شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی : مَقَدَّمات دَرسلَرِی/ بِیشِینچِی دَرس: شَرعِی دُشمَنشُوناسِی (4) شَرعِی اَدَبِیاتدَگِی مُرتَدلَرنِی اَنِیقلَش وَ مُرتَدلَرگه، مُرتَدلَرنِی جِبهَه سِیگه قَندَی مُناسَبَتدَه بوُلِیش.

شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی حَفِظَهُ الله نِی اَاوُدِیا تَسمَه سِیدَن یازِیب آلِینگن

(79- قیسم)

مَنَه بُو آیَتنِی هَمَّه سِی مَنَه شوُنِی اَیتَه دِی، یَعنِی بِیزلَرنِی بَعضِی عالِملَرِیمِیز تَفسِیر قِیلِیشگه نِیدِیک، بُو آیَتلَر اَهلِی کِتابنِی یا شِبهِ اَهلِی کِتابنِی کافِرلَرِی حَقِیدَه اِیکَنلِیگِی توُغرِی اِیمَس، خَطا قِیلگن بوُلِیشلَرِی موُمکِین، اَهلِی کِتابنِی یا شِبهِ اَهلِی کِتابنِینگ جِزیَه بِیرَه آلِیشلَرِیگه دِققَت قِیلمَه گن بوُلِیشلَرِی موُمکِین، یاکِی اوُلَردَن اِسلام بِیلَن جَنگنِی اوُرتَه سِیدَن بِیرِینِی تَنلَشگه مَجبُور قِیلَه آلمَسلِیگِیمِیزنِی اوُنوُتِیشگندِیر. اَمّا مُشرِکلَر وَ مُرتَدلَر اِسلام بِیلَن جَنگنِی اوُرتَه سِیدَه بِیرِینِی تَنلَشلَرِی کِیرَک.

باشقَه بِیر جایدَه اَلله تَعالَی اوُلَرنِی دُنیادَه عَذاب بِیرِیشِیگه اِیشارَه قِیلَه دِی: «وَلَقَدْ قَالُواْ كَلِمَةَ الْكُفْرِ وَكَفَرُواْ بَعْدَ إِسْلامِهِمْوَهَمُّواْ بِمَا لَمْ يَنَالُواْ وَمَا نَقَمُواْ إِلاَّ أَنْ أَغْنَاهُمُاللَّهُ وَرَسُولُهُ مِن فَضْلِهِ فَإِن يَتُوبُواْ يَكُ خَيْرًا لَّهُمْ وَإِنيَتَوَلَّوْا يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُعَذَابًا أَلِيمًا فِيالدُّنْيَاوَالآخِرَةِ» (توبه/74)) اوُلَر ( یَعنِی مُنافِقلَر سِیزگه یِیتِیب کِیلگن حَقارَت سوُزلَرِینِی) اَیتمَه گنلِیکلَرِیگه قَسَم اِیچَه دِیلَر. حالبُوکِی، کُفر سوُزِینِی اَنِیق اَیتگن اِیدِیلَر وَ اِسلامگه کِیرگنلَرِیدَن سوُنگ یَنَه کُفرگه قَیتگن اِیدِیلَر، هَمدَه اوُزلَرِی یِیتالمَه گن نَرسَه گه ( یَعنِی پَیغَمبَر جانِیگه سوُءِقَصد قِیلِیشگه) قَصد قِیلگن اِیدِیلَر. اوُلَر (مُنافِقلَر) فَقَط اَلله وَ اوُنِینگ پَیغَمبَرِی اوُلَرنِی اوُز فَضلوُ کَرَمِیدَن ( قَتتِیق اِیختِیاجلَرِی وَقتِیدَه غَنِیمَتلَر بِیلَن) بای- بَدَولَت قِیلِیب قوُیگه نِی اوُچُونگِینَه ( اَلله وَ پَیغَمبَرِینِی) یامان کوُردِیلَر،خالاص. بَس، اِیندِی اَگر تَوبَه قِیلسَه لَر، اوُزلَرِی اوُچُون یَحشِی بوُلوُر. اَگر یوُز اوُگِیرسَه لَر، اَلله اوُلَرنِی دُنیایُو آخِیرَتدَه اَلَملِی عَذاب بِیلَن عَذابلَر وَ اوُلَر اوُچُون یِیر یوُزِیدَه بِیران دُوست وَ یاردَمچِی بوُلمَس!

ذوُالقَرنَینگه باغلِیق بوُلگن کَهف سوُرَه سِیدَگِی آیَتدَن هَم مَنَه بوُ عَذاب بِیرِیشدَن بوُلگن مَنظوُر نِیمَه اِیکَه نِینِی توُشوُنِیب آلسَک بوُلَه دِی؟ «قَالَ أَمَّا مَنْ ظَلَمَ فَسَوْفَ نُعَذِّبُهُ ثُمَّ يُرَدُّ إِلَى رَبِّهِ فَيُعَذِّبُهُ عَذَابًا نُكْرًا».

مَنَه بُو آیَتلَرنِی بَرچَه سِی بِیزلَرگه شُونِی توُشوُنتِیریَپتِیکِی، مُرتَدنِینگ دُنیادَگِی جَزاسِی فَقَط اوُلِیم. اوُنِی بوُندَن باشقَه نَرسَه کوُتمَیدِی. رَسُول الله صلی الله عَلَیهِ وَسَلَّمدَن کِیلتِیرِیلگن رِوایَتلَر،آیَتدَگِی مَنَه بُو مُعامَلَه قِیلِیش رَوِیشِینِی کوُپراق اِیضاحلَب آیدِینلَشتِیرِیب بِیرَه دِیگن نَرسَه شوُکِی، مُرتَدلَرنِی دُنیادَه فَقَط اوُلِیم کوُتَه دِی. مِثال طَرِیقَه سِیدَه کِیلتِیرسَک:

اِبنِ عَبّاس رَضِیَ اَلله عَنهُ دَن رِوایَت قِیلِینِیب رَسُول الله صلی الله عَلَیهِ وَسَلَّم مَرحَمَت قِیلَه دِیلَرکِی: “مَنْ بَدَّڵ دِینَهُ فَاقْتُلُوهُ” ^[1] دِینِینِی اوُزگرتِیرگن آدَمنِی اوُلدِیرِینگلَر، اِمامِی مالِک رَحِمَهُ الله مُوَطّادَه کِیلتِیرِیشِیچَه: “من غير دِینَهُ فَاقْتُلُوهُ”. اوُشَه رِوایَتنِی رَسُول الله صلی الله عَلَیهِ وَسَلَّمدَن مَنَه بُو رَوِیش بِیلَن رِوایَت قِیلگن.
باشقَه بِیر اوُرِیندَه، مُعاذ رَضِیَ الله عَنهُ یَمَنگه بارگن پَیتِیدَه اَبُو موُسَی اَشعَرِینِینگ بِیر کِیشِینِی اِسلامدَن قَیتگنلِیگِی وَ مُرتَد، یَهُودِی بوُلگنلِیگِی سَبَبلِی باغلَب قوُیگه نِینِی کوُردِی، شوُندَه مُعاذ اوُچ مَرتَه اَیتدِیکِی: لَا أَجْلِسُ حَتَّى يُقْتَل،َ قَضَاءُ اللَّهِ وَرَسُولِهِ،فَأَمَرَ بِهِ فَقُتِلَ. [2] یَعنِی اَلله وَ رَسُولِینِی حُکمِی بِیلَن بُو شَخص اوُلدِیرِیلمَه گوُنچَه اوُتِیرمَیمَن. مَنَه بوُنِی اوُچ مَرتَه اَیتدِی، بوُندَن سوُنگ اوُ شَخصنِی اوُلدِیرِیشگه فَرمان بِیرِیلدِی وَ اوُلدِیرِیلدِی. فَأَمَرَ بِهِ فَقُتِلَ.

-3عَبدُالله اِبنِ مَسعُود رَضِیَ الله عَنهُ دَن رِوایَت قِیلِینِیشِیچَه، رَسُول الله صلی الله علیه وسلم مَرحَمَت قِیلَه دِیلَرکِی: “لاَ يَحِلُّ دَمُ امْرِئٍ مُسْلِمٍ يَشْهَدُ أَن لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ وأَنِّي رسُولُ اللهِ إِلاَّ بِإِحْدَى ثَلاَثٍ: الثَّيِّبِ الزَّانِي، وَالنَّفْسِ بِالنَّفْسِ،وَالتَّارِكِ لِدِينِهِ الْمُفَارِقِ لِلْجَمَاعَةِ”. ^[3] شَهادَتَیننِی اَیتَه یاتگن مُسُلماننِی قانِی حَلال اِیمَس ( شَهادَتَیننِی کِیلتِیرگن کِیشِی یَعنِی اَشهَدُ أن لا إله إلا الله و أشهد أن محمدا رسول الله، دِیب بوُندَی شَهادَت بِیرگن مُسُلماننِی قانِی حَلال اِیمَس)، مَگر مَنَه بُو اوُچ نَفَردَن بِیرِینِی: 1- توُرموُش اوُرتاغِی بار بوُلِیب زِنا قِیلگن شَخص، 2- جاننِی مُقابِیلِیدَه جان، یَعنِی ناحَق قاتِللِیکنِی بَرابَرِیدَگِی قاصاص. 3- دِینِینِی تَرک قِیلِیب مُسُلمانلَرنِی جَماعَتِیدَن جُودا بوُلگن کِیشِی.

قَرَنگلَر قَندَی چِرایلِی اَیتِیلگن: “وَالتَّارِكِ لِدِينِهِ الْمُفَارِقِ لِلْجَمَاعَةِ” دِینِینِی تَرک قِیلَه دِی وَ مُسُلمانلَرنِی جَماعَتِیدَن جُودا بُولَه دِی. بِیزلَر توُرت فِیلتِیر وَ توُرتتَه لِیک مَرحَلَه نِی باسِیب اوُتدِیک وَ مَنَه بُو شَخص مُسُلمانلَرنِی جَماعَتِیدَن جُودا بوُلگن دِیب تَشخِیص بِیرِیلَدِی، توُغرِیمِی یا یُوقمِی؟ جوُدا بُولگن دِیب تَشخِیص بِیرِیلمَه گندَه مُنافِقلَر وَ سِکوُلارزَدَه لَرگه اوُحشَب مُسُلمانلَرنِی اوُرتَه سِیدَه قالگن بوُلَردِی وَ بِیزلَر اوُنِی مُسُلمانلَرنِی جُملَه سِیدَن دِیب حِسابلَردِیک وَ اوُ مَنَه بُو حُکمگه شامِل بوُلمَسدِی. اَمّا اوُنِی توُرت فِیلتِیر وَ توُرت مَرحَلَه دَن اوُتکَزگه نِیمِیزدَن وَ آشکار وَ کافِر دِیب تَشخِیص بِیرِیلگندَن سوُنگ، اوُ مَنَه بُو حُکمگه شامِل بوُلَه دِیمِی یا یوُقمِی؟ اوُنِی اوُزِی بارِیب مَنَه بُو حِزبلَرگه قوُشِیلگن، اِیندِی بوُنِی باقشَه نَرسَه گه نِیازِی یوُق. الْمُفَارِقِ لِلْجَمَاعَةِ ، یَعنِی مُسُلمانلَرنِی جَماعَتِیدَن جوُدا بوُلگن.

شُونِی ذِکر قِیلِیب اوُتِیش لازِمکِی، قُرآن وَ سُنَّتدَگِی نَرسَه لَرنِی اِعتِبارگه آلگن حالدَه، توُرلِی- هِیل اِسلامِی فِرقَه لَرنِی هَمَّه سِی مُرتَدنِی جَزاسِی بُویِیچَه اِتِّفاقلِی نَظَرگه اِیگه دِیرلَر، اَلبَتَّه شَرائِطلَر وَ اوُنِی اوُرِینلَرِی بوُیِیچَه اوُلَرنِی اوُرتَه سِیدَه اِیختِلاف مَوجُود لِیکِن حُکمنِی اَصلِی بارَه سِیدَه حَتَّی اوُلِیم جَزاسِیدَه اِیککِیلَنمَیدِی. اَگر توُرلِی- هِیل اِسلامِی مَذهَبلَرنِینگ فُقَهالَرِینِی سوُزلَرِیدَگِی اَندَک اِیختِلاف، حُکمنِی اَصلِیدَه اِیمَس،اوُنِی مَفهُومِیدَه وَ مَصادِقلَرِیدَه خالاص.

اَلمُغنِی یَعنِی اَهلِی سُنَّت دِیب مَعرُوف بوُلگن فِرقَه نِی فِقهِیدَگِی مُهِم مَنبَعدَه ذِکر قِیلِینگنکِی:

وَأَجمَع أَهلِ العلم على وُجوبِ قَتْلِ المُرْتَدِّ[4]. بَرچَه دانِشمَندلَر مُرتَدنِی اوُلدِیرِیشنِی واجِب اِیکَه نِیگه اِجماع قِیلِیشگن. اَیتِیشَه دِیکِی: مَنَه بوُنِی اَبُو بَکردَن، عُمَردَن، عُثمان،عَلِی، مُعاذ، اَبُو مُوسَی اَشعَرِی،اِبنِ عَبّاس، خالِد وَ باشقَه لَردَن رِوایَت قِیلِینگن وَ هِیچ کِیم اوُنِی اِنکار قِیلمَیدِی، باشقَه لَردَن رِوایَت قِیلِینگن وَ هِیچ کِیم اوُنِی اِنکار قِیلمَیدِی، مَنَه شُو شِیوَه بِیلَن اِجماع قِیلِینگن، مَنَه شُو بِیلَن نِیمَه اوُچُون اِجماع قِیلِینگن، نِیمَه اوُچُون؟ چوُنکِی اوُلَرنِی هَمَّه سِی بوُ نَظَرگه اِتِّفاق قِیلِیشگن. صَحابَه لَرنِی بَرچَه سِی اوُنِی اوُستِیدَه اِجماع قِیلِیشگن.

(دوامی بار……)

[1]– رواه البخاري

[2] رواه احمد

[3]– رواه البخاري و مسلم

[4]– محمد بن محمد الخطيب الشربينى،مغنی المحتاج الی معرفه معانی الفاظ المنهاج، قم، دار الذخایر،1369، ج 4، ص 135

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ