Савол: ассаламу алайкум ва рохматуллохи ва барокатух, хурматли биродар сиздан бир саволим бор эди, доиш хаворижнинг золла фирқасидан экани тўғрими? Илтимос далилларини хам келтириб ўтсангиз.
Жавоб: ассаламу алайкум ва рохматуллохи ва барокатух. Имоми ибни Хазм рохимахуллох айтадики: хорижий деган исм Али ибни Аби Толибга қарши чиққан гурухга ўхшаш агарчи эътиқодлари бир хил бўлса хам туғён қилган кимсаларга нисбатан ишлатилади. У кишини айтишича хаворижларга ўхшаб хокимиятни инкор қилган ва улуғ сахобаларни такфир қилган ва одил бўлмаган хокимлар,имомларга қарши чиқишга ,хамда гунохи кабирани қилган кимсаларни жаханнамда доим қолишига,қурайшдан ташқаридаги кишиларни имом бўлишини жоиз эканига эътиқод қилган кишилар хорижий хисобланади. Агар бошқа ўринларда ва биз зикр қилиб ўтган ўринларга мухолиф бўладиган бўлса хорижий бўлмайди.
[هدی الساری فی مقدمة فتح الباری، ص (۴۵۹)]
Шубхасиз Бағдодийни гурухи хаворижларга ўхшаб хокимиятни инкор қилгани ё сахобаларни такфир қилгани йўқ ва гунохи кабираларни қилган кишиларни жаханнамда доим қолишига ,хамда қурайшликлардан бошқа кишиларни имоматга келишига хам эътиқод қилишмаган эди. Улар хаворижга ўхшаш аллохни камол сифатларини хам нафий қилишмаган ва қуръонни махлуқ дейишмасди ва қиёмат кунидан олдин хам жаннат ва жаханнамни,қабр азобини, сирот кўпригини , қиёмат кунида гунохи кабирани қилган мусулмонларни шафоат қилиниши мавжудлигини инкор қилишмасди. Хаворижларга ўхшаб мухсин ва мухсина бўлган зинокорни ражм қилинишини хам инкор қилишмаган ва ………/ кўриниб турганидек Бағдодийни гурухи эътиқодий ишларда хаворижга шерик бўлган эмас, шундай бўлгач уларнинг тафаккуротларини илдизини ва уларни амалларини иллатини бошқа нарсалардан қидириш лозим.
Мухаммад ибни абдулвахоб ва барча нажд уламолари бугунги кунгача хамма суфийларни (яъни ахли суннатни мутлақ аксарият қисмини) ва шиъаларни мушрик дейишади ва айтишадики: ” мушрик бўлган кимсаларни ислом миллатидан ташқарида ,деб хисобламайдиган кишилар воқеиятда қуръонни тасдиқлашмаган бўлади,чунки қуръон мушрикларни яъни аллохдан бошқаларга сиғинган кимсаларни ислом миллатидан ташқарида,деб билади ва уларни такфир қилишга ва ислом миллатидан чиқаришга ва уларга қарши жанг қилиб душманчилик қилишга буюради. Мухаммад ибни Абдулваххоб рохимахуллох исломни учинчи ноқизида айтадики: мушрикларни такфир қилмаган ёки уларни ислом миллатидан чиқишига шубха қиладиган ёки уларни йўли,мазхабини тўғри,сахих,деб биладиган кимса кофирдир”
.[الدرر السنية : 291/9]
Бу ерда Бағдодийни гурухи мана бу хукмга содиқлик билан амал қилган. Фақат мана шу.
Ёки наждият барча мўътабар шаръий узрларни (оғир шароитдаги икрохдан ташқари) мусулмонлардан олиб ташлаган ва мусулмонларни осонлик билан такфир қилишади; Бағдодийни гурухи хам худди шу ишни қилишади. Мухаммад ибни абдулваххоб ўзини еттинчи рисоласида айтадики: Али ибни Абу Толибни фарёд қилиб чақирадиган кишилар кофирдир, бундай кишини куфрига шак қилган ва уни такфир қилмаган кимса хам кофирдир, энди бундай кишиларни мусулмон,деб биладиган ва муваххидлар билан бахс қиладиган ва муваххидларни хавориж ва кофир,деб номлайдиган кимсаларни холи қандай бўлади?
(الدرر السنیه ۱۰/۳۶)
Мана энди бир фикрла ва атрофингга бир қара ва ……..шунча одамларни орасида неча киши ё шайх Абдулқодир гилоний ё пир …….ва шайх фалоний ва ……дейди, хозир сизнинг назарингизда мусулмонарни устидаги мўътабар шаръий узрларни олиб ташлаш орқали, мусулмонларни қанча фоизини такфир қилса бўлади?
Бағдодийни гурухи Мухаммад ибни Абдулваххобни,нажд уламоларини,наждиятни тафаккуротларини мухлис ва содиқ бажарувчилари бўлишган, наждиятга эргашувчи эканини даъво қилаётган ва Бағдодийни гурухига ўхшаб амал қилмаётган кишилар ё наждиятни танишмайди ёки унга нисбатан жохил, ёки ғайратсиз ,қўрқоқ,ахли туқия инсон ёки бўлмасам Бағдодийни гурухига ўхшаш амал қилиш учун шароитни муносиб эмас,деб биладиган қудратсиз инсондир.