سَوال: اَهِیر الله لا اکراه فی الدّین دِیمَگنمِی؟ شُوندَی اِیکَن نِیمَه اوُچُون سِیزلَرنِی دارُ الاِسلامِینگِیز سِکوُلارِیستلَرگه بُوندَی مُناسَبَتدَه بُولَسِیزلَر وَ سِکولار اَحزابلَر کوُنگِیللَرِی هاحلَگن  طَرزدَه  یَشَشلَرِی وَ سِیاسِی فَعالِیَت آلِیب بارِیشلَرِی اوُچُون اوُز حالِیگه قوُیمَیسِیزلَر؟ نِیمَه اوُچُون اوُزِینگِیزنِی قانُونلَرِینگِیزنِی سِکولار اَحزابلَرگه وَ اوُلَرنِی طَرَفدارلَرِیگه حَتَّی بِیطَرَف بُولگن سِکولارِیستلَرنِی زِیمَّه سِیگه یُوکلَیسِیزلَر؟

سَوال: اَهِیر الله لا اکراه فی الدّین دِیمَگنمِی؟ شُوندَی اِیکَن نِیمَه اوُچُون سِیزلَرنِی دارُ الاِسلامِینگِیز سِکوُلارِیستلَرگه بُوندَی مُناسَبَتدَه بُولَسِیزلَر وَ سِکولار اَحزابلَر کوُنگِیللَرِی هاحلَگن  طَرزدَه  یَشَشلَرِی وَ سِیاسِی فَعالِیَت آلِیب بارِیشلَرِی اوُچُون اوُز حالِیگه قوُیمَیسِیزلَر؟ نِیمَه اوُچُون اوُزِینگِیزنِی قانُونلَرِینگِیزنِی سِکولار اَحزابلَرگه وَ اوُلَرنِی طَرَفدارلَرِیگه حَتَّی بِیطَرَف بُولگن سِکولارِیستلَرنِی زِیمَّه سِیگه یُوکلَیسِیزلَر؟

جَواب: شُبهَه سِیز الله تَعالی اِنسانلَر هَر قَندَی عَقِیدَه نِی اوُزلَرِیگه تَنلَب، نِیمَه نِی کوُنگِیللَرِی هاحلَسَه شُو اِیشنِی قِیلِیشلَرِی وَ اوُز حاللَرِیچَه یَشَشلَرِی اوُچُون تَشلَب قوُیمَگن. چُونکِی اَگر بُوندَی بُولگندَه پَیغَمبَرلَرنِی کِیلِیشِی، شَخصِی وَ اِجتِمائِی حَیاتنِی اِدارَه قِیلِیش اوُچُون اَحکام وَ شَرِیعَت قانوُنلَرِینِی جُونَه تِیلِیشِی وَ یِیر یُوزِیدَه حاکِمِیَتنِی اوُرنَتِیلِیشِیدَه مَعنا بُولمَگن  بُولَردِی. حَتَّی جَنَّت وَ جَهَنَّمنِی مَوجُودلِیگِی هَم مَعناسِیز بُولِیب قالَردِی، اِنساننِی یَرَتِیلِیشِیدَن وَ اوُنِی یِیر یُوزِیگه توُشُورِیلِیشِی هَمدَه  قِیامَتگه قَیتَرِیلِیشِی وَ یَحشِی،یامان عَمَللَرنِی ثَمَرَه سِیدَن  بُولگن مَقصَد هَم اوُزِینِی مَعناسِینِی یُوقاتَدِی. چُونکِی اَگر الله تَعالی اِنسانلَرگه هَر قَندَی عَقِیدَه نِی تَنلَشلَرِی وَ بُو عَقِیدَه نِی اَساسِیدَه هاحلَگن اِیشلَرِینِی قِیلِیشلَرِی اوُچُون حَقنِی بِیرِیب قوُیگن بُولسَه، قِیامَت کوُنِیدَه اوُلَرنِی نِیمَه اوُچُون مَنَه بُو اِیشلَرنِی قِیلدِینگ یاکِی نِیمَه اوُچُون مَنَه بُو اِیشلَرنِی عَدا قِیلمَدِینگ، دِیب مُحاکَمَه قِیلَه آلَدِیمِی؟

“لا اکراه فی الدّین” آیَتِینِی مَعناسِی “مَجبُورِیَت مَوجُود اِیمَس” دِیگنِی بِیلَن بُو “رُحصَتِینگِیز بار وَ مُشکِیلِی یُوق” یاکِی “وَظِیفَه وَ مَسئُولِیَتلَردَن قاچِیش” مَعناسِیدَه اِیمَس، بَلکِی مَنَه بُونگه اوُحشَگن آیَتلَر آگاهلَنتِیرِیش، قوُرقِیتِیش بابِیدَگِی آیَتلَر جُوملَه سِیگه کِیرَدِی.

اِسلام اوُزِینِی اَساسِی بُویِیچَه اِنساننِی خالِق طَرَفِیدَن طَلَب قِیلِینگن وَظِیفَه لَر وَ مَسئُولِیَتلَرنِی بَجَرِیشگه اوُندَیدِی وَ گوناهلَر بُویِیچَه آزادلِیکنِی هَم اِنسانلَردَن تارتِیب آلَدِی؛ اَمّا ناتوُغرِی تَفسِیر وَ توُشُونچَه لَر بِیلَن بِیر تاماندَن کافِرلَرنِی رَنجِیتمَسلِیکگه وَ باشقَه تاماندَن اِیسَه یوُلنِی مُنافِقلَرگه، مَحَلِّی مُرتَدلَرگه کُفرلَرِینِی وَ اِرتِدادلَرِینِی اِظهار قِیلَدِیگن کِیمسَه لَرگه آچِیشنِی قَصد قِیلَیاتگن کِیمسَه لَر مَخصُوصاً دارُ الاِسلام بِیلَن مُبارَزَه قِیلِیشنِی هاحلَشیَپتِی. نِیمَه اوُچُون دارُ الاِسلام بِیلَن مُبارَزَه قِیلِیشَدِی؟ چوُنکی دارُ الاِسلام الله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَر اَساسِیگه بِنا بُولگن وَ اَگردَه شَخص مَنَه بُو قانوُنلَرگه قَرشِی چِیقَدِیگن بُولسَه، حَقِیقَتدَه جَمِیعَتنِی اَساسِی قانُونلَریگه وَ جَمِیعَتنِی حاکِمِیَتِیگه مُخالِفَت قِیلگن بُولَدِی.

بُو نَرسَه شُونگه اوُحشَیدِیکِی، سِیز بِیر سِکولار دَولَتدَه توُرِیب اوُلَرگه: مِین بُو قانوُنلَرگه قَرشِیمَن، اَگر هاحلَسَم اوُلَرگه رِعایَه قِیلَمَن، هاحلَمَسَم اوُلَرگه رِعایَه قِیلمَیمَن، دِییِشِینگِیزگه اوُحشَیدِی. بُو حالدَه سِیز حاکِمِیَتنِی سِیستِیمَه سِیگه قَرشِیلِیک قِیلگن بُولَسِیز، چُونکِی بُو قانوُنلَر مَنَه بُو سِیستِیمَه تامانِیدَن قوُیِیلگن وَ بُو حاکِمِیَتدَگِی سِیستِیمَه نِی بِیر قِیسمِی بُولَدِی.

“لا اکراه فی الدّین” آیَتِینِی ناتُوغرِی تَفسِیر قِیلَیاتگن کِیمسَه لَرنِی هَدَفلَرِیدَن یَنَه بِیرِی دارُ الاِسلامنِی حُکُومَتِینِی سِیستِیمَه سِیگه قَرشِیلِیک قِیلِیشدِیر. اَگر سِیز یِورَاپَه دَه  نَصرانِیَتگه، اِسلامگه قَرشِیلِیک قِیلسَنگِیز حاکِمِیَتنِی سِیز بِیلَن اِیشِی یُوق، چُونکِی اَساسِی قانوُلَرگه، اوُلَرنِی حاکِمِیَتِیگه تَأثِیر قِیلمَیدِی؛ دارُالاِسلامدَه هَم سِیز یَهُودِیَت، نَصرانِیَت یاکِی سِکولارِیستلَرنِی بَرچَه مَذهَبلَرِیگه قَرشِیلِیک قِیلِیشِینگِیز مُومکِین، جُونکِی بُو اِیشنِی دارُالاِسلامنِی حاکِمِیَتِیگه تَأثِیرِی یُوقدِیر. دارُ الاِسلام هَم اوُلَرگه قَرشِیلِیک قِیلِیش، تَنقِید قِیلِیش وَ حاکِمِیَتلَرِینِی اوُزگرتِیرِیش اوُچُون تَشکِیل قِیلِینگندِیر، لِیکِن سِیز اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانُونلَرگه حَملَه قِیلسَنگِیز وَ هَر هِیل بَهانَه لَر بِیلَن بُو قانُونلَرنِی سَوال آستِیگه آلَدِیگن بُولسَنگِیز، دَرحَقِیقَت دارُ الاِسلامنِی هَم سَوال آستِیگه قوُیِیب اوُنگه حَملَه قِیلگن بُولَسِیز.

بُو یِیردَه شُوندَی کِیشِیلَر هَم بارکِی، اوُلَر عَقِیدَه وَ رَفتارگه آئِد جِنایَتلَرنِی قِیلِیشگن پَیتدَه، اوُزلَرِینِینگ فاسِد فِکرلَرِی وَ عَقِیدَه لَرِی وَ جِنایَتکارانَه عَمَللَرِینِی ثَمَرَه سِیدَن قاچِیشگه حَرَکَت قِیلِیشَدِی. عادَتدَه هَر قَندَی صُحبَت وَ مَراسِیملَردَه “لا اکراه فی الدّین” آیَتِینِی تَکرارلَب (آیَتنِی مَنَه بُو قِیسمِینِی هَمَّه یَحشِی بِیلَدِی) اوُزلَرِینِی فِکرلَرِی وَ عَمَللَرِیدَگِی آفَتلَرنِی اِیضاحلَشگه حَرَکَت قِیلِیشَدِی. باشقَه چَراق قِیلِیب اَیتگندَه  بُوزُوق فِکرلَرِی وَ رَفتارلَرِینِی حَق طَلَب قِیافَه بِیلَن اِیضاحلَب کوُرسَتِیشَدِی، بُو بِیلَن اوُزلَرِینِی مُؤمِنلَرنِی بِیلدِیرَدِیگن مُناسَبَتلَرِیدَن پاکلَشگه حَرَکَت قِیلِیبگِینَه قالمَسدَن، بَلکِی اوُزلَرِیدَگِی بوُلغَنِیشلَر وَ آفَتلَرنِی یَنَدَه کِینگیِیشِی اوُچُون شَرائِطنِی تَییارلَشَدِی.

مُرتَدلَر وَ اَصل کافِرلَردَن تَشقَرِی مَنَه بُو آیَتنِی غَیرِی شَرعِی یُولدَه تَفسِیر قِیلَدِیگن، حُودِّی قوُرالدِیک اوُندَن فایدَلَنَه دِیگن کِیشِیلَر اِیچکِی مُنافِقلَرنِی توُدَه سِی بُولَدِی،اوُلَر مُنافِقلَرنِینگ توُدَه سِی کُفرِینِی اِظهار قِیلِیشِی اوُچُون یُولنِی وَ دارُ الاِسلام وَ دارُ الاِسلامگه حاکِم بُولگن قانوُنلَرگه آچِیقدَن – آچِیق قَرشِیلِیک قِیلَدِیگن جاهِل، آگاه بُولمَگن جَوانلَرنِی اِرتِدادِی اوُچُون زَمِینَه نِی مُهَیَّا قِیلِیشنِی هاحلَیدِیلَر. یاکِی مَنَه بُو آیَتنِی شِعار قِیلِیب اوُنِی آستِیدَه اوُزلَرِینِینگ دارُ الاِسلام وَ مُؤمِنلَرگه ضَربَه اوُرِیش بارَه سِیدَگِی خائِنانَه نِیَتلَرِینِی یَشِیرِیشگه حَرَکَت قِیلِیشَدِی، اوُلَر حِزبلَرینِینگ کُفرگه آئِد پراگرَمَّه لَرِینِی یَشِیرِیش آرقَلِی مُسُلمانلَر وَ دارُ الاِسلامگه قَرشِی بُولِیب توُرگن بُوتُون جَهان سِکولارلَرِینِینگ جِبهَه سِینِی بِیر قِیسمِیگه اَیلَنِیشگن.

شوُ سَبَبلِی هَم اوُلَر اَیتِیشَدِیکِی: اِسلام “لا اکراه فی الدّین” آیَتِی آرقَلِی اَیتماقچِی بُولگن نَرسَه سِی شُوکِی، هَر کِیم مُسُلمان بُولِیشنِی هاحلَسَه مُسُلمان بُولسِین، کِیمکِی کافِر بُولِیشنِی هاحلَسَه کافِر بُولسِین؛ اوُلَرنِینگ مَنَه بَو طَرزدَگِی اِیشلَرنِی کِیتِیدَن اَصل مَقصَدِی، اوُزلَرِینِینگ مُسُلمان مُخاطابلَرِیگه  الله اِرتِداد اوُچُون رُحصَت بِیرگنلِیگِینِی قَبُول قِیلدِیرِیشماقچِی بُولِیشیَپتِی، بُونِی آرقَسِیدَن اِیسَه شَرِیعَتدَن آگاه بُولمَگن، اَلدَنگن مُنافِقلَر توُدَه سِی اوُچُون اِیمانگه وَ دارُ الاِسلامگه ضَربَه اوُرِیش بُویِیچَه یُولنِی صاف قِیلِیب حاضِرلَشماقچِی. حَقِیقَتدَه اِیسَه اوُلَر “لا اکراه فی الدّین” آیَتِینِی تاتوُغرِی تَفسِیر قِیلِیش بِیلَن مُسُلمانلَرنِینگ دارُ الاِسلامِینِی، اِیمانِینِی نِشانگه آلِیشگن؛ اَگر آگاه مُؤمِنلَر اوُلَرنِی بُوزُوق عَقِیدَه لَرِی وَ رَفتارلَرِیگه قَرشِی شَرعِی مُناسَبَتِینِی بِیلدِیرَدِیگن بُولسَه، بَقِیر- چَقِیر یا توُپالان وَ شَللَه قِیلِیک قِیلِیب، تُخمَت قِیلِیشنِی باشلَشَدِی، بُو بِیلَن اوُلَر مَجلِیسلَردَگِی عُمُوم آدَملَرنِی فِکرِینِی آگاه مُؤمِنلَرگه قَرشِی قوُیماقچِی بُولِیشَدِی. هَر قَندَی قانوُنگه اِیگه بُولگن جَمِیعَتدَه اِنسان اوُزِینِی اِختِیار وَ تَنلَش قُدرَتِیدَن فایدَلَنَدِی وَ اِختِیار قِیلگن نَرسَه سِینِی تَنلَیدِی، بُو یِیردَه بُو شَخص اِختِیار قِیلگن نَرسَه سِینِینگ عاقِبَتلَرِینِی، نَتِیچَه سِینِی هَم قَبُول قِیلِیشِی لازِم، اَگر مَنَه بُو جَمِیعَتدَگِی (یَحشِی وَ یامان) قانوُنلَرگه قَرشِی رَوِیشدَگِی نَرسَه نِی اِختِیار قِیلَدِیگن بُولسَه، اوُزِینِی تَنلَگن نَرسَه سِینِی عاقِبَتِینِی اَلبَتَّه کوُرَدِی.

الله تَعالی مُؤمِنلَرنِی مَعنَه وِی وَ دُنیاوِی حَیاتلَرِینِی اِدارَه قِیلِیش وَ مُؤمِنلَرنِی اِیمان وَ دُنیالَرِینِی حِمایَه قِیلِیش اوُچُون، اِنسانلَرنِی بَرچَه طَبَقَه لَرِیگه مُناسِب قانوُنلَرنِی کِیلتِیرگن، اَگردَه سِین مُسُلمانلَرنِی جَمِیعَتِیدَه بُولمَس اِیکَنسَن، اوُزِینگنِی الله تَعالی کافِرلَر وَ مُؤمِنلَرنِی اِیمانِی، دُنیاسِینِی آفَتلَرِی اوُچُون کِیلتِیرگن قانُونلَرگه لایِیق قِیلگن بوُلَسَن، اوُ ذات مُسُلمانلَرگه بُویرُوق بِیرگنکِی، اوُزلَرِینِی اِیمانلَرِی وَ دُنیالَرِینِی حِمایَه قِیلِیش اوُچُون شَخصِی وَ اِجتِمائِی وَ حُکوُمَتِی مَسَلَه لَردَه کافِرلَرگه نِسبَتاً مَنَه شُو قانُونلَر اَساسِیدَه مُعامَلَه قِیلِیشلَرِی لازِم.

یَعنِی الله اوُزِی کِیلتِیرگن قانوُن وَ پراگرَمَّه لَرنِی مُؤمِنلَرنِی حَیاتِینِی باشقَرِیش اوُچُون چِیقَرگن، اوُ ذات کافِرلَرگه وَ دُنیادَه الله نِی قانُونلَرگه قَرشِی رَوِیشدَه عَمَل قِیلَدِیگن کِیشِیلَرگه هَم قانوُنلَر تَعیِین قِیلگن، اوُلَرگه نِسبَتاً مَنَه شُو قانوُنلَر اَساسِیدَه مَناسَبَتدَه بُولِیش کِیرَک، مُؤمِنلَر هَم جِنایَتچِی کِیشِیلَرگه شُو قانُونلَر بُویِیچَه مُعامَلَه قِیلِیشِی لازِم.

بُولَردَن سُونگ اِیسَه اوُزِینگنِی کافِرلَرنِی قَیسِی گوُرُوهِیگه تِیگِیشلِی اِیکَنلِیگِینگنِی هَم تَعیِین قِیلِیشِینگ کِیرَک، مَثَلاّ اَگر کافِرلَرنِینگ “6 آشکار گوُرُوهِینِی” دَستَه سِیگه   (1- الَّذِينَ هَادُوا  2- وَالصَّابِئِينَ  3- وَالنَّصَارَىٰ  4- وَالْمَجُوسَ  5- وَالَّذِينَ أَشْرَكُوا به همراه 6-  مَن يَرتَدَّ مِنكُم عَن دينِهِ (یَعنِی مُرتَدلَر)) کِیرَدِیگن بُولسَنگ، شوُنگه مُناسِب مُعامَلَه قِیلِینَدِی. جُونکِی الله تَعالی اَهلِی کِتابنِی وَ شِبهِ اَهلِی کِتابنِی کافِرلَرِی اوُچُون هَم قانوُنلَرنِی تَعیِین قِیلگن وَ سِکولار کافِرلَر وَ مُرتَدلَر اوُجُون هَم اَلاهِیدَه قانوُنلَر چِیقَرگن.

شُوندَی بُولگچ دُنیادَه بِیزلَرنِی کافِرلَرگه نِسبَتاً مُناسَبَتِیمِیز هِیلمَه – هِیل بُولَدِی، اَمّا الله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرگه اَساساً عَمَلگه آشِیرِیلَدِی، بُو طاغوُتگه کُفر کِیلتِیرِیش، وَلاء وَ بَراء وَ قَلبگه آئِد مَسَلَه لَردَه بُولَدِیمِی یاکِی اوُلَرگه اِعتِماد قِیلمَسلِیک، اوُلَرنِی سِیرداش قِیلمَسلِیک، اوُلَرگه قِیز بِیرمَسلِیک، اوُلَردَن قِیز آلمَسلِیک، اوُلَرنِی سُویگن حَیوانِینِی وَ طَعامِینِی یِیمَسلِیکگه اوُحشَش شَخصِی مَسَلَه لَردَه بُولَدِیمِی بَرچَه سِیدَه شُو قانُونلَر بُویِیچَه عَمَل قِیلِینَدِی. شوُندَی بُولگچ آسانگِینَه دِیندَه  مَجبُورلِیک یُوق، دِییَه آلمَیسَن.

مَنَه بُو الله تَعالی تَعیِین قِیلگن قانُونلَر، مُؤمِنلَر کافِرلَرگه وَ اَلدَنگن سِکولارلَرگه نِسبَتاً مُعامَلَه قِیلَیاتگندَه  یا اوُزلَرِینِینگ حَوایِی نَفسلَرِی بُویُورگندِیک عَمَل قِیلِیشَدِی یاکِی بُولمَسَم الله تَعیِین قِیلگن قانوُنلَرگه اَساساً مُعامَلَه قِیلِیشَدِی. یَعنِی کافِرلَرگه نِسبَتاً اَنَه اوُشَه  قانوُنلَر بُویِیچَه مُناسَبَتدَه  بُولَسَن یاکِی حَوایِی نَفسِینگنِی اِلاه قِیلِیب آلِیب جاهِلِیَتگه  اِیرگشَسَن.

اَمّا حاکِمِیَتگه آئِد مَسَلَه لَردَه مَنَه بُو “دِیندَه مَجبُورلِیک یوُقنِی” بَهانَه قِیلِیب آلِیب کوُنگلِیم توُسَگن اِیشنِی قِیلَمَن، دِیگن نَرسَه کِیتمَیدِی؛ سِین قَیسِی دَستَه گه اوُزِینگنِی قوُیگن بوُلسَنگ هَم، دارُ الاِسلامنِی یا دَولَتنِی قانوُنلَرِیگه اِیرگشِیشگه مَجبُورسَن، اِسلامِی قانوُنلَرنِی قَبُول قِیلمَسلِیکنِی بَهانَه قِیلِیب آلِیب قانُوننِی بوُزِیشگه، کوُنگلِینگ هاحلَگن اِیشنِی قِیلِیشگه حَقِّینگ یُوق.

بِیر گوُرُوه کِیشِیلَر اِیسَه اِسلامِی قانوُنلَرنِی قَبُول قِیلمَیمِیز، دِیِیشمَیدِی،بَلکِی “لا اکراه فی الدّین” آیَتِی بِیلَن اِسلامگه حَملَه قِیلِیشَدِی، لِیکِن بُو نَرسَه نِیمَه نِی کوُنگلِینگ اِیستَسَه شوُنِی قِیلگِین، دِیگنِی اِیمَسدَه؛ اَلبَتَّه مَنَه بُو نَرسَه لَر فَقَطگِینَه مُسُلمانلَرنِینگ دارُ الاِسلامِیگه تِیگِیشلِی اِیمَس، بَلکِی دارُ الکُفرلَردَه هَم قانُون وَ حاکِمِیَت مَسَلَه لَرِی بُویِیچَه مَنَه شُو وَضِیعَت بَرقَراردِیر.

حاضِرگِی کوُندَه هَم فرَنسِیَه، اَنگلِیَه وَ باشقَه سِکولار دَولَتلَرگه کِیرِیشلِیکدَه مَجبُورِیَت مَوجُود اِیمَس. لِیکِن اوُنگه کِیرگنِینگدَن سُونگ اوُ یِیردَگِی قانوُنلَرگه تابِع بُولِیشگه مَجبُورسَن. یَعنِی مَجبُور حالدَه سِکولارِیزم دِینِیگه اِیرگشِیشِینگ کِیرَک. مَجبُورِی حالدَه سِکولارِیزم دِینِینِی توُرتلِیک مَضمُونِینِی، مَغزِینِی یَحشِی گپ بِیلَن اِیمَس، بَلکِی قوُرال- اَسلَحَه نِی زوُرِی بِیلَن قَبُول قِیلِیشِینگ لازِم. اَگر سِکولارِیستِیک قانوُنلَرگه اِطاعَت قِیلمَیدِیگن وَ اوُزِینگنِی اِختِیارِینگنِی سِکولارِیستِیک قانوُنلَرگه اوُنِی حاکِمِیَتِیگه بِیرمَیدِیگن وَ سِکولارِیزم قانوُنلَرِینِی بِیرِیگه خِلاف رَوِیشدَه عَمَل قِیلَدِیگن بُولسَنگ، بوُنِی عِوَضِیگه حِساب – کِتاب قِیلِینَسَن وَ سِکولارِیزم دِینِیدَگِی قانوُنلَر بوُیِیچَه جَزالَنَسَن. بُو یِیردَه سِین مُهاجِر بُولَسَنمِی یاکِی شوُ جَمِیعَتدَگِی یَنگِی مُسُلمان بُولگن شَخص بُولَسَنمِی بوُنِی فَرقِی یُوق.

نِیمَه اوُچُون مَنَه بُو حَقنِی سِکولارِیستلَر وَ سِکولار اَحزابلَرنِی مُقابِلِیدَگِی اِسلام دِینِیگه وَ مُسُلمانلَرنِی دارُ الاِسلامِیگه بِیرمَیسِیزلَر؟ یَعنِی هَر قَندَی دَولَت اوُزِینِینگ اَهالِیسِیگه نِسبَتاً اِجرا قِیلِینِیشِی لازِم بُولگن قانُونلَرنِی  اِجرا قِیلَه آلَدِی – یُو، لِیکِن بوُندَی حَقنِی الله تعالی دَن تارتِیب آلِینِیشِی وَ الله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرنِی فَقَطگِینَه کافِر وَ مُنافِقلَرنِی توُدَه سِینِی مِعیارلَرِیگه، سِکولارِیزم قانُونلَرِیگه  قَرَمَه – قَرشِی بُولمَیدِیگن قِیسمِینِیگِینَه قَبوُل قِیلِیشنِی اوُزِی بِیر اَخماقگرچِیلِیک اِیمَسمِی؟

 دِین یَعنِی: 1- حاکِمِیَت قُدرَتِی، 2- قانوُن وَ پراگرَمَّه، 3- اِطاعَت قِیلِیش،4- مُکافات وَ جَزالَش. قَندَی قِیلِیب مَنَه بُو مَعنالَرنِی سِکولارِیزم دِینِیگه بِیرَسِیزلَر، اَمّا دِینِی اِسلامدَن تارتِیب آلَسِیزلَر؟ سِیزلَر قَندَی قِیلِیب اوُزلَرِینِینگ قانوُنلَرِینِی حُکوُمَت وَ حَربِیلَرنِی قُدرَتِی بِیلَن مُسُلمانلَرگه یوُکلَب قوُیَه یاتگن سِکولاریستلَر وَ سِکولار اَحزابلَرنِی شوُنچَه لِیک حِمایَه قِیلَسِیزلَر-دَه، اَمّا دِیکتَتار سِکولارِیستلَرنِینگ ( مُشرِکلَر) بَرابَرِیدَه طَبِیعِی مُناسَبَتِینِی بِیلدِیرَیاتگن  مُؤمِنلَرنِینگ دارُ الاِسلامِینِی بَو حَقدَن مَحرُوم قِیلَسِیزلَر؟

مَنَه بُو، فرَنسِیَه لِیک سِکولار جِنایَتچِینِینگ تَخقِیر قِیلگنلِیگِی سَبَبلِی بوُینِینِی اوُزِیلِیشِیگه نِسبَتاً، بُوتُون دُنیا جاهِلِیَتِینِینگ وَ سِکولارِیستِیک بَشَر حُقُوقلَرِینِینگ بِیلدِیرگن مُناسَبَتِیگه اوُحشَیدِی. بُولِیب هَم مَنَه شُو فرَنسِیَه نِی اوُزِیدَه جَزائِردَگِی آزادلِیک هاحلَگن 18000 مُسُلماننِینگ وَ باشقَه اِسلامِی دِیارلَردَگِی مُسُلمانلَرنِینگ باش سُویَه گِیدَن پَرِیجدَه مُوزِی تَشکِیل قِیلِینگن، آدَملَر کِیلِیب بُو مُوزِیینِی تَماشا قِیلِیشَدِی. بَدَنِیدَن اَجرَتِیب آلِینگن باش سُویَه کلَرنِی هَم عائِلَه لَرِیگه قَیتَرِیب بِیرِیشمَیدِی هَم، مَنَه بُو سِکولاریستلرنِینگ بَشَر حُقُوقلَرِی بارَسِیدَگِی نَمُونَه لَرگه بِیر مِثال بُولَدِی.

هَر قَندَی حالَتدَه هَم،”لا اکراه فی الدّین” آیَتِی حَقِیدَه دُشمَنلَرنِینگ یَرِیم- یارتِی اوُقِیش اوُصلوُبِیدَن وَ بُو یَرِیم آیَت بُویِیچَه حُکم چِیقَرِیشلَرِیدَن فایدَلَنمَیلِیک، بُو آیَتنِی دَوامِی بار وَ آیَت بَرچَه کافِرلَرگه تِیگِیشلِی هَم اِیمَس، بَلکِی اَهلِی جِزیَه وَ اَهلِی زِمَّه بُولگن اَهلِی کِتابنِی وَ شِبهِ اَهلِی کِتابنِی کافِرلَرِیگه تَعَلُّق تاپَدِی وَ سِکولارِیستلَر (مُشرِکلَر)، مُرتَدلَر مَنَه بُو “لا اکراه فی الدّین” نِی اِمتِیازلَرِیدَن بُو دُنیادَه فایدَلَنَه آلمَیدِی. اَلله و رَسُولِی صلی الله علیه وسلمنِینگ سِکولارِیستلَر(مُشرِکلَر) دَن  بَراعَت قِیلِیشِیگه اِیرگشگن حالدَه،[1]

 «وَأَذَانٌ مِّنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ إِلَى النَّاسِ يَوْمَ الْحَجِّ الْأَكْبَرِ أَنَّ اللَّهَ بَرِيءٌ مِّنَ الْمُشْرِكِينَ ۙ وَرَسُولُهُ ۚ » (توبه/3)

مَنَه بُو سِکولارِیستلَر یاکِی مُسُلمان بُولِیشلَرِی کِیرَک یاکِی بُولمَسَم دارُ الاِسلامنِی حَربِی قُدرَتِیگه مُناسِب رَوِیشدَه یِیر یُوزِیدَن تازَلَب تَشلَنِیشِی لازِم. الله تَعالی بُو سِکولارِیستلَر حَقِیدَه مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:

فَإِذَا انسَلَخَ الْأَشْهُرُ الْحُرُمُ فَاقْتُلُوا الْمُشْرِكِينَ حَيْثُ وَجَدتُّمُوهُمْ 

(بَس، قَچان اوُرُوش آیلَرِی چِیقسَه، مُشرِکلَرنِی تاپگن جایلَرِینگِیزدَه اوُلدِیرِینگِیز،)

وَخُذُوهُمْ  وَاحْصُرُوهُمْ   (اَسِیر) آلِینگِیز وَ قَمَل قِیلِینگِیز، 

وَاقْعُدُوا لَهُمْ كُلَّ مَرْصَدٍ ۚ  فَإِن تَابُوا وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّكَاةَ فَخَلُّوا سَبِيلَهُمْ ۚ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ  (توبه/5)

وَ بَرچَه یُوللَردَه اوُلَرنِی کوُزَتِیب توُرِینگِیز! اِیندِی اَگر تَوبَه قِیلسَه لَر وَ نَمازنِی توُکِیس عَدا قِیلِیشِیب، زَکاتنِی بِیرسَه لَر، اوُلَرنِی یُوللَرِینِی توُسمَنگِیز! (یَعنِی اوُلَر بِیلَن اوُرِیشِیشنِی بَس قِیلِینگِیز) اَلبَتَّه، الله مَغفِرَتلِی، مِهرِباندِیر. ( توبه/5)

فَقَط تَنها مَنَه بُو شَرط بِیلَن سِکولارِیستلَرنِی یُولِینِی آچِیب قوُیِیشِینگِیز مُومکِیندِیر، دِینِی اِسلام یِیر یُوزِینِی هَمَّه سِیگه  حُکمرانلِیک قِیلِیشِی کِیرَک وَ دِینِی اِسلامنِینگ حاکِمِیَتِینِی واسِیطَه سِیدَه سِکولارِیستلَر حاکِمِیَتِی سَبَبلِی یِیر یُوزِیدَه کِیلِیب چِیقَیاتگن فِتنَه لَر آلِیب تَشلَنَدِی. مَنَه بُو اِنکار قِیلِیب بُولمَیدِیگن واقِیعِیَت بُولِیب، اَلله تَعالی بُو فِتنَه لَرنِی آلِیب تَشلَش اوُجُون اَمر قِیلَدِیکِی:

  وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّى لا تَكُونَ فِتْنَةٌ وَيَكُونَ الدِّينُ كُلُّهُ لِلَّهِ (انفال/39)

تا (دُنیادَه) بِیران فِتنَه- اَلداو قالمَی، بُوتُون دِین فَقَط الله اوُچُون بوُلگوُنگه قَدَر اوُلَر بِیلَن جَنگ قِیلِینگلَر!

سِکولار کافِرلَرگه قَرشِی قوُراللِی جَنگ آلِیب بارِینگلَر « وَقَاتِلُوهُمْ » قوُراللِی جَنگ قِیلِینگلَر، قَچانگه چَه؟  حَتَّى لا تَكُونَ فِتْنَةٌ  یِیر یُوزِینِی فِتنَه دَن  تازَلَنمَگوُنچَه وَ دِیندَگِی بَرچَه توُرتلِیک مَفهُوم، مَضموُن اِجرا قِیلِینمَگوُنچَه  وَيَكُونَ الدِّينُ كُلُّهُ لِلَّهِ ، وَ دِین خالِص الله اوُچُون بوُلگوُنِیچَه.

رَسُول الله صلی الله علیه وسلم هَم سِکولارِیستلَر حَقِیدَه مَرحَمَت قِیلَدِیلَرکِی:     أُمِرْتُ أنْ أُقَاتِلَ النَّاسَ حتَّى يَشْهَدُوا أنْ لا إلَهَ إلَّا اللَّهُ، وأنَّ مُحَمَّدًا رَسولُ اللَّهِ، ويُقِيمُوا الصَّلَاةَ، ويُؤْتُوا الزَّكَاةَ،  مِینگه (مُشرِک – سِکولار) بُولگن آدَملَر بِیلَن لا إلَهَ – إلَّا اللَّهُ، وأنَّ مُحَمَّدًا رَسولُ اللَّهِ نِی شَهادَت بِیرمَگوُنلَرِیچَه وَ نَمازنِی بَرپا قِیلِیب زَکاتنِی تاپشِیرمَگوُنلَرِیچَه جَنگ قِیلِیشگه بُویُورِیلدِیم.

فَإِذَا فَعَلُوا ذلكَ عَصَمُوا مِنِّي دِمَاءَهُمْ وأَمْوَالَهُمْ إلَّا بحَقِّ الإسْلَامِ، وحِسَابُهُمْ علَى اللَّهِ.[2]

اَگر شوُ اِیشلَرنِی قِیلِیشسَه،(یَعنِی شَهادَت بِیرِیب، نَماز اوُقِیب، زَکاتنِی تاپشِیرِیب مُسُلمان بُولِیشسَه) اوُلَرنِی قانِی وَ مالِی مِین تامانِیمدَن مُحتَرَمدِیر. مَگر اِسلام اوُلَرنِی اوُلدِیرِیشگه وَ ماللَرِینِی اِیگللَب آلِیشگه حُکم چِیقَرگن بُولسَه! اوُلَرنِی حِسابِی الله نِی زِیمَّه سِیدَه دِیر.(مَثَلاً فَلانچِی اوُغِیرلِیک قِیلگن یا زِنا قِیلگن بُولسَه، اِسلام اوُنِی اوُلدِیرِیب مالِینِی تارتِیب آلِیشنِی مُباه قِیلَدِی.)

مَنَه اِیندِی آچِیق- آیدِین کوُرِینِیب تُورِیبدِیکِی، سِکولارِیستلَر( مُشرِکلَر) اوُچُون فَقَط اِیککِی یُول مَوجُود، یا جَنگ قِیلِیش وَ اوُلِیم یاکِی اِسلامنِی قَبوُل قِیلِیش؛ مُرتَدلَر هَم یِیر یُوزِیدَن سُوپُورِیلِیب کِیتِیش وَ یَنگِیدَن اِسلامگه قَیتِیشنِی اوُرتَسِیدَه اِختِیارگه اِیگه دِیرلَر، لِیکِن اوُچِینچِی یُول مَوجُود اِیمَس.

مَنَه بُو کافِرلَرنِینگ دَستَه سِینِی بُو دُنیادَگِی تَکلِیفِی بُولَدِی؛ اَمّا قِیامَتدَه هَم اوُلَرنِی تَشلَب قوُیِیلمَیدِی وَ اوُلَر اَلله تَعالی نِی غَضَبِی، قَهرِیدَن قاچِیب قوُتوُلَه آلِیشمَیدِی. اوُلَرنِی جَهَنَّمدَه اَبَدِی قالِیش وَ اَلله تَعالی جَهَنَّمدَه کافِرلَر اوُچُون تَییارلَب قوُیگن عَذابلَرِی کوُتِیب توُرِیبدِی. اَگر مَنَه شُو آیَتنِی دَوامِیگه دِققَت قِیلَدِیگن بُولسَنگِیز ، اَلله تَعالی تِیزلِیک بِیلَن اَهلِی کِتابنِینگ، اَهلِی زِمَّه نِینگ، اَهلِی جِزیَه نِینگ کافِرلَرِینِی وَ بَرچَه کافِرلَرنِی عُمُومِی صُورَتدَه تَهدِید قِیلِیب مَرحَمَت قِیلَدِیکِی: 

لاَ إِکْرَاهَ فِی الدِّینِ قَد تَّبَیَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَیِّ فَمَنْ یَکْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَیُؤْمِن بِاللّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَکَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَىَ لاَ انفِصَامَ لَهَا وَاللّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ ‏(بقره/256)

دِینگه زُورلَب (کِیرِیتِیش) یُوقدِیر. (زِیرا) حَق یوُل ضَلالَتدَن اَجرَب بُولَدِی. بَس، کِیم شَیطاندَن یُوز اوُگِیرِیب، اَلله گه اِیمان کِیلتِیرسَه، اوُ هِیچ اَجرَب کِیتمَیدِیگن مُستَحکَم حَلقَه نِی اوُشلَبدِی، اَلله اِیشِیتگوُچِی، بِیلگوُچِیدِیر. مَنَه بُونِی کِیتِیدَن الله تعالی عُمُومِی صُورَتدَه مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:

اللّهُ وَلِیُّ الَّذِینَ آمَنُواْ یُخْرِجُهُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّوُرِ وَالَّذِینَ کَفَرُواْ أَوْلِیَآؤُهُمُ الطَّاغُوتُ یُخْرِجُونَهُم مِّنَ النُّورِ إِلَى الظُّلُمَاتِ أُوْلَئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ ‏‏(بقره/257)

الله مُؤمِنلَرنِی دُوستِیدِیر. اوُلَرنِی قارانغُو ظُلمَتلَردَن یارُوغلِیک – نوُرگه چِیقَرَدِی. کافِرلَرنِینگ دُوستلَرِی اِیسَه شَیطاندِیر. اوُلَر کافِرلَرنِی یارُوغلِیک – نُوردَن قارانغُو- ظُلمَتلَرگه چِیقَرَدِیلَر. اَنَه اوُشَه لَر جَهَنَّم اِیگه لَرِیدِیر وَ اوُندَه اَبَدِی قالَجَکلَر.

مَنَه بُو اِسلام دِینِیگه کِیرِیش پَیتِیدَگِی اِختِیار بِیرِیشلِیک وَ مَجبُور قِیلمَسلِیک، هَلِی اِسلام دِینِیگه کِیرمَگن زِمَّه اَهلِینِی غَیرِی مُسُلمانلَرِی اوُچُون بِیر عَقِیدَه وَ قانوُنگه اوُحشَش، مُسُلمانلَرنِینگ دارُ الاِسلامِیگه کِیرِیشلَرِی وَ مُسُلمانلَرنِینگ حاکِمِیَتِینِی قَبُول قِیلِیشِی مَعناسِیدَه اِیمَس، چوُنکِی اوُلَر اوُرتَدَه توُزِیلگن پَیمانلَرگه کوُرَه دارُ الاِسلامنِی حاکِمِیَتِینِی قَبُول قِیلِیشگن وَ پَیمانگه کوُرَه اوُزلَرِینِی اِطاعَتلَرِینِی مُسُلمانلَرنِی دارُ الاِسلامِیگه بِیرِیشگن؛ شوُندَی بُولگچ «لاَ إِکْرَاهَ فِی الدِّینِ» اَهلِی کِتابنِی کافِرلَرِی هَم آزاد بُولِیشَدِی، کوُنگِیللَرِی قَندَی هاحلَسَه شوُندَی حاکِمِیَتنِی یِیر یوُزِیدَه بَرقَرار قِیلِیشَدِی، دِیگن مَعنادَه اِیمَس، بَلکِی اَلله تَعالی اوُلَر حَقِیدَه مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:

قَاتِلُوا الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَلَا بِالْيَوْمِ الْآخِرِ وَلَا يُحَرِّمُونَ مَا حَرَّمَ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَلَا يَدِينُونَ دِينَ الْحَقِّ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ حَتَّىٰ يُعْطُوا الْجِزْيَةَ عَن يَدٍ وَهُمْ صَاغِرُونَ (توبه/29)

اَلله گه وَ آخِیرَت کوُنِیگه اِیشانمَیدِیگن، الله وَ اوُنِینگ پَیغَمبَرِی حَرام دِیگن نَرسَه نِی حَرام دِیب بِیلمَیدِیگن، حَق( یَعنِی اِسلام) دِینِیگه اِعتِقاد قِیلمَیدِیگن اَهلِی کِتابلَردَن عِبارَت بُولگن کِیمسَه لَرگه قَرشِی تا اوُلَر خارلَنگن ( مَغلوُب) حاللَرِیدَه اوُز قوُللَرِی بِیلَن ( زِمَّه لَرِیدَگِی) سالِیقنِی توُلَمَگوُنلَرِیچَه جَنگ قِیلِینگِیز!

اِیندِی اَگر بِیر کِیشِی دِینِی اِسلامگه حوُدِّی عَقِیدَه، قانُون، پراگرَمَّه دِیک قَبُول قِیلِیب کِیرگن بُولسَه، بُو صُورَتدَه اوُندَه اِختِیار قالمَیدِی، بُو شَخص اوُزِینِی اِطاعَتِی، اِختِیارِینِی اَلله تَعالی نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانُولَرگه تاپشِیرِیشِی لازِم بُولَدِی، شوُنِینگدِیک اَگر بُو شَخص قانوُنلَرگه قَرشِی عَمَل قِیلَدِیگن بوُلسَه، اوُنگه نِسبَتاً جِنایَتچِیگه قِیلِینگندِیک مُناسَبَتدَه بُولِینَدِی، اوُ مَنَه شُو دُنیادَه قِیلگن جِنایَتِینِی جَزاسِینِی آلَدِی، اَلبَتَّه بُو قِیامَتدَه گِیسِیدَن تَشقَرِیدِیر.

اِبن قَیِّم جَوزِی هِدایَتُ الحَیاری کِتابِیدَه یَهُود وَ نَصاریلَرگه بِیرگن رَدِّیَه سِیدَه اَیتَدِیکِی: بِیر کِیشِینِی مَجبُورلَب مُسُلمان قِیلِیب بُولمَیدِی، قانِع بُولِیشلِیکدَه مَجبُورِیَت یُوق، بَلکِی بُو یِیردَه کوُچ بِیلَن بَجَرِیلَدِیگن نَرسَه، شَخصلَرنِی ظاهِرِی کوُرِینِیشِیدَگِی عَمَللَرِی بُولَدِی، چوُنکِی بُو شَخصلَر اِسلامِی جَمِیعَتدَه یَشَشنِی قَبُول قِیلِیشگن، شوُنِینگ اوُچُون هَم دُنیاوِی حَیاتدَه اِسلامنِینگ حُکمِی اوُلَرنِی اوُستِیدَه اِجرا قِیلِینِیشِی لازِم؛ حُودِّی شُونگه اوُحشَش اَگر هَر قَندَی دَولَتگه کِیرَدِیگن بُولسَنگ، بُو دَولَتنِی اوُزِیگه خاص مَخصُوص قانُونلَرِی بار، سِین بُو قانُونلَرگه قَرشِی عَمَل قِیلِیشگه حَقِّینگ یُوق، اَگر قَرشِی عَمَل قِیلسَنگ جَزالَنَسَن، اِسلام شَرِیعَتِی هَم مُسُلمانلَرنِینگ دِیارِیدَگِی قانوُن حِسابلَنَدِی، بُو دِیاردَه ساکِن بُولِیب یَشَیاتگن کِیشِیلَر اِسلام شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرگه اِطاعَت قِیلِیشلَرِی کِیرَک. بُو اوُلوُغوار کِیشِینِی سُوزلَرِی شوُ یِیردَه تَمام بُولگن.

اَلبَتَّه مَنَه بُولَرنِی هَمَّه سِی فَقَطگِینَه اِسلام دِینِیگه تِیگِیشلِی اِیمَس، بَلکِی سپارت جَماعَه سِیدَن تارتِیب حِزب، گوُرُوه، دَستَه، دَولَتگه چَه مَنَه شوُ قائِدَه گه عَمَل قِیلَدِی. سِینِی فُتبالنِی فَلانچِی جَماعَه سِیگه یاکِی وَلِیبالنِی گوُرُوهِیگه کِیرِیشدَه هِیچ کِیم مَجبُورلَمَیدِی، اَمّا اَگر اوُنگه کِیرَدِیگن بُولسَنگ، اوُندَگِی قانُونلَرنِی آیاق- آستِی قِیلَه آلمَیسَن، اوُنِی قانوُنلَرِیگه اِطاعَت قِیلِیشگه مَجبُورسَن. اَگر اوُندَگِی قانوُنلَرگه قَرشِی عَمَل قِیلَدِیگن بُولسَنگ، اَلبَتَّه جَرِیمَه بُولَسَن یاکِی اوُ یِیردَن حَیدَلَه سَن. شوُنِینگدِیک اَحزابلَر هَم سِینِی اوُنگه کِیرِیشدَه مَجبُورلَمَیدِی، اَمّا اوُزِینگنِی اِختِیارِینگ بِیلَن اوُنگه کِیرَدِیگن بُولسَنگ، اوُندَگِی قانُونلَرگه اِطاعَت قِیلِیشِینگ لازِم. شوُنگه اوُحشَش سِکولار دَولَتلَرنِی هَمَّه سِی یاکِی سِکولار بُولمَگن دَولَتلَر هَم، اوُزلَرِینِی دَولَتلَرِیگه کِیرِیشدَه سِینِی مَجبُورلَمَیدِی، اَمّا اوُنِی اِیچِیگه کِرَدِیگن بُولسَنگ وَ اوُلَرنِی فوُقارَالِیگِینِی قَبُول قِیلسَنگ، بُو دَولَتدَگِی قانُونلَرگه اِطاعَت قِیلِیشگه مَجبُورسَن، هَر قَندَی اوُرِیندَه قانُوننِی بُوزَدِیگن بُولسَنگ، جَرِیمَه قِیلِینَسَن یاکِی جَزالَنَه سَن.

اَگر سِین مَشِینَه حَیداوچِیسِی بوُلمَسَنگ یاکِی مِینَه دِیگن مَشِینَه نگ بُولمَیدِیگن بُولسَه، یُول قائِدَه سِیگه رِعایَه قِیلِیشگه مَجبُور اِیمَسسَن، اَمّا حَیداوچِی بُولِیب کوُچَه وَ تَرَسسَه لَرگه کِیرَدِیگن بُولسَنگ، آزادلِیک وَ مَجبُور اِیمَسمَنگه اوُحشَش بَهانَه لَر بِیلَن یُول قائِدَه لَرِینِی کوُرمَگنلِیکگه آلِیشگه یاکِی بُوزِیشگه وَ باشقَه لَرنِی حَوفسِیزلِیگِینِی خَطَرگه سالِیشگه حَققِینگ یُوق.هَر قَندَی اِنسان سِیندَن بُوندَی رَفتارنِی قَبُول قِیلمَیدِی.

اَگر سِیز بِیر شَخصنِی مُسُلمانچِیلِیکنِی اِدَّعا قِیلَیاتگنِینِی کوُرسَنگِیز، اَمّا بُو شَخص کوُنگلِیم نِیمَه نِی هاحلَسَه شُونِی قِیلَمَن، دِیب توُرسَه وَ مُسُلمانلَرنِینگ عَقِیدَه وِی، اَخلاقِی، اِیچکِی، شَخصِی حَوفسِیزلِیگِینِی کَسَللِیک وَ آفَت وَ خَطَرگه سالَه دِیگن بُولسَه، بُو نَرسَه مُسُلمانلَرنِی قُدرَتِینِی ضَعِیفلِیگِی سَبَبلِیدِیر. چُونکِی شوُندَی بُولمَسَه، مَنَه بُو شَخص قَندَی قِیلِیب مِین کَتتَه یُولدَه کوُنگلِیم هاحلَگنچَه مَشِینَه حَیدَیمَن یاکِی فُوتبال مَیدانِیدَه نِیمَه نِی کوُنگلِیم تِیلَسَه شوُنِی قِیلَمَن، دِییَه آلَدِی.

اَگر بِیز جَمِیعَتنِی بِیر فُوتبال جَماعَه سِیگه اوُحشَه تَدِیگن بوُلسَک، مَیداننِی اوُرتَسِیدَه آزادلِیک یا یَحشِی کوُرَمَن یا مِینِی هاحشِیمگه کوُرَه…….بَهانَه لَرِی بِیلَن اِیستَگن نَرسَه سِینِی قِیلَه دِیگن، مَنَه بوُندَی تُوتوُرِیغِی یُوق قانُوننِی بوُزَدِیگن کِیمسَه لَرنِی بُو جَماعَه دَه سَقلَنِیب قالگنلِیگِی، مَنَه بُو جَماعَه نِینگ اَعضالَرِینِی ضَعِیفلِیگِینِی وَ عُمُومِی نَظارَتنِی بُوشلِیگِینِی بِیلدِیرَدِی، بوُندَن تَشقَرِی حُکملَر شوُراسِینِی وَ حُکمنِینگ اوُزِینِی هَم عُمُومِی حِمایَه چِیلَرِی صِیفَتِیدَه گِی عَمَلِینِی ضَعِیفلِیگِیگه دَلالَت قِیلَدِی.

اَفسُوسکِی بوُگوُنگِی کوُندَگِی عائِلَه تَشکِیلاتلَرِینِی اِجتِمائِی توُحتَه تِیب توُرُوچِی قُدرَتِینِی وَ عُمُوم مُسُلمانلَرنِی الله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرگه نِسبَتاً جاهِللِیگِینِی کِیتِیدَن اوُلَرنِینگ ضَعِیفلِیگِی سَبَبلِی، مَخصُوصاً طاغوُتگه کُفر کِیلتِیرِیشنِی وَ وَلاء وَ بَراءنِی اَصلِیگه نِسبَتاً جاهِللِیکلَرِی، هَمدَه اِسلام عَقِیدَه سِینِی ماهِیَتِینِی اوُرنِیگه جاهِلِیَت ماهِیَتِینِی مِعیارلَرِی تامانگه بُورِیلِیش سَبَبلِی، وَ مُسُلمانلَرنِینگ اوُرتَسِیدَه جاهِلِیَتنِی رُوحِی جَنگلَرِی مُهَیَّا قِیلگن شَرائِط سَبَبلِی، عَقِیدَه گه وَ اَخلاقگه وَ رَفتارگه آئِد جِنایَتچِیلَرنِینگ دَستَه سِی جَولان اوُرِیب یُورِیشِیبدِی؛ اَلبَتَّه مَنَه بُو اِجتِمائِی توُحتَه تِیب توُرُوچِی عامِلنِی یانِیدَه  دارُ الاِسلام حُکوُمَتِینِینگ وَ اوُنِینگ اِجرائِی تَشکِیلاتلَرِینِینگ مُسُلمانلَرنِینگ اوُرتَسِیدَگِی عَقِیدَه وِی وَ رَفتارِی جِنایَتچِیلَرگه نِسبَتاً مُعامَلَه قِیلِیشدَگِی توُحتَه تِیب قالِیش قُدرَتِینِی ضَعِیفلِیگِی اِینگ مُهِم عامِل حِسابلَنَدِی.

اَلله تَعالی اِنسانلَرنِی دُنیاوِی حَیاتلَرِی اوُچُون قانوُنلَرنِی چِیقَرِیب قوُیگن، ظالِملَر مَنَه بُو دُنیادَه هَم مُؤمِنلَر وَ دارُ الاِسلام تامانِیدَن اوُزلَرِی قِیلگن عَمَللَرنِی ثَمَرَه سِینِی کوُرِیشَدِی، قِیامَتدَه هَم الله تَعالی عَدالَتِیدَن قاچِیب قوُتوُلَه آلِیشمَیدِی. الله تَعالی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:  وَقُلِ الْحَقُّ مِن رَّبِّکُمْ  اَیتِینگ :”(بُو قُرآن) پَروَردِیگارِینگِیز تامانِیدَن (کِیلگن) حَقِیقَتدِیر.   فَمَن شَاء فَلْیُؤْمِن وَمَن شَاء فَلْیَکْفُرْ بَس، هاحلَگن کِیشِی اِیمان کِیلتِیرسِین، هاحلَگن کِیمسَه کافِر بُولسِین.”  إِنَّا أَعْتَدْنَا لِلظَّالِمِینَ نَاراً أَحَاطَ بِهِمْ سُرَادِقُهَا  اَنِیقگِی، بِیز ظالِم- کافِرلَر اوُچُون اَلَنگه لَرِی دُوزَحلَرنِی اوُرَب- چِیرمَب آلَدِیگن دوُزَحنِی تَییارلَب قوُیگندِیرمِیز.   وَإِن یَسْتَغِیثُوا یُغَاثُوا بِمَاء کَالْمُهْلِ یَشْوِی الْوُجُوهَ بِئْسَ الشَّرَابُ وَسَاءتْ مُرْتَفَقاً (کهف/29)‏

اَگر اوُلَر (تَشنَه لِیک شِدَّتِیگه چِیدَه مَی) سُو سُورَه سَلَر، اِیرِیتِیلگن (داغلَنگن) یاغ  کَبِی  یُوزلَرنِی کوُیدِیرُوچِی  سُو بِیرِیلوُر. نَقَدَر، یامان اِیچِیملِیک اوُ، نَقَدَر یامان جای اوُ!  

یَعنِی الله تَعالی دِینِی اِسلامگه کِیرِیشدَه  مَجبُورلَش یُوقلِیگِینِی بَیان قِیلگن جایلَرنِی هَمَّه سِیدَه  تِیزلِیک بِیلَن بُو جُملَه دَن سُونگ کافِرلَرنِینگ اوُرنِی قَندَی اِیکَنِینِی مَرحَمَت قِیلگن:

وَلَوْ شَاء رَبُّکَ لآمَنَ مَن فِی الأَرْضِ کُلُّهُمْ جَمِیعاً أَفَأَنتَ تُکْرِهُ النَّاسَ حَتَّى یَکُونُواْ مُؤْمِنِینَ ‏(یونس/99)

اَگر پَروَردِیگارِینگِیز هاحلَسَه اِیدِی، بُوتُون یِیر یوُزِیدَگِی بَرچَه کِیشِیلَر اِیمان کِیلتِیرگن بوُلوُر اِیدِیلَر. اَهِیر سِیز آدَملَرنِی مُؤمِن بوُلِیشگه مَجبُور قِیلوُرسِیزمِی؟ (یَعنِی بوُندَی قِیلِیش دُرُوست اِیمَسدِیر. چُونکِی کِیشِی اوُز اِختِیارِی بِیلَن کِیلتِیرگن اِیمانِیگِینَه حَقِیقِی مَقبُول اِیماندِیر.)

مَنَه بُو آیَتدَن سُونگ مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:   وَمَا کَانَ لِنَفْسٍ أَن تُؤْمِنَ إِلاَّ بِإِذْنِ اللّهِ وَیَجْعَلُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِینَ لاَ یَعْقِلُونَ (یونس/99)

الله نِینگ عِذنِی- اِرادَه سِیسِیز هِیچ بِیر جان مُؤمِن بُولَه آلمَس. اوُ ( الله) عَقل  یُورگِیزمَیدِیگن کِیمسَه لَرنِی عَذابگه دُچار قِیلوُر.

اِیندِی خُلاصَه قِیلَدِیگن بوُلسَک، اَگرچِی “عَقِیدَه” مَیدانِیدَه مَجبُورِیَت  بُولمَگنِیگه  قَرَمَسدَن؛ اَهلِی کِتابنِی وَ شِبهِ اَهلِی کِتابنِی کافِرلَرِی اوُزلَرِینِی عَقِیدَه لَرِینِی سَقلَب قالَه آلِیشَدِی وَ سِکولار کافِرلَر هَم گاهِیدَه مُسُلمانلَرنِی آرَسِیدَه مُسُلمانلَرنِی عَداسِینِی چِیقَرِیشَدِی وَ اوُزلَرِینِی مُنافِقلَرنِینگ تُودَه سِیگه جایلَشتِیرِیب آلِیشَدِی وَ اوُزلَرِینِی کُفرِی عَقِیدَه لَرِینِی سَقلَب قالِیشَدِی، اَمّا اوُلَر هاحلَشسَه هَم هاحلَشمَسَه هَم، یَحشِی کوُرِیشسَه هَم ،یاکِی یامان کوُرِیشسَه هَم، قِیامَتدَن تَشقَرِی الله تَعالی جَمِیعَت وَ عَمَلگه آئِد مَیداندَه اِنسانلَرنِینگ دُنیاوِی حَیاتِینِی اِدارَه قِیلِیش اوُچُون هِیلمَه – هِیل ظالِملَرنِی وَ پَستکَش اِنسانلَرنِی، جِنایَتچِیلَرنِی طَبَقَه لَرییگه مَخصُوصآ نَجَس سِکولارِیستلَرگه  « إِنَّمَا الْمُشْرِكُونَ نَجَسٌ» اِجرا قِیلِینِیشِیدَه اوُزِیگه خاص مَجبُورِیَت بار بُولگن قانوُنلَرنِی، قائِدَه لَرنِی اوُرنَتگن. مَنَه بُو مَجبُورِیَتلَر قانُونلَرنِی اِجرا قِیلِیش وَ جَمِیعَتدَگِی بَرچَه  قانوُننِی بوُزغوُنچِیلَرِینِی فَعالِیَتِینِی آلدِینِی آلِیش اوُچُون کِیرَک، مَخصُوصاً آزادلِیک قانوُنلَرِینِی بُوتوُن یِیر یُوزِیدَه حُکمرانلِیک  قِیلِیشِی  اوُجُون کِیلگن اِسلام دِینِیکه  نِهایَتدَه لازِم بوُلَدِی.   


[1] صحیح ابی داود 2682 (عنِ ابنِ عبَّاسٍ قالَ : كانَتِ المرأةُ تَكونُ مِقلاتًا فتَجعَلُ علَى نفسِها إن عاشَ لَها ولَدٌ أنَّ تَهوُّدَه فلَمَّا أُجلِيَت بنو النَّضيرِ كانَ فيهِم مِن أبناءِ الأنصارِ فَقالوا لا نَدَعُ أبناءنا فأنزلَ اللَّهُ عزَّ وجلَّ ( لَا إِكْرَاهَ فِي الدِّينِ قَدْ تَبَيَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَيِّ )) ابن دقيق العيد، الاقتراح93 (عنِ ابنِ عباسٍ رضي اللهُ عنهما قال : كانتِ المرأةُ تكونُ مِقْلاةً فتجعلُ على نفسِها إنْ عاش لها ولدٌ أنْ تُهَوِّدَهُ ، فلمَّا أُجْلِيَتْ بَنو النَّضير ِكانَ فيهِمْ أبناءُ الأنصارِ ، فقالوا : لا ندعُ أبناءَنا ، فأنزل اللهُ عزَّ وجلَّ : { لاَ إِكْرَاهَ فِي الدِّينِ قَدْ تَبَيَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الغَيِّ } وقال : المقلاةُ التي لا يعيشُ لها ولدٌ)

[2] بخاری25

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *