دسته: مصائب مسلمین

س3. هم اکنون القاعده ی نجدی ایمن الظواهری حملات حزب دوله ی بغدادی را به مکانهای عمومی در یمن محکوم می کند و از این حملات برائت کرده، به نظر شما این محکوم کردنها منهجی و ریشه ای است یا فقط تبلیغی و رسانه ای است؟

ج: القاعده از زمان تاسیس آن توسط پیروان منهج سید قطبی اخوان المسلمین چون دکتر عبدالله عزام و اسامه بن لادن تا زمانی که نجدی هائی چون ایمن الظواهری و ابومصعب زرقاوی به عضویت آن در آمدند اولویت آن متوقف کردن حملات و اشغالگری های کفار سکولار جهانی و بخصوص آمریکا به سرزمینهای اسلامی و بیرون راندن این اشغالگران بود و پرداختن به حکم اهل تصوف یا شیعیان و سایر فرقه ها و مذاهب اسلامی اصلاً در دستور کار این جماعت بین المللی نبود.

در این صورت می توان گفت که دوله از بطن القاعده ی تحت مدیریت عقاید نجدی الظواهری و ابومصعب زرقاوی متولد شد، و دوله در واقع سنتزی بود که از آنتی تز عقاید نجدیت این دو به وجود آمد.

یعنی: زمانی که شما می بینید که در 29 اسفند 1393ش جماعت نجدی دوله در یمن دو مسجد را منفجر می کند که در آن زیدی ها و شافعی ها جهت ادای نماز و مراسم مولودی حضور داشتند و طی آن 140 کشته و 345 زخمی از زنان و کودکان و پیران و جوانان مسلمان بر جای گذاشت و القاعده آن را محکوم می کند به دلیل اختلاف آنها در مشرک خواندن اهل تصوف و شیعیان زیدی نیست، بلکه به دلیل ماندگاری پس مانده های منهج شیخ اسامه بن لادن و اندیشه های ابن تیمیه (نماینده ی سلفیت نوع دوم) در فهم تترس و دوری از کشتار مسلمین در مساجد و بازارها و اماکن عمومی^[1] و همچنین به دلیل تطبیق صادقانه ی منهج نجدیت توسط دوله است.

در اینجا هر چند القاعده در جنگ رسانه ای و روانی خود دوله را به بی‌قید و بند بودن و زیاده‌ روی در ریختن خون‌ها متهم می کند و به آراء ابن تیمیه در مساله ی تترس ارجاع می دهند، اما واقعیت این است که منهج هر دوی آنها نجدی است و القاعده نیز در اماکن عمومی صعده و صنعا و عمران و ابین همین زیدی را مورد هدف قرار داده است که صدها مسلمان بی گناه به قتل رسیده اند و نمی توان در این زمینه فرقی بین القاعده ی نجدی الظواهری با جماعت نجدی دوله گذاشت. در این صورت منظور القاعده ی نجدی ایمن الظواهری از به کار بردن مسلمین در واقع مسلمین اهل سنت غیر صوفی و غیر شیعی هستند.

در اینجا ظاهر تفاوت القاعده ی نجدی ایمن الظواهری به این بر می گردد که القاعده ی کنونی در این زمینه، از سلفیت نوع سوم نجدیت نسبت به عوام اهل سنت تبعیت نمی کند، اما دوله نمونه ی عینی و کامل منهج نجدیت در زمان ماست؛ به همین دلیل عده ای اختلاف بین این دو حزب نجدی را به تفاوت سیاسی و یا برسر اداره امور ربط می دهند اما واقعیتها به اختلافات منهجی این دو جریان اشاره دارد هر چند جزئی و التقاطی باشد.  

در این صورت اختلاف بین القاعده ی نجدی کنونی الظواهری با دوله ی نجدی در باره ی مسلمین مخالف خود و بخصوص اهل تصوف و شیعیان اختلافی ریشه‌دار نیست، بلکه اختلاف برسر اولویت‌ها و منافع سیاسی – اداری و التقاطی بودن حزب القاعده است. چون القاعده پس از اسامه بن لادن از جماعتی فرا مذهبی و فرا حزبی – که یکی از «3ابزار» نازل و سقفی برای تمام تفاسیر و مذاهب اسلامی در جنگ با دشمن مشترک یعنی آمریکا بود، – با روی کار آمدن ایمن الظواهری نجدی تبدیل شده است به حزبی نجدی که مثل سایر احزاب دنبال خواسته های حزبی خودش است.

---

[1] «مولوی عبدالله»، از اعضای «انصار الشریعه» یمن در صفحه فیس بوک خود نوشت: در مساجد طیف‌های مختلفی تردد می‌کند و به همین دلیل جایز نیست، مورد هدف قرار گیرند و هرکس در این خصوص تردید دارد، به دیدگاه «ابن تیمیه» درباره مسئله «التترس» مراجعه کند .

“ Умда” номли китобни сохиби , алқоиданинг хозирги рахбари доктор  Айман Аззавохирий билан қайси масалаларда келишмовчиликлари бор? Умдани сохиби  жиход ахлига  қарши  яхудийлар ва салибийларни фойдасига ишлайдими?

Ж: доктор Фазл ва доктор Айман Аззавохирийни хар иккови табиблардан бўлиб ,бир-бири билан қадимдан дўст бўлишган. Доктор Фазл Яманда қўлган тушади ва Мисрни секуляр  давлатига  топширилади. У ерда бир қанча йил зиндонда бўлгач ,нихоятда кўп ахли жиходни қаршилигига дучор бўлган бир мурожаатни ёзади.

Одатда турли-хил мутахассисликларни ичида, махсусан мухим ва хаётий мутахассислик бўлган аллохни йўлидаги жиход борасида хам назарларнинг  хилма-хиллиги, ихтилофлар  бўлиши табиий. Фақатгина ихтиёрида хилма-хил шўролар бўлган якка бир рахбарни ўзи мана бу ихтилоф, келишмовчиликларга  бархам бериши  ва буйруқ бирлиги, буйруқ содир қилиш бирлиги , фирқаланишдан  келиб чиқадиган ички қонли жанглар ва бошқа мусибатларни юзага чиқишини  олдини олишга қодир бўлади. Аммо бу ерда бизни бахсимизга алоқаси бўлган нуқта шуки,доктор Фазл ё саййид имом Шариф, Абдулқодир ибни Абдулазиз “умдату фи эъдадил уддах” номли асарни эгасини  исмидан  химояланиш хақида айтадики: бугунги кунларда мусулмонларни диёрларидаги умум одамларга хамла қилиб, мехмонхоналарни, биноларни ,транспорт воситаларини портлатиш билан аллохни йўлидаги жиходдан бахра оламиз деб ўйламайман. Агарчи  инсоний қалқонларни ўлдириш мумкинлиги ва химояланиш хақидаги иддаолар бўлишига қарамасдан мана бу ишларни барчаси жоиз эмас.   ^[1]

Доктор Айман Аззавохирийнинг жиходнинг таниқли бу чехрасини сўзларига нисбатан билдирган реакцияси эътиборни жалб қилади, чунки кўриб турганимиздек доктор Фазлни сўзларига жавоб тариқасида 200 сахифалик “табраъа” номли китобини ёзади. Мана бу китобда бостириб бориб  хамла қилиш , хамлага хамла билан жавоб бериш,химояланиш, инсоний ва молий қалқонлар  хақидаги  мавзуда матлаблар ва доктор Фазлни кўз-қарашига нисбатан жавоб ва ўзининг  назари хам ироя берилган эди.  ^[2]

Аммо наждийларни доимий одатларига кўра, яъни сахих исломий фиқхдан озроқ бахра олган одамлардек қаршисидаги тарафни америка ва махаллий тоғутларни  хизматчиси ,яхудий ва салибий  жибхасини ходими эканликда  ва мана шунга ўхшаш масалалар билан уни муттахам қилади. Бу томонда умдани сохиби  хам Айман Аззавохирийни беадаблик билан бир-бирларини қарғашгача боради ва уни Судан каби давлатларга боғланиб  қолганликда айблайди.  Бу ерда икки нуқтани айтиб ўтиш лозим бўлади:

1-Афсуски наждият тухмат қилиш, мухолифларини гумрох  ва гумрох қилувчи ,бидъат ахли ва хавориж,муматтиъана тоифаси, муртад,мушрик, сотқин ва ………деган номлар билан  шариатга қарши равишда муттахам қилишда қўллари нихоятда узун , аммо бу тухматларни исботлаш учун аниқ шаръий, қазоий  текширувлар лозим бўлади.                      

2-Мен мана бу кишиларни жиход ва қуролли жангда Холид ибни Валидни ўрнида кўраман ,бу кишиларни хато қилишлари хам табиий холат. Бу азизларни росулуллох саллаллоху алайхи васаллам ва Абу Бакр розиаллоху анхуга ўхшаш мужтахид рахбарлар бошқариши лозим ,агар мана бундай рахбарлар бўлмайдиган бўлса,ўтган хатолар хатто фожеаларнинг  яна такрорланиши, давом этиши  кутилади. 

---

[1] لا أظن أن التعرض لعامة الناس في بلدان المسلمين اليوم من الجهاد في سبيل الله في شيء مثل ما حدث من تفجير الفنادق والعمارات ووسائل النقل، هذا كله لا يجوز ولو بدعوى جواز قتل الترس

[2] التبرئة؛ رسالة فی تبرئة أمة القلم والسیف من منقصة تهمة الخور والضعف

“عُمده” ناملی کتابنیر صاحِبینی القایده نینگ حاضرگی رَهبری دَکتر ایمان الظواهری بیلن قیسی مَسَله لرده کیلیشماوچیلیک لری بار؟ “عُمده” نی صاحِبی جهاد اهلیگه قرشی یَهُودیلر و صَلیبیلرنی فایده سیگه ایشلیدیمی؟

ج: دَکتر فَضل و دَکتر اَیمان الظواهرینی هَر ایکّاوی طبیب لردَن بُولیب، بیر-بیری بیلن قدیمدَن دُوست بولیشگن. دَکتر فضل یَمَنده قولگه توشَدی و مِصرنی سکولار دَوله تیگه تاپشیریله دی. او ییرده بیر قنچه ییل زِندانده بُولگچ، نِهایتده کوپ اهلی جهادنی قرشیلیگیگه دُچار بولگن بیر مُراجَعَتِنی یازه دی.

آدَتده تورلی-هیل مُتَخَصّیصلیک لرنی ایچیده، مَحصُوصًا مُهِم و حَیاتی مُتَخَصّیصلیک بولگن الله نی یولیده گی جهاد بارَسیده هم نَظرلرنینگ  هیلمه-هیل لیگی، اِحتلافلر بار بولیشی طبیعِی. فقطگینه اِحتیاریده هیلمه-هیل شُورالر بولگن یَکّه بیر رَهبَرنی اوزی منَه بو اِحتلاف،کیلیشماوچیلیک لرگه بَرهَم بیریشی و یویروق بیرلیگی، یویروق صادِر قیلیش بیرلیگی، فرقه له نیشلر کیلیب چیقه دیگن ایچکی قانلی جنگلر و باشقه مُصِیبتلرنی یوزَگه چیقیشیگه  مانِع بوله دی. اما بو ییرده بیزنی بَحثیمیزگه عَلاقه سی بولگن نُوقته شُوکی، دَکتر فضل یا سَیّد اِمام شَریف، عبدالقادر ابن عبدالعزیز “عُمدَة فی اِعداد العُدّه” ناملی اَثرنی ایگه سینی اِسمِیدن حِمایَله نیش حَقیده ایته دیکی: بوگونگی کونلرده مُسُلمان لرنی دِیارلریده گی عُمُوم آدَملرگه حَمله قیلیب، مِهمانخانه لرنی، بینا لرنی، تِرَنسپارت واسطه لرینی پارتله تیش بیلن الله نی یولیده گی جهاد دَن بَهره آله میز دیب اویله مَیمَن. اگرده اِنسانی قه لقانلرنی اولدیریش مُومکین لیگی و حِمایه له نیش حَقیده گی اِدّعالر بولیشیگه قه رَمَسدَن مَنه بو ایشلرنی بَرچه سی جایز ایمسدیر.  ^[1]

دکتر ایمان الظواهرینینگ جهادنینگ ته نیقلی بو چِیهره سینی سُوزلریگه نِسبَتا بیلدیرگن رِیاکسِیه سی اِعتبارنی جَلب قیله دی، چُونکی کوریب تورگه نیمیزدیک دَکتر فَضلنی سوزلریگه جَواب تریقه سیده 200 صَحِیفه لیک “تبرعه” ناملی کتابنی یازَدی. مَنه بو کتابده باستیریب باریب حَمله قیلیش، حَمله گه حَمله بیلن جَواب بیریش، حمایه له نیش، انسانی و مالی قه لقانلر حَقیده گی مَوضُوع ده مَطلب لر و دَکتر فضلنی کوز-قه رَشیگه نِسبَنا جَواب و اوزینینگ نَظری هَم اِرایه بیریلگن ایدی. ^[2]

امّا نَجدیلرنی داعِمی آدَتلریگه کُوره، یَعنی صَحِیح اِلسلامی فِقهدَن آزراق بَهره آلگن آدَملردیک قرشیسیده گی طرَفنی اَمیریکه و مَحَلّی طاغوتلرنی حِذمَتچیسی، یَهُودی و صَلیبی جیبهه سینی خادیمی ایکه نلیکده و مَنه شُونگه اوُحشَش مَسَله لر بیلن اونی مُتّهم قیله دی. بو تامانده عُمده نی صاحیبی هم اَیمان الظواهرینی بی آدَبلیک بیلن بیر-بیرله رینی   قه رغَشگه چه  بارَدی و اونی سُودَن گه  اوحشَش  دَولتلرگه باغلیق بولیب قالگن لیکده اَیبله یدی. بو ییرده اِکّی نُوقته نی ایتیب اوتیش لازم بوله دی:

1-اَفسُوسکی نَجدیَت تُوحمَت قیلیش، مُحالفلرینی گُومراه و گومراه قیلوچی، بدعَت اَهلی و حَوارج،مُمَتّعَنه طایفه سی، مُرتد، مُشرک، ساتقین و…….دیگن ناملر بیلن شُریعُتگه قرشی رُویشده مُتّهم قیلیشده قُولّه ری نِهایتده اُوزُون ، امّا بو تُوحمَت لرنی اِصبات لش اوچون اَنیق شَرعی ، قضایی تیکشیرولر لازم بوله دی.

2- مین مَنه بو کیشیلرنی جهاد و قُورَالّی جَنگده خالد ابن ولیدنی اورنیده کورَمَن، بو کیشیلرنی حَطا قیلیشلری هَم طبیعِی حالت. بو عَزیزلرنی رسول الله صلی الله علیه وسلم و ابو بکر رضی الله عنه گه اُوحشَش مُجتهِد رَهبَرلر باشقه ریشی لازم، اگر منه بوندی رهبرلر بولمیدیگن بولسه، اوتگن حَطالر حَتّی فاجیعه لرنی یَنه تکرارله نیشی ، دَوام ایتیشی کوتیله دی.

---

[1] لا أظن أن التعرض لعامة الناس في بلدان المسلمين اليوم من الجهاد في سبيل الله في شيء مثل ما حدث من تفجير الفنادق والعمارات ووسائل النقل، هذا كله لا يجوز ولو بدعوى جواز قتل الترس

[2] التبرئة؛ رسالة فی تبرئة أمة القلم والسیف من منقصة تهمة الخور والضعف

Албатта мўъминлар бирордардирлар

Мана бу жараённи ва “иттиход” заминасидаги исломий дипломатикани  босиб ўтиш ва унга амал қилиш, хамда уни “вахдат” даражасига  кўтариш ва такомиллаштириш биринчи қадам сифатида босиб ўтилиши лозим бўлган “ўтиш мархаласидир”, мана шу мархалани босиб ўтиш ўзига хос кенг дунё қараш ва сабрни талаб қилади. Шубхасиз бизлар хар қандай холатда, хатто нубувват манхажига асосланган исломий хукуматга эга бўлган тақдиримизда хам ахли китоб кофирларидан, секуляр кофирлардан хам улар билан “иттиход”га кўра паймон тузган холатимизда хам, ўринсиз ва озор берадиган сўзларни эшитишимиз аниқ. Чунки улар зимма ахли бўлиб, исломий жамиятда ўзига хос хуқуқларга эгадирлар:

  لَتَسْمَعُنَّ مِنَ الَّذینَ أُوتُوا الْکِتابَ مِنْ قَبْلِکُمْ وَ مِنَ الَّذینَ أَشْرَکُوا أَذًی کَثیرًا

Албатта сизлардан илгари китоб берилган кимсалар томонидан ва мушриклар томонидан кўп азият-маломатлар эшитажаксизлар.

وَ إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا فَإِنَّ ذلِکَ مِنْ عَزْمِ اْلأُمُور؛ِ (آل عمران/186)

Агар (озорларига) сабр-тоқат қилсангизлар ва аллохдан қўрқсангизлар (нажот топурсиз).

Росулуллох саллаллоху алайхи васалламни мархамат қилишларича:

 الْمُؤْمِنُ الَّذِي يُخَالِطُ النَّاسَ، وَيَصْبِرُ عَلَى أَذَاهُمْ ، أفضلُ مِنَ الْمُؤْمِنِ الَّذِي لَا يُخَالِطُ النَّاسَ، وَلَا يَصْبِرُ عَلَى أَذَاهُمْ ^[1]

Одамлар билан муомала қилиб уларни озорларига сабр қилган ва азиятларини тахаммул қилган мўъмин, одамлар билан муомала қилмасдан уларни озор-азиятларига сабр қилмаган мўъминдан яхшироқдир.

Кофирларни озор-азиятларига сабр қилишлигингни далили  ўртадаги тузилган “иттиход” паймони учун бўлиб, шу сабабли уни тахаммул қиласан. Энди нима учун мўъмин биродар ва мўъмин опа-сингиллар баробаридаги сабринг, тоқатинг  бунчалик камайиб кетган? Тоқатингиз бунчалик камайиб кетгани билан бир қаторда,  нима учун исломий манхажни систематик ва тўғри равишда татбиқ қилиш учун бор кучингни жамламайсан?  Нима учун ўзинг мубтало бўлиб қолган жахолатинг сабабли хохлаб ё хохламаган холатда, душманларни режаси бўйича харакат қиляпсан ва нима сабабли даъват ва жиход майдонига кирдинг? Бунчалик кенг дипламатика ва оғир жараённи идора қилишга қодир бўлмас экансан, ким сенга буни ичига киргин деб, айтди? Ахир аллох таоло мархамат қилган эдику:

   لَا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا (بقره/286)

رحِم الله امرأً عرَف قدْر نفسه.

Ўзини қадрини таниган кишига аллох рахм қилсин.

Асл қоида бўйича бизлар қуйидагича бўлишимиз кераклигини унутдингми?

 أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ + رُحَمَاءُ بَيْنَهُمْ«و» أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ + أَعِزَّةٍ عَلَى الْكَافِرِينَ 

Кофирларга қахрли + ўз ораларида эса рахм-шафқатлидирлар. Улар мўъминларга хоксор+ кофирларга эса қаттиққўл.

Агар аллохни фармонига биноан мана шу кофирлар:

«وَإِذَا حُيِّيتُمْ بِتَحِيَّةٍ فَحَيُّوا بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا»

 Қачон сизларга бирон ибора билан салом берилса, сизлар ундан чиройлироқ қилиб алик олинглар ёки (хеч бўлмаса) ўша иборани қайтаринглар.

«إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ حَسِيبًا» (نساء/86)

Албатта аллох хамма нарсани хисобга олгувчи бўлган зотдир.

Шундай бўлгач бизлар “албатта мўъминлар биродардирлар” қоидасини қолибида “иттиход” тахияси билан аввалги қадам сифатида афзал “уч абзорни” бири бўлган улил амр шўросини канали орқали исломий “вахдатга” етиш йўлида сизларга хитоб қилдик. Ва аллох таолодан “сизлар ундан чиройролироқ қилиб алик олинглар ёки (хеч бўлмаса) ўша иборани қайтаринглар” га ўхшаш, муборак тахияни жавобини беришингизни умид қиламиз, агарчи жамиятда насихат, қуръон , суннат билан партиялар тузиш ва тафрақа солишдан қўлини тортмайдиган кишилар доим топилиб турса хам шу гапни айтамиз, бундай одамларни ром қилиб йўлга солишни бирдан- бир йўли харбий хукумат қудратини ишга солиш ва “уларга қахрли бўлиш” бўлиб қолади. Четга суриб қўйиб кетишни имкони бўлмаган исломий “иттиход” жараёни бўйича, бугунги кундаги тафарруқдан исломий “вахдатга” ўтиш даври сифатида  бошлаган бахсимизни нихоясига етказамиз ва  дуо қиламиз:

 اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ الجَنَّة وَمَا قَرَّبَ إِلَيْهَا مِنْ قَوْلٍ وَعَمَلٍ، وَأَعُوذُ بِكَ مَنَ النَّارِ وَمَا قَرَّبَ إِلَيْهَا مِنْ قَوْلٍ وَعَمَلٍ.

رَبَّنَا أَعِزَّنَا بِالإِسْلامِ، وَأَعِزَّ بِنَا الإسْلامَ، اللَّهُمَّ أَعْلِ بِنَا كَلِمَةَ الإسْلاَمِ، وَارْفَعْ بِنَا رَايَةَ القُرْآنِ.

سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَبِحَمْدِكَ، لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ، أَسْتَغْفِرُكَ وَأَتُوبُ إِلَيْكَ

Вассаламу алайкум ва рохматуллохи ва барокатух. ^[2]

---

[1]رواه الترمذي (2507) ابن ماجه (4032)، وأحمد (5022)والطبراني في (المعجم الأوسط) (5953)، والبيهقي (20669) و. صحیح الجامع 6651

[2]پیاده شده از سخنرانی تصویری شیخ ابوحمزه المهاجر هورامی حفظه الله تحت عنوان :پروسه یاجتناب ناپذیر«اتحاد» اسلامی، دوران گذاراز تفرق کنونی به «وحدت» اسلامی

اَلبَتَّه مُؤمِنلَر بِرادَردِیرلَر

مَنه بُو جَرَیانّی و “اِتِّحاد” زَمِینَسِیدَگی اِسلامِی دِپلامَتِیکنِی باسِیب اوُتِیش و اوُنگه عَمَل قِیلِیش، هَمدَه اوُنِی “وَحدَت” دَرَجَسِیگه کوُتَرِیش و تَکامِیلَّشتِیرِیش بِیرینچی قَدَم صِیفَتِیدَه باسِیب اوُتِیلِیشِی لازِم بُولگن “اوُتِیش مَرحَلَسِیدِیر”، مَنه شُو مَرحَلَنِی باسِیب اوُتِیش اوُزِیگه حاص کِینگ دُنیا قَرَش و صَبرنِی طَلَب قِیلَدِی. شُبهَه سِیز بِیزلَر هَر قَندَی حالَتدَه، حَتّی نُبُوَّت مَنهَجِیگه اَساسلَنگن اِسلامِی حُکوُمَتگه اِیگه بُولگن تَقدِیریمِیزدَه هَم اَهلی کِتاب کافِرلَریدَن،سِکولار کافِرلَردَن هَم اوُلَر بیلن “اِتّحاد”گه کوُرَه پَیمان توُزگن حالَتِیمِیزده هَم، اوُرِینسِیز و آزار بِیرَدِیگن سُوزلَرنی اِیشیتیشیمیز آنِیق. چُونکی اوُلَر ذِمَّه اَهلِی بُولِیب، اِسلامِی جَمِیعَتدَه اوُزِیگه حاص حُقوُقلَرگه اِیگه دِیرلَر:    لَتَسْمَعُنَّ مِنَ الَّذینَ أُوتُوا الْکِتابَ مِنْ قَبْلِکُمْ وَ مِنَ الَّذینَ أَشْرَکُوا أَذًی کَثیرًا  اَلبَتّه سِیزلَردَن اِیلگرِی کِتاب بِیرِیلگَن کِیمسَه لَر تامانِیدَن و مُشرِکلَر تامانِیدَن کُوپ اَذِیَت- مَلامَتلَر اِیشیتَجَکسِیزلَر. وَ إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا فَإِنَّ ذلِکَ مِنْ عَزْمِ اْلأُمُور؛ِ (آل عمران/186)  اَگر (آزارلَریگه) صَبر-طاقَت قِیلسَنگِیزلَر و الله دَن قُورقسَنگِیزلَر (نَجات تاپُورسِیز).

رسول الله صلی الله علیه وسلمنی مَرحَمَت قِیلیشلَریچَه:  الْمُؤْمِنُ الَّذِي يُخَالِطُ النَّاسَ، وَيَصْبِرُ عَلَى أَذَاهُمْ ، أفضلُ مِنَ الْمُؤْمِنِ الَّذِي لَا يُخَالِطُ النَّاسَ، وَلَا يَصْبِرُ عَلَى أَذَاهُمْ ^[1]  آدَملَر بیلن مُعامَله قِیلیب اوُلَرنی آزارلَریگه صَبر قِیلگن و اَذِیَتلَرینی تَحَمُّل قِیلگن مُؤمِن، آدَملَر بِیلن مُعامَله قِیلمَسدَن اوُلَرنی آزار- اَذِیَتلَریگه صَبر قِیلمَگن مُؤمِندَن یَحشِیراقدِیر.

کافِرلَرنی آزار-اَذِیَتلَریگه صَبر قِیلیشلِیگینگنی دَلِیلِی اوُرتَدَگی توُزِیلگن “اِتّحاد” پَیمانی اوُچُون بُولِیب، شُو سَبَبلی اوُنِی تَحَمُّل قِیلَسَن. اِیندِی نِیمَه اوُچُون مُؤمِن بِرادَر و مُؤمِن آپَه- سِینگِیلَّر بَرابَرِیدَگی صَبرِینگ،طاقَتِینگ بَونچَلِیک کَمَیِیب کِیتگن؟ طاقَتِینگِیز بُونچَلِیک کَمَیِیب کِیتگه نِی بیلن بِیر قَطاردَه، نِیمه اُوچُون اِسلامِی مَنهَجنِی سِیستِیمَتِیک و تُوغرِی رَوِیشدَه طَتبِیق قِیلیش اوُچُون بار کوُچِینگنِی جَملَمَیسَن؟ نِیمَه اوُچُون اوُزِینگ مُبتَلا بُولِیب قالگن جَهالَتِینگ سَبَبلی هاحلَب یا هاحلَمَگن حالَتدَه، دُشمَنلَرنی رِیجَه سی بُویِیچَه حَرَکَت قِیلیَپسَن و نِیمه سَبَبلِی دَعوَت و جِهاد مَیدانِیگه کِیردِینگ؟ بُونچَلِیک کِینگ دِپلامَتِیکه و آغِیر جَرَیانّی اِدارَه قِیلیشگه قادِر بُولمَس اِیکَنسَن، کِیم سِینگه بُونِی اِیچِیگه کِیرگِین دِیب، اَیتدِی؟ اَخِیر الله تعالی مَرحَمَت قِیلگن اِیدِیکو:    لَا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا (بقره/286)

رحِم الله امرأً عرَف قدْر نفسه. اوُزِینی قَدرِینِی تَنِیگن کِیشیگه الله رَحم قِیلسِین.

اَصل قائِدَه بُویِیچَه بِیزلَر قُویِیدَگِیچَه بُولِیشِیمیز کِیرکلیگینی اوُنُوتدِینگمِی؟   أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ + رُحَمَاءُ بَيْنَهُمْ«و» أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ + أَعِزَّةٍ عَلَى الْكَافِرِينَ    کافِرلَرگه قَهرلی+ اوُز آرَلَریده اِیسه رَحم- شَفقَتلیدِیرلَر. اوُلَر مُؤمِنلَرگه خاکسار+کافِرلَرگه اِیسَه قَتِّیق قوُل.

 اَگر الله نی فَرمانِیگه بِنائَن مَنَه شُو کافِرلَر: «وَإِذَا حُيِّيتُمْ بِتَحِيَّةٍ فَحَيُّوا بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا»  قَچان سِیزلَرگه بِیران عِبارَه بیلن سَلام بِیریلسَه، سِیزلَر اوُندَن چِرایلِیراق قِیلیب عَلِیک آلِینگلَر یاکی (هِیج بُولمَسَه) اوُشَه عِبارَنِی قَیتَرینگلَر.  «إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ حَسِيبًا» (نساء/86)  اَلبَتّه الله هَمَّه نَرسَنِی حِسابگه آلگوُچِی بُولگن ذاتدِیر.

شُوندَی بُولگچ بِیزلر “اَلبَتّه مُؤمِنلَر بِرادَردِیرلَر” قائِدَسِینِی قالِبِیدَه “اِتّحاد” تَحِیَّه سِی بیلن اَوَّلگِی قَدَم صِفَتِیدَه اَفضَل “اوُچ اَبزارنِی” بِیری بُولگن اوُلِی الاَمر شُوراسِینی کَنَلِی آرقَلِی اِسلامِی “وَحدَتگه” یِیتِیش یُولِیدَه سِیزلرگه حِطاب قِیلدِیک. و الله تعالی دَن “سِیزلَر اوُندَن چِیرایلِیراق قِیلیب عَلِیک آلِینگلَر یاکی (هِیچ بُولمَسَه) اوُشَه عِبارَنِی قَیتَرِینگلَر” گه اوُحشَش، مُبارَک تَحِیَّه نِی جَوابِینی بِیریشینگِیزنِی اوُمِید قِیلَمِیز، اَگرچِی جَمیعَتده نَصِیحَت، قُرآن،سُنّت بیلن پَرتِیَه لَر توُزِیش و تَفرَقَه سالِیشدَن قُولِینی تارتمَیدِیگن کِیشیلَر دائِم تاپِیلِیب توُرسَه هَم شُو گپنی اَیتَمِیز، بُوندَی آدَملَرنی رام قِیلیب یُولگه سالِیشنی بِیردَن- بِیر یُولی حَربِی حُکوُمَت قُدرَتِینی اِیشگه سالِیش و “اوُلَرگه قَهرلِی بُولِیش” بُولِیب قالَدِی. چِیتگه سُورِیب قُویِیب کِیتِیشنی اِمکانِی بُولمَگن اِسلامِی “اِتّحاد” جَرَیانی بُویِیچَه، بُوگوُنگِی کوُندَگِی تَفَرُّقدَن اِسلامِی “وَحدَت” گه اوُتِیش دَورِی صِیفَتِیده باشلَگن بَحثِیمِیزنی نِهایَه سِیگه یِیتکَزَمِیز و دُعا قِیلَمِیز:

 اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ الجَنَّة وَمَا قَرَّبَ إِلَيْهَا مِنْ قَوْلٍ وَعَمَلٍ، وَأَعُوذُ بِكَ مَنَ النَّارِ وَمَا قَرَّبَ إِلَيْهَا مِنْ قَوْلٍ وَعَمَلٍ.

رَبَّنَا أَعِزَّنَا بِالإِسْلامِ، وَأَعِزَّ بِنَا الإسْلامَ، اللَّهُمَّ أَعْلِ بِنَا كَلِمَةَ الإسْلاَمِ، وَارْفَعْ بِنَا رَايَةَ القُرْآنِ.

سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَبِحَمْدِكَ، لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ، أَسْتَغْفِرُكَ وَأَتُوبُ إِلَيْكَ

والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته. ^[2]

---

[1]رواه الترمذي (2507) ابن ماجه (4032)، وأحمد (5022)والطبراني في (المعجم الأوسط) (5953)، والبيهقي (20669) و. صحیح الجامع 6651

[2]پیاده شده از سخنرانی تصویری شیخ ابوحمزه المهاجر هورامی حفظه الله تحت عنوان :پروسه یاجتناب ناپذیر«اتحاد» اسلامی، دوران گذاراز تفرق کنونی به «وحدت» اسلامی

ارتقاء اتحاد به وحدت اجتناب پذیر است

طی کردن و عمل به این پروسه و دیپلماسی اسلامی در زمینه ی «اتحاد» و ارتقاء و تکامل آن به «وحدت» «مرحله ی گذارِ»اجتناب ناپذیری است که باید به عنوان اولین قدم برداشته شود و طی کردن همین مرحله ی گذار صبر و وسعت دید خاصی را می طلبد. بدون شک ما در هر حالتی و حتی با داشتن حکومت اسلامی علی منهاج نبوت از کفار اهل کتاب و کفار سکولار که با آنها «اتحاد» هم بسته باشیم سخنان ناگوار و آزار دهنده ای را خواهیم شنید . چون اینها اهل ذمه هستند و در جامعه اسلامی دارای حقوقی می گردند: لَتَسْمَعُنَّ مِنَ الَّذینَ أُوتُوا الْکِتابَ مِنْ قَبْلِکُمْ وَ مِنَ الَّذینَ أَشْرَکُوا أَذًی کَثیرًا  (حتماً از کسانی که پیش از شما بدیشان کتاب داده شده است ، و از مشرکین اذیّت و آزار فراوانی میبینید) وَ إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا فَإِنَّ ذلِکَ مِنْ عَزْمِ اْلأُمُور؛ِ (آل عمران/186) و اگر بردباری کنید و بپرهیزید، این اموری است که باید بر انجام آنها عزم را جزم کرد و در اجرای آنها کوشید .‏

اگر طبق فرموده ی رسول الله صلی الله علیه وسلم : الْمُؤْمِنُ الَّذِي يُخَالِطُ النَّاسَ، وَيَصْبِرُ عَلَى أَذَاهُمْ ، أفضلُ مِنَ الْمُؤْمِنِ الَّذِي لَا يُخَالِطُ النَّاسَ، وَلَا يَصْبِرُ عَلَى أَذَاهُمْ ^[1] مؤمنی‌ که با مردم می‌آمیزد و  بر آزارشان صبر و تحمّل‌ می‌کند، بهتر است از مؤمنی که با مردم نمی‌آمیزد و بر اذیّت‌ و آزارشان صبر و شکیبایی نمی‌کند،

آزار و اذیت کفار به دلیل وجود پیمان «اتحاد»ی که با آنها داری برایت قابل تحمل است چه اتفاقی افتاده که تحمل و صبرت در برابر برادر و خواهر مومن و مخالفت که باید در نهایت با اینها «وحدت» داشته باشی تا این اندازه کاهش پیدا کرده است؟ شماهائی که تحمل نداری و عزمت را جهت تطبیق صحیح و سیستماتیک منهج اسلامی جزم نکرده ای  و خواسته یا ناخواسته به خاطر جهالتی که به آن آلوده شده ای طبق نقشه ی دشمنان حرکت می کنی چرا وارد میدان دعوت و جهاد می شوی؟  توئی که توان و استطاعت اداره ی چنین دیپلماسی وسیع  و پروسه ی سنگینی را نداری کی گفته وارد بشوی؟ مگر الله تعالی نفرموده: لَا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا (بقره/286)

رحِم الله امرأً عرَف قدْر نفسه.

مگر فراموش کرده ای که قاعده ی اصلی این است که ما : أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ + رُحَمَاءُ بَيْنَهُمْ«و» أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ + أَعِزَّةٍ عَلَى الْكَافِرِينَ  باشیم؟

اگر طبق فرمان الله تعالی همین کفار:«وَإِذَا حُيِّيتُمْ بِتَحِيَّةٍ فَحَيُّوا بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا» هرگاه شما را تحیت درودی دادند ( اعم از سلام کردن و دعا نمودن و احترام گذاردن) به گونه زیباتر و بهتر از آن یا (دست کم) همانند آن، آن را پاسخ گوئید . «إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ حَسِيبًا» (نساء/86) بیگمان خداوند حسابرس هر چیزی است.‏

پس ما در قالب « إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ» با تحیت «اتحاد» به عنوان اولین قدم جهت رسیدن به «وحدت» اسلامی از کانال شورای اولی الامر یکی از «3ابزار» برتر شما را مخاطب خود قرار داده ایم و از الله تعالی می خواهم با «فَحَيُّوا بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا» پاسخ این تحیت مبارک را بدهید، هر چند که در جامعه افرادی وجود دارند که هرگز با نصیحت و قرآن و سنت دست از حزب سازی و تفرق بر نخواهند داشت و تنها قدرت نظامی حکومتی و پیاده کردن سیاست «وَاغْلُظْ عَلَيْهِمْ» می تواند آنها را رام و مدیرت کند.

---

[1]رواه الترمذي (2507) ابن ماجه (4032)، وأحمد (5022)والطبراني في (المعجم الأوسط) (5953)، والبيهقي (20669) و. صحیح الجامع 6651

Мусулмонлар тарихидаги ибратли шахслар

Нишопур шахридаги ханафий мазхаб бўлган салжуқиён хукумати , шофеъий мазхабидаги ашъарийлар билан доим хусумат ва жанг холатида бўлишган, улар хатто Абул Хасан ашъарийни хам лаънатлаб такфир қилишгача боришади. Бу орада шофеъий мазхабидаги уламоларни хам сургун қилишардир, бунга қўшимча равишда оли бувайя хукуматини нобуд қилиш ва шиъаларни махдуд қилиш  йўлида шиъалар билан хам келишмовчиликларга эга бўлишган. Муштарак ва аслий  душман сифатида исмоилий шиъаларини хатари ўртага чиқган пайтда, фақатгина шофеъийлар ва ханафийлар эмас, балки 12 имомлик шиъалар ва зайдийлар хам исмоилий шиъаларга қарши муборазада бир-бирлари билан муттахид бўлишади ва мозандаронни шиъасидан бўлган испахбад  шофеъий-ханафийлардан иборат салжуқиён қўшини билан бирлашиб исмоилий шиъаларга хамла қилади.  Исмоилийларни фидоийлари ахли хам ахли суннатни  ва хам 12 имомлик шиъалардан бўлган, салжуқийларни вазирларидан хисобланган  Муъиниддин кошийга ўхшаш катта кишиларни  ўлдиришарди.  Қазвинийни асари нақз китобига бир назар ташласангиз, унда исмоилий шиъалари томонидан ўлдирилган шиъаларни катта кишиларини исми келтирилган. Мана бу ерда хам ташқи омил орада “иттиход”ни ташкил бўлишига сабаб бўлган. 

Энди бир вақтга келиб ашъарий маслак бўлган Салохиддин Айюбий исмоилий шиъалари билан муттахид бўлади ва хатто уларни вазирлигини хам қабул қилади, мана бу иттиходга насроний кофирлари ва ташқи босқинчилар сабаб бўлишган эди.

Насронийлар салибий жангларини аввал бошида жуда кўп исломий шахарларни фатх қилиб бўлишганди ва бу футухотлар уларга нихоятда яхши рухия берди, натижада эса улар фотимийлар давлатини маркази бўлган қохирани фатх қилишга тамаъ қилишади. “Насронийларни жуда катта қўшини қохира томонга харакат қилади ва йўлдаги шахарларни шу жумладан билбайсга ўхшаш катта шахарларни фатх қилиб, талон-тарож қилиб кетишади ва одамларини ўлдиришади.”   Қохира мухосарага [1]

 тушиб қолгач исмоилий шиъаларни шохи Оъзид аббосийлар хукуматидан “иттиход” тузишни сўрайди ва аббосийлар хам Асадиддин Ширкухни Салохиддин Айюбийга қўшиб 6 минг мужохид билан мисрга юборишади. [2]

Мана бу “иттиход” даврида одатга биноан Салохиддин Айюбий ўзини шофеъий ашъарий ақидасидан воз кечмайди ёки уни яшириб хам ўтирмайди. Мисри исмоилий ҳалқи ва хокими хам ошуро, ийди ғодир, имомларни ва Фотима захро розиаллоху анхони  вилодатларига ўхшаш маросимларидан воз кечишмайди ва ақидаларини хам яширишмайди. Хатто шохни қасрида фотимий халифани хузурида хам азадорчилик маросимлари ўтказилар ва исмоилий шиъалари хам бунда иштирок этишарди. [3][4]

Бу ерда ана ўшанча ихтилоф, келишмовчиликларга эга бўлган мана бу икки фирқа ва мазхаб,ўртадаги муштарак масалалар сабабли муттахид бўлишган эди; ва улар ўзларини иккита бир-биридан фарқли мазхаб эканликларини тан олишарди, шу сабабли хам фотимийлар алазхарга диққатни қаратган холда ўзларини кўз-қарашларини баён қилишар ва Салохиддин Айюбий хам шофеъий фиқхига ва ашъарийлар ақидасига  асосланган мадрасаларни ташкил қилиш, хамда илмий фаолиятларга диққатни қаратган холда ва иқтисодий,қазоий  ислох қилувчи фаолиятларни йўлга қўйиб, даражама –даража ишларини илгари силжитиб боради. Сизлар бу ерда жохил шиъа ва суннийларни ёлғон тўқималарини тамоман аксини , хамда секуляр шарқшуносларнинг қасддан тарихни ўзгартириб кўрсатишларини бутунлай тескарисини кўрасиз, мана бу даврда бирор кишини шофеъий ё шиъа бўлганлик гунохи билан ўлдирилганини топмайсиз. Албатта бу даврда жангчилари моликий ва суданлик бўлган тавошийга ё  шофеъий ва ханбалий бўлган  ироқни шимоли ва шомни хокимларига қарши қудратга асосланган жанглар бўлиб ўтган эди, бу ерда шовар ё тавоший ё шомни ва ироқни   [5][6]

амирлари ўлдирилган бўлса,бу уларни мазхаблари учун содир  бўлган эмас, балки хиёнатлари ёки боғий бўлганликлари сабаб бўлган эди.

---

[1]البدایة و النهایة،ابو الفداء اسماعیل بن عمر بن کثیر الدمشقی، ج۱۲، ص۲۵۵، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۷/۱۹۸۶.

[2]تاریخ ابن خلدون،ابن خلدون، ج۵، ص۳۳۰.

[3]مقریزی، المواعظ و الاعتبار بذکر خطط و الآثار، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۳۲۹

[4]مقریزی، المواعظ و الاعتبار بذکر خطط و الآثار، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۳۳۰

[5]ابن کثیر ، البدایة و النهایة، ج۱۲، ص۱۵۳.

[6]البدایة و النهایة، ج۱۲، ص۱۴۶.

مُسُلمانلُر تَریخِیدَگی عِبرَتلِی شَخصلَر

نِشاپُور شَهرِدَگی حَنَفِی مَذهَب بُولگن سَلجُوقِیان حُکوُمَتِی، شافِعِی مَذهَبیدَگی اَشعَرِیلَر بیلن دائِم خُصُومَت و جَنگ حالَتِیده بُولِیشگن،اوُلَر حَتّی اَبُو الحَسَن اَشعَرِینی هَم لَعنَتلَب تَکفِیر قِیلِیشگچه بارِیشدی. بُو آرَده شافِعِی مَذهَبِیدَگی اوُلَمالَرنی هَم سُورگوُن قِیلِیشَردی، بُونگه قوُشِیمچَه رَوِیشده آلِی بَوَیَّه حُکوُمَتِینِی نابُود قِیلِیش و شِیعَه لَرنی مَحدُود قِیلِیش یُولِیدَه شِیعَه لَر بِیلن هَم کِیلِیشماوچِلِیکلَرگه اِیگه بُولِیشگن. مُشتَرَک و اَصلِی دُشمَن صِیفَتِیده اِسمائِلِی شِیعَه لَرنی خَطَر اوُرتَگه چِیقگن پَیتدَه، فَقَطگِینَه شافِعِیلَر و حَنَفِیلَر اِیمَس،بَلکِی 12 اِماملِیک شِیعَلَر و زَیدِیلَر هَم اِسمائِلِی شِیعَلَرگه قَرشِی مُبارَزَدَه بِیر- بِیرلَری بیلن مُتّحِید بُولِیشَدِی و ماذَندَرَانّی شِیعَسِیدَن بُولگن اِسپَهبَد شافِعِی-حَنَفِیلَردَن عِبارَت سَلجُوقِیان قوُشِینِی بِیلن بِیرلَشِیب اِسمائِلِی شِیعَلَریگه حَملَه قِیلَدِی. اِسمائِلِیلَرنی فِدائِیلَرِی هَم اَهلِی سُنّتنِی هَم 12 اِماملِیک شِیعَلَردَن بُولگن،سَلجُوقِیلَرنی وَزِیرلَریدَن حِسابلَنگن مُعِینِ الدِّین کاشِیگه اوُحشَش کَتَّه کِیشیلَرنی اوُلدِیرِشَردِی. قَزوِینِینِی اَثَرِی نَقض کِتابِیگه بِیر نَظَر تَشلَسَنگیز، اوُنده اِسمائِلِی شِیعَلَرِی تامانِیدَن اوُلدِیرِیلگن شِیعَلَرنی کَتّه کِیشِیلَرینی اِسمِی کِیلتِیرِیلگن. مَنه بُو یِیرده هَم تَشقِی عامِل آرَده “اِتّحاد”نی تَشکِیل بُولِیشِیگه سَبَب بُولگن.

اِیندِی بِیر وَقتگه کِیلِیب اَشعَرِی مَسلَک بُولگن صَلاح الدِّین اَیّوُبِی اِسمائِلِی شِیعَلَری بیلن مُتّحِید بُولَدِی و حَتّی اوُلَرنی وَزِیرلِیگینی هَم قَبُول قِیلَدِی، مَنهَ بوُ اِتّحادگه نَصرَانِی کافِرلَرِی و تَشقِی باسقِینچِیلَر سَبَب بُولِیشگن اِیدِی. نَصرانِیلَر صَلِیبِی جَنگلَرینِی اَوَّل باشِیده جُودَه کوُپ اِسلامِی شَهَرلَرنی فَتح قِیلِیب بُولِیشگندِی و بُو فُتُوحاتلَر اوُلَرگه نِهایَتده یَحشِی رُوحِیَه بِیرَدِی، نَتِیجَده اِیسَه اوُلَر فاطِمِیلَر دَولَتِینِی مَرکَزِی بُولگن قاهِرَنی فَتح قِیلِیشگه طَمَع قِیلِیشَدِی.”نَصرانِیلَرنی جُوده کَتّه قوُشِینی قاهِرَه تامانگه حَرَکَت قِیلَدِی و یُولدَگِی شَهَرلَرنی شُو جُملَدَن بَیلبِیسگه اوُحشَش کَتّه شَهَرلَرنی فَتح قِیلِیب،تَلان- تَراج قِیلِیب کِیتِیشَدی و آدَملَرینی اوُلدِیرِیشَدِی.” قاهِره مُحاصَرَگه توُشِیب قالگچ اِسمائِلِی شِیعَلَرنی شاهِی عَاضِد عَبّاسِیلَر حُکوُمَتِیدَن “اِتّحاد” تُوزِیشنِی سُورَیدِی و عَبّاسِیلَر هَم اَسَدِ الدِّین شِیرکُوهنی صَلاح الدّین اَیُّوبِیگه قُوشِیب[1] 6مِینگ مُجاهِد بِیلن مِصرگه  یُوبارِیشَدِی. [2]

مَنَه بُو “اِتّحاد” دَورِیدَه عادَتگه بِنائَن صَلاح الدِّین اَیُّوبِی اوُزِینِی شافِعِی اَشعَرِی عَقِیدَسِیدَن واز کِیچمَیدِی یاکی اوُنی یَشِیرِیب هَم اوُتِیریشمَیدِی. مِصرنی اِسمائِلِی حَلقی و حاکِمِی هَم عاشُرا،عِیدِ غادِیر، اِماملَرنی و فاطِمه زَهرا رَضِیَ الله عَنهانی وِلادَتلَریگه اوُحشَش مَراسِملَریدَن واز کِیچِیشمَیدِی و عَقِیدَلَرینی هَم یَشِیرِیشمَیدِی. حَتّی شاهنِی قَصرِیدَه فاطِمِی حَلِیفَنِی حُضُورِیدَه هَم عَزَدارچِیلِیک مَراسِملَرِی اوُتکَزِیلَر و اِسمائِلِی شِیعَلَرِی هَم بُونده اِشتِراک اِیتِیشَردِی.[3][4]

بُو یِیردشه اَنَه اوُشَنچَه اِختِلاف، کِیلِیشماوچِیلِیکلَرگه اِیگه بُولگن مَنَه بُو اِیکِّی فِرقَه و مَذهَب،اوُرتَدَگِی مُشتَرَک مَسَله لَر سَبَبلی مُتّحِید بُولِیشگن اِیدِی؛ و اوُلَر اوُزلَرینِی اِیکِّیته بِیر- بِیریدَن فَرقلِی مَذهَب اِیکنلِیکلَرینی تَن آلِیشَردِی، شُو سَبَبلِی هَم فاطِمِیلَر اَلاَزهَرگه دِقَّتنِی قَرَتگن حالده اوُزلَرِینِی کوُز-قَرَشلَرِینِی بَیان قِیلِیشَر و صَلاحِ الدِّین اَیُّوبِی هَم شافِعِی فِقهِیگه و اَشعَرِیلَری عَقِیدَسِیگه اَساسلَنگن مَدرَسَه لَرنی تَشکِیل قِیلِیش، هَمدَه عِلمِی فَعالِیَتلَرگه دِقّتنِی قَرَتگن حالده و اِقتِصادِی، قَضاعِی اِصلاح قِیلوُچِی فَعالِیَتلَرنی یُولگه قوُیِیب، دَرَجَمَه- دَرَجَه اِیشلَرنی اِیلگرِی سِیلجِیتِیب بارَدِی. سِیزلَر بُو یِیردَه جاهِل شِیعَه و سُنِّیلَرنی یالغان تُوقِیمَه لَرِینِی تَماماً عَکسِینِی، هَمدَه سِکوُلار شَرقشُوناسلَرنِینگ قَصدَّن تَرِیخنی اوُزگرتِیریب کُورسَتِیشلَرِینِی بُوتوُنلَی تِیسکَرِیسِینِی کوُرَسِیز، مَنه بُو دَوردَه بِیرار کِیشِینی شافِعِی یا شِیعَه بُولگنلِیک گوُناهِی بِیلن اوُلدِیرِیلگنِینِی تاپمَیسِیز. اَلبَتّه بُو دَوردَه جَنگچِیلَرِی مالِکِی و سُودَنلِیک بُولگن طَواشِیگه یا شافِعِی و حَنبَلی بُولگن عِراقنِی شِمالِی و شامنِی حاکِملَریگه قَرشِی قُدرَتگه اَساسلَنگن جَنگلَر بُولِیب اوُتگن اِیدی، بُو یِیردَه شاوَر یا طَواشِی یا شامنِی و عِراقنِی اَمِیرلَرِی اوُلدِیرِیلگن بُولسَه، بُو اوُلَرنِی مَذهَبلَرِی اوُچُون صادِر بُولگن اِیمَس، بَلکِی خِیانَتلَرِی یاکِی باغِی بُولگنلِیکلَرِی سَبَب بُولگن اِیدِی.  [5][6]

---

[1]البدایة و النهایة،ابو الفداء اسماعیل بن عمر بن کثیر الدمشقی، ج۱۲، ص۲۵۵، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۷/۱۹۸۶.

[2]تاریخ ابن خلدون،ابن خلدون، ج۵، ص۳۳۰.

[3]مقریزی، المواعظ و الاعتبار بذکر خطط و الآثار، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۳۲۹

[4]مقریزی، المواعظ و الاعتبار بذکر خطط و الآثار، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۳۳۰

[5]ابن کثیر ، البدایة و النهایة، ج۱۲، ص۱۵۳.

[6]البدایة و النهایة، ج۱۲، ص۱۴۶.

Ибратли воқеалар

Имом Шофеъий рохимахуллох  моликий мазхабидагилар томонидан калтакланган  ва буни оқидатида бемор бўлган эди, мана шу калтакланишлар оқибатида  охири хам вафот топади. Мана бу мазхабий келишмовчиликлар исломий рошидин  хукуматининг қулаганидан буён хозирги кунгача давом этиб келяпти. Орада бўлиб ўтган мусибатларни айтиб ўтиш учун бутун бошли муфассал китоб ёзилиши керак бўлади, бу нарса бизни мажлисимизни имконидан ташқаридаги иш хисобланади, шу сабабли бугун  бу мавзуга тегишли бир неча боғлиқ бўлган ўринларга ишора қилиб ўтмоқчимиз  холос.

ادامه خواندن Ибратли воқеалар

عِبرَتلِی واقِیعَلَر

اِمامِی شافِعِی رحمه الله مالکِی مَذهَبیدَگیلَر تامانِیدَن کَلتَکلَنگن و بُونِی عاقِبَتِیده بِیمار بُولگن اِیدِی، مَنَه شُو کَلتَکلَنِیشنِی تَعثِیرِدَه آخِرِی هَم وَفات تاپدِی. مَنَه بُو مَذهَبِی کِیلِیشماوچِلِیکلَر اِسلامِی راشِدِین حُکوُمَتِینینگ قوُلَگنِیدَن بُویان حاضِرگِی کُونگچه دَوام اِیتیب کِیلیَپتِی. آرَدَه بُولِیب اوُتگن مُصِیبَتلَرنی اَیتِیب اوُتِیش اوُچُون بُوتُون باشلِی مُفَصَّل کِتاب یازِیلِیشِی کِیرَک بُولَدِی، بُو نَرسَه بِیزنی مَجلِسِیمِیزنی اِمکانِدَن تَشقَریدَگی اِیش حِسابلَنَدِی، شُو سَبَبلِی بُوگوُن بُو مَوضُوعگه تِیگِیشلِی بِیر نِیچه باغلِیق بُولگن اوُرِینلَرگه اِیشاره قیلیب اوُتماقچِیمِیز حالاص.

بَرچَمِیزگه مَعلوُمکِی مُسُلمانلَر اوُزلَرِینینگ نابُود بُولِیشلَرِی اوُچُون،سان- سَناقسِیز فِرقَلَنِیشلَر و اِیچکِی جَنگلر و هِیلمه- هِیل رَفتارِی فَسادلَر بیلن زَمِینَه تَیَّارلَشگن اِیدی. آلِی حاجَند خاندانی  رَهبَرلِیگِیده “دَردَشت”نی کُوِیسِیدَگی شافِعِیلَرنینگ، اِسفَهاندَگی آلِی صائِد خانَدانی رَهبَرلیگیده “جُوبارَه”نی کُوِیسِیدَگی حَنَفِیلر بیلن بُولِیب اوُتگن اوُزَرا  مَذهَبِی جَنگلَرنی اوُنُوتیب بُولَدِیمِی؟ اوُزلَرینی مَذهَبنِی نَمایَنده سی دِیب بِیلَدِیگن مَنه بُو هَر اِیکّی خانَدان اِیکّی اوُرتَده آدَملَرنی شُونچَلِیک قِییِنچِلِیکلَرگه سالِیب تَشلَشگن اِیدِیکِی،اوُلَرنی  ناراضِیچِلِیگِیگه،بِیزار بُولِیشلَریگه، چَرچَشلَریگه بائِث بُولِیشگندی. حَتّی آدَملَر بِیر ظالم کِیلیب مَنه بُو اِیکّی خانَدانّی بِیر نِیچه عَصرگه چُوزِیلگن جَنگلَریدَن نَجات بِیرِیشِنِی  آرزُو قِیلِیشَردِی.

ادامه خواندن عِبرَتلِی واقِیعَلَر