Муқаддамот дарслари / олтинчи дарс: нима қилиш керак? Онгли,мақсадли ва харакатланувчи вахдат.
Шайх Абу Хамза хўромий хафизахуллохнинг аудио тасмасидан ёзиб олинган.
(4-қисм)
Энди мана бу химоя қилувчиларни хар бирини ўзига хос аллох томонидан уларга берилган хуқуқлари мавжуд бўлиб,уларнинг бир-бирларини химоя қилишларига зарба урилмаслиги учун бу хуқуқларни риоя қилиниши хам керак бўлади, махсусан бизларнинг хаммамиз хато қилиб қўйган пайтимизда ёки хато ақидаларга ва рафторларга дучор бўлиб қолган вақтимизда ва мана буларга бизларни таъсиримиз бўлмаган пайтда, аллох таоло хатокор мусулмонларга берган узрлар билан – бизлар ўтган дарсларимизда мана бу узрларни баъзисига ишора қилганмиз- шаръий равиш билан бизларга муносабатда бўлинишини, инсоф билан муомала қилинишини кутамиз. Чунки бизларнинг мана бу хатоларимиз ёки бизларга нисбатан қилинган муносабатлар тафрақага ё химоя қилишдан қўлимизни тортишимизга ёки хатто душманчиликка ё бир-биримизга зарба уришимизга боис бўлмаслиги лозим.
Хаммамиз хам аллох томонидан берилган хуқуқлардан бахраманд бўлишни истаймиз, лекин бизларнинг химоямизни хохлайдиган кишилар мана бу хуқуқларни поймол қилмасликлари керак. Худди шу тарзда бизлар хам бизни химоя қилишларини хохлайдиган кишиларнинг хақларини поймол қилмаслигимиз керак бўлади.
Мана бу суратда бизлар бир-биримизга ёрдам берувчилар бўламиз ва бир-биримизни хақларимизни ва вахдатимизни мухофизат қиламиз ва барчамизни мухофизат қилиш учун хаммамиз қурган бинонинг парчаланишига йўл қўймаслигимиз керак,
« “الْمُؤْمنُ للْمُؤْمِنِ كَالْبُنْيَانِ يَشدُّ بعْضُهُ بَعْضًا»
Мўъмин киши бошқа мўъминлар билан бирга хар бир бўлаги бир-бирини мустахкамлаб турган бинонинг бўлакларига ўхшайди. Бизларнинг мана бу мустахкам ёки пўлатдан қурилган бинойимиз аллохга итоат қилмаслик ё тафрақа ёки жудо бўлиш таъсирида майдаланиб кетишига,қулашига,нобуд бўлишига рухсат бермаймиз.
وَأَطِیعُواْ اللّهَ وَرَسُولَهُ وَلاَ تَنَازَعُواْ فَتَفْشَلُواْ وَتَذْهَبَ رِیحُکُمْ وَاصْبِرُواْ إِنَّ اللّهَ مَعَ الصَّابِرِینَ(انفال/46)
Ва аллохга ва унинг пайғамбарига итоат қилингиз ва (ўзаро) талашиб- тортишмангизки, у холда сустлашиб,куч- қувватингиз кетур. Сабр- тоқат қилингиз! Албатта аллох сабр- тоқат қилгувчилар билан биргадур.
Аллох таоло мана бундай тафрақа соладиган кимсаларни яхши кўрмайди, балки мархамат қиладики:
إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الَّذِینَ یُقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِهِ صَفّاً کَأَنَّهُم بُنیَانٌ مَّرْصُوصٌ (صف/4)
Албатта аллох ўзининг йўлида гўё туташ бинолардек бир сафга тизилган холларида жиход қиладиган зотларни севар.
Аллох таоло тарқоқ мусулмонларни эмас,балки муттахид мусулмонларни яхши кўради. Росулуллох саллаллоху алайхи васаллам хам мана бунга ўхшаган оятларни равшан баён қилиш борасида мархамат қиладиларки:
الْمُؤْمِنُ لِلْمُؤْمِنِ كَالْبُنْيَانِ الْمَرْصُوصِ يَشُدُّ بَعْضُهُ بَعْضًا وَشَبَّكَ بَيْنَ أَصَابِعِهِ.
Мўъмин киши бошқа мўъминлар билан бирга қўрғошиндан ёки бизларни сўзимиз билан айтганда пўлатдан қурилган ва унинг бир бўлаги бошқа бир бўлагини махкам ушлаб турган бинога ўхшайди,сўнгра росулуллох саллаллоху алайхи васаллам бармоқларини бир-бирига ёпиштирдилар. албатта бармоқларни хаммаси бир хил эмас, улар бир-биридан фарқ қилади, бинони қурилишида хам турли- хил материаллардан фойдаланилади, бу материаллар темир,цемент,тош, бўр,чўп, қум ва бошқа нарсалардан иборат бўлиб, уларни хаммаси бир-биридан табиий равишда фарқ қилади, аммо уларни хаммаси бир вазифани бажаради ва бинони сақланиб қолиши учун бир-бирларини махкам ушлаб туришади.
Очиқ-ойдин кўриниб турганидек мана бу қўллаб-қувватлашлар,химоя қилишлар фақат забонда қолиб кетадиган иш эмас, балки уларни белгиси бор ва баъзи амаллар хам бажарилиши керак, чунки буларни воситасида тарафнинг иддаоси қай даражада тўғри,содиқона эканлиги ташхис берилади, умумий суратда дарсимизга боғлиқ бўлган бир неча ўринга ишора қилиб ўтмоқчимиз. Иншааллох:
1-Аввалги ва муқаддамотий ўрин исломий биродарликни амалда ижро қилишдур,
«إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ»
мўъминлар учун камтар ва тавозеълик бўлиш,
« وَاخْفِضْ جَنَاحَكَ لِلْمُؤْمِنِينَ»
мўъминларни баробарида залил бўлиш,
«أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ»
агарчи бир томонлама бўлса хам.
Росулуллох саллаллоху алайхи васаллам иймонни ва маънавий иймоний алоқаларни таълим берганларидан сўнг, зохирий ва амалий абзорларни хам кўрсатиб берадилар ва бу билан мана бу иймон алоқаларга амалий кўриниш берилади:
لَا تَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ حَتَّى تُؤْمِنُوا، وَلَا تُؤْمِنُوا حَتَّى تَحَابُّوا، أَوَلَا أَدُلُّكُمْ عَلَى شَيْءٍ إِذَا فَعَلْتُمُوهُ تَحَابَبْتُمْ؟ أَفْشُوا السَّلَامَ بَيْنَكُمْ
Иймон келтирмагунингизча жаннатга кирмайсизлар ва бир-бирингизни яхши кўрмагунингизча иймон келтирмайсизлар, агар бир ишни қилсангизлар, бир-бирингизни яхши кўришингизга сабаб бўладиган бир ишга сизларни йўллаб қўяйми? Орангизда саломни тарқатинглар.
Шу сабабли хам росулуллох саллаллоху алайхи васаллам “мўъминлар жамланган жойда” “ўша мушаххас жамоани эхтиёжларига муносиб равишда” иймоний таълимларни амалда ижро қилиш борасидаги мусулмоннинг мусулмонни устидаги 6 та хаққига ишора қилиб мархамат қиладиларки:
حَقُّ الْمُسْلِمِ عَلَى الْمُسْلِمِ سِتٌّ»
Мусулмоннинг мусулмонни устидаги хаққи олтита. Шунда айтилдики: эй росулуллох саллаллоху алайхи васаллам, улар қайси хуқуқлардан иборат? Мархамат қилдилар:
«إِذَا لَقِيتَهُ فَسَلِّمْ عَلَيْهِ، وَإِذَا دَعَاكَ فَأَجِبْهُ، وَإِذَا اسْتَنْصَحَكَ فَانْصَحْ لَهُ، وَإِذَا عَطَسَ فَحَمِدَ اللهَ فَشمِّتْهُ، وَإِذَا مَرِضَ فَعُدْهُ وَإِذَا مَاتَ فَاتَّبِعْهُ
Агар у билан учрашиб қолсангиз, унга салом берингиз; агар сизни таклиф қилса,қабул қилингиз; агар сиздан насихат хохласа, унга насихат қилингиз ва атса уриб алхамдулиллах деса, уни атсасини жавобига (ярхамукаллох дейиш билан) жавоб берингиз ва агар бемор бўлиб қолса, уни кўргани борингиз ва агар вафот топса, жанозасида иштирок этингиз.
(давоми бор……..)
