جاهلیت.(9)
سکولاریزم دینی و او وجودگه کیلتیرگن ینگی جاهلیت مسلمانلر یشیاتگن دیارلر اوچون جدّی بیر تحدید حسابلندی، اگر منه بو یولدن تاییشنی آلدینی آلینمسه، جمیعتنی اینگ یامان فسادگه، ظولمتگه تولدیردی.
سیّد قطب رحمه الله عربلرنی بعثتدن آلدینگی جاهلیتینی کوزتیش نتیجه سیده ایته دیکی: “بیز حاضرگی اسلامدن آلدینگی جاهلیتگه اوحشش، بلکیم اوندن هم دهشتلیراق توریگه گیریفتار بولیب قالگنمیز. بیزلرنی اطرافیمیزدگی همّه نرسه جاهلیتدیر. نظرلر، آدملرنی عقیده سی، عادت و تقلید، مدنیت منفعتلری،هنر،آدبیات،شریعت و قانونلر و حتّی بیز اولرنی اسلامی مدنیت، اسلامی منفعتل،اسلامی فلسفه،اسلامی فکرلش ترزی، دیب ناملنیاتگن نرسه لرنی کتّه قسمینی هم،جاهلیت ایشلب چیقرگن محصولاتلر تشکیل قیله دی! شو سببلی هم دیلّریمیزده اسلامی ارزیشلر اورنشمیدی و فکر و اندیشه لریمیزده اسلامی کوز- قرشلر کورینمیدی و نسلّریمیزنی آرسیده هم اسلامنی اوّلیده وجودگه کیلگن نسل ییتیلیب چیقمیدی،شکلّه نمیدی.
بیز اسلامی حرکتنینگ پراگرامّه سینی یولگه قوییش اوچون پروریش و توزیلیش مرحله سیده، اولرنی تعثیری آستیده بیز یشب کیله یاتگن و اولردن بیز سیاست یولّه نمه لرینی آله دیگن برچه تعثیر قیلوچی جاهلی عامیلّرنی بیر چیتگه سوریب قوییشیمیز لازم بوله دی. بیز اوّلا اسلامنینیگ اوّلیدگی ییته کچی انسانلر سیاسی یولّه نمه آلگن پاکیزه بولاقنی باشیگه قیتیشیمیز کیرک، بو بولاقنی باشی عیب سیز، بولغنمگن،داغ هم توشمگن، رنگلری هم ارله شیب کیتمگن ایدی. بیز آرقه گه قیتیب جهاندگی بارلیقنی حقیقه تی،انسانّی وجودیدگی حقیقت و بو ایکّاوینینگ الله تعالینی وجودی بیلن بولگن علاقه سی و حیات، اونی ارزیشلری،اخلاق،حکومتگه، سیاستگه، اقتصادگه، حیاتدگی برچه اوصولّرگه عائد اوصلوبلر حقیدگی اوزییمیزنی فکرلریمیزنی انه اوشه بولاقنی باشیدن آلیشیمیز کیرک.
قیته یاتگن پیتیمیزده هم، تعلیم آلیب اورگه نیشنی عملده قولّه ش حیسّی، ایسته گی بیلن طلب قیلیشیمیز لازم، تحقیقات، بحث، معلومات کسب قیلیشنی اوزیمیزگه مقصد قیلیب آلمیلیک. بیزنی قیتیشیمیز، قرآن بیزلردن طلب قیله دیگن حالت، کورینیشگه بنائن بولسین و بیز هم حودّی شوندی بولیشگه حرکت قیلیلیک………
منه شولر بیلن بیرگه مسلمان کیشی بعضی بیز قسمتلرده جاهل لیک و جهالت کسل لیگیگه مبتلا بولگن بولیشی مومکین. رسول الله صلی الله علیه وسلم ابو ذرگه ایتگنلریدیک:
«إنّكَ امْرُؤٌ فِيكَ جَاهِلِيَّةٌ»
مسلمان کیشیده هلی هم جاهلی صفتلرنی بعضیسی سقله نیب قالگن بولیشی یا آلدین اوزی بیلن بیرگه آلیب کیلگن یا بولمسم باشقه لردن آلگن بولیشی هم مومکین.
بوگونگی کوندگی مسلمانلرنی جوده کوپلری یاکی بیزلر کوریب تورگن قسمتی ابو ذرگه اوحشب……جاهلی جمیعتده پروریش تاپگنلیکلرینی تعثیریده یاکی سکولار پرتیه لرنی،اخوان الشیطانلرنی،سلطنتنینگ اولامالرینی، ساتقین دین فروشلرنی روحی جنگلرینی تعثیریده دینی سکولاریزمنینگ بیر نیچه کسلّیگیگه دچار بولگن بولسه و بو کسلّیکنی هم ته نیمسه، بو وضیعتده نیمه قیلیش کیرک؟
مسلمانلر کافرلرگه قه رمه- قرشی حالده جاهلّیگی سببلی شرعی صورتده عذرلی بولیش امکانیگه ایگه؛ بو دنیاده توبه قیلیش واسیطه سی بیلن منه بو امکانیتدن فایده لنیشلری مومکین، الله تعالی مرحمت قیله دی:
إِنَّمَا التَّوْبَةُ عَلَى اللَّهِ لِلَّذِينَ يَعْمَلُونَ السُّوءَ بِجَهَالَةٍ (نساء/17)،
البتّه الله نینگ توبه لرنی قبول قیلیشی فقط بیرانته گوناهنی نادانلیک بیلن قیلیب قوییب، سونگره درحال توبه قیلگن کیشیلر اوچوندیر.
امّا بو ییردگی اساسی نوقته جاهلیتنی ته نیب آلیش بوله دی، منه بوندن سونگ انسان اوزینی سکولاریزم دینینی مدنیتیدگی ینگی جاهلیتنی داغلریدن تازله شی مهمدیر. ته نیب آلیش و تازلنیشدن کیین شریعتنینگ توشونچسی، مضمونیگ عمل قیلیش کیله دی. ینگی جاهلیتنی ته نیب آلیشلیکنی، اساسی مستحکم توریشلیکگه
Аммо бу ердаги асосий нуқта жохилиятни таниб олиш бўлади, мана бундан сўнг инсон ўзини секуляризм динини маданиятидаги янги жохилиятни доғларидан тозалаши мухимдир. Таниб олиш ва тозаланишдан кейин шариатнинг тушунчаси, мазмунига амал қилиш келади. Янги жохилиятни таниб олишликни, асосий мустахкам туришликга ва аллохни шариатини қонунларига нисбатан ихлос билан ёндашишга жуда катта таъсири бор.
Жохилиятни банди, мазмунини бирига “огох холида” кирган мусулмон кишини энг кам жинояти бир гунохдан бошланади, аммо гунохи бўлиши билан бирга ислом доирасида қолади. Ўғирлик қилган ё шароб ичиб олган ё бошқа гунохларни қилган кишига ўхшаганлар буларни жумласига киради,яъни жохилиятни бир бандига киргандан сўнг шахс шундай даражага етиб борадики, диндан қайтиш доирасига кириб қолади ва ислом доирасидан чиқиб кетади. Масалан секуляризм динининг қонунлари , жохилий маданиятни ислом динининг қонунларидан яхшироқ деб ўйлайдиган кишига ўхшаганлар, ёки бўлмасам агар фақат қалби билан бўлса хам, секулярларни хукумати, партияларидан бирини химоя қилган кишилар. Мусулмонларни қаршисида туриб секуляр хукуматлар, партияларни,кофир ва муртадларни химоя қилса ё ўзи уларни орасига кириб олса хам ана ўшаларни жумласига киради. Энди агар бирор калима сўз билан ёки тили , жони,моли билан уларни химоя қиладиган бўлса,бундай одамни хисоби ислом доирасидан ташқарида бўлади. Бундай кишиларни исломга хеч қандай алоқаси йўқ.
Мусулмон киши “огох холида” ва “ўзини ихтиёри билан” мана бу даражага етиб борса, секуляризм динининг қонунларини ё уни мазхабларидан бирининг қонунларини аллохнинг қонунларидан яхшироқ деб санайдиган бўлса, хохласа хам хохламаса хам ширк ва жохилиятни доирасига кириб қолган бўлади. Бу бечора одам бир шахсни қилиши мумкин бўлган энг катта гунохга дучор бўлган бўлади, бу одам ўзини дунё ва қиёматда хеч қайси гунох сазовор бўлмайдиган жазога лойиқ қилиб қўйибди. У ўзини муртадга айлантириб қўйган, мана шу бечора одам агар ўғирлик қилганда ё одам ўлдирганда ё зино қилганда ё одамларни молини еганда ё шунга ўхшаш гунохларни қилганда, яъни буларни халол демаслик шарти билан қилса, хеч бўлмасам бу дунёда унга фойдаси бўларди ва кофир бўлиб қолмасди. Аммо у буларни бирортасини қилишни ўрнига югириб бориб қалби, тили билан секуляристларни, секуляр партияларнинг қонунини химоя қиладиган бўлса, бу шахсни исломга хеч алоқаси йўқ бўлиб, ширк доирасига кириб бўлган хисобланади.
Аллох таоло қиёматда бундай мушрик( секуляристни) гунохини кечирмайди, агар у ўлим талвасаси келишидан олдин тавба қилган бўлган буни масаласи бошқача бўлади.
[1] البته مسأله ی عذر به جهل و اقامه ی حجه ی نبوی خودش بحث جداگانه ای است که ان شاءالله در زمان خودش به آن می پردازیم.