
سِکوُلار حِزبلَرنِی یا مُشرِکلَرنِی دِماکرَتِیَه توُزُومِیدَگِی تُوالِیتلَرگه اِیشلَتِیلَدِیگن هَوا سپرِییلَرِینِی تَجرِیبَه سِینِی تَکرارلَنِیشِی بَهانَه سِی بِیلَن: بُو سَفَر توُنِیسدَه.
سِکوُلار حِزبلَرنِی یا مُشرِکلَرنِی دِماکرَتِیَه توُزُومِیدَگِی تُوالِیتلَرگه اِیشلَتِیلَدِیگن هَوا سپرِییلَرِینِی تَجرِیبَه سِینِی تَکرارلَنِیشِی بَهانَه سِی بِیلَن: بُو سَفَر توُنِیسدَه.
بسم الله والحمد لله؛ امّا بعد: السلام علیکم و رحمة الله و براکاته
(1-قیسم)
سِکوُلارِیستلَرنِینگ یا اَحزابلَرنِی یا مُشرِکلَرنِی حُکوُمَت توُزُومِی بِیلَن مُعامَلَه قِیلِینَدِیگن رَوِیش تَنها اِنقِلابِی رَوِیشدِیر؛ اِصلاحگرلِیک یوُللَرِیدَن یُورِیش وَ دِماکرَتِیَه دَه رائِج بوُلگن سِیاسِی اوُیِینلَر، اَصلِیدَه اَدَشگن یوُللَردَن حَرَکَت قِیلِیشلِیک وَ مُسُلمانلَرنِی اَلدَشلِیک وَ سِکوُلارِیستلَرنِینگ عُمرِینِی اوُزاق بوُلِیشِیگه یاردَم بِیرِیشدِیر.
اَلله تَعالَی دارُ الکُفر بوُلمِیش مَککَه دَگِی مُسُلمانلَرنِینگ عَذابلَنگن، هَمَّه نَرسَه دَن چِیگرَلَنگن اِینگ یامان دَورلَرِیدَه رَسُول الله صلی الله عَلَیهِ وَسَلّمگه کافِر سِکوُلار اَحزابلَرگه قَرَتَه قوُیِیدَگِیچَه خِطاب قِیلِیشلَرِینِی اَمر قِیلگن اِیدِی: لَكُمْ دِينُكُمْ وَلِيَ دِينِ (کافرون/6) یَعنِی: سِیزلَرنِی 1- حُکوُمَت قُدرَتِینگِیز، 2- قانوُن وَ دَستوُلَرِینگِیز، 3- اِطاعَتِینگِیز، 4- جَزالَش وَ مُکافاتِینگِیز اوُزلَرِینگِیز اوُچُوندِیر وَ مِینِی اوُزِیمنِی مَنَه بُو توُرت نَرسَم اوُزِیم اوُچُوندِیر؛ مِین هَم اَلله نِی قانوُنلَرِینِی اوُرنِیگه کُفر قانوُنلَرِیگه اِطاعَت قِیلِیش بِیلَن سِیزلَرنِی عِبادَتلَرِینگِیزنِی قِیلمَیمَن وَ سِیزلَر هَم اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرگه وَ بُو قانوُنلَرنِی اَساسِیدَگِی شَکللَنگن حاکِیمِیَتگه اِطاعَت قِیلِیشگه حاضِر اِیمَسسِیزلَر؛ شوُندَی اِیکَن سِیزلَرنِی دِینِینگِیز اوُزِینگِیز اوُچُون مِینِی دِینِیم هَم اوُزِیم اوُچُوندِیر…….
نِیمَه اوُچُون؟ چوُنکِی سِکوُلارِیستلَر اوُچُون اَصل نَرسَه قوُیِیدَگِیچَه دِیر: وَلَا يَزَالُونَ يُقَاتِلُونَكُمْ حَتَّىٰ يَرُدُّوكُمْ عَنْ دِينِكُمْ إِنِ اسْتَطَاعُوا ۚ (بقره/217) یَعنِی: اوُلَر مُسُلمانلَرنِی دِینِینِینگ توُرت مَفهُومِی وَ مَغذِیدَن اَجرَتِیب آلمَگوُنلَرِیچَه جَنگ قِیلِیشنِی اِیستَشَدِی. اوُزبِیکِستاننِینگ فَرغانَه وِلایَتِیدَگِی “قوُقان” شَهرِیدَه 1336 قَمَرِی یِیلدَه ( 1296 شمسی / 1917 مِلادِی یِیلدَه) تُرکِستاننِی حَلق شوُراسِی عَمَلگه آشِیرگن مُراسَه وَ کِیلِیشوُگه یاکِی تَتَرِستاننِی “قاذان” شَهرِیدَه 1336 قَمَرِی یِیلدَه رَمَضان آیِیدَگِی ( 1298 شَمسِی/ 1918 مِلادِی یِیلدَه) “مُسُلمانلَرنِینگ مَرکَزِی کامِسَّه رِیَتِی” عَمَلگه آشِیرگن یاکِی اَلجَزائِرنِینگ اِسلامِی نَجات جِبهَه سِی 1390 قَمَرِی (1350 شمسی) یِیللَرِی بِیلَن 1412 قَمَرِی ( 1370 شَمسِی) یِیللَرِینِی اوُرتَسِیدَه عَمَلگه آشِیرگن یاکِی مِصردَگِی مُورسِی حِزبِینِی یا مَنَه بُو یَقِین دَورلَردَه اَلغَنوُشِینِی توُنِسدَگِی عَمَلگه آشِیرگن مُراسَه وَ کِیلِیشوُلَرِینِی فایدَسِی یُوق، بُو اِیشلَر سِکوُلارِیستلَرنِینگ اوُزلَرِینِی سِیاسَتلَرِیدَن واز کِیچِیشلَرِیگه هَرگِیز سَبَب بوُلمَیدِی، بَلکِی مَنَه بُو سِکوُلارِیستلَر اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرنِی جَمِیعَتنِینگ اِجرائِی وَ حُکوُمَتِی حَیاتِیدَن بِیر چِیتگه سُورِیب تَشلَمَگوُنلَرِیچَه باشقَه نَرسَه گه راضِی بوُلِیشمَیدِی.
مُسُلمانلَر اوُچُون بوُلگن اَصل هَم اَوَّلا سِکوُلارِیستلَرنِی، اَحزابلَرنِی اوُزِیدَن سوُنگرَه اِیسَه عَقِیدَه لَرِیدَن بَرائَت قِیلِیشدَن عِبارَت: إِنَّا بُرَآءُ مِنكُمْ وَمِمَّا تَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّهِ كَفَرْنَا بِكُمْ (ممتحنه/4) “دَرحَقِیقَت، بِیزلَر سِیزلَردَن وَ سِیزلَر اَلله نِی قوُیِیب عِبادَت قِیلَیاتگن بُوتلَرِینگِیزدَن بِیزارمِیز. بِیزلَر سِیزلَر ( اِیشانِیب عِبادَت قِیلَیاتگن بوُت- سَنَملَر) نِی اِنکار اِیتدِیک.
مَنَه بُو مَرحَلَه مَککَه دَگِی دَورگه یاکِی اِبراهِیم عَلَیهِ السَّلامنِی دَورِیدَگِی مُسُلمانلَرنِی حُکوُمَت قُدرَتِی وَ دارُ الاِسلامگه اِیگه بوُلمَگن پَیتلَرِیگه اوُحشَیدِی، یاکِی اِیگه بوُلگن بوُلسَه هَم مُستَضعَفِین بُولگن کِیشِیلَر عُذرگه اِیگه بوُلِیب هِجرَت قِیلِیشگه قادِر اِیمَسلَر: شُو سَبَبلِی هَم اَوَّلا بِیرِینچِی بوُلِیب توُرلِی- هِیل سِکوُلار اَحزابلَرنِی اوُزِیدَن ، اوُلَرنِی اِدارِی تَشکِلاتلَرِیدَن بَرائَت قِیلِینَدِی، مَثَلاً پَرلَمِینتلَرِیدَن، دارُ النَّدوَه لَرِیدَن بَرائَت قِیلِینَدِی، ( عُمَر اِبنِ خَطّاب هَم عَدِی قَبِیلَه سِینِی نَمایَندَه سِی صِیفَتِیدَه مَککَه دَگِی اَحزابلَر پَرلَمِینتِیدَه قَتنَشَردِی، بوُنگه قوُشِیمچَه قُرَیشنِی اِیلچِیسِی وَ تَشقِی اِیشلَر وَزِیرلِیگِی وَظِیفَه سِینِی هَم بَجَرَردِی، اوُ کِیشِی اِیمان کِیلتِیرگندَن سُونگ مَنَه بُو پَرلَمِینتدَه قَتنَشمَگن وَ اوُ یِیردَه حاضِر بوُلمَگن)؛ یاکِی سِکوُلارِیستلَرنِی اوُستِیدَه اوُلَرنِی اوُزلَرِینِی قانوُنلَرِی بُویِیچَه حاکِملِیک، سُلطانلِیک قِیلِیش رَهبَر بوُلِیشدَن بَرائَت قِیلِیش کِیرَک( مُشرِکلَر مَنَه بُو مَنصَبلَرنِی رَسُول الله صلی الله علیه وَسَلَّمگه تَکلِیف قِیلِیشگن اِیدِی). [1].
(دوامی بار…..)
[1] طبقات کبری، ج 4، ص 100; انساب الاشراف، ج 1، ص 231; سیره نبوی ابن هشام، ج 1، ص 298ص 265 .تاریخ طبری، ج 2، ص 67 .