سَوال: اَلسَّلامُ عَلَیکُم وَ رَحمَةُ الله وَ بَراکاتُه، حُرمَتلِی بِرادَر سِیزدَن بِیر سَوالِیم بار اِیدِی، داعِش خَوارِجنِینگ ضَالَّه فِرقَه سِیدَن اِیکَنِی توُغرِیمِی؟ اِلتِماس دَلِیللَرِینِی هَم کِیلتِیرِیب اوُتسَنگِیز.
جَواب: اَلسَّلامُ عَلَیکُم وَ رَحمَةُ الله وَ بَراکاتُه. اِمامِی اِبنِ حَزم رَحِمَهُ الله اَیتَدِیکِی: خارِجِی دِیگن اِسم عَلِی اِبنِ اَبِی طالِبگه قَرشِی چِیقگن گوُرُوهگه اوُحشَش اَگَرچِی اِعتِقادلَرِی بِیر هِیل بُولسَه هَم طُغیان قِیلگن کِیمسَه لَرگه نِسبَتاً اِیشلَتِیلَدِی. اوُ کِیشِینِی اَیتِیشِیچَه خَوارِجلَرگه اوُحشَب حاکِمِیَتنِی اِنکار قِیلگن وَ اوُلوُغ صَحابَه لَرنِی تَکفِیر قِیلگن وَ عادِل بُولمَگن حاکِملَر، اِماملَرگه قَرشِی چِیقِیشگه، هَمدَه گوُناهِی کَبِیرَه نِی قِیلگن کِیمسَه لَرنِی جَهَنَّمدَه دائِم قالِیشِیگه، قُرَیشدَن تَشقَرِیدَگِی کِیشِیلَرنِی اِمام بوُلِیشِینِی جائِز اِیکَنِیگه اِعتِقاد قِیلگن کِیشِیلَر خارِجِی حِسابلَنَدِی. اَگر باشقَه اوُرِینلَردَه وَ بِیر ذِکر قِیلِیب اوُتگن اوُرِینلَرگه مُخالِف بوُلَدِیگن بوُلسَه خارِجِی بوُلمَیدِی.
[هدی الساری فی مقدمة فتح الباری، ص (۴۵۹)]
شُبهَه سِیز بَغدادِینِی گوُرُوهِی خَوارِجلَرگه اوُحشَب حاکِمِیَتنِی اِنکار قِیلگنِی یا صَحابَه لَرنِی تَکفِیر قِیلگنِی یوُق وَ گوُناهِی کَبِیرَه لَرنِی قِیلگن کِیشِیلَرنِی جَهَنَّمدَه دائِم قالِیشِیگه، هَمدَه قُرَیشلِیکلَردَن باشقَه کِیشِیلَرنِی اِمامَتگه کِیلِیشِیگه هَم اِعتِقاد قِیلِیشمَگن اِیدِی. اوُلَر خَوارِجگه اوُحشَش اَلله نِی کَمال صِیفَتلَرِینِی هَم نَفِی قِیلِیشمَگن وَ قُرآننِی مَخلوُق دِییِیشمَسدِی وَ قِیامَت کوُنِیدَن آلدِین هَم جَنَّت وَ جَهَنَّمنِی، قَبر عَذابِینِی، صِرات کوُپرِیگِینِی، قِیامَت کوُنِیدَه گوُناهِی کَبِیرَه نِی قِیلگن مُسُلمانلَرنِی شَفاعَت قِیلِینِیشِی مَوجُودلِیگِینِی اِنکار قِیلِیشمَسدِی. خَوارِجلَرگه اوُحشَب مُحصِن وَ مُحصِنَه بُولگن زِناکارنِی رَجم قِیلِینِیشِینِی هَم اِنکار قِیلِیشمَگن وَ ………/ کوُرِینِیب توُرگنِیدِیک بَغدادِینِی گوُرُوهِی اِعتِقادِی اِیشلَردَه خَوارِجگه شِیرِیک بُولگن اِیمَس، شُوندَی بُولگچ اوُلَرنِینگ تَفَکُّراتلَرِینِی اِیلدِیزِینِی وَ اوُلَرنِی عَمَللَرِینِی عِللَتِینِی باشقَه نَرسَه لَردَن قِیدِیرِیش لازِم.
مُحَمّد اِبن عَبدُالوَهّاب وَ بَرچَه نَجد اوُلامالَرِی بُوگوُنگِی کوُنگه چَه هَمَّه صُوفِیلَرنِی (یَعنِی اَهلِی سُنَّتنِی مُطلَق اَکثَرِیَت قِیسمِینِی) وَ شِیعَه لَرنِی مُشرِک دِییِیشَدِی وَ اَیتِیشَدِیکِی:” مُشرِک بوُلگن کِیمسَه لَرنِی اِسلام مِیللَتِیدَن تَشقَرِیدَه، دِیب حِسابلَمَیدِیگن کِیشِیلَر واقِیعِیَتدَه قُرآننِی تَصدِیقلَشمَگن بُولَدِی، چُونکِی قُرآن مُشرِکلَرنِی یَعنِی اَلله دَن باشقَه لَرگه سِیغِینگن کِیمسَه لَرنِی اِسلام مِیللَتِیدَن تَشقَرِیدَه، دِیب بِیلَدِی وَ اوُلَرنِی تَکفِیر قِیلِیشگه وَ اِسلام مِیللَتِیدَن چِیقَرِیشگه وَ اوُلَرگه قَرشِی جَنگ قِیلِیب دُشمَنچِیلِیک قِیلِیشگه بُویُورَدِی. مُحَمّد اِبن عبد الوهاب رَحِمَهُ الله اِسلامنِی اوُچِینچِی ناقِضِیدَه اَیتَدِیکِی، مُشرِکلَرنِی تَکفِیر قِیلمَگن یاکِی اوُلَرنِی اِسلام مِیللَتِیدَن چِیقِیشِیگه شُبهَه قِیلَدِیگن یاکِی اوُلَرنِی یوُلِی، مَذهَبِینِی توُغرِی، صَحِیح، دِیب بِیلَدِیگن کِیمسَه کافِردِیر” .[الدرر السنية : 291/9]
بُو یِیردَه بَغدادِینِی گوُرُوهِی مَنَه بُو حُکمگه صادِقلِیک بِیلَن عَمَل قِیلگن. فَقَط مَنَه شُو.
یاکِی نَجدِیَت بَرچَه مُعتَبَر شَرعِی عُذرلَرنِی (آغِیر شَرائِطدَگِی اِکراهدَن تَشقَرِی) مُسُلمانلَردَن آلِیب تَشلَگن وَ مُسُلمانلَرنِی آسانلِیک بِیلَن تَکفِیر قِیلِیشَدِی؛ بَغدادِینِی گوُروُهِی هَم حُودِّی شوُ اِیشنِی قِیلِیشدِی. مُحَمّد ابن عبد الوهاب اوُزِینِی یِیتتِینچِی رِسالَه سِیدَه اَیتَدِیکِی: عَلِی اِبنِ اَبُو طالِبنِی فَریاد قِیلِیب چَقِیرَدِیگن کِیشِیلَر کافِردِیر، بوُندَی کِیشِینِی کُفرِیگه شَک قِیلگن وَ اوُنِی تَکفِیر قِیلمَگن کِیمسَه هَم کافِردِیر، اِیندِی بوُندَی کِیشِیلَرنِی مُسُلمان ، دِیب بِیلَدِیگن وَ مُوَحِّدلَر بِیلَن بَحث قِیلَدِیگن وَ مُوَحِّدلَرنِی خَوارِج وَ کافِر، دِیب ناملَیدِیگن کِیمسَه لَرنِی حالِی قَندَی بوُلَدِی؟ (الدرر السنیه ۱۰/۳۶)
مَنَه اِیندِی بِیر فِکرلَه وَ اَطرافِینگگه بِیر قَرَه وَ …….شوُنچَه آدَملَرنِی آرَسِیدَه نِیچَه کِیشِی یا شَیخ عَبدُالقادر گِیلانِی یا پِیر ……وَ شَیخ فَلانِی وَ …..دِییدِی، حاضِر سِیزنِینگ نَظَرِینگِیزدَه مُسُلمانلَرنِی اوُستِیدَگِی مُعتَبَر شَرعِی عُذرلَرنِی آلِیب تَشلَش آرقَلِی، مُسُلمانلَرنِی قَنچَه فائِزِینِی تَکفِیر قِیلسَه بُولَدِی؟
بَغدادِینِی گوُرُوهِی مُحَمد ابن عبد الوهابنِی، نَجد اوُلامالَرِینِی، نَجدِیَتنِی تَفَکُّراتلَرِینِی مُخلِص وَ صادِق بَجَرُوچِیلَرِی بوُلِیشگن، نَجدِیَتگه اِیرگشُوچِی اِیکَنِینِی دَعوا قِیلَیاتگن وَ بَغدادِینِی گوُروُهِیگه اوُحشَب عَمَل قِیلمَیاتگن کِیشِیلَر یا نَجدِیَتنِی تَنِیشمَیدِی یاکِی اوُنگه نِسبَتاً جاهِل، یاکِی غَیرَتسِیز، قوُرقاق، اَهلِی توُقِیَه اِنسان یاکِی بوُلمَسَم بَغدادِینِی گوُرُوهِیگه اوُحشَش عَمَل قِیلِیش اوُچُون شَرائِطنِی مُناسِب اِیمَس، دِیب بِیلَدِیگن قُدرَتسِیز اِنساندِیر.