مُقَدَّمات دَرسلَرِی/ بِیشِینچِی دَرس:شَرعِی دُشمَنشِناسِی (1) کافِرلَرنِی جَمِیعَتِینِی عُمُومِی اَنَلِیز قِیلِیش حَقِیدَه

مُقَدَّمات دَرسلَرِی/ بِیشِینچِی دَرس:
شَرعِی دُشمَنشِناسِی (1) کافِرلَرنِی جَمِیعَتِینِی عُمُومِی اَنَلِیز قِیلِیش حَقِیدَه

(مطلبنی کامل متنی)

بسم الله و الحمدلله

“اَلبَتَّه حَمد وَ سَنا تَنها اَلله گه لایِیقدِیر، اوُنگه شُکر اَیتَمِیز وَ اوُندَن یاردَم سُورَیمِیز، وَ اوُندَن مَغفِرَت طَلَب قِیلَمِیز وَ اوُزِیمِیزنِی نَفسلَرِیمِیزنِی شَررِیدَن، عَمَللَرِیمِیزنِی یامانلِیگِیدَن اَلله دَن پَناه سُورَیمِیز، کِیمنِی اَلله  هِدایَت قِیلسَه اوُنِی هِیچ کِیم گوُمراه قِیلَه آلمَیدِی، کِیمنِیکِی اَلله گوُمراه قِیلَدِیگن بوُلسَه اوُنِی هِیچ کِیم هِدایَت قِیلَه آلمَیدِی، وَ اَلله دَن اوُزگه اِلاه یُوقلِیگِیگه وَ اوُنِی شِیرِیکسِیز اِیکَنِیگه گُواهلِیک بِیرَمَن، مُحَمَّد اوُنِی بَندَه سِی،اِیلچِیسِی اِیکَنِیگه شَهادَت بِیرَمَن. “

“اِی مُؤمِنلَر، اَلله دَن حَق- راست قوُرقِیش بِیلَن قوُرقِینگلَر وَ فَقَط مُسُلمان بوُلگن حاللَرِینگدَه دُنیادَن اوُتِینگلَر!”

“اِی اِنسانلَر! سِیزلَرنِی بِیر جاندَن (آدَمدَن) یَرَتگن وَ اوُندَن جُفتِینِی (هَوانِی) وُجُودگه کِیلتِیرگن هَمدَه اوُ اِیککاوِیدَن کوُپ اِیرکَک وَ عَیاللَرنِی تَرقَتگن پَروَردِیگارِینگِیزدَن قوُرقِینگِیز! یَنَه آرَلَرِینگِیزدَگِی سَوال- جَوابلَردَه اوُرتَگه  سالِینَدِیگن اَلله دَن قوُرقِینگِیز وَ قَرِینداش- اوُرُوغلَرِینگِیز ( بِیلَن اَجرَلِیب کِیتِیشدَن سَقلَنِینگِیز)! اَلبَتَّه اَلله اوُستِینگِیزدَه کوُزَتُوچِی بوُلگن ذاتدِیر.”

“اِی مُؤمِنلَر، اَلله دَن قوُرقِینگلَر، توُغرِی سُوزنِی سوُزلَنگلَر! (شوُندَه اَلله) اِیشلَرِینگِیزنِی اوُنگلَر وَ گوُناهلَرِینگِیزنِی مَغفِرَت قِیلوُر. کِیم اَلله گه وُ اوُنِینگ پَیغَمبَرِیگه اِطاعَت اِیتسَه، بَس اوُ اوُلوُغ بَحتگه اِیرِیشِیبدِی.”

اَمّا بَعَد:   “إِنَّ أَصْدَقَ الْحَدِيثِ كِتَابُ اللَّهِ وَ خَيْرَ الْهَدْىِ هَدْىُ مُحَمَّدٍ وَشَرَّ الأُمُورِ مُحْدَثَاتُهَا وَكُلَّ مُحْدَثَةٍ بِدْعَةٌ وَكُلَّ بِدْعَةٍ ضَلاَلَةٌ وَكُلَّ ضَلاَلَةٍ فِي النَّارِ ” اِینگ راست سُوز اَلله نِی کِتابِی وَ اِینگ یَحشِی رَوِیش محمد صلی الله علیه وسلمنِی رَوِیشِیدِیر، اِینگ یامان اِیش دِیندَه یَنگِیلِیکنِی وُجُودگه کِیلتِیرِیشدِیر، دِیندَه یَنگِی پَیدا بوُلگن نَرسَه، بِدعَتدِیر؛ هَر قَندَی بِدعَت گوُمراهلِیک وَ هَر بِیر گوُمراهلِیک اِیسَه جَهَنَّمدَه دِیر.^[1]

السلام علیکم و رحمة الله و برکاته [2]

اَوَّلگِی دَرسِیمِیزدَه دِین حَقِیدَه صُحبَت قِیلگن اِیدِیک، یَعنِی دِین توُرت اوُرِیندَن عِبارَت بُولگن مَفهُومدِیر: حاکِمِیَت قُدرَتِی قانوُن وَ دَستوُر، اِطاعَت قِیلِیش وَ نِهایَت آخِیرِیدَه جَزا وَ مُکافات سِیستِیمَه سِینِی بَرقَرار قِیلِیش. دِین توُغرِی یا ناتوُغرِی بُولِیش جِهَتِیدَن یا اَلله تامانِیدَن بُولِیشِی مُومکِین یا بَشَرنِی اوُزِی اوُنِی وُجُودگه کِیلتِیرگن بُولِیشِی هَم مُومکِین .شُونِینگدِیک اَلله مُتَعال اوُزِینِی پَیغَمبَرِیگه قُرَیشنِی کافِرلَرِیگه قوُیِیدَگِیلَرنِی اَیتِیشگه بوُیرُوق بِیردِی:     «لَکُمْ دِینُکُمْ وَلِیَ دِینِ» (کافرون/6)،  سِیزنِی دِینِینگِیز اوُزِینگِیز اوُچُون وَ مِینِی دِینِیم اوُزِیم اوُچُوندِیر!

شوُندَی بُولگچ، دِین سُوزِی فَقَط حَق دِین اوُچُون اِیشلَتِیلمَیدِی، بَلکِی توُغرِی یا ناتوُغرِی بُولگن حالَتدَه آدَملَر اِیشانگن نَرسَه لَرگه نِسبَتاً هَم اِیشلَتِیلَدِی. بُوت پَرَستلِیک اَلله تامانِیدَن نازِل بوُلِیشِی مُومکِین اِیمَس، اَلله بُوت پَرَستلِیکنِی اوُزِینِی پَیغَمبَرِیگه آدَملَرگه اوُرگتِیشی اوُچُون وَحِی هَم قِیلگن اِیمَس؛ اَمّا اَلله بُوت پَرَستلِیکنِی دِین دِیب حِسابلَیدِی. شوُنگه اَساسلَنگن حالدَه دِین یا آسمانِی بُولَدِی یاکِی اِنسان تامانِیدَن یَسَلگن  فِکرلَر، عَقِیدَه لَردَن حاصِل بُولگن بوُلَدِی.

اَوَّل هَم اَیتِیب اوُتگنِیمِیزدِیک، مُشرِکلَرنِی دِینِی یاکِی بوُگوُنگِی تَعبِیر بِیلَن اَیتگندَه سِکوُلارِیزم دِینِی، اِسلام دِینِیگه اوُحشَش بِیر دِیندِیر. اِیندِی اوُنِی دَرَجَه سِی اِسلام دِینِیگه اوُحشَش اِیمَس، لِیکِن اوُندَه دِیندَگِی اَیتِیلگن توُرت اوُرِیننِی هَمَّه سِی مَوجُود، یَعنِی اوُ هَم بِیر دِین. بُو حالَتدَه دُنیادَه اِیککِی دِین  مَوجُود یا توُرلِی- هِیل شَرِیعَتلَرگه اِیگه اِسلام دِینِی ( پَیغَمبَرِیمِیزنِی شَرِیعَتلَرِی، عِیسَی وَ مُوسَی نِی شَرِیعَتِی……..) یاکِی بِیز اوُنِی سِکوُلارِیزم دِیب ناملَیدِیگن مُشرِکلَرنِی دِینِی بُولِیب، اوُ یوُزلَب بَلکِی مِینگلَب هِیلمَه – هِیل مَذهَبلَرگه بوُلِینگن.

بوُندَن سُونگ، اِنساننِی پَیدا بوُلِیش زَمانِی بِیلَن بَرابَر بِیر پَیتدَه وُجُودگه کِیلگن سِکوُلارِیزم دِینِینِی پَیدا بوُلِیش بوُلاغِیگه هَم اِیشارَه قِیلگندِیک، سِکوُلارِیزم دِینِی آشکار وَ اِیچکِی یَشِیرِین دَستَه لَرگه تَقسِیم بوُلَدِی؛ آخِیرِیدَه اِیسَه سِکوُلارِیستلَر بِیزلَردَن اِسلامنِی قَیسِی قِسمَتلَرِینِی هاحلَشلَرِینِی وَ بِیزلَرگه قَرشِی قَچانگچَه قوُراللِی جَنگ آلِیب بارِیشلَرِینِی هَم بَیان قِیلِیب بِیرگندِیک.

اِیککِینچِی دَرسدَه اِیسَه یَنگِی جاهِلِیَتنِی اَهَمِیَتِی وَ اوُنِی جایگاهِینِی اِیماننِی، جِهادنِی سَقلَش وَ شِرکدَن اوُزاق بوُلِیش اوُچُون ضَرُورَت صِیفَتِیدَه اوُرگنِیب چِیقدِیک. صَحابَه لَرگه اوُحشَش جاهِلِیَتنِی یَحشِی تَنِیگن،توُشوُنگن کِیشِیلَر اِسلامنِی هَم یَحشِی توُشُونِیب یِیتِیشلَرِینِی اَیتگندِیک. جاهِلِیَت حَقدَن اوُزاقلَشِیش وَ تَوحِیددَن، اِسلام دِینِیدَن آگاه بوُلمَسلِیک  مَعناسِیدَگِی مَفهُومدِیر. “لا اله الّا الله”، طاغوُتگه کُفر کِیلتِیرِیش وَ اَلله گه اِیمان کِیلتِیرِیشدَن آگاه بوُلمَسلِیکدِیر، جاهِلِیَت بُو، سَوادسِیزلِیک وَ تَجرِیبِی عِلملَردَن یاکِی بَشَرنِی تَجرِیبِی  بِیلِیملَردَن اوُزاقدَه بُولِیش مَعناسِیدَه اِیمَس، بَلکِی جاهِلِیَت اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَردَن، اَرزِیشلَردَن اوُزاقلَشِیش مَعناسِیدَه دِیر. مَنَه بُو کوُز- قَرَش آرقَلِی بِیزلَر اوُشَه دَورنِی جَمِیعَتِینِی دانِیشمَندِی، پرافِیسّارِی بوُلمِیش اَبُو الحَکَمنِینگ نِیمَه اوُچُون اَبُو جَهل دِیب ناملَنگنِینِی توُشوُنِیب آلدِیک. یَعنِی اوُنِی اوُزِینِی جَمِیعَتِیدَگِی اَنَه اوُشَنچَه عِلمِی، سَوادِی بوُلِیشِیگه قَرَمَسدَن جاهِللِیکنِی (بُو سُوزنِی عَرَبچَه دَه جَهل بُولَدِی)، توُشُونمَسلِیکنِی آتَه سِی دِیب ناملَنگن اِیدِی.

اِیشارَه قِیلِیب اوُتِیلگنِیدِیک، جاهِلِیَتنِی خاص بِیر مَکانگه، زَمانگه مَحدُود قِیلِیب بُولمَیدِی، بَلکِی اوُ شوُندَی بِیر حالَت، کَیفِیَت بوُلِیب هَر قَندَی زَمان وَ مَکاندَه تَکرارلَنِیشِی، وُجُودگه کِیلِیشِی مُومکِین. بَعثَت عَصرِیدَگِی جاهِلِیَتنِی بِیلگِیلَرِینِی بَیان قِیلِیش آرقَلِی اوُنِی بوُگوُنگِی یَنگِی مادِیرن جاهِلِیَتِیگه مُقایَسَه قِیلدِیک وَ بُوگوُنگِی کوُندَگِی مادِیرن جاهِلِیَتنِینگ قَدِیمگِی جاهِلِیَتگه قَرَگندَه نِهایَتدَه دَهشَتلِیراق اِیکَنِی وَ اوُنِی تَنِیب آلِیش ضَرُورَتِی اِیسَه اِیمانِیمِیزنِی سَقلَش اوُچُون جُودَه هَم ضَرُورِی،حَیاتِی دِیگن نَتِیجَه گه کِیلدِیک.

اوُچِینچِی دَرسنِی اِیسَه عَقِیدَه نِی تَکمِیل قِیلِیش یُولِیدَگِی اَوَّلگِی قَدَم صِیفَتِیدَه طاغُوت شوُناسِیگه اِیختِصاص بِیردِیک. بُو دَرسدَه طاغُوتگه  اِیشانمَسلِیک وَ اوُنگه کُفر کِیلتِیرِیشلِیک “لا اله الّا الله” نِی یَرمِینِی تَشکِیل قِیلِیشِینِی اوُرگندِیک، وَ بَرچَه پَیغَمبَرلَر بُوتوُن تَرِیخ دَوامِیدَه اِنسانلَرگه اَوَّلا طاغوُتدَن اوُزاقلَشِیشنِی وَ اوُنگه کُفر کِیلتِیرِیشنِی وَ بُوندَن سُونگ عِبادَتلَرِینِی فَقَط اَلله نِی اوُزِیگه خاص قِیلِیشنِی تَعلِیم بِیرِیش اوُچُون کِیلِیشگن. مَنَه بُو حالَتدَه، طاغُوتگه کُفر کِیلتِیرِیشلِیک اَلله گه اِیمان کِیلتِیرِیش وَ اَلله نِی عِبادَتلَرِیگه یِیتِیش یُولِیدَگِی دَروازَه حِسابلَنَدِی. بُوندَن سُونگه عَقِیدَه نِینگ تَقلِیدِی بُولمَسلِیگِینِی هَم اِیسلَتِیب اوُتدِیک. یَعنِی عَقِیدَه لَر بارَسِیدَه تَقلِید قِیلِیب بوُلمَیدِی، آتَه – بابالَردَن مِعراث قِیلِیب آلِینمَیدِی، باشقَه لَر قِیلَیاتگنِیدِیک اوُلَرنِی عَقِیدَه لَرِیگه تَقلِید قِیلِینمَیدِی. بُونِی کِیتِیدَن اِیسَه طاغوُتنِی مَعناسِی وَ طاغوُتلَرنِی رَئِیسلَرِی، قَندَی قِیلِیب طاغُوت یَسَب آلِینِیشِی، قَندَی قِیلِیب اِنسان تامانِیدَن باطِل خُدالَر، اِلاهلَر وُجُودگه کِیلتِیرِیلِیشِی، توُرلِی – هِیل باطِل خُدالَر، آخِیرِیدَه طاغوُتلَرنِی اَنِیق کوُزگه کوُرِینگن حِمایَه چِیلَرِی حَقِیدَه صُحبَتلَشدِیک.

توُرتِینچِی دَرسدَه هَم فَقَطگِینَه اِیککِی دِین مَوجُود اِیکَنِی اَیتِیلدِی؛ یا اِسلام دِینِی ( اوُزِینِی هِیلمَه – هِیل شَرِیعَتلَرِی بِیلَن) یا سِکوُلارِیزم دِینِی ( یوُزلَب بَلکِی مِینگلَب توُرلِی- هِیل مَذهَبلَرِی بِیلَن)،        «وَلَقَد بَعَثنا في كُلِّ أُمَّةٍ رَسولًا أَنِ اعبُدُوا اللَّهَ وَاجتَنِبُوا الطّاغوتَ» (نحل/36)،  مَنَه بُو آیَتگه اِیشارَه قِیلِیش آرقَلِی، بَرچَه پَیغَمبَرلَرنِینگ آدَملَرنِی یَگانَه دِینگه دَعوَت قِیلِیشدَگِی اِیککِی مُشتَرَک وَ ثابِت اَصلِیگه هَم اِیشارَه قِیلِیندِی، هَر قَندَی کِیشِی اوُشَه دَورنِی پَیغَمبَرِینِی کَنَلِی آرقَلِی مَنَه بُو اِیککِی اَصلگه تَسلِیم بوُلسَه، اِسلام دائِرَه سِیگه کِیرگن بوُلَدِی، بُونگه رَسُول الله صلی الله علیه وسلم قوُیِیدَگِی عِبارَتلَر بِیلَن مَنَه بُو مُهِم نَرسَه گه اِیشارَه قِیلِیب مَرحَمَت قِیلگنلَر:  يَا أَيُّهَا النَّاسُ، قُولُوا: لا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ تُفْلِحُوا   رَسُول الله صلی الله علیه وسلمنِی اَوَّلگِی جُملَه لَرِی مَنَه شوُ بُولگن. مَنَه بُو صُورَتدَه اِسلام یَعنِی:

1. لا اله – طاغُوتگه کُفر کِیلتِیرِیش.
2. الّا الله – اَلله گه اِیمان کِیلتِیرِیش، یَعنِی اوُزِینِی بَرچَه عِبادِی اِیشلَرِینِی، کوُندَه لِیک وَظِیفَه لَرِی، حَیاتِی، خانَدانِی، حُکوُمَتِی، قانوُنلَرنِی وَ اوُزِینِی هَمَّه نَرسَه سِینِی اَلله گه تاپشِیرِیشدِیر. اَلله گه اِعتِماد قِیلَسَن، اوُنگه اِیشانَسَن وَ حَیاتِینگدَگِی بَرچَه اِیشلَرنِی اَلله گه تاپشِیرَسَن، اِیشارَه قِیلِیب اوُتگنِیمِیزدِیک   «قل إن صلاتی و نسکی و محیای و مماتی لله رب العالمین» حَتّی اوُزِینگنِی یَشَش رَوِیشِینگنِی هَم اوُنگه تاپشِیرَسَن، اوُلِیمِینگنِی رَوِیشِینِی هَم اوُ ذاتگه تاپشِیرَسَن، حُودِّی اَوَّلگِی آیَتدَه اِیشارَه قِیلگنِیمِیزدِیک مُسُلمان بُولِیب اوُلِیشنِی هَم اوُندَن سُورَیسَن.

اَلله تَعالی مَنَه بُو اِیککِی اَصلنِی یَعنِی ” لا اله” و “الّا الله” نِی آخِیرگِی اِیلچِیسِینِی کَنَلِی آرقَلِی قَبُول قِیلگن کِیشِیلَرگه “مُسُلمان” دِیگن اِسمنِی اِیختِیار قِیلگن؛ آخِیرگِی پَیغَمبَرنِی کَنَلِی آرقَلِی مَنَه بُو اِیککِی اَصلگه تَسلِیم بُولگن کِیشِی، اِسلام دِینِینِی دائِرَه سِیگه کِیرِیبدِی وَ بُو کِیشِینِی “مُسُلمان” دِییمِیز؛ مَنَه بُو کِیشِینِی قَلبِیدَه نِیمَه بوُلَیاتگنِی، راست یا یالغان اِیکَنِی اَلله گه عَیاندِیر، قِیامت کوُنِیگه قالَدِی، بُو دُنیادَه بِیز بُو کِیشِینِی “مُسُلمان” دِیب ناملَیمِیز، اَگرچِی بُو کِیشِی یَشِیرِین اِیچکِی کافِرلَردَن یا مُنافِقلَردَن بُولسَه هَم، هَر حالدَه بُو دُنیادَه بِیز اوُنِی مُسُلمان دِیب بِیلَمِیز.

شوُندَی اِیکَن،”کُلِّی وَ اِجمالِی” صُورَتدَه طاغُوتلَرنِی ، جاهِلِیَتنِی نَفِی قِیلگن وَ “کُلِّی وَ اِجمالِی” صوُرَتدَه اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرگه اِیمان کِیلتِیرگن کِیشِی مُسُلماندِیر. اِیندِی مَنَه بُو طاغُوتگه کُفر کِیلتِیرِیشدَه یُوزلَب طاغوُتلَرگه اِیشارَه قِیلسَه بُولَدِی،اوُلَرنِی اِنکار قِیلِیب آیاق- آستِی قِیلِیندِی، اَلله گه اِیمان کِیلتِیرِیش وَ اَلله نِی قانوُنلَرِیگه رِعایَه قِیلِیش مَسَلَه سِیدَه هَم یوُزلَب بَلکِی مِینگلَب اوُرِینلَرگه اِیشارَه قِیلسَه بُولَدِی. بِیر مُسُلمان عِلم کَنَلِی آرقَلِی عَقِیدَه سِینِی اوُرگنِیشگه قَرار قِیلگن پَیتِیدَه، دَرَجَه مَه- دَرَجَه صُورَتدَه طاغوُتگه کُفر کِیلتِیرِیش وَ اَلله گه عِبادَتنِی مَخصُوص قِیلِیش بارَسِیدَه یُوزلَب اوُرِینلَرگه دوُچ کِیلَدِی، بُو یوُلدَه کِیشِیلَر عَقِیدَه وِی آچِیق حَطالَرگه حَتّی گوُناهلَرگه دوُچار بوُلِیشلَرِی موُمکِین، اَمّا اوُنِی قَلبِیدَه گِی اِیمانِی وَ عُمُومِی اِقرار بوُلِیشِی وَ اَلله نِی قانوُنِی، بوُیرُوغِی اَساسِیدَه قِیلَیاتگن عَمَللَرِی اوُنِی اِسلام دائِرَه سِیگه کِیرگِیزَدِی، اَگر گوُناهنِی حَلال دِیب بِیلمَسَه وَ شُو بِیلَن بِیرگه قَبُول قِیلسَه بوُلَدِیگن شَرعِی عُذرگه هَم اِیگه بوُلسَه، مَنَه بُو عُذرلَر گوُناهنِینگ اوُنِینگ اِیمانِیگه ضَربَه اوُرِیشِیگه مانِعلِیک قِیلِیشَدِی، یَعنِی اِیککِی تاماننِینگ بِیرِیدَه گوُناه اِیککِینچِیسِیدَه اِیسَه اِیمان توُرَدِیگن بوُلسَه، اوُرتَدَه مانِعلِیک، توُسِیق بار بوُلِیب، بُو مانِعلِیک اوُنِی اِیمانِیگه ضَربَه اوُرِیلِیشِیگه یُول قوُیمَیدِی، بُو حوُدِّی بِیزلَرگه ساووُق وَ اِیسسِیق یِیتِیشِیدَن سَقلَیدِیگن اوُیگه یاکِی بِیزلَر کِییَه دِیگن لِباسگه اوُحشَیدِی، یاکِی اوُق اوُتکَزمَیدِیگن کِییِیملَرگه اوُحشَیدِی، بُوندَی گوُناهلَر مُسُلمانلَرنِی اِسلامدَن چِیقَرِیب تَشلَمَیدِی. مَنَه بُو اوُتگن دَرسلَر حَقِیدَه گِی مُختَصَر حُلاصَه بوُلِیب، بُو دَرسلَردَه دُوستلَرنِی طَلَبلَرِیگه بِینائاً اِمکان بارِیچَه فِقهِی اِصطِلاحلَرنِی اِیشلَتِیشدَن وَ فُقَهالَرنِی هِیلمَه – هِیل گاهِیدَه اِیسَه قوُل وَ آیاقنِی باغلَب قوُیُووچِی نَظَرلَرِینِی کِیلتِیرِیشدَن اِیختِیاط بوُلدِیک، چوُنکِی بُو نَظَرلَر بَعضِی بِیر دُوستلَرنِی چَلکَشلِیکلَرگه دوُچار بوُلِیشلَرِیگه بائِث بوُلِیشِی موُمکِین. بوُندَن سُونگ هَم بِیزلَر ساددَه صُورَتدَه وَ فِقهِی اِصطِلاحلَرنِی اِیشلَتمَسدَن، اوُلامالَرنِی نَظَرلَرِی،کوُز- قَرَشلَرِینِی بَیان قِیلمَسدَن، دُوستلَرنِی فَهملَش چِیگرَه ِسی بُویِیچَه بُو دَرسلَرنِی اِرایَه بِیرَمِیز اِنشاء الله.

اِیندِی نَوبَت بُوگوُنگِی دَرسِیمِیزگه ، بُو دَرسِیمِیزنِی نامِی ” شَرعِی دُشمَنشُوناسلِیک”. اَوَّلا کافِرلَر حَقِیدَه بِیرِینچِی اَنَلِیزگه اِیگه بُولِیشِیمِیز کِیرَک، چوُنکِی بِیر مَجلِیسنِی اوُزِیدَه اوُنِی تَمام قِیلِیشنِی اِمکانِی بوُلمَسلِیگِی هَم مُومکِین.

اِمامِی بُخارِی وَ اِمامِی اَحمَدنِی اَبُو سَعِید اِبنِ مُعَلّادَن کِیلتِیرگن رِوایَتِیگه وَ مُسلِم وَ نَسائِی نِی اِبنِ عَبّاسدَن کِیلتِیرگن رِوایَتِیگه اَساساً، اَگر بِیزلَر “اُمُّ الکُتُب” بُولمِیش فاتِحَه سُورَه سِینِی مُسُلمانلَرنِی دِین وَ عَقِیدَه سِیدَگِی جَملَنمَه سِی، هَمدَه اوُنِی قُرآننِی هَمَّه سِی مَنَه بُو سُورَه دَه حُلاصَه قِیلِینگن قُرآننِینگ اِینگ کَتتَه سُورَه سِی وَ فاتِحَه سُورَه سِینِی قُرآننِی هَمَّه سِینِی تَفسِیرِی ، دِیب بِیلَدِیگن بُولسَک، بُو سُورَه دَه اَلله تَعالی اِیککِی دِین اِسلام وَ مُشرِکلَرنِی دِینِیگه اِیرگشُوچِیلَرنِی یاکِی اَنَه اوُشَه سِکوُلارِیستلَرنِی اوُچ گوُرُوهگه تَقسِیم قِیلگن، بِیزلَر هَر کوُنِی 17 مَرتَه بُو حَقِیقَتگه اِیشارَه قِیلَمِیز: «اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِیمَ. صِراطَ الَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ غَیْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَ لا الضَّالِّینَ».

بِیر- بِیرِیگه کامِلاً قَرَمَه – قَرشِی اِیککِی دِین، اوُزِینِی اوُچ دَستَه وَ گوُرُوهِی بِیلَن بِیرگه:

1. اَلله تَعالی اوُلَرگه نِعمَت بِیرِیب توُغرِی یُولدَه بُولگن کِیشِیلَر حَقِیدَه مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:

  «وَمَن یُطِعِ اللّهَ وَالرَّسُولَ فَأُوْلَـئِكَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللّهُ عَلَیْهِم مِّنَ النَّبِیِّینَ وَالصِّدِّیقِینَ وَالشُّهَدَاء وَالصَّالِحِینَ وَحَسُنَ أُولَـئِكَ رَفِیقًا» (نساء/69)،  کِیمدَه – کِیم اَلله وَ پَیغَمبَرِیگه اِطاعَت اِیتسَه، اَنَه اوُشَه لَر اَلله نِی اِینعاملَرِیگه سَزاوار بوُلگن ذاتلَر- پَیغَمبَرلَر حَق- راست اِیمان اِیگه لَرِی، شَهِیدلَر وَ فَقَط یَحشِی عَمَللَر بِیلَن اوُتگن کِیشِیلَر بِیلَن بِیرگه بوُلوُرلَر. اوُلَر اِیسَه اِینگ یَحشِی همراهلَردِیر.

مَنَه بُو گوُرُوه توُغرِی یوُلدَگِی کِیشِیلَردِیر،  اَلله تَنِیشتِیرگن ” اَنعَمتَ عَلَیهِم” گوُرُوهِی اِیسَه بِیزلَر مُسُلمان دِیب ناملَیمِیز.

• اَلله اوُلَرگه غَضَب قِیلگن کِیشِیلَر اِیسَه؛ مَغضُوبِین.
• سَرگردان بوُلگن کِیشِیلَر اِیسَه؛ ضالّین.

مَنَه بُو اوُچ گوُرُوه یَعنِی “اَنعَمتَ عَلَیهِیم”، “مَغضُوبِین”، “ضالّین” دَن سُونگ بَقَرَه سُورَه سِیدَه مَنَه بُو بارَدَه کوُپراق تَفسِیر قِیلِیب بِیرِیلَدِی وَ اَلله تَعالی مَنَه بُو اوُچ گوُرُوهنِی قوُیِیدَگِیچَه تَنِیشتِیرِیب اَیتَدِیکِی:

1. مُفلِحوُن یا صالِح نَجات تاپگن کِیشِیلَردِیر. اوُلَر صِراطَ المُستَقِیم وَ “اَنعَمتَ عَلَیهِیم” گه اِیرگشگن کِیشِیلَرنِی قَطارِیدَه دِیرلَر.
2. کُفّار سُوزِینِی اِیسَه “مَغضُوبِین” نِی بَرابَرِیدَه کِیلتِیرَدِی.
3. مُنافِقلَرنِی اِیسَه “ضالِّین” نِی قَطارِیدَگِی سُوز صِیفَتِیدَه کِیلتِیرگن.

اَلله تَعالی مَنَه بُو اوُچ گوُرُوه بارَسِیدَه قوُیِیدَگِیچَه اِیضاح بِیرَدِی:

1. صِراطَ المُستَقِیمدَه بُولگن کِیشِیلَر، قوُیِیدَگِی صِیفَتلَرگه اِیگه بوُلگن راستکار تَقوادارلَردِیر:

ذَلِكَ الْكِتَابُ لَا رَيْبَ فِيهِ هُدًى لِلْمُتَّقِينَ* الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَيُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ* وَالَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِمَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ وَمَا أُنْزِلَ مِنْ قَبْلِكَ وَبِالْآخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ* أُولَئِكَ عَلَى هُدًى مِنْ رَبِّهِمْ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ.

ا.ل.م. (حَق اِیکَنلِیگِیگه) هِیچ قَندَی شَک – شُبهَه بُولمَگن اوُشبُو کِتاب غَیبگه اِیشانَدِیگن، نَمازنِی توُکِیس عَدا اِیتَدِیگن وَ بِیز رِزق قِیلِیب بِیرگن نَرسَه لَردَن اِنفاق- اِحسان قِیلَدِیگن تَقوالِی کِیشِیلَر اوُچُون رَهبَر- یُولباشچِیدِیر. اوُلَر سِیزلَرگه ناِزل قِیلِینگن وَ سِیزدَن اِیلگرِی توُشُورِیلگن نَرسَه لَرگه ( دِینلَرگه) اِیمان کِیلتِیرَدِیلَر وَ آخِیرَت کوُنِیگه اَنِیق اِیشانَدِیلَر. پَروَردِیگارلَرِی طَرَفِیدَن هِدایَت تاپگنلَر اَنَه اوُشَه لَردِیر وَ نَجات تاپگوُچِیلَر هَم اوُلَرنِینگ اوُزِیدِیر.

اوُلَر بِیرِینچِی گوُرُوهدَگِی کِیشِیلَر بُولِیب، حَمد سوُرَه سِیدَه بِیز اوُلَرگه نِسبَتاً “اَنعَمتَ عَلَیهِیم” جُملَه سِینِی اِیشلَتدِیک، مَنَه بُو بَقَرَه سُورَه سِیدَه هَم اوُلَرگه “مُفلِحوُن” سوُزِی آرقَلِی اِیشارَه قِیلِینگن.

• “مَغضُوبِین” یَعنِی شوُندَی کِیشِیلَرکِی، اَلله اوُلَرگه غَضَب قِیلگن بَقَرَه سُورَه سِیدَه اوُلَرگه نِسبَتاً کافِرلَر دِیب مُراجَعَت قِیلِینگن:

  إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا سَوَاءٌ عَلَيْهِمْ أَأَنْذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنْذِرْهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ* خَتَمَ اللَّهُ عَلَى قُلُوبِهِمْ وَعَلَى سَمْعِهِمْ وَعَلَى أَبْصَارِهِمْ غِشَاوَةٌ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ.

کُفر یُولِینِی توُتگن کِیمسَه لَر اِیسَه هاح (اَلله نِی عَذابِیدَن) قوُرقِیتِینگ، هاح قوُرقِیتمَنگ، اوُلَرگه بَرابَردیِر- اِیمان کِیلتِیرمَیدِیلَر. اَلله اوُلَرنِینگ دِیللَرِینِی وَ قوُلاقلَرِینِی مُهرلَب قوُیگن. کوُزلَرِینِی اِیسَه پَردَه قاپلَب آلگن. اوُلَر اوُچُون بوُیُوک عَذاب باردِیر.

• “ظالِّین” هَم سَرگردان بُولگن کِیشِیلَردِیر، بَقَرَه سُورَه سِیدَه اوُلَرگه نِسبَتاً مُنافِقلَر دِیب مُراجَعَت قِیلِینگن:

وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَقُولُ آمَنَّا بِاللَّهِ وَبِالْيَوْمِ الْآخِرِ وَمَا هُمْ بِمُؤْمِنِينَ* يُخَادِعُونَ اللَّهَ وَالَّذِينَ آمَنُوا وَمَا يَخْدَعُونَ إِلَّا أَنْفُسَهُمْ وَمَا يَشْعُرُونَ* فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ فَزَادَهُمُ اللَّهُ مَرَضًا وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ بِمَا كَانُوا يَكْذِبُونَ* وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ لَا تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ قَالُوا إِنَّمَا نَحْنُ مُصْلِحُونَ* أَلَا إِنَّهُمْ هُمُ الْمُفْسِدُونَ وَلَكِنْ لَا يَشْعُرُونَ* وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ آمِنُوا كَمَا آمَنَ النَّاسُ قَالُوا أَنُؤْمِنُ كَمَا آمَنَ السُّفَهَاءُ أَلَا إِنَّهُمْ هُمُ السُّفَهَاءُ وَلَكِنْ لَا يَعْلَمُونَ* وَإِذَا لَقُوا الَّذِينَ آمَنُوا قَالُوا آمَنَّا وَإِذَا خَلَوْا إِلَى شَيَاطِينِهِمْ قَالُوا إِنَّا مَعَكُمْ إِنَّمَا نَحْنُ مُسْتَهْزِئُونَ* اللَّهُ يَسْتَهْزِئُ بِهِمْ وَيَمُدُّهُمْ فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ* أُولَئِكَ الَّذِينَ اشْتَرَوُا الضَّلَالَةَ بِالْهُدَى فَمَا رَبِحَتْ تِجَارَتُهُمْ وَمَا كَانُوا مُهْتَدِينَ* مَثَلُهُمْ كَمَثَلِ الَّذِي اسْتَوْقَدَ نَارًا فَلَمَّا أَضَاءَتْ مَا حَوْلَهُ ذَهَبَ اللَّهُ بِنُورِهِمْ وَتَرَكَهُمْ فِي ظُلُمَاتٍ لَا يُبْصِرُونَ* صُمٌّ بُكْمٌ عُمْيٌ فَهُمْ لَا يَرْجِعُونَ.

آدَملَر آرَسِیدَه شوُندَی کِیمسَه لَر هَم بارکِی، اوُزلَرِی مُؤمِن بُولمَگنلَرِی حالدَه “اَلله وَ آخِیرَت کوُنِیگه اِیمان کِیلتِیردِیک”، دِییدِیلَر. *** اوُلَر اَلله نِی وَ اِیمانلِی کِیشِیلَرنِی اَلدَماقچِی بُولَدِیلَر وَ اوُزلَرِی سِیزمَگن حالدَه فَقَط اوُزلَرِینیگِینَه اَلدَیدِیلَر. ***اوُلَرنِینگ دِیللَرِیدَه مَرَض بار اِیدِی، بَس، اَلله مَرَضلَرِینِی یَنَدَه زِیادَه قِیلَدِی. اوُلَر اوُچُون قِیلگن یالغانلَرِی سَبَب عَلَملِی عَذاب باردِیر.*** اوُلَرگه:” یِیر یُوزِیدَه بُوزغوُنچِیلِیک قِیلمَنگلَر” دِییِیلسَه “بِیز – اِصلاح قِیلوُوچِیلَرمِیز” دِییدِیلَر.*** آگاه بُولِینگِیزکِیم، اوُلَر اَلبَتَّه بوُزغوُنچِیلَردِیر، لِیکِن اوُزلَرِی بوُنِی سِیزمَیدِیلَر.*** اوُلَرگه :” مَنَه بُو کِیشِیلَردِیک اِیمان کِیلتِیرِینگلَر” دِییِیلسَه ” شُو پَستکَشلَرگه اوُحشَب مُؤمِن بُولَمِیزمِی؟” – دِییدِیلَر. آگاه بوُلِینگِیزکِیم، اوُلَرنِینگ اوُزلَرِی توُبَن کِیمسَه لَردِیر، لِیکِن بوُنِی بِیلمَیدِیلَر.*** اِیمان کِیلتِیرگن ذاتلَرگه یوُلِیققَنلَرِیدَه: “بِیز هَم اِیمان کِیلتِیردِیک”، دِییدِیلَر. اوُزلَرِینِینگ شَیطانلَرِی ( باشلِیقلَرِی) بِیلَن حالِی قالگندَه اِیسَه: “بِیز اَلبَتَّه سِیزلَر بِیلَن بِیرگمِیز، فَقَط (اوُلَرنِینگ اوُستِیدَن) کوُلماقدَه مِیز، حالاص”، دِییِیشَدِی.*** اَلله اوُلَرنِینگ اوُستِیدَن کوُلَدِی وَ اوُز طوُغیانلَرِیدَه اَدَشِیب- اوُلاقِیب یُورِیشلَرِینِی دَواملِی قِیلَدِی.*** اوُلَر حَق یُولنِینگ اوُرنِیگه ظَلالَتنِی ساتِیب آلگن کِیمسَه لَر بُولِیب، بُو سَودالَرِیدَه فایدَه قِیلمَه دِیلَر وَ توُغرِی یوُلگه یوُرُوچِیلَردَن بوُلمَدِیلَر.*** اوُلَرنِی مِثالِی بِیر اوُت ( مَشعَلَه) یاقوُچِیگه اوُحشَیدِیلَر. اِیندِی آلاو اَطرافِینِی یارِیتگنِیدَه اَلله یاروُغلِیکنِی کِیتکَزِیب، اوُلَرنِی هِیچ نَرسَه نِی کوُرالمَیدِیگن حالدَه ظُلمَتدَه قالدِیردِی.***( اوُلَر) کَر، ساقاو، کوُردِیرلَر، دِیمَک (یوُللَرِیدَن) قَیتمَیدِیلَر.

مَنَه بُو بَقَرَه سُورَه سِیدَگِی فاتِحَه سُورَه سِیدَه ذِکر قِیلِینگن اوُچ گوُرُوه حَقِیدَه گِی اَلله تَعالَی نِینگ تَفسِیرِیدِیر. بَعضِی بِیر مُفَسِّیرلَر اَنَه اوُشَه دَوردَه بُولگن یَهُود وَ نَصارَی لَرنِی هَم مَغضُوبِین وَ ظالِّین گوُرُوهِیگه قوُشِیشگنِیگَه قَرَمَسدَن، قُرآن آیَتلَرِینِی ظاهِرِی کافِرلَر مَغضُوبِینگه وَ مُنافِقلَر اِیسَه ظالِّین سوُزِیگه توُغرِی کِیلِیشِینِی کوُرسَتِیب توُرِیبدِی. [3]

بُو یِیردَه یَنَه بِیر نوُقطَه گه اِیشارَه قِیلِیش کِیرَککِی، اَلله تَعالی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:

قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لَا تَغْلُوا فِي دِينِكُمْ غَيْرَ الْحَقِّ وَلَا تَتَّبِعُوا أَهْوَاءَ قَوْمٍ قَدْ ضَلُّوا مِنْ قَبْلُ وَأَضَلُّوا كَثِيرًا وَضَلُّوا عَنْ سَوَاءِ السَّبِيلِ (مائده/77)،

اَیتِینگ: “اِی اَهلِی کِتاب، دِینِینگِیزدَه ناتوُغرِی تامانگه تَجاوُز قِیلمَنگ وَ ( اِسلام کِیلِیشِیدَن) اِیلگرِی یوُلدَن آزگن وَ کوُپلَرنِی یوُلدَن آزدِیرگن هَمدَه توُغرِی یُولدَن چِیقِیب کِیتگن قَومنِینگ نَفسِی هَوالَرِیگه اِیرگشمَنگ!

بُو یِیردَه اِیککِیتَه نوُقطَه مَوجُود بوُلِیب، اوُلَرنِی بِیرِیدَه اَلله تَعالی اَهلِی کِتابنِی اوُزلَرِینِی دِینِی یَعنِی اَنَه اوُشَه اِسلامدَه حَدلَرِیدَن آشِیب کِیتمَسلِیککَه دَعوَت قِیلدِی، یَعنِی اَگر اوُلَر حَددَن آشِیب کِیتِیشلِیکدَن اوُزلَرِینِی تِییسَه لَر، رَسُول الله صلی الله علیه وسلم اَیتگن کِیشِیلَرگه اَیلَنِیشَدِی، چوُنکِی اوُلَرنِی وَ بِیزلَرنِی بَرچَه مِیزنِی دِینِیمِیز اِسلام، لِیکِن اوُلَرنِی شَرِیعَتلَرِی بِیر- بِیرِیدَن فَرق قِیلَدِی. اوُلَر اِسلامدَن مُنخَرِف بوُلگن فِرقَه لَردِیر، اَگر اوُلَر اوُزلَرِینِی حَددَن آشِیشلَرِیدَن قوُللَرِینِی تارتِیشسَه، رَسُول الله صلی الله علیه وسلم کِیلتِیرگندِیک بوُلِیشَدِی، چُونکِی بُوتوُن بَشَرِیَت تَرِیخِی دَوامِیدَه پَیغَمبَرلَر اَیتگن نَرسَه لَر بِیتتَه بوُلگن، اَمّا اوُلَرنِی شَرِیعَتلَرِی هِیلمَه – هِیل حالاص. شوُنِینگ اوُچُون هَم دِینِینگِیزدَه حَددِینگِیزدَن آشمَنگِیز دِییِیلگن. بوُ یِیردَگِی اِیککِینچِی مَسَلَه شوُکِی، اوُلَرنِینگ حَددَن آشِیشلَرِینِی وَ گوُمراهلِیکلَرِینِی عامِلِینِی “ظالِّین” بُولگن کِیمسَه لَرنِینگ هَوَسلَرِیگه تابِع بوُلِیشدَه دِیب کوُرسَتدِی. تَرِیخ هَم شوُنِی کوُرسَتَدِیکِی، مُسُلمانلَرنِی عَقِیدَه وِی اِنخِرافاتلَرِینِی، یَسَمَه حَدِیثلَرنِی، تَرِیخ یَسَشنِی، اِیچکِی  تَفرَقَه لَرنِی اِیجاد قِیلِیشنِی، مُسُلمانلَرنِی اوُرتَسِیدَگِی قِیرغِینلَرنِی اَکثَرِینِی عامِلِی مَنَه بُو ظالِّینلَر وَ اِیچکِی یَشِیرِین کافِرلَر، مُنافِقلَر بوُلِیشگن؛ اوُلَر حاضِردَه هَم مَوجُود. حاضِرگِی کوُندَه هَم بِیزلَرنِی اَکثَر مُصِیبَتلَرِیمِیزنِی عامِلِی مَنَه شوُ کِیشِیلَر بوُلِیب، اوُلَر شَیخ، مُلّا،ماولَوِی، خاخام، راهِب، مامُوستا، دِینِی رَوشَنفِکر، اِسلامِی حِزبلَر، اِسلام اِسمِی بِیلَن ناملَنگن فَلانچِی گوُرُوهلَر، مُفتِیلَر، فَلان اوُلامانِی هَیئَتِی …….کوُرِینِیشِیدَه عَقِیدَه لَرگه وَ مُسُلمانلَرنِی مَنفَعَتلَرِیگه قَرشِی فَعالِیَت آلِیب بارِیش بِیلَن مَشغُولدِیرلَر.

شُونگه قَرَمَسدَن، بِیزلَر مُنافِقلَرنِینگ بُو دُنیادَه مُسُلمانلَردَن حِسابلَنِیشِینِی یَحشِی بِیلَمِیز. نَتِیجَه دَه اِسلامِی جَمِیعَتلَردَه اِیککِی گوُرُوه مَوجُود، یا مُسُلمانلَر یا کافِرلَر اوُچِینچِی گوُرُوه اِیسَه یُوق.

فِقه وَ شَرِیعَتدَه آگاه بوُلگن بَعضِی کِیشِیلَر، مَنَه بُو کافِرلَرنِی اِیککِی گوُرُوه گه یَعنِی اَهلِی کِتابنِی کافِرلَرِی وَ غَیرِی اَهلِی کِتابنِی کافِرلَرِیگه تَقسِیم قِیلِیشگن. اَمّا قُرآنگه یَنَدَه دِققَت بِیلَن نَظَر تَشلَسَک، کافِرلَرنِینگ عُمُومِی صُورَتدَه  بِیش گوُرُوهگه تَقسِیم بُولِیشِیدَن خَبَردار بُولَمِیز:

1. اَهلِی کِتابنِی کافِرلَرِی ( اوُلَر اِسلامدَن مُنخَرِف بوُلگن شَرِیعَتلَرگه اِیگه یَهُود، نَصارَیلَر بُولِیب، اوُزلَرِینِی سِکوُلارِیزم دِینِی بِیلَن بوُلغَشگن، بُو حُوددِی کَسَللِیکگه چَلِینگن کِیشِیلَرگه اوُحشَیدِی).
2. شِبهِ اَهلِی کِتابنِی کافِرلَرِی( مَجُوس یاکِی سِکوُلارِیزم دِینِیگه  بوُلغَنگن شِبهِ اَهلِی کِتابگه اوُخشَش فِرقَه لَر بُولِیب، اوُلَر هَم اَهلِی کِتابنِی یوُلِیدَن یُورِیشگن).
3. غَیرِی اَهلِی کِتابنِی کافِرلَرِی( قُرآندَه اوُلَرنِی “مُشرِکلَر” نامِی بِیلَن ناملَنگن، بِیزلَر بوُگوُنگِی کوُندَه اوُلَرنِی سِکوُلار دِییمِیز.     [4]
4. مُرتَد کافِرلَر ( بُو کِیشِیلَر اَوَّل مُسُلمان بوُلِیشگن، اَمّا آگاه حالدَه، قَصددَن وَ اوُزلَرِینِی اِیختِیارلَرِی بِیلَن اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرنِی بِیرِینِی یاکِی هَمَّه سِینِی، اَهلِی کِتابنِی یاکِی شِبهِ اَهلِی کِتابنِی یاکِی غَیرِی اَهلِی کِتابنِی آلدِین اَیتِیب اوُتِیلگن اوُچ گوُرُوهِیدَگِی قانُونلَرِیگه اَلمَشتِیرِیشگن وَ مَنَه بُو طاغوُتلَرنِی بِیرِیگه اِیمان کِیلتِیرِیشگن، اوُلَرگه کُفر کِیلتِیرِیشنِی اوُرنِیگه اِیمان کِیلتِیرِیشگن وَ اوُزلَرِینِی صَفِینِی مُسُلمانلَردَن جُودا قِیلِیب آلِیشگن. مَنَه بُولَر کافِر مُرتَدلَردِیر، مَنَه بُو بارَدَه بِیر آز یارِیتِیب اوُتماقچِیمِیز.
5. یَشِیرِین اِیچکِی کافِرلَر( مُنافِقلَر). اَلله تَعالی اوُلَرنِی اَهلِی کِتاب کافِرلَرِینِی بِرادَرلَرِی وَ کافِر دِیگن بُولسَه هَم، مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:

«أَلَمْ تَرَإِلَى الَّذِينَ نَافَقُوا يَقُولُونَ لِإِخْوَانِهِمُ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ لَئِنْ أُخْرِجْتُمْ لَنَخْرُجَنَّ مَعَكُمْ وَلَا نُطِيعُ فِيكُمْ أَحَدًا أَبَدًا وَإِن قُوتِلْتُمْ لَنَنصُرَنَّكُمْ وَاللَّهُ يَشْهَدُ إِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ» (حشر/11)،

(اِی مُحَمَّد)، مُنافِق کِیمسَه لَر اوُزلَرِینِینگ اَهلِی کِتابلَردَن (یَهُودِیلَردَن) بُولگن کافِر بِرادَرلَرِیگه: “قَسَمکِی ،اَگر سِیزلَر(مَدِینَه دَن) قوُوِیب چِیقَرِیلسَنگِیزلَر، اَلبَتَّه بِیزلَر هَم سِیزلَر بِیلَن بِیرگه چِیقِیب کِیتوُرمِیز وَ سِیزلَر(گه قَرشِی اوُرِیشِیش) توُغرِیسِیدَه هِیچ قَچان بِیران کِیمسَه گه اِطاعَت اِیتمَسمِیز. اَگر سِیزلَرگه قَرشِی جَنگ قِیلِینسَه، اَلبَتَّه بِیزلَر سِیزلَرگه یاردَم بِیروُرمِیز”، دِییِیشلَرِینِی کوُرمَدِینگِیزمِی؟ اَلله کوُواهلِیک بِیرُورکِی، اوُلَر شَک- شُبهَه سِیز یالغانچِیدِیرلَر.

اَلله تَعالی اوُلَرنِی مَنَه بُو حالَتدَه تَنِیشتِرَدِی وَ قِیامَت کوُنِیدَه هَم اوُلَرگه هَمَّه کافِرلَردَن کوُرَه بَدتَرراق جاینِی حاضِرلَگن. بوُنگه قوُشِیمچَه رَوِیشدَه بِیزلَر هَم اوُلَرنِی جُودَه کوُپ صِیفَتلَرِینِی بِیلَمِیز، اَمّا بُو دَستَه نِی تَشخِیص بِیرِیش وَ جُودا قِیلِیش حوُددِی  یَهُود، نَصارَی وَ سِکوُلارِیستلَرنِی بِیر- بِیرِیدَن  جوُدا قِیلگنِیمِیزدِیک،فَقَط اَلله تَعالی گه تِیگِیشلِی اِیشدِیر، بِیزلَر بُو دُنیادَه اوُلَرنِی جُودا قِیلِیشگه قادِر اِیمَسمِیز. اوُلَر مَوجُود بوُلِیشسَه هَم، جُودا قِیلِیب آلَدِیگن قُدرَتنِی اَلله تَعالی بِیزلَرگه بِیرگن اِیمَس. بُو دُنیادَه اوُلَرنِی مُسُلمانلَرنِی حُکمِیگه شامِل قِیلَمِیز، بُو بارَدَه حَطا قِیلِیشِیمِیز مُومکِین، اَمّا بُو بُویُورِیلگن بُویرُوقدِیر. اَلله تَعالی مادامِیکِی اوُلَر مُسُلمانلَرنِی صَفِیدَه حاضِر بوُلِیشَر اِیکَن، اوُلَرنِی مُسُلمانلَردَن دِیب حِسابلَشِیمِیزگه بوُیُورگن.

 چوُنکِی اوُلَر مُسُلمانلَرنِی آرَسِیدَه حاضِر وَ ظاهِردَه هَم حُوددِی مُسُلمانلَردِیک حَیات کِیچِیرِیشَدِی، اوُلَرنِی سانلَرِی آزگِینَه بُولِیشِی هَم موُمکِین؛ اَمّا اوُلَرنِی اَطرافِیدَه مُخلِیص مُؤمِنلَر هَم مَوجُود بُولِیشِی اِیهتِمالِی بار. بوُنِی مِثالِی حُوددِی ضِرار مَسجِیدِینِی اِمامِیگه اوُحشَیدِیکِی، اوُنِی اوُزِی رَسُول الله صلی الله علیه وسلمنِی صَحابَه لَرِیدَن بُولگن، اَمّا مُنافِقلَرنِی خِیلَه سِیگه اَلدَنگن اِیدِی. اَلله تَعالی مَنَه بُو اَلدَنگن مُسُلمانلَرنِی مُخافِظَت قِیلِیش اوُچُون مُنافِقلَر یاکِی اِیچکِی یَشِیرِین کافِرلَر یاکِی رَسُول الله صلی الله علیه وسلم اِینگ بَدتَر اِنسانلَر صِیفَتِیدَه تَنِیشتِیرگن ظالِّینلَر حَقِیدَه بوُندَی بُویرُوقنِی بِیرگن: 

«وَتَجِدُونَ شَرَّ النَّاسِ ذَا الْوَجْهَيْنِ»  اَلله تَعالی اوُلَرنِی بوُندَی صِیفَتلَر بِیلَن صِیفَتلَگنِیگه قَرَمَسدَن، بُو مَوجُوداتلَرنِی هَم مُسُلمانلَردَن دِیب حِسابلَشگه بُویرُوق بِیرگن. اَلله اَکبَر. اَلله اَکبَر. اَلله تَعالی مُسُلمانلَرگه قَنچَه لِیک اَهَمِیَت بِیرگن، مُنافِقلَرنِی فِتنَه سِیگه اَلدَنگن مُسُلمانلَر قُربان بوُلِیب کِیتِیشلَرِینِی هَم اِیستَمَیدِی. لا حول و لا قوّة الّا بالله.

بُو یِیردَگِی واقِیعِیَت شوُکِی، مُنافِقلَرنِی گوُرُوهِینِی تَشخِیص بِیرِیش وَ اوُلَرنِی اَجرَتِیش اِنساننِی قوُلِیدَن کِیلَدِیگن اِیش اِیمَس، مَنَه بُوندَی سُوزلَرنِی سوُزلَب مَنَه بُوندَی عَمَللَرنِی قِیلَیاتگن کِیشِی، اوُزِی اَصلِیدَه بِیر مُسُلمانمِی یاکِی حَطا، تَعوِیل وَ باشقَه نَرسَه لَر سَبَبلِی بُو اِیشلَرنِی قِیلیَپتِیمِی، بُونِی بِیلَه آلمَیمِیز وَ بِیلِیشگه قادِر هَم اِیمَسمِیز؟ یاکِی اوُنِی فَلان قِیلگن حَطا اِیشلَرِی حَقِیقَتدَه قَلبِیدَن اِسلام دِینِیگه اِعتِقادِی بوُلمَگنلِیگِی اوُچُونمِی یاکِی اوُندَگِی عَقِیدَه وِی کَسَللِیک بوُنگه بائِث بوُلگنمِی؟ یَعنِی بِیزلَر بُو شَخصدَه کَسَللِیکنِی یا صِیفَتلَرنِی کوُرگن پَیتِیمِیزدَه، ظاهِردَه مُسُلمان بُولگن حالدَه اوُنِی سوُزلَیاتگن سوُزِی وَ قِیلَیاتگن اِیشلَرِی حَطا، تَعوِیل سَبَبلِیمِی یا حَقِیقَتدَه قَلبِیدَه اِسلام دِینِیگه نِسبَتاً اِعتِقادِی یوُقمِی یاکِی بُو اوُنِی عَقِیدَه بارَسِیدَگِی کَسَللِیگِی سَبَبلِیمِی بوُنِی کوُرَه آلمَیمِیز وَ بِیلالمَیمِیز؟ شوُنِینگ اوُچُون هَم اَلله تَعالی اوُلَرنِی مُسُلمانلَردَن دِیب حِسابلَشگه بوُیرُوق بِیرگن.

اَلبَتَّه آخِیرگِی اِیککِی عَصردَه حِجازدَگِی مَدرَسَه لَردَه دَرس اوُقِیگن بَعضِی بِیر کِیشِیلَر، اَلدَنگن وَ جاهِل مُسُلمانلَر گوُرُوهِینِی هَم اِیچکِی یَشِیرِین کافِرلَر (یاکِی مُنافِقلَر) بِیلَن بِیرگه مُشرِک مُسُلمان یا اِسلامگه نِسبَتلَنگن مُشرِکلَر یا اِسلامگه نِسبَتلَنگن کافِر نامِی آستِیدَه…….اِسملَشگن، مِینِی نَظَرِیمدَه اِیسَه اَلله تَعالی نِی اوُلَرگه قوُیگن مُنافِق اِسمِی یَحشِیراقدِیر. بِیزلَر بُو دُنیادَه اوُلَرنِی مُسُلمان دِیب ناملَیمِیز وَ اوُلَرگه قوُیِیلَیاتگن تَرکِیبِی اِسملَرنِی یاکِی شُبهَه توُغدِیرُوچِی ضَرَرلِی عِبارَه لَرنِی مُسُلمانلَرنِی دُنیاسِی اوُچُون توُغرِی  کِیلمَیدِی، دِیب سَنَیمِسز.

 شِرک، نِفاق، کُفر، فِسق وَ ……..مَنَه بُولَر باشقَه نَرسَه، اِیندِی بِیر شَخصنِی مُشرِک، مُنافِق، کافِر، فاسِیق وَ ……..دَرَجَه سِیگه یِیتِیشِی بُو باشقَه مَسَلَه دِیر. مُشرِک یا سِکوُلارِیست عُمُوم صُورَتدَه خُداگه اِعتِقادِی بار کافِردِیر، اَمّا مَنَه بُونِی یانِیدَه بِیر یاکِی بِیر نِیچَه طاغوُتلَرگه هَم اِیمان کِیتِیرَردِی وَ اَلله آخِیرگِی رَسُولِینِی شَرِیعَتِیدَگِی نازِل قِیلگن نَرسَه گه شِیرِیک قائِل بُولِیشَدِی. اَلله آخِیرگِی رَسُولِینِی شَرِیعَتِیدَه نازِل قِیلگن “نَرسَه لَرنِی هَمَّه سِیگه” شِیرِیک قائِل بُولِیشَدِی. بُو یِیردَه ذات ،خِیلقَت، مَخلوُق مَسَلَه سِیدَه خالِقگه شِیرِیک قوُیِیب آلِیشگن بُولِیشِی مُومکِین، یا تَدبِیر وَ جَهاننِی اِدارَه قِیلِیش یاکِی عِبادَتلَرِینِی بِیرِیدَگِی مَسَلَه لَرِی بُویِیچَه یاکِی قانوُن اِیشلَب چِیقَرِیش، حُکم یاکِی اِطاعَت قِیلِیش یا اَلله آخِیرگِی شَرِیعَتِیدَه نازِل قِیلگن نَرسَه لَرنِی هَر قَیسِی مَسَلَه لَرِی بُویِیچَه بُولِیشِی موُمکِین، حُلاصَه قِیلِیب اَیتگندَه مُشرِک یا سِکوُلارِیست دِیب اوُزِینِی دُنیاوِی حَیاتِینِی اِدارِی اِیشلَرِیدَه هِیچ قَیسِی آسمانِی شَرِیعَتلَرگه اَصلاً اِیمان کِیلتِیرمَیدِیگن وَ مَنَه بُو شَرِیعَتلَرنِی بِیرارتَه سِیگه کِیرمَگن بِیر کِیشِیگه اَیتِیلَدِی. هَر قَندَی صُورَتدَه هَم، شَخص مَنَه بُو دَرَجَه گه یِیتگن پَیتِیدَه وَ مُشرِک یا سِکوُلارِیست دِیگن کَلِیمَه گه مُستَخَق بوُلگندَه، بِیزلَر قُرآن وَ سُنَّتدَه اوُلَر اوُچُون اَلاهِیدَه بِیر قانوُنلَرگه اِیگه اِیمَسمِیز. بَلکِی قُرآن هَمَّه مُشرِکلَرنِی ( سِکوُلارِیستلَرنِی) بُو دُنیادَه یَنَدَه کوُپراق قَتتِیق قوُللِیک، شِددَت بِیلَن کافِرلَرنِی حُکمِیگه شامِل قِیلَدِی.

  قُرآن عِیسَی نِی خُدانِی اوُغلِی دِییدِیگن کِیشِیلَرنِی کافِر دِیب حِسابلَیدِی.

• لَّقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ ۚ (مائده/17)
• لَقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ (مائده /72)
• لَّقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ ثَالِثُ ثَلَاثَةٍ وَمَا مِنْ إِلَٰهٍ إِلَّا إِلَٰهٌ وَاحِدٌ(مائده/73)
• وَ قالَتِ الْیَهُودُ عُزَیْرٌ ابْنُ اللّهِ وَ قالَتِ النَّصارى الْمَسیحُ ابْنُ اللّهِ ذلِکَ قَوْلُهُمْ بِأَفْواهِهِمْ یُضاهِؤُنَ قَوْلَ الَّذینَ کَفَرُوا مِنْ قَبْلُ قاتَلَهُمُ اللّهُ أَنّى یُؤْفَکُونَ (توبه/30)

مَنَه بُو یِیردَه اوُلَرنِی کافِر دِیگن.

بُو اَهلِی کِتابنِی کافِرلَرِیگه قِیلِینگن خِطاب اِیدِی، آلدِینگِی آیَتدَه هَم اَلله تَعالی مُنافِقلَرنِی کافِرلَرنِی بِرادَرِی دِیگن وَ اوُلَرنِی هَم اَهلِی کِتابنِی کافِرلَرِیدِیک سَنَیدِی، قُرَیشنِی مُشرِکلَرِی وَ سِکوُلارِیستلَرِینِی هَم کافِر دِیب خِطاب قِیلَدِی. هَر اوُچ گوُرُوهنِی اَهلِی کِتابنِی کافِرلَرِینِی، هَم مُنافِقلَرنِی، هَم قُرَیشنِی سِکوُلارِیستلَرِی وَ مُشرِکلَرِینِی هَم کافِر دِیب تَنِیشتِیرَدِی وَ اَیتَدِیکِی:

قُلْ يَا أَيُّهَا الْكَافِرُونَ*لَا أَعْبُدُ مَا تَعْبُدُونَ*وَلَا أَنتُمْ عَابِدُونَ مَا أَعْبُدُ*وَلَا أَنَا عَابِدٌ مَّا عَبَدتُّمْ*وَلَا أَنتُمْ عَابِدُونَ مَا أَعْبُدُ*لَكُمْ دِينُكُمْ وَلِيَ دِينِ*

شُو بِیلَن بِیرگه اوُلَرنِی غَلَط اِیشانچلَرِینِی هَم دِین دِیب تَنِیشتِیرَدِی. مَنَه بُو سِکوُلارِیستلَر نَصرانِی یا یَهُودِی یا مَجُوس (شِبهِ اَهلِی کِتاب) یا مُنافِق بوُلِیشمَگن؛ بَلکِی سِکوُلار مُشرِکلَر بُولِیب باشقَه کافِرلَر بِیلَن بِیرگه بِیر جَمِیعَت حِسابلَنِیشَدِی. عُمُومِی قِیلِیب اَیتگندَه اوُلَر بِیر جَمِیعَت بوُلِیشَدِی یاکِی اِیککِی گوُرُوهگه بوُلِینِیشَدِی یا مُسُلمان یا کافِر. کافِرلَر جَمِیعَتِینِی هَمَّه سِی بِیر هِیل حُکمگه اِیگه، اَلله تَعالی مَنَه بُولَرنِی هَمَّه سِینِی کافِر دِییدِی. اوُلَرنِینگ هَمَّه سِی سِکوُلارِیستلَر بِیلَن بِیرگه کافِر حِسابلَنَدِی، فَقَط کُفرلَرِینِی دَرَجَه سِی بُویِیچَه فَرقِی بار، اوُلَرنِی هَر بِیرِی اوُزِیگه خاص حُکمگه  شامِل بُولَدِی، اَمّا بِیر- بِیرلَرِی بِیلَن بِرادَردِیرلَر. سِکوُلارِیزم مَذهَبِی، فِرقَه لَرِینِی بَرچَه سِینِی اِیختِلافلَرِی، دِینِی سِکوُلارِیزمنِی اَصلِیدَه اِیمَس، حاضِردَه هَم یَحشِیلَب دِققَت قِیلَدِیگن بوُلسَک اوُلَرنِی اوُرتَسِیدَگِی اِیختِلافاتلَرنِی سَبَبِی، سِکوُلارِیزم دِینِینِی اَصلِیدَه اِیمَس، بَلکِی کوُپراق فایدَه، مَنفَعَتگه یاکِی کوُپراق لَذذَتگه  تِیگِیشلِی بُولگن فَرعِی مَسَلَه لَردَه اِیکَنِینِی کوُرَمِیز. هَمَّه کافِرلَرِینِی اِیختِلافلَرِی “لا اله الّا الله” گه قَرشِی مُبارَزَه قِیلِیش یا اوُنگه مُخالِفَت قِیلِیشگه اَساسلَنگن اِیمَس، اوُرنِی هَمَّه سِی بُو مَسَلَه بُویِیچَه اِتّفاقلِی نَظَرگه اِیگه، اوُلَر طاغوُتگه کُفر کِیلتِیرِیشنِی اوُرنِیگه طاغُوتگه اِیمان کِیلتِیرِیشگن؛ اوُلَر اَلله گه اِیمان کِیلتِیرِیش وَ عِبادَتلَرنِی فَقَط اَلله نِی اوُزِیگه خالِص بوُیِیچَه مُشکِلاتلَرِی بار. شُو سَبَبلِی هَم کافِرلَرنِی هَمَّه سِی سِکوُلارِیستلَر هَم بِیر- بِیرلَرِی بِیلَن بِرادَردِیرلَر دِییِیلَدِی.

حُوددِی شوُ رَوِیش بِیلَن اَلله تَعالی مُؤمِنلَرنِی هَم بِرادَر دِیب مَرحَمَت قِیلگن:   «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ»،  تَنها وَ فَقَط مُؤمِنلَر بِیر- بِیرلَرِی بِیلَن بِرادَردِیرلَر. مَنه بُو رَوِیش بِیلَن باشقَه بِیر حَقِیقَتنِی هَم بَیان قِیلگن اِیدِی، یَعنِی کافِرلَر، سِکوُلار کافِرلَرنِی  هَمَّه سِی بِیر- بِیرلَرِی بِیلَن بِرادَردِیرلَر:

«وَالَّذِينَ كَفَرُوا بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ إِلَّا تَفْعَلُوهُ تَكُنْ فِتْنَةٌ فِي الْأَرْضِ وَفَسَادٌ كَبِيرٌ»(انفال/۷۳)، کافِر بُولگن کِیمسَه لَر بِیر- بِیرلَرِیگه دُوست- هَمکاردِیرلَر. ( بَس، اِی مُؤمِنلَر، سِیزلَر اوُلَرنِی اوُزلَرِینگِیزگه دُشمَن توُتِینگِیز). اَگر شوُندَی قِیلمَسَنگلَر ( یَعنِی مُؤمِنگه دُوست، کافِرگه دُشمَن بُولمَسَنگلَر) یِیردَه فِتنَه وَ کَتتَه فَساد بوُلوُر.

بِیزلَر کافِرلَرنِینگ مَنَه بُو بِرادَرچِیلِیکلَرِینِی اوُتگن بِیر نِیچَه یِیللَر اِیچِیدَه عِراقنِی کوُردِستانِیدَه، سُورِیَه دَه، اَفغانِستاندَه، یَمَندَه وَ ……کوُزِیمِیز بِیلَن کوُردِیک، بَرچَه اَهلِی کِتاب کافِرلَرِی، شِبهِ اَهلِی کِتاب، سِکوُلارِیستلَر، مُنافِقلَر اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرگه قَرشِی مُبارَزَه قِیلِیش اوُچُون مُتَّحِد بُولِیشَدِی. بُو اِتِّفاق سِکوُلارِیستلَرنِی بَیراغِینِی آستِیدَه صادِر بُولَدِی.

بَرچَه سِکوُلارِیستلَرنِینگ یَگانَه مُشتَرَک هَدَفِی بُوتوُن جَهان بِیرلِیگِینِی تَشکِیل قِیلِیشدِیر، بُو جَمِیعَتدَه اَلله نِی شَرِیعَتِیگه اِیمان کِیلتِیرِیش وَ اِنسانلَرنِی دُنیاوِی حَیاتِیدَه اوُنگه عَمَل قِیلِیش مَوجُود اِیمَس، جَمِیعَت عَلِیم حَکِیم اَلله نِی بوُیرُوقلَرِی اَساسِیدَه اِیمَس، بَلکِی شِرک قانوُنلَرِی وَ سِکوُلارِیزم دِینِینِی جاهِلِیَتِی بُویِیچَه اِدارَه قِیلِینَدِی.

اوُلَرنِی دِماکرَتِیَه سِینِی باشلَنِیش نوُقطَه سِی، سِکوُلارِیزم دِینِی وَ اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَردَن، حاکِمِیَتِیدَن چِیقِیشِیدِیر، بُو آرقَلِی اوُلَر اِنسانگه حاکِمِیَت وَ قانوُن اِیشلَب چِیقَرِیش حَققِینِی بِیرِیشنِی قَصد قِیلِیشگن. سِکوُلارِیستلَرنِینگ 1989 یِیلدَگِی بَشَر حُقوُقلَرِینِی بَیانِیَه سِیدَه 6 ماددَه نِی مَتنِیدَه اَیتِیلَدِیکِی: قانوُن مِللَتنِی اِرادَه سِینِی بِیلگِیسِیدِیر. یَعنِی قانوُن خُدانِی اِرادَه سِینِی بِیلگِیسِی اِیمَس، بَلکِی قانوُننِی آدَملَر پَرلَمِینت ناملِی بُوتخانَه صِیفَتِیدَه اِیختِیار قِیلِیشگن طاغوُتلَر، اِلاهلَر اِیشلَب چِیقَرِیشَدِی.

شوُنِینگدِیک، دِماکرَتِیَه حاکِیمِیَتنِی وَ قانوُن اِیشلَب چِیقَرِیش حَققِینِی اِنسانگه تاپشِیرَدِی، خُداوَندنِی اوُلوُهِیَت صِیفَتلَرِیدَن بُولگن بُو صِیفَتنِی اِنسانگه تاپشِیرِیش وَ بُو آرقَلِی اِنساننِی قانوُن اِیشلَب چِیقَرِیشگه مَجبُورلَیدِی وَ نَتِیجَه دَه اِیسَه  مَنَه بُو مَسَلَه  شُبهَه سِیز کُفرِی اَکبَر حِسابلَنَدِی. موُرجِعهَ اوُلامالَرِی دِیب تَنِیلگن مُحَمد ناصِرِالدِّین اَلبانِی وَ مُقبِل وادِیعِی وَ باشقَه لَر مَنَه بُو بارَدَه توُغرِیمِی یا غَلَطمِی،”اِصالَه” مَجَلَّه سِینِی اِیککِینچِی سانِیدَه فَتوا بِیرِیب اَیتِیشَدِیکِی: دِماکرَتِیَه شوُ جُملَه دَن طاغُوتلَرنِینگ توُزُوملَرِیگه نِسبَتاً خُداوَند کُفر کِیلتِیرِیشگه اَمر قِیلگندِیر، بُو بارَدَه اَلله تَعالی مَرحَمَت قِیلگن اوُچ آیَتدَه اِستِناد قِیلِیب کِیلتِیرِیشَدِی [5]

فَمَن يَكْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَيُؤْمِن بِاللَّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَىٰ لَا انفِصَامَ لَهَا ۗ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ (بقره/۲۵۶)

وَلَقَدْ بَعَثْنَا فِي كُلِّ أُمَّةٍ رَّسُولًا أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَاجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ (نحل/36)

أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ أُوتُوا نَصِيبًا مِّنَ الْكِتَابِ يُؤْمِنُونَ بِالْجِبْتِ وَالطَّاغُوتِ وَيَقُولُونَ لِلَّذِينَ كَفَرُوا هَٰؤُلَاءِ أَهْدَىٰ مِنَ الَّذِينَ آمَنُوا سَبِيلًا(نساء/51)

کِتابدَن نَسِیبَه دار بُولگن کِیمسَه لَرنِینگ بُوت وَ سَنَملَرگه سِیغِینَیاتگنلَرِینِی هَمدَه کافِر کِیمسَه لَر حَقِیدَه: “اوُشَه لَر اِیمان اِیگه لَرِی بُولگن مُسُلمانلَردَن کوُرَه توُغرِیراق یُولدَه لَر،” دِییَه یاتگنلَرِینِی کوُرمَدِینگِیزمِی؟

بُو رَوِیش بِیلَن،مَنَه بُو گوُرُوهدَگِی اوُلامالَر سِکوُلارِیزمگه نِسبَتلَنگن دِماکرَتِیَه نِی طاغوُت دِیب سَنَشَدِی وَ اوُنگه کُفر کِیلتِیرِیب اوُنِی اِنکار قِیلِیشِیمِیز کِیرَک، دِییِیشَدِی وَ اوُنگه کُفر کِیلتِیرِیب اوُنِی اِنکار قِیلِیشِیمِیز کِیرَک، دِییِیشَدِی. یَعنِی بوُنِی اِسلامگه کِیرِیشنِی اَساسِی دَروازَه سِی دِییِیشَدِی، حُوددِی “لا اله” گه اوُحشَش اَلبَتَّه اوُنِی اِنکار قِیلِیش کُفر کِیلتِیرِیلِیشِی لازِم، بُوندَن سوُنگ باشقَه نَرسَه نِی اِثبات قِیلَسَن، لِیکِن اَوَّل مَنَه بُونِی اِنکار قِیلِیشِینگ وَ اوُنِی آیاق- آستِی قِیلِیشِینگ کِیرَک. مَنَه بُو حالَتدَه، بَرچَه مُسُلمانلَر سِکوُلارِیزم دِینِینِی طاغُوت اِیکَنِیگه اِتِّفاق قِیلِیشَدِی، مَنَه بُو سِکوُلارِیزم قوُرالنِی کوُچِی بِیلَن مُسُلمانلَرنِی قوُیِیدَگِی اوُرِینلَرگه مَجبُورلَیدِی:

– اَلله بِیزلَرنِی دُنیاوِی حَیاتِیمِیزنِی اِدارَه قِیلِیش اِیشلَرِیدَه اَرَلَشِیشگه حَققِی یُوق، اَلله فَقَط اِنساننِی قَلبِیدَه یاکِی عِبادَتگاه لَردَه بُولِیشِی کِیرَک.

– اَلله بِیزلَرگه نِیمَه لَر یِییِیشِیمِیز یا یِیمَسلِیگِیمِیز حَقِیدَه بِیر نَرسَه دِییِیشگه هَم حَققِی یُوق؟ یاکِی نِیمَه لَرنِی کِییِیشِیمِیز یا کِییمَسلِیگِیمِیز حَقِیدَه هَم گپِیرمَسلِیگِی کِیرَک؟ یاکِی کِیملَر بِیلَن توُرمُوش قوُرَمِیز یاکِی قوُرمَیمِیز؟ یاکِی قَندَی قِیلِیب مُعامَلَه قِیلَمِیز؟ قَیسِی اَساسگه بِنائاً اِنسانلَرنِی اوُرتَسِینِی فَرقلَیمِیز؟ قَندَی قِیلِیب فَقِیرلِیکنِی اوُرتَدَن یُوقاتِیب فَراوانلِیکنِی کِیلتِیرَمِیز؟ قَندَی قِیلِیب قوُرقوُونِی یُوقاتِیب خَوفسِیزلِیکنِی اوُرنَتَمِیز؟ کِیملَر دُوست وَ کِیملَر بِیزلَرگه دُشمَن؟ بِیزلَر کِیملَرگه وَلاء قِیلِیب کِیملَرگه اِیسَه بَراء قِیلَه آلَمِیز؟ وَ بُوندَن باشقَه نَرسَه لَر. سِکوُلارِیزمنِی اَیتِیشِیچَه مَنَه بُولَر دُنیاوِی قانوُنلَر بُولِیب، اَلله مَنَه بُو وَ بوُنگه اوُحشَش اوُرِینلَرگه اَرَلَشِیشگه حَققِی یُوق، اوُنِی اَیتِیشِیچَه: اَلله فَقَط اوُلَرنِی کامِلاً شَخصِی بُولگن اِیچکِی اِیشلَرِی بُویِیچَه گپِیرِیشگه حَققِی بار حالاص.

دَرحَقِیقَت، سِکوُلارِیزم دِینِی اوُزِیدَگِی اَسلَحَه وَ قوُرالنِی کوُچِی وَ اوُزِیگه خاص دِکتَتارلِیکنِی کوُچِی بِیلَن سِینگه اَیتَدِیکِی: فَقَط خُدانِی نِهایَتدَه مَیدَه گپلَرِینِیگِینَه قَبُول قِیلگِین، یَعنِی فَقَط مَنَه بُونگه رُحصَت بِیرَدِی، اَمّا قالگنلَرِینِی رَد قِیلِیشِینگ کِیرَک. اَلله تَعالی اِیسَه مَنَه بُوندَی شَخصلَر حَقِیدَه اَیتَدِیکِی:

   «أَفَتُؤْمِنُونَ بِبَعْضِ الْكِتَابِ وَتَكْفُرُونَ بِبَعْضٍ»(بقره/۸۵)، یا کتابنینگ (توراتنینگ ) بیر قیسمیگه ایشانیب، بیر قیسمینی انکار قیلسیزمی؟

سِکوُلارِیزم دِینِی بِیرِینچِی بُولِیب طاغُوتگه اِیمان کِیلتِیرِیشگه اِنساننِی مَجبُورلَیدِی وَ مُسُلماننِی طاغُوتگه کُفر کِیلتِیرِیشِینِی طاغوُتگه اِیمان کِیلتِیرِیشگه اَیلَنتِیرَدِی، عِبادَتنِی بِیر قِیسمِیدَه  هَم فَقَط اوُلَرنِی اَرزِیمَگن بِیر قِیسمِیگه اِعتِراف قِیلَدِی؛ اِسلام دِینِینِی بِیر قِیسمِیگه کُفر کِیلتِیرِیشلِیک اوُنِی هَمَّه سِیگه کُفر کِیلتِیرِیش مَعناسِیدَه اِیکَنِی هَم طَبِیعِیدِیر.  [6]

سِکوُلارِیزم دِینِینِی خَطَرلِی بُولگنلِیگِی سَبَبلِی اَلله تَعالی مُسُلمانلَرگه یِیر یُوزِیدَه سَیر قِیلِیشنِی وَ مُشرِکلَرنِی عاقِیبَتلَرِینِی کوُرِیشنِی تَوصِیَه قِیلَدِی، بُو عاقِیبَتلَر حَقِیدَه فِکر قِیلِیب تَدَبُّر قِیلِیشنِی، مُشرِکلَرنِی یُولِینِی دَوام اِیتتِیرمَسلِیک اوُچُون اوُندَن عِبرَت آلِیشگه چَقِیرَدِی. اَلله تَعالی اَیتَدِیکِی:

«قُلْ سیرُوا فِی الْأَرْضِ فَانْظُرُوا کیفَ کانَ عاقِبَةُ الَّذینَ مِنْ قَبْلُ کانَ أَکثَرُهُمْ مُشْرِکین» (روم/42)

(اِی مُحَمَّد، مُشرِکلَرگه) اَیتِینگ:” یِیر یُوزِیدَه سَیرُو- سَیاحَت قِیلِیب، اِیلگرِی اوُتگنلَرنِینگ عاقِبَتلَرِی قَندَی بُولگنِینِی کوُرِینگلَر! اوُلَرنِینگ کوُپلَرِی مُشرِک اِیدِیلَر”. [7]

کوُرِیب توُرگنِینگِیزدِیک بِیزدَن آلدِینگِی دَوردَه کافِرلَرنِی یَهُود، نَصارَی یا باشقَه شَرِیعَتلَرگه اِیرگشوُچِیلَر اِیمَس، بَلکِی سِکوُلارِیست دِیب اَتَه یَه پتِی. اَوَّل هَم اَیتِیب اوُتگنِیمِیزدِیک قُرآندَه مُشرِک یا مُشرِکلَر نامِی تَنها کِیلگن پَیتِیدَه، اوُندَن مَقصَد مَنَه بُو سِکوُلارِیستلَر بوُلگن. مَنَه بُو سِکوُلارِیستلَرنِینگ اِسلام دِینِیگه نِسبَتاً کوُز- قَرَشِینِی بِیر کوُرِینِیشِیدِیر.

اَلبَتَّه جَمِیعَتنِی آرَسِیدَه هَر اوُچ گوُرُوهدَن یَعنِی اَهلِی کِتاب وَ غَیرِی اَهلِی کِتاب وَ شِبهِ اَهلِی کِتابنِی کافِرلَرِیدَن مُسُلمان بوُلگنلَر مَوجُود. یاکِی بُولمَسَم مُنافِقلَرنِی جَرَیانِیدَن اوُزلَرِینِی جُودا قِیلِیب مُؤمِنلَرنِی صَفِیگه قوُشِیلگنلَر هَم بُولگن. یَهُودلَر وَ مَنَه بُو سِکوُلارِیستلَرنِینگ مُسُلمانلَرگه  نِسبَتاً دُشمَنچِیلِیکدَه اِینگ قَتتِیق قوُل، مُستَحکَم بُولگنلَرِی، مُسُلمان بوُلگندَن سوُنگ هَم اِینگ یَحشِی کِیشِیلَرگه اَیلَنِیشگن، مَنَه بُو سِکوُلارِیستلَرنِینگ آرَسِیدَن رَسُول الله صلی الله علیه وسلمنِی اِینگ یَحشِی یارانلَرِی ظُهُور قِیلِیشگن. یَعنِی رَسُول الله صلی الله علیه وسلمنِی اِینگ یَحشِی یارانلَرِی مُشرِکلَرنِی، سِکوُلارِیستلَرنِی دِیلِیدَن چِیقِیب کِیلِیب مُسُلمان بُولِیشگن اِیدِی.

مَنَه بُو اوُچ طَبَقَه دَگِیلَرنِی اِسلام کِیلتِیرِیشلَرِی اَلله تَعالی اوُلَرنِی هَمَّه سِینِی کافِر دِیگنلِیگِی سَبَبلِی، بَعضِی کِیشِیلَر اوُچُون اَلله نِی تَعرِیفِیگه نِسبَتاً قَرَمَه – قَرشِی بُولِیب کوُرِینِیشِی مُومکِین. چُونکِی اَلله تَعالی کافِرلَر حَقِیدَه اَیتَدِیکِی:

«إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا سَوَاءٌ عَلَيْهِمْ أَأَنْذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنْذِرْهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ* خَتَمَ اللَّهُ عَلَى قُلُوبِهِمْ وَعَلَى سَمْعِهِمْ وَعَلَى أَبْصَارِهِمْ غِشَاوَةٌ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ» (بقره/6-7)،

کُفر یُولِینِی توُتگن کِیمسَه لَر اِیسَه هاح (اَلله نِی عَذابِیدَن) قوُرقِیتِینگ، هاح قوُرقِیتمَنگ، اوُلَرگه بَرابَردِیر- اِیمان کِیلتِیرمَیدِیلَر. *** اَلله اوُلَرنِینگ دِیللَرِینِی وَ قوُلاقلَرِینِی مُهرلَب قوُیگن. کوُزلَرِینِی اِیسَه پَردَه قاپلَب آلگن. اوُلَر اوُچُون بُویُوک عَذاب باردِیر.

نِیمَه اوُچُون؟ نِیمَه اوُچُون اوُلَرگه هِیچ نَرسَه کِیرَه آلمَیدِی؟ نِیمَه اوُچُون اوُلَرنِی قَلبلَرِی، کوُزلَرِی، قوُلاقلَرِیگه مُهر اوُرِیب قوُیِیلگن وَ نِیمَه اوُچُون هِیچ نَرسَه نِی قَبوُل قِیلمَیدِی؟ نِیمَه اوُچُون اوُلَر هَرگِیز اِیمان کِیلتِیرمَیدِیلَر؟ چُونکِی مَنَه بُو کافِرلَر آلدِین قُرآن وَ اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرنِی حَق اِیکَنِیگه قَلباً اِیشانچ حاصِل قِیلِیشگن، اَمّا ظالِملَرچَه وَ اوُزلَرِیدَگِی تَکَبُّر، کِبرلَنِیش سَبَبلِی اِنکار قِیلِیشگن.

«وَ جَحَدُوا بِها وَ اسْتَيْقَنَتْها أَنْفُسُهُمْ ظُلْماً وَ عُلُوًّا فَانْظُرْ كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الْمُفْسِدِينَ» (نمل/14)،

وَ اوُزلَرِینِی اَنِیق بُولگن حاللَرِیدَه ظُلم وَ کِبر قِیلِیب، اوُ (مُعجِیزَه لَرنِی) اِنکار اِیتتِیلَر. اِیندِی (اِی مُحَمَّد)، اوُ بُوزغوُنچِی کِیمسَه لَرنِینگ عاقِبَتِی قَندَی بوُلگنِینِی کوُرِینگ.

یَعنِی نَتِیجَه دَه اوُلَر بِیلَن صُحبَتلَشِیش وَ اوُلَرگه اِیسلَتمَه بِیرِیشنِی فایدَه سِی یُوق؛ اَمّا شوُ بِیلَن بِیرگه مَنَه بُو کافِرلَرنِی آرَسِیدَن مُسُلمان بُولَیاتگن کِیشِیلَرنِی هَم کوُرَمِیز. بُونِی سَبَبِی نِیمَه دَه؟

حاضِر کافِرلَر جَمِیعَتِینِینگ هِیلمَه – هِیل طَبَقَه لَرِینِی جایگاهِینِی اِجتِهاد وَ تَقلِید مَسَلَه سِی بِیلَن سِیزلَر یَحشِیراق توُشوُنِیشِینگِیز اوُچُون اِیضاحلَب بِیرماقچِیمَن، تَصَوُّر قِیلِینگلَر اوُلَرنِی بَعضِیسِی مُجتَهِددِیر، بُو یِیردَه فَقَط اوُحشَتِیش مَعناسِیدَه اَیتَیَپمَن، یَعنِی کافِرلَرنِی اوُرتَسِیدَه مُجتَهِدلَرِی بار، بَعضِیلَرِی هَم مَنَه بُو مُجتَهِدلَرگه تَقلِید قِیلِیشَدِی. حاضِرچَه فَقَط مَنَه شُو فَرضنِی اوُشلَب توُرِینگلَر. یَنَه بِیر مِثالنِی ذِکر قِیلِیش بِیزلَرنِی توُغرِی جَوابگه یوُللَشِی مُومکِین.

اَلله تَعالی اِیچکِی کافِرلَر یاکِی مُنافِقلَر اوُچُون جَهَنَّمنِی اِینگ بَدتَر، یامان جایِینِی تَیّارلَگن( یَعنِی اَهلِی کِتابنِی آشکار کافِرلَرِی یاکِی شِبهِ اَهلِی کِتاب، غَیرِی اَهلِی کِتاب حَتّی مُرتَدلَردَن کوُرَه هَم بَدتَرراق) وَ مَنَه بُو مُنافِقلَرنِی کافِرلَرنِینگ بِرادَرلَرِی دِییدِی. اَلله تَعالی کافِرلَر حَقِیدَه مَرحَمَت قِیلگن اِیدِیکِی:

«تَحْسَبُهُمْ جَمِيعًا وَقُلُوبُهُمْ شَتَّىٰ»(حشر/14)،  (آغِیزلَرِیدَگِی سوُزلَرِیدَن) اوُلَرنِی بِیر دِیب حِسابلَیسِیز- اوُ،(اَمّا) دِیللَرِی هِیلمَه – هِیلدِیر.

یَعنِی مُنافِقلَر هَم کافِر سِینگرِی توُرلِی- هِیل قَلبلَرگه، هِیلمَه – هِیل نَظَرلَرگه، اِیستَکلَرگه اِیگه دِیرلَر؛ اَمّا مَنَه شُو مُنافِقلَرنِی بُو دُنیادَه مُسُلمانلَردَن دِیب حِسابلَیدِی. نِیمَه اوُچُون؟ آلدِین اَیتگنِیمدِیک اِجتِهاد وَ کوُر- کوُرانَه، جاهِلانَه تَقلِید قِیلِیشنِی هَم نَظَردَه توُتِیب توُرِینگلَر.

رَسُول الله صلی الله علیه وسلمنِی اوُزلَرِی بِیزلَرگه توُغرِی جَوابنِی بِیرَدِیلَر. نِیمَه اوُچُون؟ اَلله تَعالی اوُلَرِینِی مُسُلمانلَرنِی جُوملَه سِیدَن دِییِیشِینِی سَبَبِی، اوُلَرنِی اَطرافِیدَگِی بِیر نِیچَه مُسُلماننِی حِمایَه قِیلِیش اوُچُوندِیر. اَمّا رَسُول الله صلی الله علیه وسلم عُمُومِی بِیر قانوُننِی بَیان قِیلِیب جَواب بِیرَدِیلَر وَ مَرحَمَت قِیلَدِیلَرکِی:   مَنٌ تَشَبَّهَ بِقَوٌمٍ فَهُوَ مِنٌهُمٌ.  کِیمکِی اوُزِینِی بِیر قَومگه اوُحشَتسَه، اوُ اَنَه اوُشَه لَردَندِیر. نِهایَتدَه چِیرَایلِی اَیتِیلگن. مَنَه بُو اَیتِیلگن سُوزلَر عَقِیدَه، اِیشانچلَر حَقِیدَه دِیر. بُو اَبُو جَهل قَندَی لِباس کِییگن بُولسَه، سِیز هَم اَنَه اوُشَه نِی کِییِیشِینگِیز یاکِی رَسُول الله صلی الله علیه وسلم قَندَی ظاهِرگه اِیگه بوُلگن بوُلسَه لَر، سِیزلَر هَم اَنَه اوُشَه کوُرِینِیشدَه بُولِیشِینگِیز کِیرَک، یاکِی عَرَب یَرِیم آرالِیدَگِی مُشرِک وَ کافِرلَرنِی لِباسِیدِیک کِییِینِیشِینگِیز لازِم، دِیگن مَعنادَه اِیمَس. [8]  مَنٌ تَشَبَّهَ بِقَوٌمٍ فَهُوَ مِنٌهُمٌ.

کِیمکِی اوُزِینِی بِیر قَومگه اوُحشَتسَه اَنَه اوُشَه قَومنِی جُملَه سِیدَن حِسابلَنَدِی. رَسُول الله صلی الله علیه وسلمنِی مَنَه بُو فَرمانلَرِینِی بوُگوُنگِی کوُننِی تِیرِیک مِثالِی بِیلَن اِیضاخلَب بِیرماقچِیمَن، بِیز بُو بِیلَن شَخصنِی بِیر قَومگه اوُحشَشِی قَندَی قِیلِیب اوُنِی اَنَه اوُشَه قَومنِی جُملَه سِیگه شامِل قِیلِیشِینِی توُشُونِیب آلَمِیز، مَنَه بُو قَوملَر بِیر- بِیرلَرِیگه اوُحشَمَسلِیگِی یاکِی توُرلِی هِیل سَلِیقَه گه یاکِی هَر – هِیل رَفتارلَرگه اِیگه بوُلِیشلَرِی مُومکِین.

بِیز بوُگوُنگِی کوُندَه بَعضِی کِیشِیلَرنِی یاکِی سِکوُلار کافِر حِزبلَرنِی بِیرِیگه اَعضا بوُلگنِینِی یاکِی مَنَه بُو کافِر سِکوُلارِیستلَرگه وَ سِکوُلارِیزم دِینِیگه طَرَفدارلِیک قِیلِیشَیاتگنِینِی وَ زَبانلَرِی، عَمَللَرِی بِیلَن اوُلَرنِی حِمایَه قِیلِیشَیاتگنِینِی کوُرَمِیز، اوُلَر فَقَطگِینَه بِیر قِیسمِینِیگِینَه نَظَردَه توُتگن بوُلِیشلَرِی هَم موُمکِین؛ اَصلِیدَه اِیسَه جاهِلِیَت حاکِمِیَتِی وَ سِکوُلارِیزم دِینِی دِیب ناملَنگن طاغُوت وَ بَرچَه سِکوُلارِیستلَر وَ بَرچَه سِکوُلارِیست اَحزابلَر،بَشَرنِی حَیاتِینِی بَرچَه قِیررَه لَرِی اوُچُون قانوُن اِیشلَب چِیقَرِیشگن. بِیرلَشگن بِیر مَجمُوعَه نِی تَشکِیل قِیلوُوچِی طاغوُتلَردِیر، اوُلَر اَلله نِی شَرِیعَتِینِی هَمَّه سِیگه قَرشِی قانوُنلَرگه اِیگه دِیرلَر.

حاضِرگِی مَنَه بَو فُرصَتدَه سِیزنِی اَطرافِینگِیزدَگِیلَر سِکوُلارِیزم دِینِی حَقِیدَه قَنچَه لِیک آگاه اِیکَنلِیکلَرِینِی یاکِی اَگر آگاه بُولِیشگن بُولسَه اوُنِی قَنچَه قِیسمِینِی قَبُول قِیلِیشگنِینِی بِیلِیش اوُچُون، سِکوُلارِیزم دِینِینِی بَرچَه قِیررَه لَرِیگه اِیشارَه قِیلِیشنِی اِمکانِی بوُلمَیدِی،شوُنِینگ اوُچُون هَم اِنساننِی بِیرِینچِی تَرکِیب تابوُوچِی اوُرنِی یَعنِی خانَدانگه تِیگِیشلِی قِیسمِیگه اِیشارَه قِیلماقچِیمِیز، چُونکِی بُو اِیش بِیلَن بِیز هَم سِکوُلاِریستلَر جَمِیعَتِینِی اَنَلِیز قِیلَمِیز وَ هَم بِیزلَرنِی رَفتارلَرِیمِیزنِی شُبهَه سِیز شَرعِی یوُللَرگه یوُللَیدِیگن، مَرکَزلَشتِیرَدِیگن نَتِیجَه گه اِیرِیشَمِیز. مَنَه بُو نَتِیجَه بِیزلَرنِی رَفتارلَرِیمِیزنِی شَرعِی یُوللَرگه مَرکَزلَشتِیرِیشِی وَ هِدایَت قِیلِیشِی نِهایَتدَه مُهِم. اِیندِی تِیرِیک مِثالگه اَیلَنَدِیگن اوُرِینلَرگه اِیشارَه قِیلماقچِیمِیز   «مَنٌ تَشَبَّهَ بِقَوٌمٍ فَهُوَ مِنٌهُمٌ»

سِکوُلارِیستلَرنِینگ خُدالَرِی، اِلاهلَریی، طاغُوتلَرِی بُولمِیش کَرل مَرکس، لِینِین، ماعُو وَ …….اَلله وَ رَسُولِینِی قانوُنلَرِینِی اوُرنِیگه اوُزلَرِینِی قانوُنلَرِینِی اِیشلَب چِیقَرِیشگن وَ عائِلَه نِی بِیکار قِیلِیش عَیاللَرنِی عُمُومِی بُولِیشِینِی طَرَفدارِی بوُلِیشگن؛ مَنَه بُو کامُّونِیستلَر مانِیفِیستِینِی 49 یا 50 صَحِیفَه سِیدَه اوُقِیشِینگِیز موُمکِین. یَعنِی عائِلَه نِی بِیکار قِیلِیش بِیلَن جَمِیعَت بَعضِی حَیوانلَرنِی جَمِیعَتِیگه اوُحشَیدِی، اَلبَتَّه بَرچَه حَیوانلَر بوُندَی اِیمَس. چوُنکِی هَمَّه حَیوانلَر هَم بُوندَی جَمِیعَتگه اِیگه اِیمَس. اَمّا اوُلَر مَنَه بُوندَی جَمِیعَتنِی هاحلَشَدِی: عائِلَه بِیکار قِیلِینِیشِی وَ عَیاللَر هَمَّه گه عُمُومِی بوُلِیشِی کِیرَک. حُوپ،ایِندِی وَضِیعَت شوُندَی بوُلگچ بالَه لَر توُغِیلَدِی، نِهایَتدَه کوُپ بالَه لَر هَم دُنیاگه کِیلَدِی، عائِلَه بِیکار قِیلِینگچ آتَه – آنَه سِیز، عائِلَه سِیز بالَه لَر دُنیاگه کِیلَدِی، مَنَه بُوندَن سوُنگ نِیمَه قِیلِیش کِیرَک؟

اِینگلَس کامُّونِیزم اوُصُوللَرِی کِتابِیدَه اَیتَدِیکِی: بالَه لَر مُشتَرَک صُورَتدَه پَروَرییش قِیلِینَدِی. بِیز بوُلَرنِی ساوِیت ساسِیالِیستلَرِینِی اَساسِی قانوُنلَرِیدَه هَم کوُرگنمِیز، دَولَت اوُلَرنِی پَروَرِیش قِیلِیشنِی مَسئُولِی بوُلگن. شوُندَی بوُلگچ، اوُلَرنِی نَظَرِی بُویِیچَه هَر قَندَی آدَم اوُزِی اِیستَگن آدَم بِیلَن عَلاقَه قِیلسَه، مُشکِیلِی یُوق، وَ ……..کَرل مَرکسنِی اوُزِینِی هَم حَرامدَن توُغِیلگن بِیر بالَه سِی بُولگن، اوُ بُو بالَه نِی تَشلَب کِیتگن وَ بُو بالَه 1929 یِیلگچَه هَم تِیرِیک بُولگن، مَنَه بُو بالَه اوُنِی حِذمَتکارِیدَن توُغِیلگن اِیدِی.

جان پال سارتِیر فرَنسِیَه لِیک فَیلَسُوف اِیکزِیستَنسِییالِیست هَم فرَنسِیَه لِیک یازُووچِی سِیمان دُو بُووَر بِیلَن بِیرگه، ساسِییالِیستلَرنِی قانوُن اِیشلَب چِیقَرُووچِی خُدالَرِیدَن بُولِیب، اوُلَر خانَداننِی بِیکار قِیلِینِیشِینِی طَرَفدارلَرِیدَن بوُلِیشگن. اوُلَر اِیر وَ حاتِیننِی عَلاقَه سِیدِیک عَلاقَه لَرگه اِیگه بوُلِیشگن، اَمّا بِیر- بِیرِیدَن جُودا اَلاهِیدَه یَشَشگن وَ هِیچ قَچان عائِلَه بُولِیب یَشَش، توُرمُوش قوُرِیشنِی قَبُول قِیلِیشمَگن.

بِیرتِراند راسِیل هَم سِکوُلارِیستلَرنِینگ خُدالَرِی، اِلاهلَرِیدَن بِیرِی بوُلِیب، اوُ طَلَبَه لَرنِی آرَسِیدَه جِنسِی آزادلِیکنِی رِواجلَنتِیرُووچِیلَردَن بوُلگن. مَنَه بُو فَقَط بِیر قِیسم نَمُونَه حالاص.

یِوراپَه سِکوُلارِیستلَرِینِینگ بَشَر حُقوُقلَرِینِی حِمایَه قِیلِیش دِیوانِی بِیلگِیَه نِی قانوُنِی نِقابدَن فایدَلَنِیشنِی مَنع قِیلگن پَیتنِی اوُزِیدَه، گِیرمَنِیَه سِکوُلارِیستلَرِینِی پَرلَمِینتِی هَم هَمجِنسبازلَرنِی نِکاهِینِی بُو دَولَتدَه قانوُنِی دِیب تَصدِیقلَدِی. مَنَه بُو قانوُنگه اَساساً آدَملَر حَیوانلَر بِیلَن عَیاللَر حَتّی اِیرکَکلَر هَم حَیوانلَر بِیلَن نِکاهلَنَه آلَدِی، سِکوُلارِیستلَرنِی اوُرتَسِیدَه بُو عاددِی بِیر نَرسَه گه اَیلَنگن. یاکِی شوِیسِیَه گه اوُحشَش دَولَتدَه اِیسَه مَحرَملَر بِیلَن نِکاهلَنِیش قانوُنِیدِیر. سِیز بِیر آز تَحقِیق قِیلسَنگِیز، سِکوُلارِیستلَرنِینگ بَشَرِیَت اوُچُون وُجُودگه کِیلتِیرگن فاجِیعَه نِی عُمقِینِی توُشوُنِیب یِیتَسِیزلَر.

حَیوانات بِیلَن نِکاهلَنِیش اِیسَه، اَمِیرِکَه نِی مِللِی قانوُنِی بُویِیچَه حَربِی لَشکَرنِی اوُرتَسِیدَه رَسمِی حالگه اَیلَنگن وَ جَمِیعتَدَه، حَربِی لَشکَرنِی آرَسِیدَه آزاد حالدَه عَمَلگه آشِیرِیلیَپگن، حَتّی اِیت، اِیشَک، مَیمَونگه اوُحشَش حَیوانات بِیلَن نِکاهلَنگنلَرگه حُجَّت هَم صادِر قِیلِینَدِی. سپِید کَسَللِیگِی هَم عَیال کِیشِینِی مَیمُون بِیلَن قِیلگن جِنسِی عَلاقَه سِینِی نَتِیجَه سِیدَه وُجُودگه کِیلگن، سِکوُلارِیزم دِینِی مُهَیّا قِیلگن چِیگرَه سِی یوُق عَلاقَه لَرنِی عاقِبَتِیدَه مَنَه بُو عَیال وَ اوُنگه اوُحشَگنلَرنِی واسِیطَه سِی بِیلَن مَنَه بُو کَسَللِیک بُوتُون بَشَر جَمِیعَتِیدَه تَرقَلِیب کِیتدِی.

اَلله گه قَسَمکِی، سِکوُلارِیستلَرنِینگ جاهِلِیَت دِینِی وَ سِکوُلارِیستلَر آلِیب کِیلگن مَنَه بُو جاهِلِیَت، هَمدَه سِکوُلارِیستلَر مَنَه بُو جَمِیعَتدَه پَروَرِیش بِیرَیاتگن بُو دِین مِقیاسِینِی کِینگَیتِیرِیب بارِیشَیاتگن بُو جاهِلِیَت، بَعثَتدَن آلدِینگِی جاهِلِیَتگه قَرَگندَه قَبِیحراق، پَستکَشراقدِیر. مَنَه بُو قَندَی دِینکِی، اِنساننِی اَلله نِی اِینگ شَرِیف، اَفضَل مَخلوُقاتِینِی مَنَه بَو دَرَجَه دَه پَست، بِی اَرزِیش حالَتگه یِیتکَزِیب بارَدِی وَ بُو مَخلوُقات اِیت، اِیشَک، مَیمُونگه اوُحشَش حَیوانلَر بِیلَن نِکاهلَنَدِی، توُی مَراسِیملَرِینِی اوُتکَزَدِی وَ اوُزِینِی اِیختِیارِینِی اِیتنِی، اِیشَکنِی، یوُلبَرسنِی قوُلِیگه تاپشِیرِیب قوُیَه دِی، بُو یِیردَگِی قانوُن وَ حُکوُمَت هَم اوُنِی حِمایَه قِیلِیب چِیقَدِی، هِیچ کِیم حَتّی اوُنِی اَطرافِیدَگِیلَر هَم اوُنِی یوُلِینِی توُسِیشگه قادِر اِیمَس؛ چوُنکِی بُو شَخصِی آزادلِیک حِسابلَنَدِی؟!

مَنَه بُولَر بِیزلَرنِی عَصرِیمِیزدَگِی سِکوُلارِیزم دِینِی وُجُودگه کِیلتِیرگن نَرسَه لَرنِی بِیر قِیسمِی بُولِیب، اوُلَرگه اِیشارَه قِیلِیب اوُتدِیک، اَمّا بُو یِیردَه شوُندَی کِیشِیلَر هَم بارکِی، نَماز اوُقِیشَدِی، رُوزَه توُتِیشَدِی،پاک اِنسانلَر، حَتّی حَجگه بارِیشَدِی، مَست قِیلوُوچِی اِیچِیملِیکلَردَن، یالغانچِیلِیکدَن، توُحمَت قِیلِیشدَن، آدَملَرگه آزار بِیرِیشدَن، آدَملَرنِی مالِینِی یِییِیشدَن،مُعامَلَه دَگِی غِیللوُ- غَشلِیکلَردَن وَ جُودَه کوُپ یامان صِیفَتلَردَن چِیتلَنِیشَدِی وَ جُودَه کوُپ یَحشِی صِیفَتلَرگه هَم اِیگه؛ لِیکِن شوُنگه قَرَمَسدَن،سِکوُلارِیزم دِینِی وَ سِکوُلار جَمِیعَتنِی تَشکِیل قِیلِیشنِی حِمایَه قِیلِیب چِیقِیشَدِی وَ مَنَه بُو اِیشلَرنِی بَرچَه سِینِی شُو جَمِیعَتدَه عَمَلگه آشِیرِیشَدِی.

مَنَه بُو بَدبَخت شوُندَی بِیر قانوُننِی حِمایَه قِیلیَپتِیکِی، اَگر اِیرتَگه اوُنِی بالَه سِی، قِیزِی یا اوُغلِی مَنَه بُو اِیشلَرنِی بِیرارتَسِینِی قِیلَدِیگن بوُلسَه، اوُنِی یوُلِینِی توُسَه آلمَیدِی؛ چُونکِی مَنَه بُو قانوُننِی آرقَسِیدَه حُکوُمَت قُدرَتِی توُرِیبدِی. بِیزلَر هَم مَنَه بُو دُنیادَه اَلله تَعالی نِی شَرِیعَتِینِی بُویرُوغِیگه بِینائاً اوُلَرنِی سِکوُلارِیستلَرنِی جُملَه سِیدَن دِیب حِسابلَشگه مَجبُورمِیز. چُونکِی اوُلَرنِی اوُزلَرِی اوُزلَرِینِی بُو کافِرلَرنِی اِیچِیگه قوُشِیب آلگن، بِیز اوُلَرنِی کوُچ بِیلَن مَجبُورلَب کافِرلَرنِی آرَسِیگه قوُشِیب قوُیگن اِیمَسمِیز. حاضِرگِی پَیتدَه سِکوُلارِیستلَر بِیزلَرنِی اوُستِیمِیزدَه حُکوُمَت اوُرنَتِیشگه مُوَفَّق بُولِیشگنمِی یا یوُقمِی وَ مَنَه بُو آدَملَر اوُزلَرِینِی اوُلَرنِی آرَسِیگه جایلَشتِیرِیب آلگن فَقَطگِینَه طَرَفدار حالاصمِی، بُونِی هَم بِیلمَیمِیز،یاکِی اوُلَر مُسُلمانلَرنِی جَمِیعَتِیدَه نَمازِی، رُوزَه سِی، حَجلَرِی……بِیلَن یَشِیرِینِیب آلگن فاهِیشَه گر، اَخلاقِی بوُزُوق کِیشِیلَر هَم بوُلِیشِی موُمکِین؟ یاکِی اوُلَر بُولَرنِی هِیچ قَیسِینِیسِی بوُلمَسلِیگِی هَم موُمکِین . هَر قَندَی حالَتدَه هَم، بِیز اوُلَرنِی سِکوُلارِیزم دِینِی وُجُودگه کِیلتِیرَدِیگن فاسِد کِیشِیلَرنِی جُملَه سِیدَن حِسابلَیمِیز، یَعنِی بُو حالَت اوُلَرنِی اوُزلَرِینِی سِکوُلارِیزم وَ سِکوُلار اَحزابلَرِیدَن بُوتوُنلَی جُودا قِیلِیب آلمَگوُنِیچَه، اوُلَرنِی یَحشِی صِیفَتلَرِینِی کَشف قِیلِیش آرقَلِی بُو کِیشِیلَرنِی هِدایَت قِیلِیب یوُللَشگه حَرَکَت قِیلَمِیز. اوُلَرنِی اِیلَکدَن اوُتکَزِیب هِدایَتگه لایِیق بوُلگنلَرِینِی جُودا قِیلِیب آلِیشنِی یَحشِی کوُرَمِیز.

اوُزلَرِینِی کافِرلَرگه اوُحشَتِیب آلگن کِیشِیلَرنِی بِیر دَستَه سِی، جَهالَت سَبَبلِی اوُلَرگه تَقلِید قِیلَیاتگن بوُلِیشلَرِی وَ اوُلَرگه اوُحشَب عَمَل قِیلِیشَیاتگن بوُلِیشلَرِی هَم مُومکِین؛ مَنَه بُو حالَتدَه اوُلَر کافِرلَرنِی جُملَه سِیدَن حِسابلَنَدِی. بِیر گوُرُوه کِیشِیلَر هَم مُنافِقلَرگه اوُحشَب اوُزلَرِینِی مُسُلمانلَرنِی آرَسِیگه قوُشِیب آلگن بوُلِیشِی هَم مُومکِین؛ مَنَه بُو آدَملَر هَم مُسُلمانلَرنِی جُملَه سِیدَن حِسابلَنَدِی، اَگرچِی مَنَه بُو آدَملَر شَرائِط مُهَیّا بُولِیشِی بِیلَن اوُزلَرِینِی مُسُلمانلَرنِی دائِرَه سِیدَن چِیقَرِیب آلِیشسَه هَم اوُ پَیتگچَه مُسُلمان حِسابلَنَدِی. چُونکِی اوُزلَرِینِی کافِرلَرنِینگ آرَسِیگه قوُشِیب آلگن مَنَه بُو آدَملَرگه شَرائِط مُهَیّا بُولگن وَقتدَه ، حَتّی اوُلَرنی جَهالَتلَرِینِی بَرطَرَف بوُلِیب، تَقلِید قِیلِیشدَن قوُللَرِینِی تارتِیشسَه وَ کافِرلَرنِی دائِرَه سِیدَن چِیقِیشلَرِی وَ مُسُلمان بُولِیشلَرِی هَم مُومکِین.

“عَدِی اِبنِ خاتَمنِی” اِسلام کِیلتِیرِیش داستانِی، اَخبار وَ راهِبلَر، مَسِیح اِبنِ مَریَمگه سِیغِینگن، شِرک کِیلتِیرگن وَ بُوندَن سُونگ اوُزلَرِینِی کافِرلَردَن جُودا قِیلگن وَ مُسُلمان بوُلگن کِیشِیلَرگه مَشهُور نَمُونَه بُولَه آلَدِی. حاضِردَه هَم بِیزلَر اوُزلَرِینِی یَهُود، نَصاری لَرنِی جَمِیعَتِیدَن حَتّی سِکوُلارِیست کافِرلَرنِی جَمِیعَتِیدَن اوُزلَرِینِی جُودا قِیلَیاتگن وَ مُسُلمان بُولَیاتگن جَودَه کوُپ کِیشِیلَرنِی کوُرِیب توُرِیبمِیز.

قُرآندَگِی آیَتلَردَه هَم عَهدلَرِینِی بوُزُوچِی سِکوُلارِیستلَر حَقِیدَه صُحبَت قِیلِینگن پَیتدَه، کُفر اَئِمَّه لَرِیگه قَرشِی جَنگ قِیلِیش ( یاکِی اَنَه اوُشَه سِیزلَرگه اَیتِیب اوُتگن اوُحشَتِیشِیم، یَعنِی اوُلَرنِی مُجتَهِدلَرِی) بِیرِینچِی اوُرِینگه قوُیِیلَدِی، لَشکَرنِی اوُزِی اِیسَه بِیرِینچِی دَرَجَه دَه توُرمَیدِی. جَنگ قِیلِیش یَعنِی قوُراللِی جَنگ پَیتِیدَه کُفرنِی رَهبَرلَرِی، مُجتَهِدلَرِیگه اَوَّلا جَنگ باشلَنَدِی. اَلله تَعالی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:

   «وَإِن نَّكَثُوا أَيْمَانَهُم مِّن بَعْدِ عَهْدِهِمْ وَطَعَنُوا فِي دِينِكُمْ فَقَاتِلُوا أَئِمَّةَ الْكُفْرِۙ إِنَّهُمْ لَا أَيْمَانَ لَهُمْ لَعَلَّهُمْ يَنتَهُونَ» (توبه/12)،  اَگر عَهدلَشگنلَرِیدَن کِییِین قَسَملَرِینِی بُوزسَه لَر وَ سِیزلَرنِینگ دِینِینگِیزگه تاش آتسَه لَر، اوُ حالدَه ( بُو کِیردِیکارلَرِیدَن) توُحتَشلَرِی اوُچُون کُفر یِیتَکچِیلَرِیگه قَرشِی جَنگ قِیلِینگِیز! زِیرا اوُلَر اوُچُون هِیچ قَندَی قَسَم یُوقدِیر. ( یَعنِی اوُلَر مُدام اِیچگن قَسَملَرِینِی بُوزَه وِیرَدِیلَر).

اَلله تَعالی کافِرلَرنِی آرَسِیدَگِی مُسُلمان بوُلِیشِی موُمکِین بوُلگن کِیشِیلَرنِی یاکِی مُسُلمانلَرنِی اوُرتَسِیدَگِی مُنافِق بوُلگن کِیشِیلَرنِی تَشخِیص بِیرِیش قُدرَتِینِی اِنسانگه بِیرگن اِیمَس، فَقَطگِینَه رَسُول الله صلی الله علیه وسلمگه اوُحشَب دُعا قِیلِیشلَرِی وَ فَلانچِی یَحشِی صِیفَتلَرگه اِیگه بُولگن کافِر شَخصنِی مُسُلمان بُولِیشِیگه اوُمِیدوار بوُلِیشلَرِی موُمکِین حالاص. نَتِیجَه دَه ظاهِرِی بُویِیچَه، فَقَط اِیککِی گوُرُوهنِی تَنلَشگه قادِرمِیز: 1- مُسُلمان، 2- کافِر. اوُچِینچِی کوُرُوه اِیسَه مَوجُود اِیمَس.

اَلبَتَّه ، طاغُوتگه “مُجمَل کوُرِینِیشدَه” اِیمان کِیلتِیرَدِیگن وَ آخِیرگِی پَیغَمبَرنِی کَنَلِی آرقَلِی جُونَتِیلگن اَلله نِی قانوُنلَرِیگه اِطاعَت قِیلِیشگه حاضِر بُولمَیدِیگن یاکِی عَقِیدَه لَرِی سَراسِیمَدَه قالگن حَتّی شَخصِی رَفتارلَرِیدَه هَم مِعیاردَه بُولمَگن اِنسانلَر هَم مَوجُود؛ بِیزلَر اوُلَرنِی ظاهِرِیگه قَرَب کافِرلَرنِی جُملَه سِیگه قوُشَمِیز.

کافِر جَمِیعَتِینِی آرَسِیدَه طاغُوتلَرگه قَرشِی مُبارَزَه قِیلِیش بُویِیچَه اِسلام دِینِینِی اَلاهِیدَه بُویرُوقلَرِینِی اِجرا قِیلَدِیگن کِیشِیلَر هَم بوُلِیشِی موُمکِین، یاکِی اَلله نِی شَرِیعَتِیدَه جای آلگن مِینگلَب اوُرِینلَرنِی آرَسِیدَن بِیرِیگه اِیگه یاکِی اِسلامنِی نَظَرِیدَن قَبُول قِیلِینگن زُورَوَانلِیکنِی قَبُول قِیلمَسلِیک، تَوازِع،غَیرَت، شَهامَت،رَحمدِیل بوُلِیش، دوُست توُتِیش، آتَه – آنَه نِی حُورمَت قِیلِیش، قَرِینداشچِیلِیک عَلاقَه لَرِینِی سَقلَش، مَظلوُملَرنِی حِمایَه قِیلِیشگه اوُحشَش صِیفَتلَرگه هَم رِعایَت قِیلِیشلَرِی مُومکِین، یَعنِی یامانلَرنِی اوُرتَسِیدَگِی یَحشِی آدَم صِیفَتِیدَه تَنِیلگن بوُلِیشِی هَم مُومکین، هَر حالدَه بِیز اوُلَرنِی کافِرلَرنِی جُملَه سِیدَن دِیب حِسابلَیمِیز.

رسول الله صلی الله علیه وسلم مَرحَمَت قِیلَدِیلَرکِی:  

«تَجِدُونَ النَّاسَ مَعَادِنَ خِيَارُهُمْ فِي الْجَاهِلِيَّةِ خِيَارُهُمْ فِي الْإِسْلَامِ إِذَا فَقِهُوا، وَتَجِدُونَ خَيْرَ النَّاسِ فِي هَذَا الشَّأْنِ أَشَدَّهُمْ لَهُ كَرَاهِيَةً، وَتَجِدُونَ شَرَّ النَّاسِ ذَا الْوَجْهَيْنِ الَّذِي يَأْتِي هَؤُلَاءِ بِوَجْهٍ وَيَأْتِي هَؤُلَاءِ بِوَجْهٍ».[9]

جاهِلِیَت زَمانِیدَه اِینگ یَحشِی بُولگن کِیشِی (اَخلاق وَ اوُندَن باشقَه چِیرَایلِی صِیفَتلَر بُویِیچَه قَرَگندَه) اِسلامدَه هَم اِینگ یَحشِی کِیشِیلَردَن بُولَدِی. اوُلَر جَهالَت وَ تَقلِید سَبَبلِی “مُجمَل صُورَتدَه” اِسلام دِینِیگه اِعتِقاد قِیلمَگن حالدَه، مُجمَل صُورَتدَه طاغوُتگه اِیمان کِیلتِیرِیشَدِی. رسول الله صلی الله علیه وسلمنِی عَصرِیدَگِی اَبُو البَختَرِیگه یاکِی رَسول الله صلی الله علیه وسلمنِی جاهِلِیَت زَمانِیدَگِی بَرچَه صَحابَه لَرِیگه اوُحشَش، اَلبَتَّه عَلِی ابن ابی طالب رَضِیَ الله عَنهُ بوُندَن مُستَثنادِیر. مَنَه بُو حالَتدَه اِسلام دِینِیگه اِیرگشگنلَر هَم ، کافِرلَر جَماعَه سِیگه اِیرگشگنلَر هَم بِیر هِیللِیک حالَتدَه اِیمَسلَر. شُونِیگدِیک بِیر مُسُلمان اَلله گه اِیمان کِیلتِیرِیش بُویِیچَه توُرلِی- هِیل دَرَجَه لَردَه جایلَشِیشِی موُمکِین، حَتّی مُشرِکلَرنِی صِیفَتلَرِیگه اوُحشَش عَمَللَرنِی هَم قِیلِیشلَرِی مُومکِین. طَبِیعِی حالَت بُویِیچَه اوُ پَرهِیز قِیلِیشِی وَ اوُزِینِی بوُلغَمَسلِیگِی لازِم بوُلَردِی. غَیرِی مُسُلمان بوُلگن کِیشِی هَم، طاغوُتلَر جُودَه کوُپ، هِیلمَه – هِیل بُولگنلِیگِی بائِث باشقَه طاغوُتلَرگه  نِسبَتاً یامانراق بِیر طاغوُتگه اِیمان کِیلتِیرگن بوُلِیشِی مُومکِین، یاکِی اوُزِی اِیمان کِیلتِیرگن طاغُوتنِی یَنَدَه مُستَحکَمراق قِیلِیش اوُچُون، اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرنِی وَ اَلله نِی اوُزگرمَیدِیگن سُنَّتلَرِینِی بَعضِیسِیدَن فایدَلَنگن بوُلِیشِی هَم مُومکِین، یاکِی هَر قَندَی اِنساندَه تاپِیلَدِیگن حَقنِی طَلَب قِیلِیش طَبِیعَتِی بُویِیچَه یَحشِی صِیفَتلَرگه اِیگه بُولِیشِی هَم مُومکِین، مَنَه بُو اوُرِینلَرنِی بَرچَه سِی بِیزلَرگه کافِرلَرنِی جَمِیعَتِیدَگِی کِیشِیلَرنِینگ هَمَّه سِی بِیر هِیل اِیمَسلِیکلَرِینِی کوُرسَتیَپتِی.

یَعنِی اَرزِیشلَر یاکِی اَرزِیشنِی زِدِّیدَه گِی نَرسَه لَر حُوددِی سَلامَتلِیک یا کَسَللِیکگه اوُحشَش مُسُلمانلَر بِیلَن کافِرلَرنِی اوُرتَسِیدَه سوُزِیب یُورَدِی وَ شَخص رِعایَت قِیلِیب سَلامَت قالَدِی وَ رِعایَت قِیلمَسلِیک بِیلَن بِیمار بُولَدِی وَ مَنَه بُو اوُرِینلَردَه بِیمار بُولِیش یا سَلامَت قالِیش شَخصنِی کافِر یا مُسُلمان بوُلِیشِیگه عَلاقَه سِی یوُقدِیر. بوُنگه بِیر قُرآنِی مِثال کِیلتِیرماقچِیمِیز:  مَثَلاً اَلله تَعالی تَفَرُّق کَسَللِیگِی وَ اوُندَن کِیلِیب چِیقَدِیگن خَطَرلَر حَقِیدَه مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:

وَلَا تَکُونُواْ مِنَ الْمُشْرِکِینَ* مِنَ الَّذِینَ فَرَّقُواْ دِینَهُمْ وَکَانُواْ شِیَعاً کُلُّ حِزْبٍ بِمَا لَدَیْهِمْ فَرِحُونَ (روم/31-32)،  مُشرِکلَردَن بوُلمَنگلَر! *** اوُلَر (یَعنِی مُشرِکلَر) دِینلَرِینِی بوُلِیب، فِرقَه- فِرقَه بوُلِیب آلگندِیرلَر. هَر بِیر فِرقَه اوُز آلدِیلَرِیدَگِی نَرسَه بِیلَن حُورسَنددِیرلَر.

وَ أَطيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لا تَنازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَ تَذْهَبَ ريحُکُمْ وَ اصْبِرُوا إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرينَ (انفال/46)،

وَ اَلله گه هَمدَه اوُنِینگ پَیغَمبَرِیگه اِطاعَت قِیلِینگِیز وَ (اوُزَرا) تَلَشِیب – تارتِیشمَنگِیزکِی، اوُ حالدَه سُوستلَشِیب، کوُچ- قُوَّتِینگِیز کِیتُور. صَبر- طاقَت قِیلِینگِیز! اَلبَتَّه، اَلله صَبر قِیلگوُچِیلَر بِیلَن بِیرگه دِیر.

إِنَّ الَّذِينَ فَرَّقُوا دِينَهُمْ وَكَانُوا شِيَعًا لَّسْتَ مِنْهُمْ فِي شَيْءٍ ۚ إِنَّمَا أَمْرُهُمْ إِلَى اللَّهِ ثُمَّ يُنَبِّئُهُم بِمَا كَانُوا يَفْعَلُونَ (انعام/159)،

دِینلَرِینِی بوُلِیب، اوُزلَرِی هَم گوُرُوهلَرگه بوُلِینِیب آلگن کِیمسَه لَر توُغرِیسِیدَه بِیران نَرسَه دَه مَسئُول اِیمَسسِیز. اوُلَرنِینگ اِیشلَرِی فَقَط اَلله نِینگ اوُزِیگه حَوالَه. کِییِین اوُلَرگه قِیلِیب اوُتگن اِیشلَرِینِینگ خَبَرِینِی بِیرُور.

قُلْ هُوَ الْقادِرُ عَلي‏ أَنْ يَبْعَثَ عَلَيْکُمْ عَذاباً مِنْ فَوْقِکُمْ أَوْ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِکُمْ أَوْ يَلْبِسَکُمْ شِيَعاً وَ يُذيقَ بَعْضَکُمْ بَأْسَ بَعْضٍ انْظُرْ کَيْفَ نُصَرِّفُ الْآياتِ لَعَلَّهُمْ يَفْقَهُونَ (انعام/65)،

اَیتِینگ: ” اوُ سِیزلَرگه اوُستِینگِیزدَن یا آیاقلَرِینگِیز آستِیدَن عَذاب یُوبارِیشگه، یاکِی سِیزلَرنِی گوُرُوه – گوُرُوه قِیلِیب اَرَلَشتِیرِیب یُوبارِیب (جَنگوُ- جَدَللَردَه) اَیرِیملَرِینگِیزگه اَیرِیملَرِینگِیزنِینگ ضَرَرِینِی تاتتِیرِیب قوُیِیشگه قادِر بُولگن ذاتدِیر.” قَرَنگ، اَینگلَب یِیتَرمِیکِینلَر، دِیب آیَتلَرِیمِیزنِی قَندَی بَیان قِیلماقدَه مِیز.

مَنَه بُو کَسَللِیک وَ اوُنِی عَلامَتلَرِی بُولِیب، اوُندَه اَلله تَعالی نِینگ قِیلگن تَحدِیدلَرِی هَم مَوجُوددِیر. اِیندِی طاغوُتگه اِیرگشَیاتگنلَرنِی بِیر دَستَه سِی فَهملَب اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرگه اِیرگشَدِی، اوُزلَرِیدَگِی سَلِیقَه لَرنِی وَ اِیختِلافلَرنِی هِیلمَه – هِیللِیگِیگه قَرَمَسدَن دُنیاوِی مَنفَعَتلَرنِی سَقلَب قالِیش اوُچُون بِیر- بِیرلَرِی بِیلَن مُتَّحِد بُولِیشَدِی، بُو یِیردَگِی وَحدَت هَم قُدرَتگه سَبَب بوُلِیشِی طَبِیعِیدِیر. بوُنِی قَرشِیسِیدَه ، مُسُلمانلَر شَرِیعَتنِی هَمَّه سِیگه اِیمان کِیلتِیرِیشگن بُولِیشسَه هَم، اَمّا عَمَلدَه بُو قانوُنلَرگه تابِع بوُلِیشمَیدِی وَ تَفرَقَه گه دُوچار بُولِیب بوُلِینِیب کِیتِیشَدِی، مُسُلمانلَرنِی هَیبَتِی مَنَه بُو تَفرَقَه سَبَبلِی اوُرتَدَن کوُتَرِیلِیب کِیتَدِی.

بَو یِیردَه قانوُن یَگانَه، اَگر وَحدَتگه اِیگه بوُلسَنگ قُدرَتمَند بُولَسَن؛ تَفرَقَه گه توُشَدِیگن بوُلسَنگ زَلِیل بوُلِیب حار، نابوُد بُولَسَن. مَنَه بُو دُنیادَگِی اَلله نَینگ سُنَّتلَرِیدَن بِیرِیدِیر. حَیداوچِیلِیکگه اوُحشَش، حَیداوچِیلِیکنِی اوُرگنِیش اوُچُون هَم یُول- رَوِیشلَر مَوجُود. اِیندِی اَگر مُسُلمان بُولسَنگ، اَمّا حَیداوچِیلِیکنِی  بِیلمَیدِیگن بُولسَنگ وَ قانوُنلَرنِی رِعایَه قِیلمَسَنگ، آرَدَه اوُزِینگنِی هَم باشقَه مُسافِرلَرنِی هَم نابُود قِیلَسَن، غَیرِی مُسُلمان بُولسَنگدَه حَیداوچِیلِیکنِی اوُرگنگن بوُلسَنگ وَ قانُونلَرگه رِعایَه قِیلسَنگ، اوُزِینگنِی وَ باشقَه مُسافِرلَرنِی هَم مَقصَدلَرِیگه سَلامَت یِیتکَزَه آلَسَن.

مُسُلمان اوُزِیگه نِسبَتاً حارلِیک،نابُود بُولِیش وَ اَلله نِی رَحمَتِیدَن اوُزاقلَشِیش سَبَبلَرِینِی اوُزِیگه مُهَیّا قِیلِیب آلَدِی، مَنَه بُو اوُرِیندَه اوُ اوُزِینِی مُشرِکلَرگه اوُحشَتَدِی؛ اَمّا بوُنِی قَرشِیسِیدَه مُشرِک کافِر کِیشِی اوُزِی اوُچُون وَحدَتنِی، قُدرَتنِی سَبَبلَرِینِی بُو دُنیادَه مُهَیّا قِیلَدِی وَ مَنَه بُو اوُرِیندَه  اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرِیگه اِیرگشَدِی. راسِّییَه دَگِی  مُسُلمانلَرنِینگ مُناسَبَتلَری شوُنِی اَنِیق کوُرسَتیَپتِیکِی، لِینِیننِی اِنقِلابِینِی رَوِیشِی اِسلامِی اِنقِلابنِی رَوِیشِیگه یَقِین بوُلگن، راسِّییَه نِی قوُل آستِیدَگِی مُسُلمانلَر اِیسَه اِنقِلابنِی سَبَبلَرِیدَن اوُزاقدَه بُولِیشگن وَ نَتِیجَه دَه لِینِین دُنیاوِی قُدرَتگه اِیرِیشدِی وَ مُسُلمانلَر حار بوُلِیشدِی، اوُلَر حاضِرگِی پَیتگچَه هَم راسِّییَه نِی مَنَه شُو قِسمَتلَرِیدَه حار حالدَه یُورِیشِیبدِی.

یاکِی اُحُود جَنگِیگه اوُحشَش،اَگر جَنگنِی قانوُنلَرِیگه رِعایَه قِیلمَسَنگ وَ قوُمانداننِی یَگانَه بوُیرُوغِیگه، یَگانَه بُویرُوقگه بُویسِینمَیدِیگن بوُلسَنگ؛ سِینِی صَفِینگدَه خُدانِی پَیغَمبَرِی بُولگن تَقدِیردَه هَم مَغلوُبِیَتگه اوُچرَیسَن وَغَیرِی مُسُلمانلَر غَلَبَه قازانِیشَدِی. مَنَه بُو یِیردَه اَلله نِی سُنَّتِی رَسُول الله صلی الله علیه وسلمنِی بارلِیکلَرِی سَبَبلِی اوُزگرِیب قالمَیدِی، اِیندِی بِیز بِیلَن سِیزگه اوُحشَگنلَر سَبَبلِی اوُزگرمَسلِیگِی طَبِیعِیدِیر.

 بِیر مُسُلمان قَیسِی اَندازَه دَه تَفَرُّق، وَحدَتدَن اوُزاقلَشِیش بِیلَن اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَردَن باش تارتسَه؛ اَنَه اوُشَه اَندازَه دَه اَلله نِی رَحمَتِیدَن مَحرُوم بُولَدِی وَ مُصِیبَتلَر، حارلِیکدَن حَلاص بوُلَه آلمَیدِی، مُشرِک وَ کافِرلَر اوُلَرنِی اوُستِیدَن غالِیب بوُلِیب آلَدِی، اوُلَر مَغلوُبِیَتنِی اَچچیِق مَزَه سِینِی مَنَه بُو دُنیادَه تَحَمُّول قِیلِیشلَرِی لازِم بُولَدِی، اَندَلوُسگه اوُحشَگن دِیارلَرگه اوُحشَش عَصرلَر دَوامِیدَه دَوام اِیتگن حُکمرانلِیکدَن سوُنگ سُوپُورِیب تَشلَنَدِی. بوُلَرنِی قَرشِیسِیدَه اِیسَه وَحدَت وَ قُدرَتنِی کَسب قِیلِیش مَسَلَه سِی بُویِیچَه اَلله نِی اوُزگرمَس سُنَّتِینِی رِعایَه قِیلگن مُشرِک، کافِر بُو دُنیادَه غَلَبَه نِی قوُلگه کِیرِیتِیشَدِی.

اوُزِینگِیز بِیر تَصَوُّر قِیلِیب کوُرِینگلَر، هَمَّه فِرقَه لَر شوُنِی یَحشِی بِیلِیشَدِیکِی، اوُلَرگه مُخالِف بوُلگن فِرقَه نِینگ قُرآنِی، پَیغَمبَرِی، قِبلَه سِی، جَنَّتیِ، جَهَنَّمِی وَ باشقَه نَرسَه لَرِی مَنَه شُو فِرقَه اِعتِقاد قِیلگن نَرسَه نِی اوُزِی اِیکَنِینِی وَ رَسُول الله صلی الله علیه وسلم هَم اَلله نِی اِیلچِیسِی اِیکَنِینِی یَحشِی بِیلِیشَدِی، اَمّا شوُنگه قَرَمَسدَن گوُناه یا جِنایَت قِیلگن مُخالِف فِرقَه گه اِیرگشگن کِیشِیلَردَن مُشرِکلَر وَ اَصلِی کافِرلَرگه نِسبَتاً کوُپراق بِیزار بُولِیشَدِی وَ بَعضِی اوُرِینلَردَه اِیسَه اَصلِی کافِرلَردَن کوُرَه بَدتَرراق هَم دِییِیشَدِی. مَنَه بُوندَی آدَملَر اَلله نِی رَحمَتِیگه سَزاوارمِی یا غَضَبِیگه وَ مُجازاتِیگه؟ اَلله تَعالی آلدِینگِی آیَتدَه بُو تَفَرُّق حَقِیدَه حُوددِی توُفان، زِیلزِیلَه کَبِی اَیتِیب اوُتگن اِیدِی. یَعنِی تَفَرُّق هَم زِیلزِیلَه وَ توُفانگه اوُحشَش بِیر بَلادِیر، بَلکِیم اوُندَن هَم بَدتَرراق. زِیلزِیلَه وَ توُفان جُودَه کوُپ دَوام اِیتمَیدِی وَ آدَملَرنِی بِیر زَماننِی اوُزِیدَه اوُزِی بِیلَن آلِیب کِیتَدِی، اَمّا تَفَرُّق یِیللَر بَلکِیم عَصرلَر دَوام اِیتِیشِی موُمکَین وَ جُودَه کوُپ اِنسانلَرنِی فَسادگه، نابُود بُولِیشگه، دَرَجَه مَه- دَرَجَه اوُلِیمگه، قِرغِینگه تارتِیب کِیتِیشِی مُومکِین.

مُسُلمانلَرنِی اوُزلَرِینِی قوُلِی بِیلَن قِیرغِین قِیلِیش وَ اوُلَرنِی هَمَّه جایدَه مَغلوُبِیَتگه اوُچرَشِی وَ اوُلَرنِی اوُستِیدَن سِکوُلار کافِرلَرنِی حُکمرانلِیک قِیلِیشلَرِی، مَنَه بُولَرنِی هَمَّه سِی جِنایَتچِی مُسُلمانلَر اوُچُون گوُناهلَرِینِینگ جَزاسِیدِیر، چُونکِی اوُلَر وَحدَت نِعمَتِینِی وَ اوُندَن کِیلِیب چِیقَدِیگن قُدرَتنِی وَ اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرگه عَمَل قِیلِیشنِی قُدرَتِینِی قَدرِیگه یِیتِیشمَگن.

اِسلامِی حُکوُمَت وَ اوُندَه واحِد اوُمَّتنِی وَ واحِد اِجماعنِی کَنَلِیدَن کِیلِیب چِیقَدِیگن اوُلِی الاَمر شُوراسِی، مُسُلمانلَرنِینگ  قوُلِیدَن چِیقِیب کِیتگن نِهایَتدَه قِیممَتلِی بِیر اَبزاردِیر، فَقَطگِینَه اِتِّحادگه اِیرِیشگن پَیتلَرِیدَه یَنَه یَنگِیدَن اوُنِی قوُلگه کِیرِیتَه آلِیشَدِی. بِیزلَر قَندَی قِیممَتلِی نَرسَه نِی قوُلدَن بای بِیرگنِیمِیزنِی توُشوُنِیشِیمِیز لازِم، شوُندَه اوُنِی یَنَه قَیتَه دَن قوُلگه کِیرِیتِیشنِی فِکرِیگه توُشَمِیز، اوُنِی هَم فَقَط وَحدَت کَنَلِی وَ وَحدَتدَن کِیلِیب چِیقَدِیگن قُدرَت آرقَلِی قوُلگه کِیرِیتسَه بُولَدِی حالاص.

شُو بِیلَن بِیرگه یَهُودلَرنِی اِعتِقادِی بُویِیچَه، اوُلَر نَصرانِی لَرنِی پَیغَمبَرِینِی اوُلدِیرِیشگن؛ یالغان اَیتِیشَدِی، لِیکِن اوُلَرنِی بَرچَه سِی مَنَه بُوندَی اِعتِقادگه اِیگه دِیر وَ نَصرانِیلَر هَم اوُلَرنِی کافِر دِیب سَنَشَدِی. اَمّا کوُرِیب توُرگنِیمِیزدِیک، مَنَه بُولَرنِی هَمَّه سِی جُودَه کوُپ مُسُلمانزادَه لَر، بُودائِیلَر، برَهمَنلَر،شَیطانپَرَستلَر یَزِیدِیلَر وَ ……….اَمِیرِکَه باشچِیلِیگِیدَگِی سِکوُلارِیستلَرنِی بَیراغِی آستِیدَه مُسُلمانلَرگه قَرشِی مُتَّحِد بُولِیشگن وَ فَقَط مُسُلمانلَرنِی اوُزِیگه تِیگِیشلِی بُولگن خاص قُدرَتنِی قوُلگه کِیرِیتِیب آلِیشگن.

بُونچَه لِیک اوُزاق مِثاللَرنِی ذِکر قِیلِیشِیمِیزنِی دَلِیلِی شوُکِی، عَزِیزلَر کافِرلَرنِی جَمِیعَتِی “مُجمَل صُورَتدَه” طاغوُتگه اِیمان کِیلتِیرگن وَ “مُجمَل صوُرَتدَه” اِسلامگه اِیمان کِیلتِیرمَگن بُولسَه هَم، بُو دِیگنِی اوُلَر مُطلَقا بَرچَه یَحشِی صِیفَتلَردَن یاکِی حَیات قَدر- قِیمَتلَرِیدَن پاک بوُلِیشگن دِیگن مَعنادَه اِیمَس. نَتِیچَه دَه جاهِلِیَتگه، طاغُوتگه اِیرگشگن کِیشِیلَرنِی اوُرتَسِیدَه توُرلِی- هِیل رَفتارلَرگه اِیگه بُولگن اِنسانلَر تاپِیلَدِی. شوُنِینگ اوُچُون هَم اوُرتَدَه اِیختِلاف بوُلِیشِینِی اِنکار قِیلِیب بوُلمَیدِی،اوُلَرنِی هَمَّه سِینِی بِیر جایدَه جَملَی آلَدِیگن سِیستِیمَه دِماکرَتِیَه وَ اَکثَرِیَتنِینگ قَبُول قِیلِیشِی بُولَدِی.

بِیز ظالِملَرگه قَرشِی مُبارَزَه قِیلِیش زَمِینَه سِیدَگِی اوُلَرنِینگ اِیختِلافلَرِینِی اَیتِیشدَن مَقصَدِیمِیز شوُکِی، اوُلَرنِی جَمِیعَتِی توُرلِی- هِیل سَلِیقَه لَرگه اِیگه هِیلمَه – هِیل گوُرُوهلَردَن تَشکِیل تاپگندِیر. ظالِملَرگه قَرشِی مُبارَزَه قِیلِیش زَمِینَه سِیدَه بِیزلَر جُودَه کوُپ پَیمانلَرنِی یاکِی یَککَه حالدَگِی جُودَه کوُپ حَرَکَتلَرنِی اَوَّلگِی یا حاضِرگِی جاهِلِیَتدَه کوُرگنمِیز، حاضِرگِی دَوردَه هَم مَنَه بُونگه اوُحشَش پَیمانلَر کوُرِیلگن. جُودَه کوُپ کافِر سِکوُلار حِزبلَر وَ مَحَلِّی مُرتَدلَر بارکِی، اوُلَر آنَه تِیللَرِیدَه تَعلِیم آلِیش، طَبَقَه لَرنِی اوُرتَسِیدَگِی فَرقنِی یوُقاتِیش، عَقِیدَه وِی وَ شَخصِی آزادلِیکلَر وَ باشقَه لَر اوُچُون سِکوُلارِیزم  دِکتَتارلِیگِینِی کَنَلِی آرقَلِی،اوُزلَرِیدَن بَدتَر بُولگن طاغُوتلَر بِیلَن جَنگ قِیلِیشنِی اِدَّعا قِیلِیشَدِی. یَعنِی اوُلَر مَحَلِّی بُولمَگن ظالِم طاغُوتنِی اوُرنِیگه مَحَلِّی ظالِم کِیچکِینَه طاغوُتنِی اوُرنَتِیب قوُیِیشماقچِی بوُلِیشیَپتِی. ظاهِردَه قَرَگندَه هَم طاغُوت وَ کَتتَه یامانلِیکنِی اوُرنِیگه کِیچِیکراق یامانلِیکگه اِیگه بوُلگن طاغُوتنِی قوُیِیلِیشِی هَم یَحشِی نَرسَه، فاسِدراق طاغُوتنِی اوُرنِیگه کِیچِیکراق فَسادگه اِیگه طاغُوتنِی قوُیِیلِیشِی اَفضَلراق بُولَدِی. مَنَه بُو نَرسَه لَرنِی بِیزلَر توُرلِی- هِیل جَمِیعَتلَردَه کوُرگنمِیز.

اِیران وَ رُومنِی اوُرتَسِیدَه بُولِیب اوُتگن تَرِیخِی جَنگگه اَلله  تَعالی رُوم سُورَه سِیدَه اِیشارَه قِیلگنِینِی کوُرگنمِیز، یاکِی هِنددَگِی  گندِی، اَفرِیکَه نِی جَنوُبِیدَگِی ماندُولا وَ …….بَعضِی بِیر اوُرِینلَردَه آلدِینگِی ظالِمگه قَرَگندَه یا بَدتَرراق یا یَحشِیراق عَمَل قِیلِیشگنِینِی هَم کوُرگنمِیز. بُو یِیردَگِی مُهِم نَرسَه شوُکِی، اِیمانِی وَ اِیشانچِی آخِیرگِی پَیغَمبَر بُولمِیش رَسُول الله صلی الله علیه وسلمنِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرِیگه یَقِینراق بُولگن کافِر طاغُوت اوُچُون حُورسَند بُولَمِیز وَ اِیشانچِی، اِیمانِی بِیزلَردَن اوُزاقراق بوُلگنِیگه  طَرَفدار بُولمَیمِیز.

اَمّا مَنَه بُو جای اَلمَشِینُووِی کافِرلَرنِی اوُزِی یاکِی اوُلَرنِی طاغُوتگه اِیمان کِیلتِیرِیش اَساسِیدَه اِدارَه قِیلِینَدِیگن جَمِیعَتِی اوُچُون فایدَه لِی بوُلِیشِی موُمکِین، لِیکِن مُسُلمانلَرنِی اوُستِیدَن حاکِمِیَت اوُرنَتِیش بُویِیچَه فایدَه لِی بوُلَه آلمَیدِی، بَعضِی بِیر باشِیگه سَللَه اوُرَب آلگن کِیمسَه لَر عِراقنِی کُردِستانِیدَه مُرتَد کوُرد طاغوُتلَرنِی رِیفِیرِیندوُمِیدَه، جِنایَتچِی طاغوُتلَرنِینگ مُسُلمانلَرنِی اوُستِیدَه حاکِمِیَت اوُرنَتِیشِینِی حِمایَه قِیلِیب چِیقِیشَدِی، مَنَه بُولَر اِدَّعا قِیلِیب توُرگن مَذهَبنِی فِقهِی بُویِیچَه بُو کِیمسَه لَرنِینگ کُفر کِیلتِییرگنلِیگِیگه، اِرتِدادِیگه شَک- شُبهَه یُوق. اَلله تَعالی مُنافِقلَرنِی شُبهَه لَرِی، رُوحِی جَنگلَرِی حَقِیدَه مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:

«وَ لَنْ يَجْعَلَ اللَّهُ لِلْکافِرينَ عَلَي الْمُؤْمِنينَ سَبيلاً» (نساء/141)،  مَنَه بُو اَصلنِی اِعلان قِیلِیشِی بُویِیچَه، اَلله تَعالی کافِرلَرنِی مُسُلمانلَرنِی اوُستِیدَن حاکِمِیَت یوُرگِیزِیشِی بوُیِیچَه هِیچ قَندَی یُولنِی قوُیمَگن. اَمّا مَنَه بُو مُلّالَر، باشِیگه سَللَه اوُرَب آلگنلَر، ظاهِردَه اِسلامگرا بُولگن حِزبلَردَن بِیز کوُرِیب توُرگن نَرسَه، باشقَه نَرسَه نِی کوُرسَتیَپتِی.

اوُلَر اوُزبِیکِستاننِی، تاجِیکِستاننِی، توُرکمَنِستاننِی، توُرکِیَه نِی، پاکِستاننِی، بَنگلَدِیشنِی، عَرَبِستاننِی، مِصرنِی وَ ………کُفرِستانلَرِیگه اوُحشَش مُسُلمان کوُردلَرنِی اوُرتَسِیدَه بُوتوُن جَهان بُویِیچَه قَبُول بُولگن یَنگِی کُفرِستاننِی پَیدا قِیلماقچِی بُولِیشگن اِیدِی. اوُلَر قوُیِیدَگِی آیَتدَه اَلله تَعالی اوُلَرنِی صِیفَتلَگن کِیشِیلَرگه اوُحشَش صِیفَتلَرگه اِیگه دِیرلَر:

«إِنَّ الْمُنافِقينَ يُخادِعُونَ اللَّهَ وَ هُوَ خادِعُهُمْ»(نساء/142)،    “اَلبَتَّه مُنافِقلَر اَلله نِی اَلدَماقچِی بوُلَدِیلَر. حالبوُکِی، اَلله اوُلَرنِی “اَلدَب” قوُیگوُوچِیدِیر.

مَنَه بُو مُنافِق صِیفَت کِیشِیلَرنِی اَطرافِیدَه مُسُلمانلَر بوُلگنلِیگِی بائِث، بِیز اوُلَرنِی بُو دُنیادَه مُسُلمانلَردَن حِسابلَشگه مَجبُورمِیز، بُو وَضِیعیَت مُسُلمانلَرگه قَرشِی کافِرلَرنِی صَفلَرِیگه اوُتِیب آلمَگوُنلَرِیچَه دَوام اِیتَدِی. اَلبَتَّه مَنَه بُو زَمِینَه دَگِی مُسُلمانلَرنِی غَلَط اِجتِهادلَرِینِی کوُرمَسلِیککَه آلمَیمِیز.

بُو یِیردَه یَنَه بِیر مِثال بار بوُلِیب، اوُنِی بِیزلَرگه اَیتِیشِیچَه کافِرلَرنِی جَمِیعَتِی اَگرچِی “مُجمَل صُورَتدَه” طاغوُتگه اِیمان کِیلِتیرِیشگن وَ اِسلام دِینِینِی عَقِیدَه وِی اَخلاقلَرِیدَن اوُزاقدَه بُولِیشسَه هَم،اَمّا اوُلَر عُمُومِی یَحشِی اَخلاقلَردَن هَم اوُزاقلَشِیب کِیتِیشمَگن؛ مَنَه بُو تَرِیخِی واقِیعَه شوُنگه اِیشارَه قِیلیَپتِیکِی، چِیرایلِی اَخلاقلَر وَ یَحشِی صِیفَتلَر بَرچَه جاهِلِی قَوملَرنِی آرَسِیدَه تاپِیلگن، مَنَه بُو صِیفَتلَر پَیغَمبَر وَ اَنبِیالَرنِی تَعلِیملَرِیدَن بُولِیب، قَوملَرنِی اوُرتَسِیدَه قالگن بِیر کوُرِینِیشدِیر؛ چُونکِی هَر بِیر قَومگه رَسُول جُونَتِیلگن:

«وَ لَقَدْ بَعَثْنا في کُلِّ أُمَّةٍ رَسُولاًأَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ اجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ»،

هَر بِیر قَومگه پَیغَمبَر جُونَتِیلِیشِی بِیلَن بِیرگه، قَوملَرنِی اوُرتَسِیدَه اوُزَرا مَدَنِیَت وَ اَخلاق جِهَتِیدَن اَلمَشِینُولَر، مُناسَبَتلَر بُولگن وَ قُوملَردَگِی صِیفَتلَر دَرَجَه مَه- دَرَجَه حالَتدَه اَستَه – سِیکِینلِیک بِیلَن اَلمَشگن. شُونگه اَساساً اِسلامدَه هَر قَندَی قَومنِی جاهِلِیَت عَصرِیدَگِی عُمُومِی گوُزَل فَضِیلَتلَرِیگه، چِیرَایلِی اَخلاقلَرِیگه عُرفگه بِینائاً وَ شَرِیعَت قانوُنلَرِیگه قَرشِی بُولمَگن صُورَتدَه عَمَل قِیلسَه بوُلَدِی. مِهمان دُوستلِیک، یالغاندَن پَرهِیز قِیلِیشگه اوُحشَش، (اوُزِینگِیز بِیر تَصَوُّر قِیلِیب کوُرِینگ اَبُو سُفیان حَتّی حِرکلِیوُسنِی حُضوُرِیدَه اوُزِینِی بِیرِینچِی دَرَجَه لِی دُشمَنِی بوُلمِیش رَسُول الله صلی الله علیه وسلم حَقِیدَه یالغان اَیتِیشگه حاضِر بوُلگنِی یُوق) یاکِی  صَبر، تَرتِیب، اوُزِینِی کانترَال قِیلِیش، دِیلسُوزلِیک (اَبُو البَختَرِیگه اوُحشَش) کِیچِیرِیملِی بوُلِیش، یامان سُوزلَرنِی اَیتِیشدَن پَرهِیز قِیلِیش، عُمُومِی دِپلامَتِیکَه بُویِیچَه اِیشلَر وَ ……..بِیزلَر مَنُه بُو صِیفَتلَرنِی اَکثَرِینِی رَسُول الله صلی الله عَلَیهِ وَسَلَّمنِی عَصرِیدَگِی مُشرِکلَرنِی اوُرتَسِیدَه یاکِی اوُندَن آلدِین وَ کِییِیینگِی دَوردَه، حَتّی توُرک، عَرَب، فارس، کوُرد، پَشتُون وَ …….لَرنِی آرَسِیدَه کوُردِیک.

عِبادَتلَرنِی اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرگه خاص قِیلِیش قِیسمِیدَه یاکِی اَلله گه اِیمان کِیلتِیرِیش زَمِینَه سِیدَه، بِیزلَر غَیرِی مُسُلمانلَرنِی اوُرتَسِیدَه اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَر، قَدر- قِیمَتلَرنِی بَعضِیسِیگه دوُچ کِیلَمِیز، بُونِی اِنکار قِیلِیب بوُلمَیدِی. آدَملَرنِینگ فَراوانلِیگِی یوُلِیدَگِی مُبارَزَه، عُمُومِی خَوفسِیزلِیکنِی تَعمِینلَش یُولِیدَگِی مُبارَزَه، دُشمَنلَرنِی اوُرتَسِینِی دَرَجَه لَرگه اَجرَتِیش، قَرار قَبُول قِیلِیش بُویِیچَه شوُرانِی قَبُول قِیلِیش، (حُوددِی مَککَه دَگِی دارُ النَّدوَه یاکِی مَدِینَه دَگِی سَقِیفَه ایِی بَنِی سائِدَه گه اوُحشَش) حاضِردَه هَم حِتایگه، شِمالِی کَرِییَه گه، ساوِیت ساسِیالِیستلَرِیگه اوُحشَش کامُّونِیستِیک دَولَتلَردَه قَرار قَبُول قِیلِیش بُویِیچَه شُوراگه مُراجَعَت قِیلِیشگه اِعتِقاد قِیلِینَدِی. شُو بِیلَن بِیرگه اوُلَرنِی اوُرتَسِیدَه مُشتَرَک نوُقتَه نِی اَطرافِیدَه بِیرلَشِیش، مُشتَرَک دُشمَننِی قَرشِیسِیدَه تَفَرُّقدَن پَرهِیز قِیلِیش، شُوراگه  مایِیللِیک، جَماعَت حالدَه باشقَرِیش، مَست قِیلوُوچِی اِیچِیملِیکلَردَن ، نَرکاتِیک ماددَه لَردَن فایدَلَنمَسلِیک، عِفَّتسِیزلِیکدَن اوُزاقلَشِیشگه اوُحشَگن نَرسَه هَم مَوجُود بوُلِیب، بُو اِیشلَر مُسُلمانلَرنِی آرَسِیدَه اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَردَه، قَدر- قِیمَتلَردَه هَم رائِج بوُلگن.

شُبهَه سِیز، رَسُول الله صلی الله علیه وَسَلَّمنِی زَمانلَرِیدَه وَ قُرَیشنِی آرَسِیدَه عُمُومِی صُورَتدَه آچلِیک هَم تاپِیلمَگن، فَراوانلِیک حاکِم بُولگن وَ مَنَه بُو فَراوانلِیکنِی یانِیدَه قوُرقُو هَم تاپِیلمَگن، اِنسانلَرنِی شَخصِی حَیاتلَرِیدَه آزادلِیک، خَوفسِیزلِیک حاکِم بوُلگن. جَمِیعَتدَگِی اَنَه اوُشَه فَراوانلِیک، خَوفسِیزلِیک بوُگوُنگِی کوُندَگِی یِورَاپَه، اَمِیرِکَه گه اوُحشَش باشقَه مِللَتلَرنِی بایلِیگِینِی تَلان- تَراج قِیلِیش یوُلِی بِیلَن قوُلگه کِیرِیتِیلمَگن اِیدِی؛ بَلکِی اوُلَردَه (یَحشِی وَ یامان) تِجارَت مَنبَع لَرِی مَوجُود بُولگن. اَلله تَعالی بُو حَقِیدَه مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:

«لِإِيلَافِ قُرَيْشٍ* إِيلَافِهِمْ رِحْلَةَ الشِّتَاءِ وَالصَّيْفِ* فَلْيَعْبُدُوا رَبَّ هَذَا الْبَيْتِ* الَّذِي أَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ وَآمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ». اَمّا بُو سِیستِیمَه ناقِص سِیستِیمَه بُولگن اِیدِی، چُونکِی اوُندَه طاغوُتلَرنِی قانوُنلَرِی یَحشِی، چِیرایلِی قَدر- قِیمَتلَر بِیلَن اَرَلَشتِیرِیب یُوبارِیلگن اِیدِی، یَحشِی وَ یامان بِیر- بِیرِیگه اَرَلَش حالدَه بُولگن وَ بُو نَرسَه لَرنِی اِسلام دِیب حِسابلَب بُولمَسدِی. مَنَه بُو چِیرَایلِی صِیفَتلَر بِیلَن هِیچ کِیم اِسلام دِینِیگه، اِسلام دائِرَه سِیگه کِیرمَسدِی. چُونکِی بَشَرِیَتنِی بُو دُنیادَگِی اِینگ آخِیرگِی هَدَفِی هَم فَقَط  «أَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ وَآمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ» اِیمَس. بَلکِی فَراوانلِیک وَ خَوفسِیزلِیک جَمِیعَتدَگِی بَرچَه آدَملَر اوُچُون اَلله گه عِبادَتنِی مَخصُوص قِیلِیشگه یاردَم بِیرَدِیگن مُناسِب زَمِینَه حِسابلَنَدِی. بُو یِیردَگِی هَدَف اَلله نِی عِبادَتِینِی حَیاتدَگِی قانوُنلَرنِی، دَستوُرلَرنِی فَقَط اَلله نِی اوُزِی اوُچُون خاصلَشدِیر. یَعنِی حَیاتِینگدَگِی بَرچَه دَستوُرلَرنِی اَلله گه وَ اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرگه تاپشِیرَسَن.

یَعنِی اِسلام طاغوُتگه کُفر کِیلتِیرِیش یاکِی اَنَه اوُشَه لا اِلَهَ وَ سُونگ اِلّا الله دِیر. مَنَه بُو مَرحَلَه دَه، یَعنِی طاغُوتگه کُفر کِیلتِیرِیش “لا اِلَهَ” مَرحَلَه سِیدَه کَتتَه ظالِملَرنِینگ آدَمنِی قوُل آیاغِینِی باغلَب قوُیُوچِی توُرلِی- هِیل ظُلملَرِیگه، قانوُنلَرِیگه قَرشِی مُبارَزَه قِیلِیش بِیلَن بِیرگه بِیر کِیچکِینَه ظالِم هَم قوُشِیب بوُلمَیدِی. حُوددِی اوُجَلاننِی اِیشچِیلَر حِزبِینِی ظالِملَرِیگه، کوُمَلَه لَرگه، دِماکرَتلَرگه وَ ……..اوُحشَش، اوُلَرنِی حِسابات کَرتَه لَرِی نِهایَتدَه قارَه وَ باشقَه چِیتدَن کِیلگن ظالِملَرگه قَرَگندَه حوُنِیکراقدِیر. بُو حالَت جاضِرگِی پَیتدَه هَم حوُددِی شُو وَضِیعیَتدَه.

اِسلامنِی باشقَه قِیسمِی اَلله گه اِیمان کِیلتِیرِیش “اِلّا الله” حِسابلَنَدِی، یَعنِی بَرچَه ظالِملَر وَ طاغیانگرلَرنِی اِنکار قِیلِیش بِیلَن بِیرگه فَقَطگِینَه اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرنِی اوُنِی اوُرنِیگه قوُیِیلَدِی، بُو یِیردَه هِیچ قَندَی ظُلم یُوقدِیر. مَنَه بُو صُورَتدَه، اَگر غَیرِی مُسُلمانلَر طاغوُتگه کُفر کِیلتِیرِیش وَ ظالِمانَه عَمَللَر، قانوُنلَرنِی یَحشِی صِیفَتلَرِینِی بِیر قِیسمِیگه اِیگه بوُلِیشسَه یاکِی اَلله گه اِیمان کِیلتِیرِیشنِی جُودَه کوُپ بِیلگِیلَرِیگه اِیگه بوُلِشسَه؛ اوُلَرنِی مَنَه بُو عَمَللَرِینِی حُرمَت قِیلگن حالدَه، اوُلَرنِی تَصدِیقلَش وَ باشقَه لَرنِی مَنَه بُوندَی عَمَللَرنِی قِیلِیشگه قِیزِیقتِیرِیش اوُچُون، اوُلَرنِی اِسلام دائِرَه سِیگه کِیرگِیزَه آلمَیمِیز.

اِیشلَرنِی تَرتِیب بِیلَن قِیلَدِیگن یا حَیداوچِیلِیک پَیتِیدَه اِجتِمائِی حُقوُقلَرنِی رِعایَه قِیلَدِیگن یاکِی راستگوُی، بِی آزار بوُلگن فَلانچِی غَیرِی مُسُلماننِی اِیشلَرِی، اِیشِی بِی تَرتِیب یا مَشِینَه سِینِی دوُبلَه قِیلِیب قوُیَه دِیگن یاکِی یُول قائِدَه سِینِی عَلامَتلَرِیگه اِعتِبارسِیز، یالغانچِی، آدَملَرگه آزار بِیرَدِیگن مُسُلماندَن کوُرَه اِسلامنِی قَدر- قِیمَتلَرِیگه یَقِینراقدِیر، دِییَه آلَمِیز. لِیکِن هَر قَندَی بوُلگندَه هَم غَیرِی مُسُلمان کافِرلَرنِی جُملَه سِیدَن حِسابلَنَدِی،اوُنِی مُسُلمانلَرنِینگ بَعضِی یَحشِی صِیفَتلَرِیگه اِیگه بوُلِیشِی، اوُنِی اِسلام دائِرَه سِیگه کِیرگِیزِیب قوُیمَیدِی. مُسُلمان هَم مُسُلمان حالِیچَه قالَدِی، فَقطَ اوُ جِنایَتچِی مُسُلمان بوُلِیب غَیرِی مُسُلمانلَرنِی بَعضِی صِیفَتلَرِیگه اِیگه دِیر وَ مَنَه بُو جِنایَتچِیلَرنِی بِیلگِیلَرِی اوُنِی اِسلام دائِرَه سِیدَن چِیتگه چِیقَرمَیدِی.

مَنَه بُو مُهِم نوُقطَه نِی دَرک قِیلمَسلِیک وَ کافِرلَر اِیگه بُولگن بَعضِی یَحشِی، تَحسِینگه لایِیق صِیفَتلَر وَ بُونِی قَرشِیسِیدَگِی اِسلامِی حُکوُمَتدَگِی قُدرَت وَ تَرتِیبنِی یوُقلِیگِی بائِث بَعضِی مُسُلمانلَرنِی رَفتارِیدَگِی آفَتلَر، بَعضِی کِیشِیلَر اوُچُون، مَنَه بُو عَلامَتلَر، صِیفَتلَر مُسُلمان بُولِیشلِیکدَن کوُرَه مُهِمراق وَ اِسلام دِینِیگه اِعتِقاد قِیلِیشدَه جُودَه کوُپ اَهَمِیَتِی یُوق، دِیگن حَیاللَرگه بائِث بوُلگن. شوُ سَبَبلِی هَم، مَنَه بُو خَطَرلِی شُبهَه اوُلَرنِی آسانلِیک بِیلَن سِکوُلارِیزم دِینِی وَ کُفر تامانگه تارتِیب کِیتَدِی. گِیلانِیگه اوُحشَگن کِیشِیلَر اَیتَدِیکِی: مَی اِیچِیب مِنبَرگه اوُت یاق………آدَملَرگه آزار بِیرمَه. یَعنِی اوُلَرنِی حُضُورِیدَه مَی اِیچِیب مِنبَرگه اوُت قوُیِیش، اِینگ کَتتَه گوُناهلَردَن حِسابلَنَدِی. یاکِی ساددَه راق زَبان بِیلَن اَیتگندَه دِیندَه فَحش وَ کُفر اِیشلَرنِی قِیلِیش مُومکِین، فَقَط آدَملَرگه آزار بِیرمَسَنگ بُولَدِی.

مَنَه بُو جاهِللَر مَی اِیچِیش وَ مِنبَرگه اوُت قوُیِیش هَم آدَملَرگه آزار بِیرِیشنِی بِیر نَوِی اِیکَنِینِی توُشُونِیشمَیدِی، شَخص اَلله گه وَ اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرگه اِیمان کِیلتِیرِیش بِیلَن بِیرگه صالِح عَمَللَرنِی هَم قِیلَه آلَدِی، مَنَه بُو صالِح عَمَللَردَن بِیرِی آدَملَرگه آزار بِیرِیشدَن پَرهِیز قِیلِیشدِیر. مُعامَلَه دَگِی غِیللوُ- غَشلِیکلَردَن پَرهِیز قِیلِیش، پارَه بِیرِیشدَن وَ پارَه آلِیشدَن پَرهِیز قِیلِیش، حَقارَت قِیلِیش، جَمِیعَتنِی آرَسِیدَه صَبر- طاقَت قِیلمَسلِیک وَ ……، مَنَه بُوندَن باشقَه صِیفَتلَر هَم بار، لِیکِن اَگر مُسُلمانلَر هَم مَنَه بُو عَمَللَرنِی قِیلمَیدِیگن بُولِیشسَه، قانوُننِی اَصلِینِی وَ اَلله نِی شَرِیعَتِینِی سَوال آستِیگه قوُیِیشلِیک، توُغرِی اِیش اِیمَس، بَلکِی مَنَه بُو جِنایَتچِی مُسُلمانلَر سَوال آستِیگه آلِینِیشِی لازِم، چُونکِی اوُلَر قانوُننِی بوزیشگن و شریعت قانونلریگه رعایه قیلیشمگن.

شُونِینگدِیک، راستگوُی، مُبارَزَه قِیلوُچِی، پارَه آلمَیدِیگن، حَقارَت قِیلمَیدِیگن، مَست قِیلوُوچِی اِیچِیملِیکلَر اِیچمَیدِیگن، تَرتِیبلِی، اَخلاقِی چِیرایلِی کافِرنِی مَنَه بُو صِیفَتلَرِینِی حُرمَت قِیلگن حالدَه وَ اوُنِی مُسُلمانلَرنِی صِیفَتلَرِیدَن یَنَدَه کوُپراق بَهرَمَند بُولِیشِی اوُچُون، اوُنِی مُسُلمان دِیب ناملَب یاکِی نَعُوذُ بِالله مُسُلمانگه نِسبَتاً یَحشِیراق دِیب حِسابلَب اِسلام دائِرَه سِیگه کِیرگِیزَه آلمَیمِیز؛ اَنَه بُو جِنایَتچِی مُسُلمان هَم مادامِیکِی قِیلَیاتگن جِنایَتلَرِینِی حَلال دِیب حِسابلَمَس اِیکَن، اوُنِی هَم اِسلام دائِرَه سِیدَن چِیتگه  چِیقَرِیب یُوبارَه آلمَیمِیز. هَر قَندَی صُورَتدَه هَم مُسُلمان مُسُلمان بُولَدِی وَ کافِر هَم کافِر حِسابلَنَدِی.

نِفاق وَ مُسُلمانلَر مَسَلَه سِی هَم حُوددِی شوُندَیدِیر. یَعنِی بِیر مُسُلمان مُنافِقلَرنِی بَعضِی صِیفَتلَرِیگه، بِیلگِیلَرِیگه اِیگه بُولِیشِی مُومکِین،اِمّا بُو نَرسَه لَر اوُنِی اِسلام دائِرَه سِیدَن چِیتگه چِیقَرمَیدِی، بَلکِی جِنایَتچِی وَ فاسِق مُسُلمان حِسابلَنَدِی. مُنافِق شُوندَی بِیر کِیشِیکِی، قلبِیدَه اِسلام دِینِیگه اِعتِقاد قِیلمَیدِی، اَمّا ظاهِردَه اوُزِینِی مُسُلمانلَرگه اوُحشَتَدِی؛ لِیکِن فاسِق کِیشِی اِسلام دِینِیگه اِیمان کِیلتِیرَدِی، اَمّا فِسق وَ گوُناهلَرنِی قِیلَدِی. مُسُلمان کِیشِی “آگاه بوُلمَگن حالدَه” کافِرلَرنِی یا مُنافِقلَرنِی بَعضِی صِیفَتلَرِیگه مُبتَلا بوُلگن بوُلِیشِی مُومکِین، اَمّا اوُنِی قِیلگن هَر قَندَی شِرکِی وَ گوُناهِی شَخصنِی مُنافِق یا کافِر بوُلِیب قالِیشِیگه سَبَب بُولمَیدِی.

مُسُلمان “لا اله الّا الله” گه و “محمد الرسول الله صلی الله علیه وسلم”گه اِقرار بُولِیش بِیلَن “مُجمَل صُورَتدَه” طاغوُتگه کُفر کِیلتِیرَدِی وَ اَلله گه اِیمان کِیلتِیرَدِی، هَمدَه عَمَللَرنِی بَجَرِیش بِیلَن اِسلام دائِرَه سِیگه کِیرَدِی. (اَمّا جاهِلِیَتنِی عَلامَتلَرِیگه، جِنایَتلَرگه، گوُناهگه اِیگه بُولِیشِی هَم مُومکِین.)

 بُونِی مُقابِلِیدَه، مُشرِک کافِر هَم “مُجمَل صُورَتدَه” طاغُوتگه یا طاغوتلَرگه اِیمان کِیلتِیرَدِی وَ اَلله گه شِیرِیک قوُیِیب آلَدِی وَ نَتِیجَه دَه کُفر کِیلتِیرَدِی. ( اَمّا بُو کافِر فِطرِی خُدا پَرَستلِیکنِی عَلامَتلَرِیگه، یَحشِیلِیکلَرگه، حَتّی هَر قَندَی قَومدَه اَنبِیالَردَن قالِیب کِیتگن شَرِیعَت قانوُنلَرِینِی بَعضِیسِیگه یاکِی اِسلامِی مَدَنِیَتگه اِیگه بوُلِیشِی یا مایِیل بُولِیشِی هَم مُومکِین.)

شَخص طاغوُتگه اِیمان کِیلتِیرگن پَیتِیدَه، دَرحَقِیقَت اوُزِی اوُچُون بِیر اِلاه یَسَب آلگن وَ اَلله نِی یانِیگه شِیرِیک قوُیِیب آلگن بُولَدِی؛ بُو بَعضِی بِیر اوُرِینلَردَه یا هَمَّه اوُرِینلَردَه بُولِیشِی مُومکِین، اَلله نِی اوُزِیگه خاص بُولگن صِیفَتلَرنِی، مُلکنِی اوُزِیگه یَسَب آلگن خُداسِیگه بِیرَدِی، مَنَه بُوندَی شَخص آسمانِی شَرِیعَتلَردَن چِیتدَگِی مُشرِک(سِکوُلار) حِسابلَنَدِی. بُو یِیردَه تاشنِی، چُوپنِی، آینِی، آفتابنِی، دَرَختنِی، هِندلَرنِی مالِینِی، سِکوُلارِیستلَرنِی پَرلَمِینتِینِی، اَولِیالَرنِی قَبرِینِی، عَبدُ الله اوُجلاننِی، بارزانِینِی، مُهتَدِینِی، باشقَه بُوتلَرنِی، خُدالَرنِی یاکِی هَر قَندَی باشقَه مَخلوُقنِی اوُزلَرِی اِیستَگن اوُرِینلَردَه اَلله گه شِیرِیک قِیلِیب آلِیشَدِیمِی فَرقِی یُوقدِیر.  [10]

اِیندِی بِیر کِیشِی مَنَه بُو مُشرِک کافِرلَرنِی بَرابَرِیدَه اَیتَدِیکِی: “لا اله” یَعنِی طاغوُتگه کُفر کِیلتِیرِیش وَ اوُنِی کِیتِیدَن “الّا الله” هَم دِییدِی وَ محمد صلی الله علیه وسلمگه اِقرار بوُلَدِی، اَمّا یَنَه “آگاه بُولمَگن حالدَه” طاغوُتگه کُفر کِیلتِیرِیش وَ اَلله گه اِیمان کِیلتِیرِیش بوُیِیچَه حَطالَرگه دُوچار بُولَدِی. یَعنِی اَنَه اوُشَه “لا اله الّا الله” دَه قَصد قِیلمَگن حالدَه حَطالَرنِی قِیلِیب قوُیَه دِی. اِسلام نِیمَه؟ وَ مُسُلمانلَر کِیملَر؟- ناملِی دَرسلَردَه مَنَه بُو حَقِیدَه مُختَصَر اِیضاحلَب بِیرگنمِیز، مَنَه بُوندَی مُسُلمانگه نِسبَتاً تَکفِیرنِی شَرطلَرِی وَ تَکفِیرنِی مانِعلِیکلَرِی وَ نَبَوِی حُجَّتنِی اِقامَه قِیلِینِیشِی وَ مَنَه بُونگه اوُحشَش مَسَلَه لَر رِعایَه قِیلِینِیشِی لازِملِیگِینِی وَ شُوندَن سُونگ بُو شَخصگه نِسبَتاً “آگاه حالِیدَه” وَ قَصددَن، اوُزِینِی اِیختِیارِی بِیلَن اَلله گه اِیمان کِیلتِیرِیشنِی اوُرنِیگه طاغوُتگه اِیمان کِیلتِیرِیشنِی قوُیِیب قوُیَدِی، دِییَه آلِیشِیمِیز حَقِیدَه اَیتگنمِیز. بُو شَخص اِسلامگه اِیشانچ بِیلَن کِیرگنِیگه اوُحشَش، اوُندَن شَک – شُبهَه بِیلَن اِیمَس، بَلکِی اِیشانچ بِیلَن هَم چِیقِیشِی کِیرَک.

 دُشمَننِی تَنِیب آلِیش حَقِیدَه گِی بُوگوُنگِی اَوَّلگِی دَرسِیمِیز نِهایَه سِیگه یِیتَدِی وَ دَرسِیمِیزگه تِیگِیشلِی دوُستلَرنِی سَواللَرِیگه جَواب بِیرماقچِیمِیز.

1. سَوال: سَلام، آخِیرگِی پَیغَمبَر کِیلِیشِیدَن آلدِین اَهلِی کِتاب وَ مُشرِکلَرنِی اوُرتَسِیدَه شَخصلَرنِی کافِر بُولگنلَرِی اوُچُون مِعیار بُولگنمِی؟ چُونکِی بُو آدَملَر جاهِلِیَتدَه حَیات کِیچِیرِیشگن.

اِسلامدَن آلدِینگِی جاهِلِیَت عَصرِی حَقِیدَه صُحبَت قِیلگن پَیتِیمِیزدَه مَنَه بُو نُقطَه نِی توُشوُنِیب یِیتدِیککِی، اَلله تَعالی مَنَه بُو شَخصلَرنِی جاهِل بوُلگنلِیگِیگه گُواهلِیک بِیرَدِی؛ اَمّا مَنَه بُو کافِرلَرنِی جاهِللِیگِی، اوُلَرنِی تَکفِیر قِیلِیشگه وَ اَگردَه اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَردَن باش تارتِیشسَه، بُو دُنیادَه جَزالَنِیشِیگه مانِع بُولَه آلَمَیدِی. مَنَه بُو مُهِم نَرسَه گه جُودَه کوُپ آیَتلَر اِیشارَه قِیلگن:

«وَإِنْ أَحَدٌ مِنْ الْمُشْرِكِينَ اسْتَجَارَكَ فَأَجِرْهُ حَتَّى يَسْمَعَ كَلَامَ اللَّهِ ثُمَّ أَبْلِغْهُ مَأْمَنَهُ ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَا يَعْلَمُونَ» (توبه/۶)

بُو یِیردَه شَخص مُشرِک دِیب ناملَنگن وَ بُو شَخصنِی جاهِل اِیکَنلِیگِیگه اِیشارَه قِیلِینگن، مَنَه بُو اَلله نِی کَلامِینِی رَسُول الله صلی الله علیه وسلم اِیشِیتمَگن اِیدِیلَر وَ رَسُول الله صلی الله علیه وسلم بِیلَن هَم صُحبَت قِیلِینمَگن وَ پَیغَمبَر تامانِیدَن اِقامَه یِی حُجَّت هَم قِیلِینمَگن اِیدِی. بَرچَه پَیغَمبَرلَرنِی دَعوَتِینِی اَصلِی مَغزِی طاغوُتگه کُفر کِیلتِیرِیش وَ اَلله گه اِیمان کِیلتِیرِیش یاکِی اَنَه اوُشَه “لا اله الّا الله” بُولگن، بوُلِیب هَم بُولَر آخِیرگِی یُوبارِیلگن اِیلچِینِی کَنَلِی آرقَلِی بُولگن اِیدِی، مَنَه بُو آخِیرگِی اِیلچِی هَم رَسُول الله صلی الله علیه وسلمدَن آلدِینگِی عِیسَی عَلَیهِ السَّلام بوُلگن. بوُنِی نَتِیجَه سِیدَه اِسلامنِی آخِیرگِی شَرِیعَتِیگه نِسبَتاً جاهِل بوُلگن مَنَه بُو شَخصلَرگه مُشرِک وَ کافِر دِییَه آلمَسلِیگِیمِیزگه بائِث بوُلمَیدِی. اوُلَر پَیغَمبَرِیمِیز صلی الله علیه وسلمنِی شَرِیعَتلَرِیدَن آلدِینگِی شَرِیعَتنِی بَرابَرِیدَه هَم مُشرِک وَ کافِر بوُلِیب بوُلِیشگن. مَنَه بُو تَرتِیبدَه بُو سِیلسِیلَه اَوَّلگِی پَیغَمبَرلَرگه چَه دَوام اِیتِیب بارگن. شوُنِینگ اوُچُون هَم مُشرِکلَر یا سِکوُلارِیستلَرنِینگ تَرِیخِی بَشَرِیَت تَرِیخِینِی اَوَّلِیگه بارِیب تَقَلَدِی.

اَلله تَعالَی نِی اوُزِی عَلِیم وَ حَکِیم بُولگن ذاتدِیر، اِسلامنِی یَنگِی شَرِیعَتِینِی قَیِیرگه وَ قَیسِی پَیتدَه نازِل قِیلِیشنِی وَ آلدِینگِی شَرِیعَت بَندَه لَرِی اوُچُون قَچانگچَه ثَمَرَه بِیرَه آلِیشِینِی ، هَمدَه اوُنِی آخِیرگِی نَفَسِی قَچان تَمام بُولِیشِینِی یَحشِی بِیلَدِی. عِیسَی عَلَیهِ السَّلامنِی شَرِیعَتِینِی آخِیرگِی نَفَسِی رَسُول الله صلی الله علیه وسلم کِیلگن پَیتگچَه بوُلگن، یَعنِی رَسُول الله صلی الله علیه وسلم کِیلِیشلَرِیدَن آلدِین عِیسَی عَلَیهِ السَّلامنِی شَرِیعَتلَرِیگه کافِر بوُلگن کِیشِیلَر مَوجُود اِیدِی. بَرچَه آسمانِی شَرِیعَتلَرگه کافِر بوُلِیشلِیک، مُشرِک وَ سِکوُلارِیستلَرنِینگ دائِمگِی عادَتلَرِی حِسابلَنگن یاکِی اَهلِی کِتابنِی آرَسِیدَن هَم کُفرگه دُوچار بوُلگن کِیشِیلَر بوُلگن. شوُ سَبَبلِی هَم، بِیز رَسُول الله صلی الله علیه وسلمنِی کِیلِیشلَرِیدَن آلدِین هَم مُشرِکلَرنِی وَ اَهلِی کِتابنِی آرَسِیدَگِی کافِرلَرگه دُوچ کِیلَمِیز، اَلله تَعالی اوُلَر حَقِیدَه مَرحَمَت قِیلگنکِی:

     «لَمْ يَكُنِ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ وَالْمُشْرِكِينَ مُنْفَكِّينَ حَتَّى تَأْتِيَهُمُ الْبَيِّنَةُ * رَسُولٌ مِنَ اللَّهِ يَتْلُو صُحُفًا مُطَهَّرَةً * فِيهَا كُتُبٌ قَيِّمَةٌ» (بینه/۱-۳)،

اَهلِی کِتابدَن وَ مُشرِکلَردَن بُولگن کافِر کِیمسَه لَر تا اوُلَرگه آچِیق حُجَّت کِیلگوُنِیچَه (کُفردَن) اَجرَگوُچِی بوُلمَیدِیلَر. *** (اوُ آچِیق حُجَّت) اَلله تامانِیدَن (یُوبارِیلگن) بِیر پَیغَمبَر (یَعنِی مُحمد علیه السلام بوُلِیب، اوُلَرگه) اِیچِیدَه اِینگ توُغرِی یازُولَر- حُکملَر بُولگن پاکِیزَه صَحِیفَه لَرنِی (یَعنِی قُرآننِی) تِلاوَت قِیلوُر.

مُشرِکلَر(حاضِرگِی سِکوُلارِیستلَر) هَر قَندَی صُورَتدَه یَهُودِیَت وَ نَصرانِیَتنِی اوُزگرتِیرِیلگن شَرِیعَتلَرِی مَوجُود بُولگن زَماندَه، یَعنِی پَیغَمبَرِیمِیز صَلی الله علیه وسلم یُوبارِیلِیشلَرِیدَن آلدِین هَم کافِر دِیب حِسابلَنِیشگن. اوُلَر قانوُن اِیشلَب چِیقَرِیش وَ حَیاتلَرِیگه تِیگِیشلِی مَسَلَه لَردَه آسمانِی شَرِیعَتلَرنِی هِیچ قَیسِی بِیرِینِی قَبُول قِیلِیشمَیدِی. شُو بُوگوُنگِی کوُندَگِی سِکوُلارِیستلَرگه بِیر نَظَر تَشلَنگ، اوُلَر حُوددِی شُوندَی اِیمَسلَرمِی؟  نَصرانِیَت وَ یَهُودِیَت شَرِیعَتلَرِیگه اِعتِقاد قِیلِیشَدِیمِی؟ مَنَه بُو شَرِیعَتلَر اوُلَرنِی جَمِیعَتِیدَگِی اِیجتِمائِی حَیاتلَرِینِی اِدارَه قِیلِیش بُویِیچَه قانوُنلَرگه اَرَلَشِیشِیگه رُحصَت بِیرِیشَدِیمِی؟ شُوندَی بُولگچ، اوُلَر رَسُول الله صلی الله علیه وسلمنِی رِسالَتلَرِیدَن آلدِین وَ کِییِین هَم کافِر وَ مُشرِک بوُلِیشگن.

 اَهلِی کِتابنِی جَمِیعَتِیدَن هَم کافِرلَر بُولگن. اِیندِی اوُلَر اِیچکِی یَشِیرِین کافِرلَر یا مُنافِقلَر یا مُرتَد کافِرلَر بوُلگن بوُلِیشِی مُومکِین. یاکِی مَثَلاً مُوسَی عَلَیهِ السَّلامنِی شَرِیعَتِی یَهُودِیَتگه وَ نَصرانِیَتگه هَم اِعتِقاد قِیلمَیدِیگن کافِرلَر بُولِیشگن، اَصلِیدَه اِیسَه عِیسَی عَلَیهِ السَّلامنِی شَرِیعَتلَرِیگه اِیمان کِیلتِیرِیشلَرِی لازِم اِیدِی. دِیمَک، اوُلَرنِی آرَسِیدَه اِیچکِی یَشِیرِین کافِرلَر هَم بوُلگن عِیسَی عَلَیهِ السَّلامنِی شَرِیعَتلَرِیدَن بُولگن اَهلِی کِتابنِی کافِرلَرِی هَم بُولگن، هَم مُرتَد کافِرلَر وَ باشقَه شَرِیعَتلَرنِی کافِرلَرِی هَم مَوجُود بوُلگن. مَنَه بُو کافِرلَرنِی هَمَّه سِی آخِیرگِی آسمانِی شَرِیعَتگه  اِیرگشگنلَر بِیلَن بِیرگه بِیر دَوردَه یَشَشگن، مَنَه بُو شَرِیعَتنِی خَبَرِی اوُلَرگه یِیتِیب بارگن، اَمّا اوُنگه اِیمان کِیلتِیرِیشمَگن، اوُلَر یَنگِی پَیغَمبَر کِیلگنِیدَن آلدِین هَم کِییِین هَم عُذرگه اِیگه اِیمَسلَر، چوُنکِی اوُلَر هَر اِیککِی حالَتدَه هَم اِسلامِی شَرِیعَتلَرگه قَرشِی توُرِیشگن، اَصلِیدَه اِیسَه اِیمان کِیلتِیرِیشلَرِی کِیرَک اِیدِی.

• سَوال: خُداوَند رَحمَةُ لِلعالَمِین آرقَلِی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:      «وَمَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّى نَبْعَثَ رَسُولًا».

اَگر فَقَط اِیککِی جَماعَت مَوجُود بُولَدِیگن بُولسَه، بِیرِی کافِرلَر وَ اِیککِینچِیسِی مُسُلمانلَر، اِیندِی خَبَر اوُلَرگه یِیتِیب بارمَگن وَ کافِرلَرگه اِیرگشگن کِیشِیلَرنِی تَکلِیفِی نِیمَه بُولَدِی؟

اَوَّل هَم سِیزلَرگه بُونِی اَیتِیب اوُتگن اِیدِیم، رَسُول الله صلی الله علیه وسلم مَرحَمَت قِیلَدِیلَرکِی: کِیمکِی اوُزِینِی بِیر قَومگه اوُحشَتسَه، آنَه اوُشَه قَومنِی جُملَه سِیدَن حِسابلَنَدِی، بُو نَرسَه مَنَه بُو دُنیادَه وَ بُو بِیزلَرنِی حُکمِیمِیز. اِیندِی قَوم مُسُلمانمِی یا کافِرمِی؟ بُو دُنیادَه “ظاهِردَه” آخِیرگِی اِیلچِی تامانِیدَن  جُونَتِیلگن اِسلام دِینِیدَن باشقَه دِیننِی تَنلَگن کِیشِی بوُ دُنیادَه کافِردِیر. آخِیرگِی اِیلچِیگه اِیرگشگن کِیشِیلَرنِی یانِیدَه بُولمَگن وَ آخِیرگِی اِیلچِینِی خَبَرِی هَم یِیتِیب بارمَگن کِیشِیلَرگه ، آخِیرگِی اِیلچِینِی دَعوَتِی اوُلَرگه یِیتکَزِیلگچ  بُو دُنیادَه عَذاب بار. اِیندِی بُو آخِیرگِی اِیلچِی مُوسَی یا عِیسَی یا مُحَمد عَلَیهِ السَّلاملَر بوُلِیشِی مُومکِین. مَنَه بوُندَی کِیشِیلَر بُو دُنیادَه کافِرلَرنِی جُملَه سِیگه کِیرَدِی. اَمّا “نَبَوِی حُجَّت” اوُلَرگه اِقامَه قِیلِینمَگن بوُلسَه، اوُلَر قِیامَتدَه قوُیِیدَگِی آیَتگه شامِل بُولِیشَدِی:    « وَمَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّى نَبْعَثَ رَسُولًا» (اسراء/۱۵)   شُونگه اَساسلَنگن حالدَه آخِیرگِی اِیلچِینِی دَعوَتِی “مِعیار” بوُلِیب قالَدِی.

• سَوال: اَلسَّلامُ عَلَیکُم، دِیهقان یِیرگه اوُرُوغ یَشِیرگنلِیگِی سَبَبلِی اوُنگه کافِر دِییِیلِیشِینِی بِیلَمِیز، یَعنِی دِهقان یِیر آستِیگه یَشِیرگن نَرسَه سِینِی بِیلَدِی، اَمّا سِیزنِی اَیتگنلَرِینگِیزگه بِینائاً کافِرلَرنِی جَمِیعَتِیدَگِیلَرنِی اَکثَرِی جاهِلدِیر وَ اوُلَر مَنَه بُو جاهِللِیکلَرِی سَبَبلِی مُسُلمانلَر بِیلَن جَنگ قِیلِیشَدِی، اوُلَرنِینگ مَنَه بُو جاهِللِیکلَرِی سَبَبلِی اَلله اوُلَرنِی حَدِّاَقَل قِیامَتدَه کِیچِیرمَیدِیمِی، بُو جاهِللِیک اوُلَرگه عُذر بُولَه آلمَیدِیمِی؟ اَنَه بُو دِهقانگه کافِر دِییِیلِیشِی لُغُوِی مَعنادَه دِیر، یَعنِی شَرعِی مَعنادَه اِیمَس، جُملَه دَن ناتوُغرِی حُلاصَه چِیقَرمَنگلَر.

اَلله نِی آخِیرگِی شَرِیعَتِینِی توُشُونِیب یِیتگن وَ اَلله نِی شَرِیعَتِینِی قَرشِیسِیدَه توُرِیب طاغوُتلَرنِی زَبانِی، مالِی، قوُرالِی بِیلَن حِمایَه قِیلِیب جَنگ قِیلگن کِیشِیلَر؛ اوُلَر بُو دُنیادَه کافِر حِسابلَنِیشلَرِی بِیلَن بِیر قَطاردَه، قِیامَتدَه هَم دَردلِی، دَهشَتلِی وَضِیعَتگه اِیگه بُولِیشَدِی. بوُندَن تَشقَرِی کافِرلَر آرَسِیدَه جاهِل وَ غَیرِی مُعانِید بُولگن کِیشِیلَر هَم بار، اوُلَر مُسُلمانلَر بِیلَن جَنگ قِیلِیشمَیدِی، اَمّا اوُلَر هَم اِسلامدَن تَشقَرِیدَه وَ آخِیرگِی رَسُولنِی شَرِیعَتِیدَن باشقَه دِینگه اِیرگشگنلِیکلَرِی وَ باشقَه لَرگه تَقلِید قِیلگنلِیکلَرِی بائِث، یَحشِی عاقِبَتگه اِیگه بُولِیشمَیدِی. اوُلَرنِی مُعانِید بُولگنلِیکلَرِی کافِرلِیکلَرِینِی نَفِی قِیلَه آلمَیدِی. زِیرا کافِر خُداوَندنِی اِنکار قِیلِیب پَیغَمبَرِینِی رَد قِیلِیشَدِی؛ اِیندِی بُونِی آگاه بوُلگن حالدَه قَیصَرلِیک بِیلَن قِیلَدِیمِی یا جاهِللِیگِی وَ تَقلِید قِیلِیشِی بِیلَنمِی فَرقِی یوُق.

 مَنَه بوُندَی کِیشِیلَر اَگرچِی مُعانِید بُولِیشمَسَه هَم، قَیصَر کِیشِیلَرگه تَقلِید قِیلِیشَدِی، تابِع بوُلِیشَدِی وَ هَمَّه لَرِی بِیرگه بِیر جَمِیعَتنِی تَشکِیل قِیلِیشگن، قِیامَتدَه هَم اوُزلَرِینِی مَنَه شُو رَهبَرلَرِی، رَئِیسلَرِی بِیلَن حَشر بوُلِیشَدِی. اَلله تَعالی مَنَه بُو بِیچارَه لَرنِی بَتَفصِیل اوُزِینِی شَرِیعَتِیدَه چِیزِیب کوُرسَتِیب بِیرگن، قُرآن وَ سُنَّتگه مُراجَعَت قِیلسَنگِیز اوُلَر حَقِیدَه گِی دَهشَتلِی فِیلمنِی تَماشا قِیلَه آلَسِیز. مَنَه بُو فِیلمدَه جُودَه خَطَرلِی نَرسَه لَرنِی کوُرَمِیز:

وَقَالُوا رَبَّنَا إِنَّا أَطَعْنَا سَادَتَنَا وَكُبَرَاءَنَا فَأَضَلُّونَا السَّبِيلَا* رَبَّنَا آتِهِمْ ضِعْفَيْنِ مِنَ الْعَذَابِ وَالْعَنْهُمْ لَعْنًا كَبِيرًا (احزاب/67-68)  اوُلَر یَنَه: “پَروَردِیگارا، دَرحَقِیقَت بِیزلَر باشلِیقلَرِیمِیزگه وَ کَتتَه لَرِیمِیزگه بوُیِینسِیندِیک، بَس اوُلَر بِیزلَرنِی (توُغرِی) یُولدَن آزدِیردِیلَر. پَروَردِیگارا، سِین اوُلَرگه عَذابنِی اِیککِی حِسَّه قِیلِیب بِیرگِین وَ اوُلَرنِی کَتتَه لَعنَتلَگِین”، دِیدِیلَر.

یَقُولُ الَّذینَ اسْتُضْعِفُوا لِلَّذینَ اسْتَكْبَرُوا لَوْ لا أَنْتُمْ لَكُنَّامُؤْمِنینَ(سبأ/۳۱)

(اوُشَندَه) بِیچارَه سَنَلگن (یَعنِی اِیرگشُوچِی بوُلگن) کِیمسَه لَر مُتَکَبِّر کِیمسَه لَرگه ( یَعنِی پِیشوالَرِیگه) : “اَگر سِیزلَر بُولمَگنِینگِیزدَه، بِیزلَر شَک- شُبهَه سِیز، مُؤمِنلَردَن بوُلوُر اِیدیک”، دِیسَه لَر.

وَإِذْ یَتَحاجُّونَ فِی النَّارِ فَیَقُولُ الضُّعَفاءُ لِلَّذینَ اسْتَكْبَرُوا إِنَّا كُنَّا لَكُمْ تَبَعاً فَهَلْ أَنْتُمْ مُغْنُونَ عَنَّا نَصیباً مِنَ النَّارِ قَالَ الَّذِینَ اسْتَکْبَرُوا إِنَّا کُلٌّ فِیهَا إِنَّ اللَّهَ قَدْ حَکَمَ بَیْنَ الْعِبَادِ ‏(غافر/47-48)

اوُشَندَه اوُلَر دُوذَحدَه اوُزَرا تارتِیشِیب، بِیچارَه (اِیرگشُوچِی) لَر مُتَکَبِّر کِیمسَه لَرگه ( یَعنِی اوُزلَرِینِینگ سابِق یُولباشچِیلَرِیگه): “بِیزلَر سِیزلَرگه اِیرگشگن اِیدِیک، اِیندِی سِیزلَر بِیزلَردَن دوُذَح(عَذابِی) دَن بِیران بوُلَگِینِی دَفع قِیلَه آلوُرمِیسِیزلَر؟” دِیر اِیکَنلَر؛ مُتَکَبِّر کِیمسَه لَر اَیتَدِیلَر: بِیزلَرنِینگ بَرچَه مِیز، شَک – شُبهَه سِیز (دوُذَحدَه دِیرمِیز). دَرحَقِیقَت، اَلله بَندَه لَرِی اوُرتَسِیدَه اوُز حُکمِینِی چِیقَردِی.

إِذْ تَبَرَّأَ الَّذِينَ اتُّبِعُوا مِنَ الَّذِينَ اتَّبَعُوا وَرَأَوُا الْعَذَابَ وَتَقَطَّعَتْ بِهِمُ الْأَسْبَابُ وَقَالَ الَّذِينَ اتَّبَعُوا لَوْ أَنَّ لَنَا كَرَّةً فَنَتَبَرَّأَ مِنْهُمْ كَمَا تَبَرَّأُوا مِنَّا كَذَلِكَ يُرِيهِمُ اللَّهُ أَعْمَالَهُمْ حَسَرَاتٍ عَلَيْهِمْ وَمَا هُمْ بِخَارِجِينَ مِنَ النَّارِ (بقره/۱۶۶- ۱۶۷)

اوُ کوُندَه پِیشوالَر اِیرگشُوچِیلَردَن تانَدِیلَر وَ هَمَّه لَرِی عَذابنِی (کوُزلَرِی بِیلَن) کوُرَدِیلَر. ( اوُ کوُندَه اوُلَرنِی باغلَب توُرَدِیگن) بَهانَه –یوُ سَبَبلَر اوُزِیلَدِی. ** اِیرگشُوچِیلَر:”قَنِیدِی، یَنَه بِیر کَررَه (یَشَشنِینگ) عِلاجِی بوُلسَه- یُو، اوُلَر بِیزدَن تانگنلَرِیدِیک، بِیزلَر هَم اوُلَردَن تانسَک”، دِییدِیلَر. شوُندَی قِیلِیب، اَلله تَعالَی اوُلَرنِینگ قِیلگن عَمَللَرِینِی اوُزلَرِیگه حَسرَت- نَدامَت قِیلِیب کوُرسَتَدِی وَ اوُلَر جَهَنَّمدَن چِیقوُچِی بوُلمَیدِیلَر.

قالَ ادْخُلُوا فی أُمَم قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِکُمْ مِنَ الْجِنِّ وَ الإِنْسِ فِی النّارِ کُلَّما دَخَلَتْ أُمَّةٌ لَعَنَتْ أُخْتَها حَتّى إِذَا ادّارَکُوا فیها جَمیعاً قالَتْ أُخْراهُمْ لاِولهُمْ رَبَّنا هؤُلاءِ أَضَلُّونا فَآتِهِمْ عَذاباً ضِعْفاً مِنَ النّارِ قالَ لِکُلّ ضِعْفٌ وَ لکِنْ لاتَعْلَمُونَ* وَ قالَتْ أُولهُمْ لاِخْراهُمْ فَما کانَ لَکُمْ عَلَیْنا مِنْ فَضْل فَذُوقُوا الْعَذابَ بِما کُنْتُمْ تَکْسِبُونَ (اعراف/۳۸-۳۹)،

(الله) اَیتوُر:”سِیزلَردَن اِیلگرِی اوُتگه جِین وَ اِنسدَن عِبارَت (کافِر) مِلَّتلَر بِیلَن بِیرگه دُوذَحگه کِیرِینگِیز!” قَچان بِیر جَماعَت (اوُشَه دُوذَحگه) کِیرگنِیدَه شِیرِیگِینِی(یَعنِی اوُزِینِی یوُلدَن اوُرگنلَرنِی) لَعنَتلَیدِی. قَچانکِی اوُندَه (دُوذَحدَه) هَمَّه لَرِی تاپِیشِیشگچ، کِییِینگِیلَرِی( اِیرگشگنلَر) اَوَّلگِیلَرِی (باشلِیقلَرِی) حَقِیدَه:” پَروَردِیگارا،اَنَه اوُشَه لَر بِیزلَرنِی یوُلدَن آزدِیرگنلَر، بَس ، اوُلَرگه دُوذَح عَذابِینِی اِیککِی بَرابَر قِیلگِین” ، دِییدِیلَر. (اَلله ) اَیتُور:”  هَر بِیرِینگِیز اوُچُون اِیککِی بَرابَر( عَذاب بوُلوُر)، لِیکِن سِیزلَر بِیلمَیسِیزلَر”. *** اَوَّلگِیلَرِی اِیسَه کِییِینگِیلَرِیگه: “سِیزلَرنِینگ بِیزلَردَن بِیران اَفضَللِیک تامانِینگِیز یُوقدِیر، بَس، قِیلِیب اوُتگن گوُناهلَرِینگِیزگه یَرَشَه عَذابِینگِیزنِی تاتَه وِیرِینگلَر”، دِییدِیلَر.

 پَروَردِیگارِیمِیزنِینگ بِیزلَرگه بِیرگن خَبَرِیگه کوُرَه، رَئِیس هَم، اِطاعَت قِیلگن هَم، طَرَفدار هَم، رَهبَر هَم، قوُماندان هَم مُشتَرَک عَذابگه سَزاوار بُولِیشَدِی وَ مُسُلمانلَرگه قَرشِی چِیقِیب کافِرلَرگه کوُر-کوُرَانَه تَقلِید قِیلگن کِیمسَه لَرگه عُذر کِیلتِیرِیب بوُلمَیدِی. رَهبَرلَر اوُزلَرِیگه اِیرگشگنلَرگه، طَرَفدارلَرِیگه، مُرِیدلَرِیگه نِسبَتاً اِیککِی بَرابَر گوُناهکار بُولِیشسَه هَم، اِیرگشگن کِیشِیلَرنِی وَ طَرَفدارلَرنِی گوُناهلَرِیدَن هِیچ نَرسَه کَمَیِیب قالمَیدِی. رَسُول الله صلی الله علیه وسلم مَرحَمَت قِیلَدِیلَرکِی: گوُمراهلِیککَه دَعوَت  قِیلگن هَر قَندَی کِیشِینِی بوُینِیگه اوُنگه اِیرگشگنلَرنِی گوُناهِی هَم قوُیِیلَدِی، اَمّا اِیرگشگنلَرنِی گوُناهلَرِی کَمَیتِیرِیلمَیدِی. یَنَه مَرحَمَت قِیلَدِیلَرکِی: جَهَنَّم اَهلِی بِیش قِیسمدِیر (اوُلَرنِی بِیر دَستَه سِی) نِی گوُمراه وَ کُفر رَئِیسلَرِیگه اِیرگشگنلَر تَشکِیل قِیلَدِی.

• سَوال: کافِر حالدَه اوُلگن کِیشِیلَرنِی اَلله تَعالی کِیچِیرمَسلِیگِیگه وَ اوُلَرنِی جَهَنَّم اَهلِی بوُلِیشلَرِیگه سِیزنِی دَلِیللَرِینگِیز نِیمَه؟

مَنَه بُو حَقِیدَه جُودَه کوُپ آیَت وَ حَدِیثلَر مَوجُود، مَثَلاً  اَلله تَعالی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:

إِنَّ الَّذینَ كَفَرُوا وَ صَدُّوا عَنْ سَبیلِ اللَّهِ ثُمَّ ماتُوا وَ هُمْ كُفَّارٌ فَلَنْ یَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ (محمد/۳۴)،

اَلبَتَّه کافِر بوُلگن وَ ( اوُزگه لَرنِی هَم) اَلله یُولِیدَن توُسگن، سُونگرَه کافِر حاللَرِیدَه اوُلگن کِیمسَه لَرنِی هَرگِیز اَلله مَغفِرَت قِیلمَس!

إِنَّ الَّذینَ كَفَرُوا وَ ماتُوا وَ هُمْ كُفَّارٌ أُولئِكَ عَلَیْهِمْ لَعْنَةُ اللَّهِ وَ الْمَلائِكَةِ وَ النَّاسِ أَجْمَعینَ (بقره/۱۶۱)،

کُفر یُولِیگه کِیرِیب، کافِر حالِیدَه اوُلِیب کِیتگن کِیمسَه لَر شُبهَه سِیز اَلله نِینگ وَ جَمِیکِی فَرِیشتَه وَ آدَملَرنِینگ لَعنَتِیگه دوُچار بُولغَیلَر وَ عَذابلَرِی یِینگِیللَتِیلمَگن، رَحمَت نَظَرِیدَن بَهرَمَند بُولمَگن حاللَرِیدَه اَبَدِی (جَهَنَّمدَه) قالگیلَر.

إِنَّ الَّذینَ كَفَرُوا وَ ماتُوا وَ هُمْ كُفَّارٌ فَلَنْ یُقْبَلَ مِنْ أَحَدِهِمْ مِلْ‏ءُ الْأَرْضِ ذَهَباً وَ لَوِ افْتَدى‏ بِهِ أُولئِكَ لَهُمْ عَذابٌ أَلیمٌ وَ ما لَهُمْ مِنْ ناصِرینَ(آل عمران/۹۱)،

اَلبَتَّه کافِر بوُلگن وَ کافِر حالدَه اوُلگن کِیمسَه لَر، اَگر اوُلَردَن بِیرانتَه سِی یِیر یُوزِینِی توُلَه آلتِیننِی توُلاو قِیلِیب بِیرسَه هَم هَرگِیز قَبُول قِیلِینمَس. اوُندَی کِیمسَه لَر اوُچُون اَلَملِی عَذاب باردِیر. وَ اوُلَر اوُچُون هِیچ قَندَی یاردَمچِی بُولمَس.

• سَوال: سَلام نِیمَه اوُچُون سِیز سِکوُلارِیستلَرگه عُذر کِیلتِیرمَیسِیز؟ نِیمَه اوُچُون اوُلَرگه عُذر بَه جَهلنِی قائِل بوُلمَیسِیز؟

چُونکِی اَلله اوُلَرگه عُذر کِیلتِیرمَگن. بُو اِیش مِینگه باغلِیق نَرسَه اِیمَس، اَگر نِیمَه اوُچُون اَلله اوُلَرگه عُذر قائِل بوُلمَیدِی؟- دِیب سَوال بِیرگه نِینگدَه یَحشِیراق بوُلَردِی. اَهِیر اوُلَرنِی اوُزلَرِی هَم اوُلَرنِی حِمایَه قِیلِینِیشِی اوُچُون هِیچ قَندَی یوُلنِی قالدِیرِیشمَدِیکوُ. اَلله تَعالی قوُیِیدَگِیچَه مَرحَمَت قِیلگن بوُلسَه: “اِی آدَملَر” هَمَّه اِنسانلَر اوُچُون پَیغَمبَر یُوباردِیم.  قُلْ يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ جَمِيعًا (اعراف/۱۵۸)

اَلله تَعالی اِسلام دِینِیدَن وَ اِسلام شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَردَن باشقَه نَرسَه نِی قَبُول قِیلمَیمَن، دِیب مَرحَمَت قِیلگن.

إِنَّ الدِّينَ عِندَ اللَّهِ الْإِسْلَامُ (آل عمران/۱۹)

وَمَن يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلَامِ دِينًا فَلَن يُقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِينَ (آل عمران/۸۵)

حُوپ، اِیندِی اَلله نِی شَرِیعَتِینِی خَبَرِی، دَعوَتِی اوُلَرگه یِیتگن، تَحقِیق قِیلِیش وَ سَوال سُورَش اِمکانِیگه اِیگه دِیرلَر، اَمّا یِینگِیلتَکلِیک قِیلِیشَدِی، آشکارَه بِیر یاکِی بِیر قَنچَه طاغوُتلَرگه اِیرگشِیب اِطاعَت قِیلِیشَدِی، بِیکارچِی بَهانَه لَر بِیلَن اَلله نِی دَعوَتِینِی اِیشِیتِیشنِی هَم هاحلَشمَیدِی، اوُلَر اوُزلَرِینِی عَقللَرِینِی سِکوُلار رَئِیسلَرِینِی قوُللَرِیگه بِیرِیب اوُلَرگه تَقلِید قِیلِیشَدِی، نَجادپَرَستلِیکنِی هَمَّه نَرسَه اوُچُون مِعیار قِیلِیب آلِیشگن، توُرلِی – هِیل بَهانَه لَر بِیلَن کافِر اَحزابلَرنِی وَ سِکوُلارلَرنِی یوُللَرِینِی اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَردَن اَفضَل دِیب سَنَشَدِی، مُسُلمانلَرنِینگ قُرآنِی دَلِیللَرِینِی قَرشِیسِیدَه قَیصَرلِیک قِیلِیشَدِی، حُوددِی قِیامَت بوُلمَیدِیگندِیک مَنَه بُو دُنیاگه کوُنگِیل باغلَب آلِیشگن وَ قَبر، جَنَّت، جَهَنَّم، کِییِینگِی حَیاتلَرِی اوُچُون نِیمَه لَرنِی تَیّارلَش کِیرَکلِیگِی وَ نِیمَه لَرنِی اوُزلَرِی بِیلَن بِیرگه آلِیب بارِیشلَرِی لازِملِیگِینِی اَصلاً فَهملَشمَیدِی، گوُناهلَر وَ سِکوُلار کافِرلَرنِینگ ، دِین فُرُوشلَرنِینگ  رُوحِی جَنگلَرِی اوُلَرنِی شوُنچَه لِیک تاشبَغِیر قِیلِیب قوُیگنکِی،شَرِیعَت خَبَرلَرِی اوُلَرنِی قَلبلَرِیگه کِیرِیب هَم بارمَیدِی وَ دِیننِی عَصرلَر آلدِینگِی نَرسَه وَ حاضِرگِی کوُننِی دَردِیگه یِیمَیدِی، دِییِیشَدِی، اَخماقلَرچَه کافِر وَ مُرتَدلَرنِی اَلله وَ رَسُولِیگه، مُؤمِنلَرگه نِسبَتاً یالغانلَرِینِی تَکرارلَشَدِی، مَنَه شوُنچَه یالغانلَرنِی گوُمراه  اِنسانلَردَن اِیشِیتِیشگه مَجبُور بُولگنِی اوُچُون آدَمنِی کوُنگلِی اوُزِیگه اَچِینِیب کِیتَدِی. اَگر بِیر یالغانگه جَواب بِیرَدِیگن بُولسَه، بِیر کِیچَه – کوُندوُزدَه یوُزتَه یالغاننِی سِیزگه یَنَه آلِیب کِیلِیشَدِی، اِینگار اوُلَرنِینگ یالغان اِیشلَب چِیقَرِیش کارخانَه لَرِی هِیچ قَچان دَم آلمَیدِی وَ بوُندَن باشقَه یَنَه اوُنلَب دَلِیللَر مَوجُود بُولِیب، اوُلَرنِی هَمَّه سِینِی سَنَب اوُتِیرِیشگه وَقت یوُق، سَنَب اوُتِیلگن نَرسَه لَرنِی هَمَّه سِیگه آیَت وَ حَدِیثلَر بار؛ بُوتوُن تَرِیخ دَوامِیدَه مَنَه بُو دَستَه دَگِی مُجرِم اِنسانلَر ثابِت ماهِیَتگه اِیگه بوُلمَگن جاهِلِیَتگه اِیرگشِیب یُورِیشگن. بُو دَستَه دَگِی قَیصَر اِنسانلَرنِینگ، عُذر بَه جَهل اِیمتِیازِیدَن مَحرُوم بُولِیشلَرِیگه مَنَه بُولَر دَلِیل بُولَه آلَدِی. مَنَه بُو اِیمتِیازلَر سِکوُلار کافِر حِزبلَرگه، مَحَلِّی مُرتَدلَرگه یا کافِرلَرگه اِیرگشِیب یُورگن جِنایَتچِی کافِرلَرگه اِیمَس، بَلکِی اوُزِیگه خاص شَرائِطلَرگه اِیگه مُسُلمانلَرگه تِیگِیشلِیدِیر.

• سَوال: سَلام، سِکوُلارِیستلَرنِینگ آرَسِیدَه شُوندَی کِیشِیلَر هَم بارکِی، حَقِیقَتدَه حِزبگه وَ حِزبلَرِینِی دَستوُرلَرِیگه اِعتِقاد قِیلِیشَدِی وَ اوُنِی بِیزلَرنِی جَمِیعَتِیمِیزگه هَم یَحشِی دِیب سَنَشَدِی، اوُلَرنِی اوُرتَسِیدَه حَتّی شوُندَی کِیشِیلَر تاپِیلَدِیکِی، مَنَه بُو حِزبلَرگه کِیرِیش بِیلَن اوُزلَرِینِی مِللَتلَرِیگه حِزمَت قِیلَمِیز وَ خُداوَند بِیزلَردَن راضِی بُولَدِی، سوُنگرَه اَگر اوُلدِیرِیلِیشسَه شَهِید بُولِیب جَنَّتگه کِیرَمِیز دِییِیشَدِی. مَنَه بُو کِیشِیلَر هَم جاهِل حِسابلَنَدِیمِی؟

بُو یِیردَه سِیزنِی مَنظوُرِینگِیز نِیمَه اِیکَنِینِی یَحشِی توُشُونَه آلمَدِیم، سِیزنِی سَوالِینگِیزنِی توُشوُنِیب یِیتگندِیرمَن، دِیب اوُمِید قِیلَمَن. حُرمَتلِی دُوستلَر شوُنِی یَحشِی بِیلِینگلَرکِی، سِکوُلارِیستلَر بوُتوُن تَرِیخ دَوامِیدَه وَ بوُگوُنگِی کوُندَه هَم دَستوُرلَرِینِی، قانوُنلَرِینِی، اِیشانچلَرِینِی وَ اوُزلَرِینِی عَقِیدَه لَرِینِی اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَردَن یَحشِیراق، دِیب بِیلِیشَدِی. عُمُوماً  اَیتگندَه کُفرنِی بوُلاغِی، مَنبَعسِی شِرک وَ اِرتِداد، اِعتِقاددِیر؛ گوُناهنِی، جِنایَتنِی مَنبَع سِی، بُولاغِی اِیسَه شَهوَت، هَوَسدِیر. شوُنگه اَساسلَنگن حالدَه سِیز حُوددِی اوُغرِیلَر، قاتِیللَر، خِیانَتکارلَرگه اوُحشَب اوُزلَرِینِی اِیشلَرِینِی حَراملِیگِینِی، حُونِیکلِیگِیدَن آگاه بوُلگن وَ بُو اِیشلَرنِی اَلله گه یَقِینلَشِیش اوُچُون قِیلَیاتگن کِیشِیلَرنِی تاپَه  آلمَیسِیز. بُو اِیشلَرنِی قِیلَیاتگن شَخص نِیمَه قِیلَیاتگنِینِی یَحشِی بِیلَدِی.

مُشرِک وَ کافِر شَخص دُنیانِی قَیِیرِیدَه بُولِیشِیدَن قَطعِی نَظَر، اوُزِی عَقِیدَه وَ دِین صِیفَتِیدَه قَبُول قِیلگن نَرسَه نِی حَق وَ بُو اوُنِی اَلله گه یَقِینلَشتِیرَدِی،دِیب حِسابلَیدِی. بِیر تَصَوُّر قِیلِیب کوُرِینگلَر! اَبُو جَهلدِیک مُشرِک، سِکوُلار بَدر جَنگِیدَه دُعا قِیلِیب کامِل اِعتِقاد بِیلَن اَیتدِیکِی: اِی اَلله! اَگر مُحَمَّد راست اَیتَیاتگن بوُلسَه، مِینِی باشِیمگه آسماندَن تاش یاغدِیر. حَقِیقَتدَه اوُ شُوندَی اِعتِقادگه اِیگه اِیدِی، حَقِیقَتدَه هَم مُحَمَّدنِی یالغانچِی، کَذّاب ، تَفرَقَه سالوُچِی، قَومِی وَ قَرِینداشلَرِینِی اوُرتَسِیدَه قِیرغِینگه سَبَب بُولگن عامِل ، ظالِم، فاسِد، جَمِیعَتگه ضَرَرلِی، اَلله گه یالغاننِی نِسبَتلَیاتگن کِیشِی، دِیب بِیلَردِی. اَلله تَعالی مَنَه بُو جِنایَتچِی کافِرلَرنِی سوُزلَرِینِی قوُیِیدَگِیچَه بَیان قِیلَدِی، بُو بَیان آرقَلِی بِیزلَر بُو مَوجُوداتنِی یَنَدَه یَحشِیراق تَنِیب آلَمِیز:

    «وَإِذْ قَالُوا اللَّـهُمَّ إِن کَانَ هَـذَا هُوَ الْحَقَّ مِنْ عِندِکَ فَأَمْطِرْ عَلَیْنَا حِجَارَهً مِّنَ السَّمَاءِ»(انفال/32)

لا حول و لا قوّة الّا بالله.

اوُلَرنِینگ: “اِی خُدا، اَگر مَنَه شُو (قُرآن) سِینِینگ دَرگاهِینگدَن کِیلگن حَقِیقَت بوُلسَه، اوُستِیمِیزدَن سَمادَن تاش یاغدِیرگِین یاکِی بِیزلَرگه اَلَملِی عَذاب کِیلتِیرگِین”، دِیگنلَرِینِی اِیسلَنگ!

کوُرِیب توُرگنِینگِیزدِیک، اوُلَر حَقِیقَتدَه مُحَمَّد صلی الله علیه وسلمنِی حَق اوُستِیدَه اِیمَس،  دِیب اِعتِقاد قِیلِیشگن، بَلکِی اوُلَر اوُزلَرِینِی حَق دِیب سَنَشگن. بِیر کِیشِی اوُزِینِی باطِل اِیکَنِینِی بِیلسَه – دَه، سُونگرَه مَنَه بُو باطِل بِیلَن بِیرگه اَلله گه یَقِین بُولِیشنِی هاحلَسَه، بُو نَرسَه قَندَی قِیلِیب بُولِیشِی مُومکِین؟ مَنَه بُولَر قَدِیمگِی اِیسکِی جاهِلِیَتدِیر، اوُندَگِی کِیشِیلَر هَم اوُزلَرِینِی حَقدَه، دِیب اوُیلَیدِیگن جاهِل، فَهمسِیز آدَملَردِیر، بَشَرِیَتنِی بوُتوُن تَرِیخِی دَوامِیدَه مُشرِکلَرنِی، کافِرلَرنِی عَقِیدَه سِینِی مُقَدِّیمَه سِی جَهالَت، فَهمسِیزلِیکدَن عِبارَت بوُلگن، وَ بُو جاهِللِیک وَ فَهمسِیزلِیک اوُلَردَن جوُدا بوُلمَیدِی.

سَواللَر جوُدهَ کوُپ، بوُگوُنگِی دَرسِیمِیز هَم نِهایَتدَه اوُزاقِیب کِیتدِی، اِنشاءالله قالگن سَوللَرنِی کِییِینگِی مَجلِیسِیمِیزگه قالدِیرَمِیز.

بِیزلَرنِینگ اوُزِیمِیزنِی تَنِیب آلِیش، دُشمَنلَرِیمِیزنِی تَنِیب آلِیشنِی(دُشمَنشناسِی) شَرِیعَتنِی صَحِیح یُولِیدَه قوُیِیشلِیگِینِی سوُرَب قالَمِیز، مُسُلمانلَرگه وَحدَت وَ قُدرَت یوُللَرِینِی کوُرسَتسِین وَ مُسُلمانلَرنِی هَلاک قِیلوُچِی تَفَرُّق کَسَللِیگِیدَن نَجات بِیرسِین وَهَمَّه مِیزنِی اوُزِینِی دِینِیدَه ثابِت قَدَم قِیلسِین وَ عاقِبَتِیمِیزنِی خَیرلِی قِیلسِین.

سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَبِحَمْدِكَ،لاَإِلَهَ إِلاَّأَنْتَ،أَسْتَغْفِرُكَ وَأَتُوبُ إِلَيْكَ

والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته

---

[1] این مقدمه را رسول الله صلی الله علیه وسلم قبل از هر خطبه و سخنرانی ایراد می فرموند.

[2] بعضی از دوستانمان جدید هستند و ممکن است درس امروز برایشان کمی دیر هضم باشد، برای همین سعی می کنیم به صورت مختصر به چند درس گذشته اشاراتی داشته باشیم.

[3] کسانی که انعمت علیهم هستند، کسانی که کسانی که ضالین هستند و کسانی که مغضوبین علیهم هستند

[4] آن ها اسمشان عوض شده همان طور که در قرآن به عده ای که دهری هستند یا طبیعت گرا هستند امروزه به آن ها آتئیست می گویند یا ماتریالیست و کمونیست می گویند و اسم های دیگری را برای خودشان انتخاب کرده اند غیر از همان طبیعت گرا یا همان دهری هایی که آن عقاید را در قدیم داشتند و الان هم دارند. ماهیتشان یکی است. همان ماهیت را دارند ماهیتشان یکی است، کلمات با هم فرق می کنند

[5]– ص 24

[6] آن هم نه این اندازه و مقداری که سکولاریست ها تقریباً نود و خرده ای درصد آن را حذف کرده اند، بلکه اگر کفر به مقدار ریزی هم باشد و آگاهانه طاغوت شود و عمداً کسی چنین طاغوت هایی را در برابر الله قرار بدهد حتی کوچک هم باشد کفر به معنی همه ی دین اسلام است.

[7] الان هم اکثریت روی زمین همین سکولاریستها هستن

[8]-رواه ابوداود

[9]– المعجم الأوسط، باب الألف/ صحيح البخاري؛ المناقب/ صحيح مسلم؛ فضائل الصحابة/مسند الإمام أحمد/باقی مسند المكثرين

[10] در درس طاغوت شناسی در این زمینه در حد نیاز صحبت کردیم و نیاز به تکرار نیست.