سَوال:قُرآندَه سِکولارِیزم بِیلَن وَ اِسلامنِی قانوُنلَردَن، حُکوُمَتدَن وَ اِنسانلَرنِی اِجتِمائِی حَیاتِیدَن اَجرَلِیشِیگه مُخالِف بوُلگن آیَت تاپِیلَدِیمِی؟
جَواب: اَلله تَعالی بَرچَه پَیغَمبَرلَرنِینگ یُوبارِیلِیشِیدَن مَقصَد، آدَملَرنِی اوُرتَسِیدَه اَلله نِی قانوُنلَرِینِی اِجرا قِیلِیش وَ اَلله نِی اَحکاملَرِینِی اِجرا قِیلِیش اوُچُون حُکوُمَتنِی تَشکِیل قِیلِینِیشِی کِیرَک، دِیب بِیلَدِی وَ مَرحَمَت قِیلَدِیکِی: فَبَعَثَ اللَّهُ النَّبِيينَ مُبَشِّرِينَ وَمُنْذِرِينَ وَأَنْزَلَ مَعَهُمُ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ لِيحْكُمَ بَينَ النَّاسِ فِيمَا اخْتَلَفُوا»(بقره/213) سُونگ (آرَلَرِیدَه کِیلِیشماوچِیلِیکلَر پَیدا بوُلگچ)، اَلله (مُؤمِنلَرگه) حُوشخَبَر اِیلتگوُچِی وَ (کافِرلَرنِی جَهَنَّم عَذابِیدَن) قوُرقِیتُوچِی پَیغَمبَرلَرنِی یُوباردِی. وَ اوُلَرگه قوُشِیب آدَملَر آرَسِیدَه چِیقگن تارتِیشُولَرگه حُکم بُولسِین، دِیب حَق کِتابنِی (تَورات، اِینجِیلنِی) نازِل قِیلَدِی.
اَلله تَعالی خالِص صوُرَتدَه خاطَمُ النَّبِی صلی الله علیه وسلمگه مَرحَمَت قِیلَدِیکِی: إِنَّا أَنْزَلْنَا إِلَيكَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ لِتَحْكُمَ بَينَ النَّاسِ بِمَا أَرَاكَ اللَّهُ و َلَاتَكُنْ لِلْخَائِنِينَ خَصِيمًا (نساء/105) اَلبَتَّه، بِیز سِیزگه اوُشبُو حَق کِتابنِی (قُرآننِی) آدَملَر آرَسِیدَه اَلله کوُرسَتگن یُول بِیلَن حُکم اِیتِیشِینگِیز اوُچُون نازِل قِیلدِیک. سِیز خائِنلَرنِی حِمایَه قِیلوُچِی بُولمَنگ.
شُوندَی بُولگچ حُکم وَ قانوُنلَر فَقَطگِینَه اَلله طَرَفِیدَن بُولِیشِی کِیرَک وَ یالغِیز اَلله نِی حُکمِی آدَملَرنِی اوُستِیدَه اِجرا قِیلِینِیشِی لازِم، اَلله تَعالی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی: إِنِ الْحُكْمُ إِلَّا لِلَّهِ أَمَرَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِياهُ ذَلِكَ الدِّينُ الْقَيمُ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَايعْلَمُونَ (یوسف/40) حُکم- حاکِملِیک فَقَط اَلله نِیکِیدِیر. اوُ ذات سِیزلَرنِی فَقَط اوُزِیگه گِینَه عِبادَت قِیلِیشگه بُویُورگندِیر. اِینگ توُغرِی دِین مَنَه شوُدِیر. لِیکِن آدَملَرنِینگ کوُپلَرِی بِیلمَیدِیلَر.
بُوندَن کِیلِیب چِیقَدِیگن بوُلسَه، یِیر یُوزِیدَه حاکِمِیَت قِیلِیش مَخصُوص مُؤمِنلَر اوُچُوندِیر، بُو حُکملَر هَم اَلله نِی قانُونلَرِیگه اَساساً آلِیب بارِیلِیشِی لازِم، اَلله تَعالی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:
وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَلَيمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ»(نور/55) اَلله سِیزلَردَن اِیمان کِیلتِیرگن وَ یَحشِی عَمَللَر قِیلگن ذاتلَرگه حوُدِّی اِیلگَرِی اوُتگن (اِیمان- اِعتِقادلِی) ذاتلَرنِی (یِیر یُوزِیگه) خَلِیفَه- حُکمران قِیلگنِیدِیک، اوُلَرنِی هَم یِیر یُوزِیدَه خَلِیفَه قِیلِیشنِی وَ اوُلَر اوُچُون اوُزِی راضِی بُولگن ( اِسلام) دِینِینِی غالِیب- مُستَحکَم قِیلِیشنِی هَمدَه اوُلَرنِینگ (اَحوالِینِی مَکَّه دَه کوُرگن) خَوفُو- خَطَرلَردَن سوُنگ (مَدِینَه دَه) تِینچلِیک – خاطِر جَمعلِیکگه اَیلَنتِیرِیب قُویِیشنِی وَعدَه قِیلَدِی.
اَلبَتَّه مَنَه بُو حاکِمِیَتنِی یانِیدَه اَلله نِی قانوُنلَرِیدَن باشقَه نَرسَه لَر بِیلَن حُکم قِیلَدِیگن کِیشِیلَر اَلله تَعالی طَرَفِیدَن رَد قِیلِینگن، اوُزلَرِینِی مُسُلمان بُولگن، دِیب اوُیلَیدِیگن، اَمّا اِسلامدَن باشقَه قانُونلَر، حاکِمِیَتگه مُراجَعَت قِیلَدِیگن کِیمسَه لَرگه قَرَتَه مَرحَمَت قِیلَدِیکِی: أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ يزْعُمُونَ أَنَّهُمْ آمَنُوا بِمَا أُنْزِلَ إِلَيكَ وَمَا أُنْزِلَ مِنْ قَبْلِكَ يرِيدُونَ أَنْ يتَحَاكَمُوا إِلَى الطَّاغُوتِ وَقَدْ أُمِرُوا أَنْ يكْفُرُوا بِهِ وَ يرِيدُ الشَّيطَانُ أَنْ يضِلَّهُمْ ضَلَالًا بَعِيدًا»(نساء/60) (ای محمد)، اوُزلَرِینِی سِیزگه نازِل قِیلِینگن نَرسَه گه (قُرآنگه) وَ سِیزدَن اِیلگَرِی نازِل قِیلِینگن نَرسَه لَرگه اِیمان کِیلتِیرگن دِیب حِسابلَیدِیگن (اَیرِیم) کِیمسَه لَرنِینگ شَیطانگه حُکم سُورَب بارِیشنِی اِیستَیاتگَنلَرِینِی کوُرمَدِینگِیزمِی؟ حالبُوکِی، اوُلَرگه اوُنگه اِیشانمَسلِیک بُویُورِیلگن اِیدِی. ( چوُنکِی) شَیطان اوُلَرنِی بُوتُونلَی یُولدَن آزدِیرِیشنِی اِیستَیدِی.
مَنَه شُو شَکلدَه اَلله تَعالی کافِرلَرنِینگ مُسُلمانلَرنِی اوُستِیدَه حاکِمِیَت قِیلِیشلَرِی اوُچُون هِیچ قَندَی یُولنِی قوُیگنِی یُوق، اوُ ذات مَرحَمَت قِیلَدِیکِی: وَ لَنْ يجْعَلَ اللَّهُ لِلْكَافِرِينَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ سَبِيلًا (نساء/141) وَ اَلله هَرگِیز کافِرلَر اوُچُون مُؤمِنلَر اوُستِیگه یُول بِیرمَگَی.
شُونگَه اَساساً اَلله تَعالی اَمر قِیلَدِیکِی هَرگِیز کافِرلَرگه اِطاعَت قِیلمَنگلَر، مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:
يا أَيهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تُطِيعُوا الَّذِينَ كَفَرُوا يرُدُّوكُمْ عَلَى أَعْقَابِكُمْ فَتَنْقَلِبُوا خَاسِرِينَ (آل عمران/149) اِی مُؤمِنلَر، اَگر کافِرلَرگه اِطاعَت قِیلسَنگِیز، سِیزلَرنِی کِیتِینگِیزگه (کُفرگه) قَیتَرَه دِیلَر. بَس،زِیان کوُرگوُچِیلَرگه اَیلَنِیب قالَه سُیزلر.
مَنَه بَولر سُکولارُیزمنُی وَ اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرنِی وَ جَمِیعَتدَگِی اِجرائِی قانوُنلَرنِی حاکِمِیَتدَن جُودا قِیلِیشنِی رَد قِیلگن وَ اَلله نِی قانُونلَرِینِی اِجرا قِیلِیشگه حُکم قِیلِیشگه بُویُورگن آیَتلَردَن نَمُونَه بُولَدِی.