غُولّات فِرقَه گَرِیلِیک شِرکِینِینگ کِینگَیِیشِی وَ اِیران اِسلامِی فَرقُولادَّه حُکوُمَتِی اوُچُون تازَلاوگه بِیر فُرصَتنِی پَیدا بُولِیشِی
لُطفُ الله بِیگِی /بانَه
الله تعالی قُرآندَه مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:
مُنِيبِينَ إِلَيْهِ وَاتَّقُوهُ وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَلَا تَكُونُوا مِنَ الْمُشْرِكِينَ * مِنَ الَّذِينَ فَرَّقُوا دِينَهُمْ وَكَانُوا شِيَعًا ۖ كُلُّ حِزْبٍ بِمَا لَدَيْهِمْ فَرِحُونَ (روم/31-32)
- إِنَّ الَّذينَ فَرَّقُوا دينَهُمْ وَ کانُوا شِيَعاً لَسْتَ مِنْهُمْ في شَيْءٍ إِنَّما أَمْرُهُمْ إِلَي اللَّهِ ثُمَّ يُنَبِّئُهُمْ بِما کانُوا يَفْعَلُونَ (انعام/159)
شِرک حَقِیدَه هَم مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:
إِنَّ اللَّهَ لَا يَغْفِرُ أَنْ يُشْرَكَ بِهِ وَيَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِكَ لِمَنْ يَشَاءُ وَمَنْ يُشْرِكْ بِاللَّهِ فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالًا بَعِيدًا (نساء/116)
شُوندَی اِیکَن شَیطان وَ اوُنِی مُرِیدلَرِی هَم فِرقَه گرِیلِیک شِرک اِیکَنِینِی یَحشِی بِیلِیشَدِی وَ الله تعالی هَم شِرکدَن باشقَه بَرچَه گوناهلَرنِی اَگر هاحلَسَه کِیچِیرَدِی. شَیطان مَنَه بُو کَلِیت اوُرنِیدَگِی قوُرالدَن غافِل بُولِیب قالِیب کِیتگن، دِیب اوُیلَمَنگلَر. شَیطان شُو دَرَجَه دَه زِیرَکِّی، اَنِیق هَدَف وَ اِیلدِیزنِی اوُزِیگه ضَربَه اوُرِیشگه حَرَکَت قِیلَدِی. شُونِینگ اوُچُون اَگر کِیرِیب کِیلِیشنِی هاحلَسَه حُودِّی مَنَه بُو اِیشِیکدَن کِیرِیب کِیلَدِی.
اِسلامِی حُکوُمَت وَ اوُنگه باغلَنگن اوُلِی الاَمر شُوراسِی وَ بُو یِیردَه وُجُودگه کِیلگن اوُمَّت، هَمدَه شُو یُولدَه حاصِل بُولگن اِجماعگِینَه دِینِّی سَقلَشنِی زَمانَتچِیسِی وَ فِرقَه لَنِیب کِیتِیشنِی، فِرقَه گرِیلِیک شِرکِینِی آلدِینِی آلوُچِی عامِلدِیر.
اِمامِی عَلِی رَضِیَ الله عَنهُ مَنَه بُو مُهِم نَرسَه نِی نِهایَتدَه ظَرِیف حالَتدَه بَیان قِیلگن وَ تَفَرُّقنِی کِیلِیب چِیقِیش عِلَّتِینِی، عُثمان اِبن عَفّانِّی زَمانِیدَگِی حُکوُمَتنِینگ مُشکِلاتِیدَه اِیکَنِی، یَعنِی (حاکِمِیات اِحتِکارِی، اوُزبِیلَرمانچِیلِیک وَ شُورادَن اوُزاقلَشِیش) وَ بَعضِی مُسُلمانلَرنِی کِیسکِین وَ بِیطافَتلِیک بِیلَن حَرَکَت قِیلِیشِی، دِیب بِیلَدِی.اِمامِی عَلِی جَمَل جَنگِینِی واقِیعَه سِیدَن آلدِین اَیتگن اِیدِیکِی: “الله تَعالی بِیزلَرگه اِسلام سَبَبلِی عِزَّتنِی بِیردِی وَ اوُ بِیلَن بِیزنِی فَخرلَنَدِیگن دَرَجَه گه یِیتکَزدِی وَ خارلِیک،اوُزَرا کِینَه لِی بُولِیش، بِیر- بِیرِیمِیزدَن اوُزاق بُولِیشدَن نَجات بِیرِیب،بَرچَه مِیزنِی بِیرادَر قِیلدِی. شُو طَرزدَه الله تعالی آدَملَرنِی دِینِی اِسلامدَه یُورِیشلَرِینِی وَ اوُلَرنِی اوُرتَسِیدَه حَق بَرقَرار بُولِیشِینِی، الله نِی کِتابِی اوُلَرگه پِیشوا بُولِیشِینِی هاحلَدِی، بِیر زَمانگه یِیتِیب کِیلگچ مَنَه بُو کِیشِی (عُثمان) مَنَه شُو آدَملَرنِی قوُلِیدَه اوُلدِیرِیلدِی. شَیطان اوُلَرنِی اِطاعَت قِیلمَسلِیکگه وَسوَسَه قِیلدِی وَ بُو اوُمَّتنِّی بِیر- بِیرِیگه قَرشِی قِیلِیب قُویدِی ،بُو اوُمَّتنِی هَم باشقَه اوُمَّتلَرگه اوُحشَش فِرقَه – فِرقَه بُولِیب کِیتِیشِی نَمایان بُولدِی………” [1]
مَنَه بُو تَحلِیلدَه، هَم حُکوُمَتنِی نَوِیگه وَ شُورادَن اوُزاقلَشِیب کِیتِیشگه (اَساسِی وَ مُهِم عامِل صِیفَتِیدَه)، هَمدَه اِعتِراض قِیلَوچِی کِیمسَه لَرنِی کُورسَتگن رِیاکسِیَه سِیگه هَم اِشارَه قِیلِیب اوُتِیلگن. مَنَه شُو شَخصلَر کِییِنچَلِیک اِمامِ عَلِینِی اوُلِیمِی وَ کَربَلا فاجِیعَه سِیدَه اِینگ اَساسِی رالنِی اوُینَشدِی وَ تَرِیخ دَوامِیدَه مُسُلمانلَرنِی فِرقَه – فِرقَه بُولِیب کِیتِیشِی وَ عُثمان ابن عَفّان نِی حُکمرانلِیک دَورِیدَن باشلَب اوُ کِیشِینِی اوُلدِیرِیلِیش دَورِیگچَه بُولگن مُدَّتدَه هَم غُولّاتنِی آشکارَه ظاهِر بُولِیشِی قوُلاغِیمِیزگه چَلِینَدِی.
مَنَه بُو اَساسِی عامِل(نُبُوَّت مَنهَجِیگه اَساسلَنگن اِسلامِی حُکوُمَت ) سُوستلَشِیب ، مُعاوِیَه نِی زَمانِیدَه اِیسَه بُوزِیلگندَن سُونگ ،ضَرُورَت حُکمِی بُویِیچَه مَذهَبلَر وُجُودگه کِیلدِی،اَمّا بُو مَذهَبلَرنِی آرَسِیدَه نِهایَتدَه ظَرِیف وَ باشقَه مَذهَبلَرنِی واسِیطَه سِیدَه نَمایان بُولگن غوُلّات مَذهَبِی مُسُلمانلَرنِی فِرقَه لَنِیش وادِیسِیگه تارتِیب کِیتدِی. شافِعِی، حَنَفِی،حَنبَلِی وَ …….لَرنِی اوُرتَسِیدَگِی دَخشَتلِی جَنگلَر وَ مُخالِف فِرقَه دَگِی مِینگلَب مُسُلمانلَرنِی اوُلدِیرِیلِیشِی، مَنَه بُو شِرکگه بُولغَنگن کوُز- قَرَشنِی نَمُونَسِیگه یَقَّال مِثال بُولَه آلَدِی.
مَذهَبلَر «الضرورات تبیح المحظورات» قائِدَه سِیگه بِنائًا وُجُودگه کِیلگن اِیدِی، اَمّا مَنَه بُو غوُلّات اوُزِینِی اَوَّلگِی قَدَملَرِینِی آدَملَرنِی اَلدَش اوُجُون، اِسلام دِینگِیزِیدَن کِیلِیب چِیقگن مَذهَبلَرنِینگ اَطرافِیدَن باشلَدِی، لِیکن آزگِینَه دَن سُونگ یُولَّرِینِی قِیشَیتِیرِیب بِیهُودَه گپلَرنِی اَیتِیش، شِرکگه اَساسلَنگن یالغانلَرنِی قُوشِیش، کِینَه تَعَصُّب، شَرِیعَتنِی حُکملَرِیگه اِعتِبار بِیرمَسلِیک، شُبهَه- گومانلَر کوُچَه سِیگه کِیرِیش جَرلِیگِیگه تُوشِیشدِی، آخِیرِیدَه اِیسَه شَرِیعَتنِی بِیر چِیتگه سُورِیب قوُییِشگچَه بارِیشدِی. بَرچَه مِیزگه اَنِیق وَ آشکار بُولِیب کوُرِینِیب توُرگن نَرسَه شوُکِی، لا اله الا الله نِی ظاهِرِی وَ باطِینِی شوُ دَرَجَه دَه تِینِیق وَ قَطعِی حالَتدَه کُورِینَدِی،اوُنِی تَفسِیر، اِیضاح،تَحرِیف، اوُنِی مَعناسِینِی آرَسِیگه قوُشتِیرناق آچِیب قوُیِیشگه هَم اوُرِین یُوق، یاشُو- قَرِی، سَوادلِی یا بِیسَواد آدَملَر اوُجُون توُشُونَرلِیدِیر.
الله نِی حُضُورِیدَگِی دِین اِسلامدِیر، ﴿إِنَّ ٱلدِّينَ عِندَٱللَّهِ ٱلۡإِسۡلَٰمُ﴾ زَیدِی، حَنَفِی، مالِکِی،شافِعِی، حَنبَلِی، ظاهِیرِی وَ…….سَلَفِی، مَدخَلِی، سُنِّی، شِیعَه وَ باشقه لَرگه اوُحشَش عُنوانلَر الله نِی نَظَرِیدَه دِین اوُ ذاتنِی رِسالَتِینِی اوُرنِیگه قَبُول قِیلِینمَیدِی وَ مَنَه بُو آسمانِی دِین بُویِیچَه بوُلَک – بُولَک بُولِیشلَر، وَ فِرقَه- فِرقَه بُولِیب کِیتِیشلَر،اَصل تَوحِدگه نوُقصان توُشِیشِینِی باشلَنِیشِی وَ شِرک وادِیسِیگه باتِیب کِیتِیشلِیکدِیر. اِمامِی محمد غَزّالِی قَندَی هَم چِیرَایلِی جُوملَه نِی کِیلتِیرگن اِیکَن: مِین شَرِیعَت بُویِیچَه قُرآن مَذهَبِیگه وَ عَقلِی جِهَتدَن اِیسَه حُجَّت مَذهَبِیگه اِیگَمَن.
مَنَه بُو کوُرِینِیش بُویِیچَه بِیر گوُرُوه کِیشِیلَر قُویِیدَگِی نَرسَه لَرگه اِیشانِیشَدِی:
- دِین الله تامانِیدَن، مَذهَب اِیسَه بَشَر تامانِیدَن وُجُودگه کِیلتِیرِیلگندِیر.
- دِیندَه هِیچ قَندَی زِدِّیَت، نُوقصان تاپِیلمَیدِی، لِیکِن عَیبسِیز وَ بِینُوقصان مَذهَب مَوجُود اِیمَس.
- دِین اِنسانلَرنِی الله نِی تَوحِیدِیگه وَ مِلَّتلَرنِی اوُرتَسِیدَه اِتِّحادگه دَعوَت قِیلَدِی، اَمّا مَذهَبلَر، مَنَه بُونگه اوُحشَش اِدَّعالَر قِیلِیشِیگه قَرَمَسدَن تَفرَقَه وَ اِختِلافگه دَعوَت قِیلِیشنِی بُولاغِی حِسابلَنَدِی.
- دِین آدَملَرنِی اِعتِبارِینِی الله گه تارتَدِیگن بُولسَه، مَذهَبلَر آدَملَرنِی دِقَّتِینِی اِنسانلَرگه تارتَدِی.
- دِینِّی فَهملَش وَ اِثباتلَش نِهایَتدَه آسان وَ سادَّه، لِیکِن مَذهَبنِی اِثباتِی مِینگلَب جِلدلِی کِتابلَرگه، بَحثلَرگه، اِیضاحلَرگه وَ تَفسِیرگه اِحتِیاجِی باردِیر.
- دِین الله نِی کِتابِیدِیر، لِیکِن مَذهَبدَه مِینگلَب عَجایِیب وَ غَرایِیب کِتابلَر مَوجُود.
- دِیندَه خُرافات تاپِیلمَیدِی، اَمّا خُرافاتسِیز وَ اِنحِرافسِیز مَذهَبنِی تاپِیب بُولمَیدِی.
- دِین بُوتُون تَرِیخ دَوامِیدَه اِتِّحادگه وَ هَر بِیر مِلَّتنِی اِفتِحار قِیلِیشِیگه سَبَب بُولگن بُولسَه، مَذهَبلَر اوُلَرنِی آرَسِیدَه تَفرَقَه نِی باشلَنِیشِیگه، بَدبَخت بُولِیشلَرِیگه بائِث بُولگن.
وَ…………
اِسلامِی مَذهَبلَرگه نِسبَتلَنگن مَذهَبِی فِرقَه گرلَر اوُتگن زَماندَه هَم، حاضِرگِی عَصردَه هَم بِیهُودَه تارتِیشوُلَر باتقاغِیگه باتِیب یُورِیشِیبدِی، بِیر کِیشِینِی بِیر مَذهَبدَن باشقَه مَذهَبگه اوُتِیشِی، گاهِیدَه حُودِّی ناتُوغرِی یُولدَن کِیتَیاتگن اَوتابُوس وَ پایِیزد دَگِی اوُرِیندِیقنِی اَلمَشتِیرِیشِیگه اوُحشَیدِی، حاضِرگِی وَضِیعَتدَگِی سُنِّی شِیعَه گه اَیلَنِیشِی یاکِی شِیعَه نِی سُنِّی بُولِیب قالِیشِی اِسلامگه هِیچ قَندَی فایدَه هَم کِیلتِیرمَیدِی وَ ضَرَر هَم یِیتکَزمَیدِی. بُو یِیردَه مَوجُود بُولگن هَر قَندَی فایدَه وَ ضَرَر، مَنَه بُو فِرقَه لَرنِی اوُرتَسِیدَگِی اِتِّحاد وَ تَفَرُّقدَدِیر، اِتِّحادنِی یَگانَه یُولِی هَم اِسلامِی حُکوُمَتنِی تَشکِیل قِیلِیب اوُنِی حِمایَه قِیلِیشدَدِیر، بُونِی نَتِیجَه سِیدَه اِیسَه اوُلِی الاَمر شُوراسِینِی وَ مَنَه بُو شُورانِی دِیلِیدَن حاصِل بُولَدِیگن اوُمَّتنِی وَ نِهایَت اِیسَه واحِد اِجماعنِی مُسُلمانلَرگه اِرایَه بِیرَدِی.
بُو دِیگینِی اَوتابُوس وَ پایِیزدنِی یُولِینِی اوُزگرتِیرِیب تُوغرِی یُولگه سالِیش وَ کوُزلَنگن هَدَفگه اِیرِیشِیشدِیر.
الله بِرادَرلَرِیمدَن بِیرِینِی رَحمَت قِیلسِین، اوُ اوُزِینِی مِینگه یازگن نامَه سِیدَه یازگن اِیدِیکِی: “بِیزلَرنِی اِیچِیمِیزدَگِی خُطبَه اوُقوُچِیلَر، نَمازدَن سُونگ مَحَلِّی مُلّالَرنِینگ لا اله الّا الله نِی بَلَند آواز بِیلَن اَیتِیشلَرِی ضَرُورَت یُوزَسِیدَن بُولگینِینِی توُشوُنِیشلَرِی اوُچُون 400 یِیلدَن آشِیق وَقت اوُتِیب کِیتدِی. مَنَه بُونِی اَیتِیشلِیک،قُورالنِی کوُچِی بِیلَن “لا اله الّا اسمائل”، دِییدِیگن خام گوُشت یِیدِیگن وَحشِی کِیمسَه لَرگه نِسبَتاً اِیشلَتِیلگن اِیدِی. نَعُوذ با الله ( اَلبَتَّه حاضِردَه هَم بُونِی توُشُونِیب یِیتمَگن کِیشِیلَر مَوجُود) اوُلَر جانِیدَن کِیچِیب جَنگ قِیلَیاتگن مُجاهِدلَرنِی اَهلِی بِدعَت، دِیب ناملَشَدِی.
بِیر گوُرُوه کِیشِیلَر آرَدَن 1300 یِیل اوُتگنِیگه قَرَمَسدَن اوُزلَرِینِی مَذهَبلَرِی بِیلَن دِینِّی اوُرتَسِیدَگِی فَرقنِی توُشُونِیب یِیتِیشگنِی یُوق، اوُلَر مَذهَبلَرِینِینگ ضَرُورَت حُکمِی وَ اِسلامِی حُکوُمَتنِی، اوُلِی الاَمر شُوراسِینِی مَوجُود اِیمَسلِیگِی سَبَبلِی وُجُودگه کِیلگنِینِی توُشُونِیب یِیتِیشلَرِی اوُچُون آرَدَن یَنَه 400 یِیل اوُتِیشِی هَم مُومکِین. بُوندَن تَشقَرِی آرَمِیزدَه نُبُوَّت مَنهَجِیگه اَساسلَنگن اِسلامِی حُکوُمَت وَ واحِد اوُلِی الاَمر شُوراسِی بُولمَس اِیکَن، اُصُول بُویِیچَه واحِد اوُمَّتگه هَم اِیگه بُولمَسلِیگِیمِیزنِی وَ واحِد اوُمَّتگه اِیگه بُولمَگندَن سُونگ اِیسَه واحِد اِجماع ، واحِد دِین، عِزَّتگه هَم اِیگه بُولالمَسلِیگِیمِیزنِی، یَنگِی مَذهَبلَرنِی پَیدا بُولِیشِی اِیسَه مُسُلمانلَر اوُچُون تَفَرُّق، خارلِیکگه اوُحشَش فاجِیعَه لِی عاقِبَتلَرگه سَبَب بُولِیشِینِی توُشُونِیب یِیتِیشلَرِی اوُچُون اِیسَه یَنَه 400 یِیل اوُتِیشِی کِیرَکدِیر؟
“اِسلام وَ سِکوُلارِیزم دِینِینِینگ اوُزَرا عَلاقه لَرِی” ناملِی کِتابِی، “8 قِسمَتلِی مُقَدَّمات دَرسلَرِی” وَ “عُذر بَه جَهل” کِتابِی، اَهلِی سُنَّت بُولگن سِیز جَنابلَرنِی 800 یِیل آلدِینراقگه آلِیب بارَدِی، بوُنِی قَبوُل قِیلِیشنِی هاحلَیسِیزمِی یا هاحلَمَیسِیزمِی بُو عَینِ واقِیعِیَتدِیر. اَلبَتَّه اوُلامایِی سُوء وَالرُّوَیبِیضَه وَ مُنافِقلَرنِی توُدَه سِی ( سِکولارزاده لَر) اَیَّار، حِیلَه گر توُلکِیدِیک آدَملَر مَنَه بُو واقِیعِیَتلَرنِی توُشوُنِیب یِیتِیشلَرِینِی وَ آدَملَرنِینگ تَفَرُّقدَن تِییِلِیب وَحدَتگه اِیرِیشِیشلَرِینِی هاحلَشمَیدِی،چُونکِی اوُلَر سِکولارِیزم دِینِی وَ بُوتوُن جَهان، مَحَلِّی طاغوُتلَرِی اوُرتَدَه تَفَرُّقنِی آلاوِینِی یَنَدَه کوُچَیتِیرِیب، آدَملَرنِی حَقِیقِی وَحدَتگه اِیرِیشمَسلِیکلَرِی یُولِیدَه اوُلَرنِی آلدِیگه قوُیِیشگن مُهِم وَظِیفَه نِی بَجَرِیش بِیلَن مَشغُولدِیرلَر.” [2]
حاضِرگِی وَضِیعَتدَه اِیران اِسلامِی ضَرُورَتلِی حُکوُمَتِیدَگِی شُورالَر وَ آزاد فِکرلِی فَضالَرنِینگ اَهلِی سُنَّت اوُچُون وُجُودگه کِیلِیشِی، بِیر نِیچَه عَصرلَردَن بُویان اِنتِظار بُولِیب کوُتِیلگن بِیر فُرصَت اِیکَنِینِی وَ مُسُلمانلَرنِی عَقِیدَسِی وَ رَفتارِیدَگِی غُولّات قالدِیرگن داغلَرنِی پاکلَش اوُچُون بِیر اَبزار اِیکَنِینِی توُشُونِیب یِیتِیشِیمِیز کِیرَک.
[1] طبري ، ج 6 ص 3141
[2] هر سه از آثار شیخ ابوحمزه المهاجر هورامی حفظه الله هستند