гарна хеч кудом аз аимма онхоро такфир накарданд. Хеч кудом аз ин гуруххо хатто хамин гуруххоики худишонро такфир мекунанд.”

Пас хатто мунофиқики тибқи хамин сухани ибни Таймия дар дарун кофар аст ё касики мунофиқ нест, дар дилиш ба худо иймон дорад ва ле таъвили иштибох мекунад ибни Таймия мегуяд : холо ,ин иштибохи у дар таъвил хар чи бошад каси бигуяд инхо кофар хастанд ва хориж аз миллатанд бо китоб ,суннат ва ижмоъи сахоба – ризвонуллохи алайхим – ва балки ижмоъи аиммаи арбаъа ва дигар имомон мухолифат карда аст; ин чизи астки ибни Таймия рохимахуллох дар мовриди касони мегуядки таъвил карданд. Хар чанд гуруххойики худишон дар бейни худишон таъвил карданд,хамдигарро такфир мекунанд мушкили худишон ва иштибохи худишон аст. Ин манхажи худишон аст ва ин такфир кардан мухолифи қуръон аст, ин мухолифи суннат ва ижмоъи сахоба аст, ин мухолифи ижмоъи аиммаи арбаъа ва дигар имомони ин уммат буда аст.

Намунахойи зиёдий дар ин замина дар торихи ислом ёфт мешавадки каси гуруххои чун хаворижки таъвил карданд, ва мўътазилайики пайғамбар саллаллоху алайхи васалламро такзиб накарданд аммо бо бидъати худ рохро гум карданд ва дар гумони худ хиёл мекунанд бархаққанд, ва хамма ,гуруххои инчуниниро ахли таъвил донистанд ва каси онхоро такфир накарда аст. Ба хамин далил, сахоба розиаллоху анхум дар инки хавориж жузви саргардонон ва мориқ хастанд муттафиқ буданд, чунонки дар ин бора аходиси сахихи ворид шуда аст. Ва хамчунин бар ин амр иттифоқ кардандки онон аз ислом хориж нашуданд, бо инки хуни мусалмононро халол карданд ва бисёри аз умури шаръийро мункар шуданд, аммо таъвили онхо монеъ аз такфиришон шуд.

Мо ин маворидро такрор мекунем умидворемки такрори инхо нафъи дошта бошад барои дустоники дар ин иштибохот офтоданд. Дар ин замина ,мо ижтиходоти садхо имоми бузургворро дар миёни фирақи мансуб ба ахли суннат ва соири фирақи, дар тули торих ва дар хамин чанд қарни гузашта доремки дар масири хато ва иштибох офтодандки хаммаи инхо , намунахои бориз таъвилоти иштибох аз манобеъи шаръий хастанд. Хамин алъон хам дар чигунаги жиход бо ишғолгарони секуляри хорижий ва новкарони махаллий онхо ва тоғутхои махаллий ижтиходоти мухталифий вужуд дорад бояд ба дур аз танг назарий ва бо нигариш ва саъйи содри исломий ба инхо нигох шавад ва бо инхо бархурд шавад.

Қаблан арз кардем ихтилоф, суннат ва муқтазийи хикмати илохий астки аллохи мутаол дар мовриди он мефармояд:

«وَلَوْ شَاء رَبُّکَ لَجَعَلَ النَّاسَ أُمَّهً وَاحِدَهً وَلاَ یَزَالُونَ مُخْتَلِفِینَ‏* إِلاَّ مَن رَّحِمَ رَبُّکَ وَلِذَلِکَ خَلَقَهُمْ وَتَمَّتْ کَلِمَهُ رَبِّکَ لأَمْلأنَّ جَهَنَّمَ مِنَ الْجِنَّهِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِینَ»(هود/١١٨)،

Агар парвардигорит мехост мардумонро ( хамчун фариштагон)  уммати вохидий мекард, ва ле онхо хамиша мухталиф хоханд монд. Магар касоники худо бадишон рахм карда бошад ва худованд баро хамин ишонро офарида аст, ва сухани парвардигори ту бар ин рафта астки жаханнамро аз жумлаги жинхо ва инсонхо пур мекунам. Панох мебарам ба худо аз оташи жаханнам.

(идома дорад……..)

Дарсхойи муқаддамотий / дарси панжум : Душманшиносийи шаръий ( 4) шиносоийи муртад дар адабиёти шаръий ва чигунагийи бархурд бо мутаддин ва жибхайи муртаддин

Дарсхойи муқаддамотий / дарси панжум : Душманшиносийи шаръий ( 4) шиносоийи муртад дар адабиёти шаръий ва чигунагийи бархурд бо мутаддин ва жибхайи муртаддин

Пиёда шуда аз навори совтийи шайх мужохид :  Абу Хамза мухожир хўромий.

(33- қисмат)

Мушаххас аст сухбат дар мовриди иртидоди у будаки аз худиш  дифоъ кардаки хадафиш муртад шудан набуда……..яъни яқин доштки хар каси ин корро ба далили пуштибоний аз куффор алайхи муслимин анжом дихад ва куффорро алайхи муслимин ёри кунад боиси иртидодиш мешавад. Аммо , у ба чанин нияти кориро анжом надода буд, балки далоил ва савобиқи вай нишон додандки хадафи дигари дошт, ба хамин далил мегуфт ман муртад нашудам ва далоили овардки мовриди пазириши росулуллох саллаллоху алайхи васаллам қарор гирифт ва росулуллох саллаллоху алайхи васаллам ба хотири таъвили иштибохи у ,узришро қабул кард. Оёти хамки дар ин замина нозил шуданд собит кардандки Хотиб таъвили иштибох карда буд.

Қуддома ибни Мазъун ,хам ба хамрохи жамъи дигар дар замони хукумати Умар ибни Хаттоб розиаллоху анху муртикиби таъвили иштибох дар хадди тахлил шуданд, хамрро барои худишон халол карданд, ва ин фармудаи аллох таолоро таъвил кардандки мефармояд :

«لَیْسَ عَلَى الَّذِینَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ جُنَاحٌ فِیمَا طَعِمُواْ إِذَا مَا اتَّقَواْ وَّآمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ ثُمَّ اتَّقَواْ وَّآمَنُواْ ثُمَّ اتَّقَواْ وَّأَحْسَنُواْ وَاللّهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ» (مائده/93)،

Бар касоники иймон оварданд ва корхои шойиста анжом доданд,гунохи ба сабаби ончи нушиданд мутаважжихи онон нест, агар бипархезанд ва иймон биёваранд ва корхои шойиста  анжом диханд.Баъди аз он бипархезанд ва иймон дошта бошанд. Сипас , бипархезанд ва хамма корхои худро нику кунанд, ва худованд никукоронро дуст дорад.

«لَیْسَ عَلَى الَّذِینَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ جُنَاحٌ»

ро ин шахс ингуна фахмида буд ва аз ин оя ба хамрохи дустони худ чанин таъвили карда будандки хар кас иймон биёварад ва корхои хуб анжом дихад ва хавойи худишро дошта бошад дигар ишколи надорад шароб бухурад ;  ва агар нушиданихои маст кунанда масраф кунад барояш ишколи надорад. Инхо таъвил карда буданд, инхо хам такфир нашуданд балки , иқомаи хужжат шуданд ва тўвба карданд хар чандки хадди шаробхўр ( касики чизхои маст кунанда мехурад бар онхо ижро шуд).

Намунайи дигарики дар тули дарсхо ба он ишора кардем хавориж хастандки боз дар асри сахоба дучори таъвилоти ғалат шуданд, ва бо хамин таъвилоти ғалат ,хам муслиминро такфир карданд ва хам дастишон ба хуни муслимин олуда шуд. Аммо , Али ибни Аби Толиб розиаллоху анхуки худиш еки аз қурбониёни дасти инхо буд ононро такфир накард. Хатто нагуфт инхо хам дорудастайи мунофиқин хастанд балки , инхоро мусалмони донистки алайхи онхо бағи ва шўриш карданд.

Ин иттифоқот ва чанд маворидики баён кардем , ва мавориди зиёдий хастандки дар дарсхои гузашта ба он ишора кардем, замони руй медихандки хукумати исломий дорем ва маржаъи хастки ба ту бигуяд чигуна метавон бо ин таъвилот ва ижтиходоти ғалат бархурд кард, холо касоники аз чанин неъмати махрум хастанд ва ижмоъи вохиди хам вужуд надорад ва вужуди таъвилот ва ижтиходоти мухталиф ва мутафовут ва муттазоди уламои содиқ хам ғейри қобили ижтиноб аст. Ва илова бар он вужуди шубухоти мунофиқин хам дар аксари жавомеъ раъйи ғолиб шуда, дар ин холати изтирорийки пеш омада, чи бояд кард?

Қозики шўрои улил амр бошад вужуд надорад то аз ин хамма ижтиходот ва таъвилот ,екиро ба унвони ижмоъ ироя дихад, ту худит хамки наметавони хам шоки боши хам қози, пас бояд ек қози тўлид кард,дар хар  сатхики бошад ( сатхи русто ,шахр,жамоат, чанд жамоат бо хам хастанд,кишвар ,мантақа , дар сатхи жахоний аст, дар хар сатхики бошад) бояд қози тўлид кард ва то замоники ин қози ба вужуд наёмада, ту фақат метавони раъйи худитро баён карда ва аз худит дифоъ  куни.Хатто дар баёни раъйи худит хам бояд эхтиёт куни. Ба хамин далил астки барои касони мисли имоми Молик рохимахуллох хийли сангин будки ек муфти дар масоили ихтилофий бигуяд : ин харом аст, балки имом Молик рохимахуллох мегуфт бояд бигейид : ман онро нопасанд медонам.

Дар ин сурат вазиъати афрод ва хатто тавоиф ,гуруххо ,ахзоб , ва мазохибики хақ бар онхо муштабих шуда , бояд чигуна бошад? Муштабих ,дар масоилики афроди донотар аз онхо хам ба иштибох офтоданд. Муштабих яъни : мубхам ,машкук,пушида ,шубхазо ,мушкил ва номаълум. Муштабих дар инжо яъни гуфтем баъзи аз масоили хастанд бар тавоиф ,гуруххо ,ахзоб ва мазохиб хам муштабих шуда аст; хатто масоили хастандки бар афроди донотар хам муштабих шуда ва он афрод хам дар иштибох офтоданд.

(идома дорад…….)

Дарсхойи муқаддамотий / дарси панжум : Душманшиносийи шаръий ( 4) шиносоийи муртад дар адабиёти шаръий ва чигунагийи бархурд бо мутаддин ва жибхайи муртаддин

Дарсхойи муқаддамотий / дарси панжум : Душманшиносийи шаръий ( 4) шиносоийи муртад дар адабиёти шаръий ва чигунагийи бархурд бо мутаддин ва жибхайи муртаддин

Пиёда шуда аз навори совтийи шайх мужохид :  Абу Хамза мухожир хўромий.

32-қисмат)

Таъвили шаръий ва ижтиходи шаръий ,хам еки аз ин хамон мавориди астки имкони хато ва иштибох дар он вужуд дорад, ва монеъи астки ижоза намедихад ба иймони шахс садама бирасад ва ижоза намедихад шахси мусалмон аз доираи ислом хориж шавад. Таъвил кунанда ,каси астки хадафиш итоат аз қонуни шариати аллох аст аммо дар ижтиходиш дучори иштибох мешавад. Яъни таъвил кунанда,каси астки хадафиш итоат ва фармонбурдори аз қонуни шариати аллох аст, мехохад аз аллох табъият кунад аммо дар ижтиходиш дучори иштибох мешавад.

Таъвили иштибох нисбат ба нусуси шаръий ,дар асри росулуллох саллаллоху алайхи васаллам ва сахоба хам рух дода аст,хатто таъвили дар хадди тахлил ва тахримки дар чанд жойи мухталиф ба он ишора кардем ва дубора ба он ишора мекунем. Аммо , бо вужуди росулуллох саллаллоху алайхи васаллам ва ба дунболи он бо вужуди хукумати исломий ва шўройи сахоба ,то замоники ” хужжати набавий ” бар шахс иқома нашуда буд ва аз коноли шаръий он жахл рафъ нашуд, ва аз у талаби тўвба нашуда буд, шахс ба далили хатойики муртакиб шуда буд хукми иртидод бар у ижро нашуд, ва агар дар мовриди чун қазияйи Хотиб ибни Аби Балтаъа розиаллоху анхуки тавассути Умар ибни Хаттоб розиаллоху анху такфир мешавад, аммо тахқиқоти баъдий нишон медихандки чанин такфири дар мовриди Хотиб розиаллоху анху иштибох буда барои хамин кор ба ижройи хукми иртидод накашид.

Намунаи таъвилоти иштибох ва ижтиходоти иштибох дар асри сахоба ва пас аз он токунун бисёр зиёд хастанд,албатта метавон ба чанд моврид ишора кардки мовзуро барои мо ровшантар кунад:

1-Жобир розиаллоху анху сахобаи росулуллох саллаллоху алайхи васаллам мегуяд : ба сафар рафта будем, ба еки аз мо санги исобат кард ва сари уро захмий сохт,сипас мухталим шуда буд аз ёрони худ пурсид: оё рухсати таяммум дорам? Гуфтанд : ба раъйи мо,ту рухсати таяммум надори, зеро ба об дастраси дори, он шахс ғусл кард ва мурд.Хенгомики бар пайғамбар саллаллоху алайхи васаллам ворид шудем, аз он иттилоъ пейдо  кард ва фармуд:

:«قَتَلُوهُ قَتَلَهُمُ اللَّهُ، أَلَا سَأَلُوا إِذَا لَمْ يَعْلَمُوا؟ فَإِنَّمَا شِفَاءُ الْعِيِّ السُّؤَالُ، إِنَّمَا كَانَ يَكْفِيهِ أَنْ يَتَيَمَّمَ وَيَعْصِرَ- أَوْ يَعْصِبَ- عَلَى جُرْحِهِ خِرْقَةً ثُمَّ يَمْسَحُ عَلَيْهَا، وَيَغْسِلُ سَائِرَ جَسَدِهِ»

Уро куштанд, худо ононро бикушад, чиро суъол накарданд  вақтики намедонистанд? Танхо чора ва иложи нодоний ,пурсиш аст, фақат кофий будки у таяммум кунад ва бо кўхнаи ё порчаи захми худро бибандад ва руйи он масх кунад ва бақияйи андомишро бишуяд.

Дар инжо ,ба сурати возех мебинемки ижтиходи ғалат боиси марги ек мусалмон шуд,аммо боз ба далили хато ва жахл дар ижтиход ,каси мужозот нашуд. Ин сахобаи бузургвор дар масоили марбут ба таяммум ,намоз ва вузу ижтиход ва таъвил карданд ва таъвили онхо иштибох шуд ва хамин таъвили онхо боиси марги ек мусалмон шуд аммо боз ин таъвили иштибох аз онхо пазирофта шуд ва касиро ба далили таъвили иштибох аз манобеъи шаръий мужозот накарданд.

2.Намунаи дигар ижтиходи худи росулуллох саллаллоху алайхи васаллам дар фожеъайи ” рожиъ” ва ” биърул маъуна” астки боиси кушта шудани онхамма сахоби шуд. Ек бор иттифоқ офтод; дубора росулуллох саллаллоху алайхи васаллам фристод ,дубора хамон фожеъа рух дод.

3.Мовриди дигар метавонем ба сахобаи геронқадр Бароъ ибни Маърур розиаллоху анху ишора кунем. Ин сахоби геронқадр қабли аз тағйири қибла бар халофи муслимин ба самти каъба намоз мехонд, дар холики муслимин дар он замон ба самти бейтил муқаддас намоз мехонданд, замоники росулуллох саллаллоху алайхи васаллам мутаважжих шудки ин сахоби ба тарафи Макка намоз мехонад фақат ба хамоханги бо муслимин дастур дод, ва ба у гуфт бо муслимин хамоханг шу ба хамон самтики мо намоз мехонем намоз бихон; ва ба у дастур надодки намозхояшро иъода кунад, чиро??? Чун таъвил карда буд.

4.Хотиб ибни Аби Балтаъа хамки дар дарсхои гузашта ба он ишора кардем бо таъвили иштибох муртакиби кори жосусий шуд ва баъадки Умар,хукми иртидоди уро содир кард; Хотиб розиаллоху анхуки медонист ин кор боиси иртидод мешавад ба хамин далил аз худиш дар баробари хукмики Умар розиаллоху анху содир карда буд гуфт : ман муртад нашудам ва далоили худишро овард.

(идома дорад…….)

Дарсхойи муқаддамотий / дарси панжум : Душманшиносийи шаръий ( 4) шиносоийи муртад дар адабиёти шаръий ва чигунагийи бархурд бо мутаддин ва жибхайи муртаддин

Дарсхойи муқаддамотий / дарси панжум : Душманшиносийи шаръий ( 4) шиносоийи муртад дар адабиёти шаръий ва чигунагийи бархурд бо мутаддин ва жибхайи муртаддин

Пиёда шуда аз навори совтийи шайх мужохид :  Абу Хамза мухожир хўромий.

(31- қисмат)

Дар ин хадис,сахоби гиронқадр росулуллох саллаллоху алайхи васаллам қасди куштани худишро надошт ва росулуллох саллаллоху алайхи васаллам ровшан кардки чун амалиш аз руйи иштибох ва хато буда мовриди афв қарор мегирад.

Ё дар жойи дигар росулуллох саллаллоху алайхи васаллам мефармояд: худованд нисбат ба тўвбаи бандаш хенгомики ба суйи у бармегардад шодтар аз хар кудом аз шумост. Хенгомики дар ек биёбон дур аз ободий шахси аз шумо василайи саворияшроки хомили таом ва хўрокиш нез буда гум мекунад ва онгохки аз ёфтаниш маъюс мешавад. Шахс зери сояйи дарахт дироз мекашад то истирохат кунад, дар хамин хол паришони,ба ногох савори худишро бар болини худ меёбад онгох афсаришро мегирад ва аз шиддати хушхоли мегуяд :

قَالَ مِنْ شِدَّةِ الْفَرَحِ اللَّهُمَّ أَنْتَ عَبْدِی وَأَنَا رَبُّکَ أَخْطَأَ مِنْ شِدَّةِ الْفَرَحِ،

Ин шахс аз шиддати хушхоли мегуяд: парвардигоро! Ту банда ва ман парвардигори ту хастам. Ин шахс ба хотири нихояти хушхоли дучори хато ва иштибох шуд.

Хеч шакки вужуд надорадки агар каси худовандро ба унвони банда мовриди хитоб қарор дихад дучори куфри ошкори шуда аст, қатъан дучори куфри ошкори шуда ва чунончи каси огохона ва амдий чанин кориро анжом дихад боиси хуружи аз доираи ислом мешавад, аммо вақтики ба ин шева шахс аз руйи хато ва иштибох сухан гуфт ба хотири хатояш маъзур мешавад, ва хукм бар у содир намешавад.

Албатта ,бардоштани гунох ва сахтгири бар шахси хатокор ё фаромушкор ба маъни адами ижрои ахком дар журмхои мушаххас ва таъйин шудаи дар шариат бар у нест. Чун ,дар масалаи хато ва фаромуши баъзи аз ахком хастандки дар сурати хато хам бояд ижро шаванд, махсусан агар ба хаққи бандагони аллох рабти дошта бошад. Монанди қатли ғейри амдки шахс касиро ба сурати ғейри амд бикушад, дар баробари он бояд дия ва каффора иштибохишро бидихад. Ё монанди касики вузу  гирифтанро фаромуш мекунад ва бидуни вузу намозишро мехонад аммо баъди аз намоз ёдиш меояд. Дар ин сурат,бояд намозишро дубора бихонад, ё касики вақти ек фарз тамом мешавад ва фаромуш мекунад намоз бихонад, баъди аз инки ёдиш меояд дубора бояд онро бихонад.Дар инжо ,гунох ба иймониш садама назада ва хамин фаромуши ва хато монеъи мешавандки ба иймониш садамаи ворид нашавад, аммо садамаики зада бояд жуброн кунад. Дар хар сурат, умури ғейри амдий мисли фаромуш ва хато монеъи такфири шахси мусалмон мешаванд.

Мовриди дигарики метавонад ба унвони монеъи такфир ва еки аз мавонеъи такфир амал кунад икрох ва ижбор аст:

Дар холати икрох ,шахс кориро аз руйи ижбор анжом медихад ва агар ин ижбор набошад, ин шахс ин корро анжом намедихад. Мисли замоники секуляристхои қурайш Аммор ибни Ёсир розиаллоху анхуморо мажбур ба гуфторхои кардандки аз дил ба он эътиқод надошт ва аллохи мутаол дар мовриди у ва афродики шабихи у дар доми чанин куффори қарор мегиранд мефармояд :

«مَن کَفَرَ بِاللّهِ مِن بَعْدِ إیمَانِهِ إِلاَّ مَنْ أُکْرِهَ وَقَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالإِیمَانِ وَلَکِن مَّن شَرَحَ بِالْکُفْرِ صَدْراً فَعَلَیْهِمْ غَضَبٌ مِّنَ اللّهِ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ»‏ (نحل/۱۰۶)،

Касоники пас аз иймон оварданишон кофар мешаванд – ба жуз ононки ( тахти фишор ва ижбор ) водор ба изхори куфр мегарданд ва дар хамон хол дилхоишон собит бар иймон аст – оре! Чанин касоники сийнаи худро барои пазириши мужаддади куфр гушод мекунанд ( ва ба дилхохи худ дубора куфрро мепазиранд ) , чашми тунд ва тизи худо ( дар дунё ) гарибонгиришон мешавад, ва ( дар охират ,кейфар ва ) азоби бузурги доранд. Дар инжо, шахс мажбур ва мукрах аз азоб дар дунё ва дар қиёмат истиснои шуда аст.

 «إِلاَّمَنْ أُکْرِهَ وَقَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالإِیمَانِ»،

Ба жуз касоники водор ба куфр мешаванд ва дар хамон хол дилхоишон бар иймон собит аст.

Инки ек мусалмон то чи хад метавонад дар баробари икрох ва ижбори куффор муқовамат кунад, бастаги ба иймони шахс дорад ва наметавон хад ва марзи барояш таъйин кард. Сумайя  розиаллоху анхо дар баробари дархости куффор вусъати дошт ва хозир нашуд хатто ба қиймати жониш хамки шуда забон ба куфргуйи боз кунад ва бар руйи тоғути замон туф андохт. Аммо ,писариш Аммор ,суханони куфромизиро аз руйи ижбор гуфт. Пас ,наметавон барои ашхос таъйини таклиф кард, ин ба мезони иймон ва вусъати ашхос бастаги дорад. Аммо , уламои ислом мавориди чун қатл ва зиноро аз ин қоида мустасно карданд ва бар ин боваранд дар хар сурати мусалмон наметавонад ин ду журмро анжом дихад хатто агар ба қиймати жониш хам тамом шавад.

Монеъи дигар такфир  таъвил астки ба унвони охарин мархала дар равиши бархурд бо шахси муттахам ба журми иртидод қабли аз судури хукми иртидод бояд мовриди баррасий дақиқий қарор бигирад ва дар ин мархала хам шахсики мехохад хукмро содир кунад бояд ба яқини комил бирасад.

(идома дорад…….)

Дарсхойи муқаддамотий / дарси панжум : Душманшиносийи шаръий ( 4) шиносоийи муртад дар адабиёти шаръий ва чигунагийи бархурд бо мутаддин ва жибхайи муртаддин

Дарсхойи муқаддамотий / дарси панжум : Душманшиносийи шаръий ( 4) шиносоийи муртад дар адабиёти шаръий ва чигунагийи бархурд бо мутаддин ва жибхайи муртаддин

Пиёда шуда аз навори совтийи шайх мужохид :  Абу Хамза мухожир хўромий.

(30-қисмат)

Жахли мўътабар дар кулли шариат жорий аст, бахусус дар ақидаки инсон наметавонад онро тақлидий аз дигарон бигирад ё ирсий ба у намерасад, ва шахс бояд хатман ақидашро бар асоси тахқиқ ва жустажу ,аз рохи озмойиш ва хато ва харакати тадрижий аз жахл ба суйи илм ба даст биёварад. Хамин харакат аз жахл ба илм,аз куфр ба иймон ,аз жомеъайи куффор ба ислом астки ба пешрафт ва ақаб мондаги мовриди назари аллох маъни ва мафхум медихад:

«لِمَنْ شاءَ مِنْكُمْ أَنْيَتَقَدَّمَأَوْيَتَأَخَّرَ».

Дар сурати пешрафт астки ақаб мондаги ва бозгашт ба ақаб мушаххас мешавад.

Нуктаики дар мовриди узр ба жахл метавон ба он ишора кард, тақсими дин ба усул ва фуруъ мебошад, ва иддаи қасд дорандки бигуянд дар усул узр нест аммо дар фуруъ хаст. Аввалан ,чанин тақсим банди хеч мабнойи дар қуръон ва суннати сахих надорад. Пас ,хиёлитон аз ин бобат рохат бошад. Ва уламои чун ибни Қоййим ва ибни Таймия рохимахуллох дар замина гуфтанд: ин тақсим ( ба усул ва фуруъ) баъди аз асри сахоба падид омада аст, аз инру мебинем касоники ба ин тақсим қоиланд бузургтарин усули дин аз жумла намозроки рукни аз аркони дин аст жузви фуруъ ба шумор меоваранд ва масоили эътиқодий мовриди ихтилофи салафро фуруъ ба хисоб меоваранд. Мегуем : агар манзури шумо аз усул,масоили ақида аст, тамоми дин усул аст; чун мо наметавонем ибодатхои молий ё баданийро анжом дихем магар онки мўътақид бошемки машруъанд; ва бояд қабли аз амал,эътиқод вужуд дошта бошад ва агар чанин ақидаи набошад ибодати худованд ба василаи амал дуруст нахохад буд. Нигох кардид, ин хам дидгохи ин бузургворон ба ин масала. Пас ,ин тақсим ба усул ва фуруъ хеч асоси дар қуръон ва суннат надорад.

Дар ин сурат, узр ба жахл яъни пазириши жахли мўътабар дар тамоми дин ,на бахши аз он ;ва умури ошкор ва бадихи яъни умурики қаблан ” барои шахс ” ошкор ва бадихи шуданд , на инки дар шариат возих ва ровшан баён шуда бошанд; ё барои дигарон ошкор ва бадихи бошанд. Ба хамин далил ,бояд барои ек мусалмон умурро ошкор ва бадихи кард ва ба дунболи инки ин умурро ошкор ва бадихи кардем он вақт астки хукмро бар шахси мужрим бо тей кардани ин марохил содир мекунем.

Холо ,агар мусалмони хозир набошад аз конолхои шаръий жахли у бартараф шавад ва ижоза надихад каси умурро барояш ошкор ва ровшан кунад чи? Дар ин сурат ,чанин шахси мисли шогирди астки бидуни инки хеч далили муважжахи дошта бошад сари килоси дарс хозир нашуда ва аз бақия ақаб монда ва табиий аст дар имтихониш хам рад ва мардуд шуда аст. Ин шахс ,хеч узри надорад чун хамма чиз барояш фарохам буда аммо ” ба мейли худиш ” дар килос ширкат накарда ва ” ба мейли худиш ” худро аз дониш ва рафтан ба килос болотар ва пешрафт махрум карда аст.Ба хамин тартиб , муслиминики муртад мешаванд ва худишонро жузъи аз куффор сегона ( куффори ахли китоб ,куффори шибхи ахли китоб ва куффори мушрик ва секуляр ) қарор медиханд ва худишонро жузъи аз онхо медонанд, инхо хам узри надоранд. Чун узр ба жахл моли мусалмон аст на куффор ,имтиёзи аст мухтасси муслимин на куффор. Дар хар сурат ,агар мусалмони дорои чанин жахли мўътабари бошад хамин жахли мўътабар монеъи такфири у мешавад ва хукм аз у бардошта мешавад.

Мовриди дувумики метавонад ба унвони ек монеъ аз такфири мусалмон жиловгири кунад, корхойи ғейри амдий астки дар қолиби фаромуший ,хато ва ғейрих аз онхо ном бурда мешавад:

Медонемки инсон корхоиш  аз руйи амд аст ё ғейри амдий ,чизхои мисли фаромуш,хато ва ба далили тарс ё хашм  шодий пеш аз андоза инсон муртакиби амали ғейри иродий шавад, инхо хам жузви умури ғейри амдий хастанд ва шахс ба сурати ғейри амдий аз хақ дур мешавад ва муртакиби журми мешавад, ва хамин ғейри амдий будани монеъ садама дидани иймони шахс ва монеъ судури хукми иртидод бар шахс мешавад. Аллох таоло дар мовриди чанин муслимини мефармояд:

لَا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا ۚ لَهَا مَا كَسَبَتْ وَعَلَيْهَا مَا اكْتَسَبَتْ ۗ رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذْنَا إِن نَّسِينَا أَوْ أَخْطَأْنَا …(بقره/۲۸۶)،

Худован ба хеч кас жуз ба андозаи тавоноияш таклиф намекунад хар кори ( некики ) анжом дихад барои худ анжом дода ва хар кори бадики бикунад ба зиёни худ карда аст. Парвардигоро ! агар мо фаромуш кардем ё ба хато рафтем ,моро ( бидон ) магир ( ва мовриди муъохиза ва пурс ва жу қарор маде)

  • «رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذْنَا إِن نَّسِينَا أَوْ أَخْطَأْنَا».

لَيْسَ عَلَيْکُمْ جُناحٌ فيما أَخْطَأْتُمْ بِهِ وَ لکِنْ ما تَعَمَّدَتْ قُلُوبُکُمْ وَ کانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحيماً (احزاب/۵(

Хар гох иштибох кардид гунохи бар шумо нест

«أَخْطَأْتُمْ بِهِ».

Ва ле ончироки дилитон мехохад ( яъни аз руйи амд ва ихтиёр анжом медихид,гунох ва кейфар дорад). Диққат кунид дустон ,

«تَعَمَّدَتْ قُلُوبُکُمْ»

  • Амдий будани корро ба қалб рабти дода аст. Диққат кардид? Амдий будани амалро ба қалб рабти дода аст чи сухани бошад чи амал
  • «تَعَمَّدَتْ قُلُوبُکُمْ».
  • Хуб, росулуллох саллаллоху алайхи васаллам хам барои ровшан намудан ва табйини ин оят ва ояти мушобех мефармоядки аллох таоло агар умматам дар кори дучори хато,фаромуши ва ижбор шаванд аз ин коришон гузашт карда аст:
  • :«إِنَّ اللهَ تَجَاوَزَ لِي عَنْ أُمَّتِي الخَطَأَ وَالنِّسْيَانَ وَمَا اسْتُكْرِهُوا عَلَيْهِ».

Хато яъни шахс мехохад кори анжом дихад аммо натижаи кориш чизи мешавад ғейри аз ончи мовриди назариш буд. Мисли:

Дар ғазваи хайбар сахоби гиронқадр ,Омир ибни Аквоъ розиаллоху анху қасди куштани сарбози душманро дошт аммо ,зарбаш ба худиш баргашт ва худиш ба қатл расид. Еки аз асхоб гуфт: Омир худкуши кард ва ин боиси ботил шудани аъмолиш гардид. Салма розиаллоху анху  бародари Аквоъ розиаллоху анху бо чишмони гирён хидмати росулуллох саллаллоху алайхи васаллам расид ва гуфт: Молик? Ва афзуд: гуфтандки Омир аъмолиш ботил шуданд; пайғамбар фармуд : чи каси ин суханро гуфта? ,жавоб дод : еки аз ёронит.Росулуллох саллаллоху алайхи васаллам фармуд :

: كَذَبَ مَنْ قَالَ ذَلِكَ، بَلْ لَهُ أَجْرُهُ مَرَّتَيْنِ.

Онхо дуруғ гуфтанд, хар ки инро гуфта дуруғ гуфта балки ,барои у ду баробар подош вужуд дорад.

(идома дорад…….)

Дарсхойи муқаддамотий / дарси панжум : Душманшиносийи шаръий ( 4) шиносоийи муртад дар адабиёти шаръий ва чигунагийи бархурд бо мутаддин ва жибхайи муртаддин.

Дарсхойи муқаддамотий / дарси панжум : Душманшиносийи шаръий ( 4) шиносоийи муртад дар адабиёти шаръий ва чигунагийи бархурд бо мутаддин ва жибхайи муртаддин.

Пиёда шуда аз навори совтийи шайх мужохид :  Абу Хамза мухожир хўромий.

(29- қисмат)

Холо,баъзи аз ахкоми шаръий хастандки барои хамма возих ва ровшан хастанд ва дар холати истисноий набошад, феълан метавонем бигуем хаммаи касоники мусалмон буданишон ба сурати мужмал собит шуда мумкин нест нисбат ба ин ахком огохий надошта бошанд. Масалан хамма медонандки намоз вожиб аст , ё руза вожиб аст, ё хаж ва закот вожиб аст. Чун ,ин маворид барои хамма ровшан ва ошкор шуданд, ва агар касиро бибиники намоз намехонад ва бигуйи чиро намоз намехони? Ин шахс агар дар жавоб бигуяд ман намедонистамки намоз вожиб аст, мо ин бахона ва узришро намепазирем ва мегуем жахли ин шахс номўътабар аст.

Аммо ,қаблан арз шуд мавориди дигари хам хастандки мумкин аст афроди ек жомеъа дар мовриди онхо илм ва огохи дошта бошанд ва хукми ин маворид барои хамма ошкор ва ровшан шуда бошад ,аммо баро жавомеъи дигар ровшан ва ошкор набошад ,ё хатто мумкин аст дар ек мужтамаъ ва минтақаи хосси баъзи аз ахком барои касони ровшан ва ошкор бошад аммо афроди дигари хам вужуд дошта бошандки нисбат ба хамин ахком огохи ва илм надошта бошанд ва хукми чанин чизи бароишон ошкор ва ровшан набошад. Дар ин сурат ,меъёр ин астки хақ ва хукм барои худ шахс ошкор ва ровшан шуда бошад на инки барои дигарон ошкор ва ровшан шуда бошад.

Барои хаммаи мо пеш омада,барои худитон хам мумкин аст хийли пеш омада бошадки еки биёяд хабариро ба шумо бирасонад ва шумо аз он беиттилоъ буда бошид ,баъад бо таъажжуб бипурсид хамма хабар доранд ту читури хабар надори? Ингуна бароитон иттифоқ наёфтода? Шуда қатъан шуда . Мумкин аст ин шахс аз конолхои дуруст хам иттилоъат ба у дода нашуда бошад ва конолхои ғалат иттилоъатро ба у расонда бошанд. Намунаики еки аз дустонимон дар сухбатики доштем матрах карданд дар мовриди жанг бейни муртаддин хизби коргарони ужалон ,мусайламаи каззоб феълий курдхо ва сагмаргхои курдистон бо муслимин будки чи каси ин жангро шуруъ кард? Дустимон хануз бар ин бовар будки муслимин жангро алайхи мо шуруъ карданд, дар холики тамоми аснод ва мадорик нишон додандки шуруъ кунанда ,хамин секуляристхои муртад буданд алайхи муслимин ва бар асоси хамон қоидаи

«ولا یزالون یقاتلونکم حتی یردکم عن دینکم إن استطاعوا»

Жангро бар муслимин тахмил карданд дар Ироқ ,Сурия ва дар тамоми манотиқики инхо фаолият доштанд ва доранд.Дустимон аз ин хақиқат бехабр буд ва намедонист. Чун шабона руз тамоми расонахои мохвораи муртаддин ва мунофиқини секулярзада ,дуруғро дар хулқуми инхо карда буданд ва ин банда худо аз хақ хабари надошт, хаққики моли имруз аст. Хаққики дар он хуни мусалмон хадар меравад дар мовриди хуни ек мусалмоники оё ба хақ рехта шуда ё бар ботил сухбат мешавад. Дар мовриди хуни ек мусалмон сухбат мешавад. Обрўйи ек мусалмон ва дини ек мусалмон сухбат мешавад ва ле дустимон хабар надошт.

Пас,меъёр ин аст он масала ё хукм барои худи шахс ,мушаххас ва ошкор шуда бошад на инки барои аждоди у ё барои мардумони дигар дар сарзаминхойи дигар ё хатто барои дигаронки дар он жомеъа зиндаги мекунанд ошкор ва ровшан шуда бошад.

Байхақий ва Абдурраззоқ рохимахуллох овардандки : Умар ибни Хаттоб розиаллоху анху узри касиро дар шом пазирофтки иддао дошт ба инки нисбат ба тахрими зино жахл дошта аст. Муртакиби зино шуда буд ва иддао доштки нисбат ба он жахл дошта аст. Умар ибни Хаттоб узр ба жахли уро қабул кард. Ба хамин тартиб аз у ва аз Усмон ривоят шуда астки узри жорияйи ғейри арабро дар дорул ислом пазирофтки муртакиби зино шуда буд ва иддао мекардки хукми тахрими зиноро намедониста аст.

Субханаллох ,агар дар асри сахоба бо вужуди чанон собиқунал аввалун ва бо вужуди қудрати хукумати исломий чанин касони вужуд доштандки ба чанин ахкоми ошкори жахл доштанд, ва узр ба жахли онхо пазирофта шуда, дар асри моки инхамма жахл ба воситаи набуди хукумати исломий роиж шуда ва қарнхост мунофиқин, жомеъаро жавлонгохи худишон карданд бояд чи мезони жохил вужуд дошта бошад? Он хам нисбат ба чи чизи ? Нисбат ба хаммаи умури шариати аллох.

Дар хар сурат, агар шахси нисбат ба кори мужримонаики уро то хадди иртидод пеш бурда жахли мўътабар дошта бошад, хамин жахли мўътабар барояш узр ,бахона ва дастовизи мешавадки уро аз журми иртидод табраъа мекунад ва хамин жахли мўътабар монеъи жихати адами садама ба иймони шахс мешавад ва монеъи дар баробари судури хукми алайхи шахс ва такфири вай мешавад, ва фарқи хам намекунад ин масалаики шахс нисбат ба он жахли мўътабар дорад кудом бахши аз шариати аллохро шомил мешавад.

(идома дорад……….)

Дарсхойи муқаддамотий / дарси панжум : Душманшиносийи шаръий ( 4) шиносоийи муртад дар адабиёти шаръий ва чигунагийи бархурд бо мутаддин ва жибхайи муртаддин

Дарсхойи муқаддамотий / дарси панжум : Душманшиносийи шаръий ( 4) шиносоийи муртад дар адабиёти шаръий ва чигунагийи бархурд бо мутаддин ва жибхайи муртаддин

Пиёда шуда аз навори совтийи шайх мужохид :  Абу Хамза мухожир хўромий.

(28- қисмат)

Замоники шахс бар асоси китоб ва суннат ва ижмоъ дучори куфри мешавад,иймони чанин шахси бо шак ва гумон ва бар асоси хаво ва хаваси афрод ботил намешавад, ва каси наметавонад ба хар шахси мусалмони лафзи кофарро тахмил кунад, дар холики дар хаққи чанин шахси марохили исботи журм ,шурут ва мавонеъи такфир ба ижро дар наёмада аст.

-Монанди касики дар куфр, ширк ва бидъат рушд карда ва тоза аз ин мусибат рахо шуда ва хануз дар сафари жахл ба дониш аст аммо ,хануз мисли Абу Зар розиаллоху анху ё мусалмонзодахои кунуний ,пас мондахои жохилият дар онхо боқий монда ва бояд ба сурати тадрижий пок шавад.

-Ё монанди касики дар сахро ,бодия ва куххойи парт ва саъбул убур ва ба дур аз ақидайи пок рушд карда бошад. Ақидаи пок ба у нарасида бошад ва чанин каси дар ақоиди олуда рушд карда бошад.

-Ё касики суханироки мешнавад бовар надорадки моли росулуллох саллаллоху алайхи васаллам бошад ва ба далоили чун адами эътимод ба гуянда ва ғейрих онро инкор мекунад.

-Ё мавориди дигарики вужуд доранд ва дар дарсхои қаблий ба онхо ишора кардем.

Асхоби росулуллох саллаллоху алайхи васаллам хамки тоза аз ширк ва куфр рахо шуда буданд ва насли аввал махсуб мешуданд, дар мовриди зиёдий шак мекарданд ва шаккишонро бо пурсиш аз росулуллох саллаллоху алайхи васаллам ба унвони манбаъи аслий бартараф кунандаи мушкилот ва жахлхо ба ин шева шаккишонро бартараф мекарданд, ё дар иштибохоти фохиши ақидатий ва амалий меофтоданд ва боз хам бо мурожаъа ба росулуллох саллаллоху алайхи васаллам иқомайи хужжат ва ислох мешуданд.

Мақсуд аз иқомаи хужжат ,расонадани нусси шаръий аз қуръон ,суннат ва ижмоъ ба услуби шаръий росулуллох саллаллоху алайхи васаллам ба шахси вожидуш шароит аст. Яъни бо истидлол ва мадорики ровшан,умури ношнохтаро ба сабки росулуллох саллаллоху алайхи васаллам барои шахс шиносоий ,маърифий ва шинохта кунем, ба гунаи инхоро шиносоий ,маърифий ва шинохта кунемки хамчунонки хонувода ва хувишони наздики худро метавонад аз бегонагон ташхис дихад ба хамин шева хақ бароишон ровшан ва қобили ташхис бошад:

«يَعْرِفُونَهُ كَمَا يَعْرِفُونَ أَبْنَاءَهُمْ»،

Ба хамон шева битавонанд хукми шаръийро аз ботил ташхис диханд.

Дар ин масири огохсози , мо хам акнун системи омузиший ексони барои тамоми муслимин надорем , ба хамин далил мумкин аст шахси ба ин даража аз шинохт расида бошад ва дигари нарасида бошад. Ва ё дар макони ин огохий бар асари вужуди уламои раббоний ва шароити хосси иттилоъ расоний расида бошад ва дар жойи дигари бар асари вужуди уламои суъ ва конолхои суъ ё набуди хеч кудом аз уламо чанин хаққи нарасида бошад.

Ин хам далил намешавадки чун барои гузаштахои инхо расида пас барои инхо хам кифоят мекунад. Хейр ,ин тури нест,аслан ин тури нест, агар ингуна буд дигар амри таблиғ бояд таътил мешуд ва дин чизи ирсий мешуд ва чизи ба номи фақих ,мужтахид ва ахли фан маъно ва коркарди худишонро аз даст медоданд.

Бале ,возих ва амр астки дар хар дўвраи бояд касони бошандки барои касби ин огохийхои шаръий иқдом намуда ва хижрат кунанд ва ба миллатишон ироя диханд ва огохихоро бирасонанд:

«وَما كانَ الْمُؤْمِنُونَ لِيَنْفِرُوا كَافَّةً فَلَوْلا نَفَرَ مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ وَلِيُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذا رَجَعُوا إِلَيْهِمْ لَعَلَّهُمْيَحْذَرُونَ» (توبه/122)،

Ин тоифаи даъватгар бояд фиқхи динро ёд бигиранд ва баъад,ин огохихоро ба забони қовмишон ва ба забоники мардуми он мефахманд бирасонанд:

«بِلِسَانِ قَوْمِهِ لِيُبَيِّنَ لَهُمْ»

Хийли мухим аст ба забони он миллат бояд ба онхо бифахмонид, ба фарханги он миллат, ба забоники он миллат мутаважжих мешаванд

«بِلِسَانِ قَوْمِهِ لِيُبَيِّنَ لَهُمْ»

Бароишон баййина,ровшан ва ошкор кунанд ва ба истелох ,динро барои миллатишон ” мужаддадан ” ироя диханд то жахли мардумро ба ин шева аз бейн бибаранд. Ин воқеият аст.

Хуб ,алъон метавон пурсидки ин жахл чистки бояд бардошта шавад ва агар бардошта нашавад ба унвони еки аз мавонеъи такфир амал мекунад ? Ахли фан ,жахл барои муслиминро ба ду бахш тақсим карданд:

-Жахли мўътабар : яъни шахси мусалмон қабли аз анжом додани кори ” огохи ва илм ” надошта аст. Диққат кунид яъни ,шахси мусалмон қабли аз анжом додани ин кор ” илм ва огохи ” надошта аст ва ин барояш жахли мўътабар мешавад.

-Жахли ғейри мўътабар: яъни шахси мусалмон баъди аз ” огохи ва илм ” кориро анжом дода аст. Корики муртакиб шуда баъди аз ” огохи ва илм ” буда , барои хамин астки ин жахл ғейри мўътабар аст, наметавонем жахли уро қабул кунем.

(идома дорад………)

Дарсхойи муқаддамотий / дарси панжум : Душманшиносийи шаръий ( 4) шиносоийи муртад дар адабиёти шаръий ва чигунагийи бархурд бо мутаддин ва жибхайи муртаддин.Пиёда шуда аз навори совтийи шайх мужохид : Абу Хамза мухожир хўромий.

Дарсхойи муқаддамотий / дарси панжум : Душманшиносийи шаръий ( 4) шиносоийи муртад дар адабиёти шаръий ва чигунагийи бархурд бо мутаддин ва жибхайи муртаддин.
Пиёда шуда аз навори совтийи шайх мужохид : Абу Хамза мухожир хўромий.

(27-қисмат) .
Диққат кунид дустон ,муслимини асри росулуллох саллаллоху алайхи васаллам хам бо гирифтани куллиёти дин , ва таслим шудан дар баробари куллиёти дин ,ба сурати тадрижий бо масоили жузъий ақидий ва ахкоми марбут ба он ошно мешуданд, хатто дар ин замина дучори иштибохоти фохиший хам мешудандки тавассути росулуллох саллаллоху алайхи васаллам ва пас аз он тавассути хукумати исломий ва шўрои хоким бар он ислох мешуданд. Пас, вужуди хато ва иштибох дар ақида ва соири маворид то замоники барои шахс ошкор ва маълум ва комилан ровшан нашуда бошад амри ижтиноб нопазир аст. Яъни дар хар масалаи мусалмон мумкин аст дучори хато ва инхироф шавад, бахусус дар масалаи ақидаки тақлидий нест ва шахс худиш бояд тахқиқ кунад ва ба сурати тахқиқий ба он бирасад.
Пас,инки тасаввур кунид росулуллох саллаллоху алайхи васаллам хар каси мусалмон мешудро менишонад ва хаммаи зер ва бамхои ақидаро ба у омузиш медод тасаввури иштибохи аст. Балки ,асхоб ба сурати тадрижий ба ин огохихо мерасиданд, хатто фарқ намекунадки дар чи заминаи бошад.
Дар ин сурат,узр ба жахл барои мусалмон дар тамоми умури ибодий у аъам аз масоили ақида ,тўвхид ва ширк ва ё масоили ахкоми фиқхий собит ва ворид аст ва иштибох ва жахл барои мусалмон боз,иштибох ва жахл буда ва кори ба бузург ва кучак надорад.
Нуктаи дигарики бояд садхо бор такрор шавад то ба сурати фархангий дар биёяд ва ба он диққат шавад ин астки , бо шак ва шубха наметавон касиро кофар донист ва хадро бар шахс ижро кард ва касики мусалмон буданиш бо яқин собит шуда ,яъни ту мутмаъинники ин шахс мусалмон аст; дар ин сурат ,бо шак ва шубха ва эхтимол наметавони номи мусалмониро аз у бигири ва уро жузви кофар қарор дихи.
«مَن دخلَ في الإسلام بيَقين فلا يُخرَج مِنه إلا بيقين» یا «مَنْ ثَبَتَ لَهُ عَقْد الْإِسْلَام بِيَقِينٍ لَمْ يَخْرُج مِنْهُ إِلَّا بِيَقِينٍ».
Яъни танхо бо далил ва яқин метавони шахсро аз ислом хориж куни ,яқин хийли мухим аст. Хамчунонки бо далил ва яқин ислом ва мусалмон шудани кофар хам собит мешавад.
Бояд барои хориж кардани мусалмон аз доираи ислом ибтидо далил ва яқин дошта боши ва сипас ба дунболи чанин яқини уро ихрож куни , ва барои инки ек кофарро хам вориди доираи ислом куни боз бояд далил ва яқин дошта боши. Ин иштибохи астки дар рафтори хийли аз дустон мушохида мешавадки ибтидо ба шахс мегуянд кофар аст баъад дунболи далил барои кофар буданиш мегарданд.
Ин иштибох астки ибтидо ба шахс кофар бигуйи мусалмон аст баъад дунболи далил барояш бигарди, ё ба шахси мусалмон бигуйи кофар аст баъад дунболи далил барояш бигарди. Такфир кардани мусалмон яъни куштани мусалмон .
.«إِذَا قَالَ الرَّجُلُ لِأَخِيهِ يَا كَافِرُ فهو کقتله»
Оё ин маъқул астки аввал бо шак ва шубха ва эхтимол мусалмониро бикуши баъад дунболи далил бигардики оё ин шахсики ман куштам воқеан мужрим буда ё на? Мустахаққи куштан ва эъдом буда ё на ? Ин кори ек инсони нормол нест.
Кори инсони нормол ин астки ибтидо далоил ва баййинотро барраси кунад, ва баъди аз исботи яқиний журм ,хукмро собит намояд ва баъад хукмро содир кунад, ва дар охарин мархала ,суроғи ижрои хукм аз конолхои марбут ба ижрои хукм биравад.
(идома дорад……….)