سِیزنِی دِینِینگِیز نِیمَه؟ اِسلام یا سِکوُلارِیزم؟

بسم الله الرحمن الرحیم

«إنِ الْحَمْدَ لِلَّهِ، نَحْمَدُهُ، وَنَسْتَعِينُهُ، وَنَسْتَغْفِرُهُ، وَنَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْشُرُورِ أَنْفُسِنَا، وَمِنْ سَيِّئَاتِ أَعْمَالِنَا، مَنْ يَهْدِهِ اللَّهُ فَلَا مُضِلَّ لَهُ ، وَمَنْ يُضْلِلْ فَلَا هَادِيَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّااللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ» اَلبَتَّه حَمد وَ سَنا تَنها اَلله گه لایِیقدِیر، اوُنگه شُکر اَیتَمِیز وَ اوُندَن یاردَم سُورَیمِیز، وَ اوُندَن مَغفِرَت طَلَب قِیلَمِیز وَ اوُزِیمِیزنِی نَفسلَرِیمِیزنِی شَررِیدَن، عَمَللَرِیمِیزنِی یامانلِیگِیدَن اَلله دَن پَناه سُورَیمِیز، کِیمنِی اَلله هِدایَت قِیلسَه اوُنِی هِیچ کِیم گوُمراه قِیلَه آلمَیدِی، کِیمنِیکِی اَلله گوُمراه قِیلَدِیگن بوُلسَه اوُنِی هِیچ کِیم هِدایَت قِیلَه آلمَیدِی، وَ اَلله دَن اوُزگه اِلاه یُوقلِیگِیگه وَ اوُنِی شِیرِیکسِیز اِیکَنِیگه گُواهلِیک بِیرَمَن، مُحَمَّد اوُنِی بَندَه سِی،اِیلچِیسِی اِیکَنِیگه شَهادَت بِیرَمَن.

یأْ أیهَاْ الَّذِینَ آمَنُوْاْ اتَّقُوا اللهَ حَقَّ تُقَاْتِهِ وَلاَتَمُوْتُنَّ إِلاَّ وَ أَنْتُمْ مُسْلِمُون” (آل عمران /102) “اِی مُؤمِنلَر، اَلله دَن حَق- راست قوُرقِیش بِیلَن قوُرقِینگلَر وَ فَقَط مُسُلمان بوُلگن حاللَرِینگدَه دُنیادَن اوُتِینگلَر!”

یأْ أیهَا النَّاْسُ، اتَّقُوْاْ رَبَّکُمُ الَّذِی خَلَقَکُم مِنْ نَّفْسٍ وَّاحِدَةٍ وَّ خَلَقَ مِنْهَاْ زَوْجَهَاْ وَ بَثَّ مِنْهُمَاْ رِجَالاً کَثِیراً وَّ نِسَاءً وَّاتَّقُوْاْ اللهَ الَّذِی تَسَاءَلُوْنَ بِهِ وَالأرْحَاْمَ إِنّ اللهَ کَاْنَ عَلَیکُمْ رَقِیبَاً (نساء /1) “اِی اِنسانلَر! سِیزلَرنِی بِیر جاندَن (آدَمدَن) یَرَتگن وَ اوُندَن جُفتِینِی (هَوانِی) وُجُودگه کِیلتِیرگن هَمدَه اوُ اِیککاوِیدَن کوُپ اِیرکَک وَ عَیاللَرنِی تَرقَتگن پَروَردِیگارِینگِیزدَن قوُرقِینگِیز! یَنَه آرَلَرِینگِیزدَگِی سَوال- جَوابلَردَه اوُرتَگه سالِینَدِیگن اَلله دَن قوُرقِینگِیز وَ قَرِینداش- اوُرُوغلَرِینگِیز ( بِیلَن اَجرَلِیب کِیتِیشدَن سَقلَنِینگِیز)! اَلبَتَّه اَلله اوُستِینگِیزدَه کوُزَتُوچِی بوُلگن ذاتدِیر.”

-یأْ أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوْاْ اتَّقُوا اللهَ وَ قُوْلُوْاْ قَوْلاً سَدِیداً * يُصْلِحْ لَكُمْ أَعْمَالَكُمْ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَمَن يُطِعْ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَقَدْ فَازَ فَوْزًا عَظِيمًا (احزاب / 70) “اِی مُؤمِنلَر، اَلله دَن قوُرقِینگلَر، توُغرِی سُوزنِی سوُزلَنگلَر! (شوُندَه اَلله) اِیشلَرِینگِیزنِی اوُنگلَر وَ گوُناهلَرِینگِیزنِی مَغفِرَت قِیلوُر. کِیم اَلله گه وُ اوُنِینگ پَیغَمبَرِیگه اِطاعَت اِیتسَه، بَس اوُ اوُلوُغ بَحتگه اِیرِیشِیبدِی.”

اَمّا بَعَد: “إِنَّ أَصْدَقَ الْحَدِيثِ كِتَابُ اللَّهِ وَ خَيْرَ الْهَدْىِ هَدْىُ مُحَمَّدٍ وَشَرَّ الأُمُورِ مُحْدَثَاتُهَا وَكُلَّ مُحْدَثَةٍ بِدْعَةٌ وَكُلَّ بِدْعَةٍ ضَلاَلَةٌ وَكُلَّ ضَلاَلَةٍ فِي النَّارِ ” اِینگ راست سُوز اَلله نِی کِتابِی وَ اِینگ یَحشِی رَوِیش محمد صلی الله علیه وسلمنِی رَوِیشِیدِیر، اِینگ یامان اِیش دِیندَه یَنگِیلِیکنِی وُجُودگه کِیلتِیرِیشدِیر، دِیندَه یَنگِی پَیدا بوُلگن نَرسَه، بِدعَتدِیر؛ هَر قَندَی بِدعَت گوُمراهلِیک وَ هَر بِیر گوُمراهلِیک اِیسَه جَهَنَّمدَه دِیر.

اَلسَّلامُ عَلَیکُم وَ رَحمَةُ الله وَ بَرَکاتُه

اَلله تَعالی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی: قَاتِلُواْ الَّذِینَ لاَ یُؤْمِنُونَ بِاللّهِ وَلاَ بِالْیَوْمِ الآخِرِ وَلاَ یُحَرِّمُونَ مَا حَرَّمَ اللّهُ وَرَسُولُهُ وَلاَ یَدِینُونَ دِینَ الْحَقِّ مِنَ الَّذِینَ أُوتُواْ الْکِتَابَ حَتَّى یُعْطُواْ الْجِزْیَةَ عَن یَدٍ وَهُمْ صَاغِرُونَ (توبه/29)

اَلله گه وَ آخِیرَت کوُنِیگه اِیشانمَیدِیگن، اَلله وَ اوُنِینگ پَیغَمبَرِی حَرام دِیگن نَرسَه نِی حَرام دِیب بِیلمَیدِیگن، حَق (یَعنِی اِسلام) دِینِیگه اِعتِقاد قِیلمَیدِیگن اَهلِی کِتابلَردَن عِبارَت بوُلگن کِیمسَه لَرگه قَرشِی تا اوُلَر حارلَنگن (مَغلوُب) حاللَرِیدَه اوُز قوُللَرِی بِیلَن (زِیمَّه لَرِیدَگِی) سالِیقنِی توُلَمَه گوُنلَرِیچَه جَنگ قِیلِینگِیز!

شُبهَه سِیز اَهلِی کِتابلَر خُدا، قِیامَت، حَرام وَ حَلال بارَسِیدَه اوُزلَرِینِی عَقِیدَه لَرِینِینگ اَساسِیگه کوُرَه اوُز تَصَوُّراتلَرِیگه اِیگه دِیرلَر، اِمّا اَلله تَعالی بوُندَی تَصَوُّراتلَرنِی قَبوُل قِیلمَیدِی، بَلکِیم آخِیرگِی اِیلچِیسِی تامانِیدَن بَیان قِیلِینگن عَقِیدَه نِیگِینَه قَبوُل قِیلَدِی.

– هَر بِیر کِیشِی خُدا حَقِیدَه اوُزِینِی تَصَوُّرِیگه ، تَأرِیفِیگه اِیگه، اَمّا بِیر مُسُلمان قُرآندَه وَ پَیغَمبَر آرقَلِی اوُزِینِی تَنِیشتِیرگن اَلله نِی قَبُول قِیلَدِی.

– هَر بِیرِی کِیشِی “قِیامَت” حَقِیدَه هَم اوُزِینِی تَصَوُّرِیگه، تَعرِیفِیگه اِیگه، اَمّا بِیر مُسُلمان کِیشِی اَلله تَعالی اوُزِینِی آخِیرگِی اِیلچِیسِی آرقَلِی صِیفَتلَگن قِیامَتنِی قَبُول قِیلَدِی.

– هَر بِیر کِیشِینِی “آزادلِیک” وَ “مَمنوُعِیَت” حَقِیدَه اوُزِیگه خاص تَصَوُّرِی بار، اَمّا بِیر مُسُلمان اَلله “آزاد” دِییدِیگن “آزادلِیک”نِیگِینَه “آزادلِیک” دِیب وَ اَلله “مَمنوُع” قِیلگن نَرسَه نِی “مَمنوُعِیَت” دِیب قَبُول قِیلَدِی.

“دِین”نِی تَعرِیفِی حَقِیدَه اِنسانلَر اوُرتَسِیدَه جُودَه کوُپ اِیختِلافلَر مَوجُود، قُرآن نازِل بُولگن عَرَب تِیلِیدَه وَ قُرآن آیَتلَرِیدَه “دِین”نِی مَعناسِی نِیمَه اِیکَنِینِی بِیلِیشِیمِیز کِیرَکن؟

بِیر عَرَب اوُچُون دِین کَلِیمَه سِی ذِکر قِیلِینگن پَیتدَه، اوُ توُرت مَعنانِی اوُز اِیچِیگه آلَر اِیدِی:

اِیگللَب آلِیش، قُدرَت، حُکمرانلِیک، حاکِملِیک، اوُزِینِی اِطاعَتِیدَه اوُشلَب توُرِیش. بِیر سُوز بِیلَن اَیتگندَه،”حاکِمِیَت قُدرَتِی”.

دانَ النَّاس، دِییِیلگن پَیتدَه: آدَملَرنِی مَجبُورلَب اوُزِیگه اِطاعَت قِیلدِیرَدِی، دِیگن مَعنا توُشُونِیلَدِی. تَعلِیم آلسَه بُولَدِیگن بِیر پَند- نَصِیحَتدَه اَیتِیلِیشِیچَه: الْكَيِّسُ مَنْ دَانَ نَفْسَهُ وَعَمِلَ لِمَا بَعْدَ الْمَوْتِ. یَعنِی: عَقللِی، زِیرَک آدَم اوُزِینِی نَفسِینِی اِدارَه قِیلِیب باشقَرَه آلَدِی، اوُنِی اوُزِیگه رام قِیلَدِی وَ اوُلِیمِیدَن کِییِینگِی دَور اوُچُون حَرَکَت قِیلَدِی.

شَرع، قانوُن، پراگرَمَّه، آدابُو رَسم- رُسُوم. بِیر سُوز بِیلَن اَیتگندَه “قانوُن وَ پراگرَمَّه” مَعناسِیدَه دِیر.

أنه علیه السلام کان علی دین قومه. یَعنِی: پَیغَمبَرِیمِیز صلی الله عَلَیهِ وَسَلَّم بَعثَتدَن آلدِین نِکاه، طَلاق، مِعراث وَ شوُنگه اوُحشَش اِجتِمائِی، مَدَنِی اِیشلَر بُویِیچَه) اوُزِینِی قَومِیدَگِی حُدُودلَرگه، قانوُنلَرگه، قائِدَه لَرگه، تابِع بوُلگن اِیدِیلَر.

اِطاعَت، بَندَه لِیک، حِذمَت قِیلِیش. بِیر سوُز بِیلَن اَیتگندَه “اِطاعَت قِیلِیش، بُویسِینِیش”.

خَوارِج حَدِیثِیدَه کِیلتِیرِیلِیشِیچَه، پَیغَمبَرِیمِیز صلی الله علیه وسلم مَرحَمَت قِیلَدِیلَرکِی: «یَمْرُقُونَ مِنْ الدِّینِ کَمَا یَمْرُقُ السَّهْمُ مِنْ الرَّمِیَّةِ» یَعنِی: حوُدِّی اوُق کَماندَن چِیقِیب کِیتگندِیک خَوارِجلَر هَم دِیندَن چِیقِیب کِیتِیشدِی. لِیکِن بُو یِیردَه حَدِیثدَه اَیتِیلَیاتگن مَعنا خَوارِجلَرنِینگ دِیندَن بُوتوُنلَی چِیقِیب کِیتِیشلَرِی وَ کافِر بُولِیشلَرِی حَقِیدَه اِیمَس؛ چُونکِی عَلِی اِبنِ اَبِی طالِب رَضِیَ الله عَنهُ دَن سُورَلَدِیکِی: خَوارِجلَر کافِر بُولِیشدِیمِی؟ اوُنِی جَوابِیگه اَیتَدِیلَرکِی: اوُلَر کُفردَن قاچِیشدِی. شوُندَه خَوارِجلَر مُنافِق بوُلِیشدِیمِی؟- دِیب سُورَشدِی. اوُ کِیشِی اَیتدِیلَرکِی: مُنافِقلَر خُدانِی جوُدَه کَم اِیسلَشَدِی، خَوارِج اِیرتَیُو- کِیچ خُدانِی ذِکرِی بِیلَن مَشغوُلدِیرلَر. عَلِی اِبنِ اَبِی طالِب رَضِیَ الله عَنهُ مَرحَمَت قِیلگن سُوزلَرِیدَن مَعلوُم بُولَدِیکِی، “دِین” کَلِیمَه سِیدَن مَقصَد، حَق یُولدَگِی اِمامگه اِطاعَت قِیلِیش وَ اوُنگه بُویسِینِیشدِیر.

جَزالَش، مُکافات بِیرِیش، حُکم چِیقَرِیش، حِساب- کِتاب قِیلِیش.

عَرَبلَرنِی مَثَللَرِیدَه کِیلَدِیکِی: کما تُدینُ تُدانُ. یَعنِی: سِین آدَملَرگه قَندَی رَفتار قِیلَدِیگن بوُلسَنگ، اَنَه اوُشَه شَکلدَه سِینگه هَم رَفتار قِیلِیشَدِی……

عَرَبلَر دِیننِی مَعناسِینِی عادِّی وَ کوُندَه لِیک بِیر حالَتدَه توُشُونِیشَردِی، بوُندَن باشقَه جوُدَه کوُپ اِصطِلاحلَرگه اوُحشَش رَسُول الله صلی الله علیه وسلم قَوملَرِیگه توُشوُنتِیرِیب اِیضاحلَب اوُتِیرمَسدِیلَر، اوُ کِیشِی بِیزلَرگه اوُحشَب اِیضاحلَب توُشوُنتِیرِیب بِیرمَگنلَر وَ بوُنچَه وَقت هَم صَرفلَمَگنلَر،بَلکِی آدَملَرنِی اوُزِی مَنَه بُو اِصطِلاحلَرنِی یَحشِی توُشُونِیشَردِی، قُرآن اوُلَرنِی آنَه تِیللَرِیدَه نازِل بُولگن اِیدِی، فَقَط بُو سُوزلَر اوُلَرگه یِیتِیب بارسَه بُولدِی اِیدِی، اوُلَر آچِیق- آیدِین دَرک قِیلِیب بُو حَقِیدَه فِکر قِیلِیشَردِی. «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ قُرْآنًا عَرَبِيًّا لَّعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ» (یوسف/2). دَرحَقِیقَت، بِیز اوُنِی (بوُ آیَتلَرنِی) عَقللَرِینگِیزنِی یُورگِیزِیشِینگِیز اوُچُون عَرَبِی قُرآن حالِیدَه نازِل قِیلدِیک.

شُو طَرزدَه بِیر عَرَب “دِین” کَلِیمَه سِینِی اِیشِیتِیشِی بِیلَن اوُنِی ذِهنِیدَه اَساسِی توُرت مَعنا مُوجَسَّم بُولَردِی:

قُدرَت وَ حاکِمِیَت.
آدَملَر مَنَه بُو حاکِمِیَتنِی آستِیدَه اِیرگشَدِیگن قانوُنلَر، حَدلَر، یُول وَ رَوِیشلَر، پراگرَمَّه لَر.
حاکِمِیَتنِی قُدرَتِیگه وَ اِجرا قِیلِینَدِیگن قانوُنلَرگه اِطاعَت قِیلِیش، بُویسِینِیش.
وَ نِهایَت حِساب- کِتاب قِیلِیش، مُحاکَمَه قِیلِیش، مُکافاتلَش یاکِی جَزالَش.

عُمُومِی قِیلِیب اَیتگندَه،”دِین” بُو حُکوُمَت قُدرَتِینِی بِیر مَجمُوعَه سِی بوُلِیب، اوُ اوُزِیدَگِی قانوُنلَرگه کوُرَه آدَملَردَن مَنَه بُو قانوُنلَرگه اِطاعَت قِیلِیشنِی، بُویسِینِیشنِی طَلَب قِیلَدِی، وَ مَنَه بُو قانوُنلَرگه اِطاعَت قِیلِیش یاکِی بوُیِین تاولَشنِی مِعزانِیگه کوُرَه اوُلَر بِیلَن حِساب- کِتاب قِیلَدِی، اوُلَرگه مُکافات بِیرَدِی، اوُلَرنِی جَزالَیدِی.

بِیر عَرَب “دِین” کَلِیمَه سِینِی اِیشِیتِیشِی بِیلَن اوُنِی ذِهنِیدَه شُو نَرسَه لَر جَمعلَنَردِی، اِگر اوُنگه فَلان “دِین”گه اِیرگَشگِین دِییِیلسَه، نِیمَه لَرنِی قَبوُل قِیلِیشِی لازِم اِیکَنِینِی یَحشِی بِیلَردِی؛ شوُ سَبَبلِی هَم آگاه حالدَه یا اوُنِی قَبوُل قِیلَردِی یاکِی رَد اِیتَردِی.

اِیندِی “دِین”نِی قُرآندَگِی مَعناسِینِی بِیر کوُرَیلِیک: قُرآنِی کَرِیمدَه “دِین” کَلِیمَه سِی اَیتِیب اوُتِیلگن اوُشَه تُورت رُکن، مَفهُومدَن تَشکِیل بُولگن بُولسَه هَم،لِیکِن اوُنِی لوُغَوِی مَعناسِیدَن کوُرَه کامِلراق صُورَتدَه فایدَلَنِیلگن وَ اِیضاح بِیرِیلگَندِیر:

حاکِمِیَت وَ حُکمرانلِیک.
مَنَه بُو حاکِمِیَتنِی واسِیطَه سِیدَه وُجُودگه کِیلگن قانوُنلَر، اَحکاملَر.
مَنَه بُو حاکِمِیَتنِی قُدرَتِی واسِیطَه سِیدَه وُجُودگه کِیلگن حُکمرانلِیکنِی قَبوُل قِیلِیش وَ اوُنگه اِطاعَت اِیتِیش.
4- مَنَه بُو حاکِمِیَت قُدرَتِی اوُزِیدَگِی قانوُنلَرگه اِطاعَت قِیلِیشنِی، اِخلاصنِی مِیزانِیگه قَرَب اوُلَرگه بِیرَدِیگن مُکافاتِی یاکِی اوُلَرنِی عِصیانِیگه نِسبَتاً بِیرَدِیگن جَزاسِیدِیر.

قُرآنِی کَرِیم گاهِیدَه “دِین” کَلِیمَه سِینِی حاکِمِیَت وَ اِطاعَت قِیلِیش مَعنالَرِیدَه کِیلتِیرگن؛ گاهِیدَه اِیسَه قانوُن وَ اَحکاملَر، مُکافات بِیرِیش وَ جَزالَشنِی فَقَط بِیر مَعناسِیدَن فایدَلَنگَن، بَعضِی اوُرِینلَردَه اِیسَه “دِین” کَلِیمَه سِینِی اِیشلَتگن وَ اوُنِی هَر توُرت مَعناسِینِی اِرادَه قِیلگن.

(حاکِمِیَت وَ اِطاعَت قِیلِیش) مَعناسِیدَگِی دِین، اَلله تَعالی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی: وَمَا أُمِرُوا إِلَّا لِیَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ حُنَفَاء وَیُقِیمُوا الصَّلَاهَ وَیُؤْتُوا الزَّکَاهَ وَذَلِکَ دِینُ الْقَیِّمَهِ (بینه/۵) حالبوُکِی، اوُلَر فَقَط یَگانَه اَلله گه، اوُ ذات اوُچُون دِیننِی خالِص قِیلگن، توُغرِی یُولدَن آغمَگن حاللَرِیدَه عِبادَت قِیلِیشگه وَ نَمازنِی توُکِیس عَدا اِیتِیشگه هَمدَه زَکاتنِی (حَقدارلَرگه) عَطا اِیتِیشگه بُویُورِیلگن اِیدِیلَر. مَنَه شُو توُغرِی یوُلدَگِی (مِلَّتنِینگ) دِینِیدِیر.

مَنَه بُو وَ بُو آیَتگه اوُحشَگن آیَتلَردَه، دِین کَلِیمَه سِی قُدرَت وَ اَلله نِی حُکمرانلِیگِیگه بُویسِینِیش، اِطاعَت وَ بَندَه لِیکنِی قَبوُل قِیلِیش مَعناسِیدَه کِیلگن؛ آیَتلَردَه اِیشارَه قِیلِینگن دِیننِی فَقَط اَلله نِی اوُزِیگه خالِص قِیلِیشلِیکدَن مَقصَد، اِنسان اَلله نِی حاکِمِیَتِیدَن، بُویرُوغِیدَن باشقَه حاکِمِیَتگه، بُویرُوقلَرگه تَسلِیم بُولمَسلِیگِیدِیر، اوُزِینِی اِطاعَتِی وَ بَندَه لِیگِینِی شُو دَرَجَه دَه خالِص قِیلِیشِی لازِمکِی، اوُندَن باشقَه هِیچ کِیمگه عِبادَت قِیلمَسلِیگِی، اِیرگَشمَسلِیگِی کِیرَک.

( بِیر فِکرِی، عَمَلِی توُزُوم، یَعنِی قانوُنلَر وَ اَحکاملَر) مَعناسِیدَگِی دِین، اَلله تَعالی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:

إِنِ الْحُکْمُ إِلاَّ لِلّهِ أَمَرَ أَلاَّ تَعْبُدُواْ إِلاَّ إِیَّاهُ ذَلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ (یوسف/۴۰) حُکم- حاکِملِیک فَقَط اَلله نِیکِیدِیر. اوُ ذات سِیزلَرنِی فَقَط اوُزِیگه گِینَه عِبادَت قِیلِیشگه بُویُورگَندِیر. اِینگ توُغرِی دِین مَنَه شُودِیر.

کَذَلِکَ کِدْنَا لِیُوسُفَ مَا کَانَ لِیَأْخُذَ أَخَاهُ فِی دِینِ الْمَلِکِ (یوسف/۷۶) بِیز یُوسُفگه مَنَه شوُندَی خِیلَه- تَدبِیرنِی بِیلدِیردِیک. (چوُنکِی مِصر) پادشاهِینِینگ دِینِیدَه اوُ بِرادَرِینِی (اوُغرِیلِیک قِیلگنِی اوُچُون قوُل قِیلِیب) آلِیب قالَه آلمَس اِیدِی.

باشقَه بِیر اوُرِیندَه مَرحَمَت قِیلَدِیکِی: أَمْ لَهُمْ شُرَکَاء شَرَعُوا لَهُم مِّنَ الدِّینِ مَا لَمْ یَأْذَن بِهِ اللَّهُ (شوری/۲۱)،

بَلکِیم اوُلَر (مَکَّه مُشرِکلَرِی) اوُچُون (کُفر وَ شِرک کَبِی) اَلله بُویُورمَگن نَرسَه لَرنِی- “دِین”نِی، اوُلَرگه شَرِیعَت قِیلِیب بِیرگن شِیرِکلَرِی- بوُتلَرِی باردِیر؟!

مَنَه بُو آیَتلَردَگِی “دِین” کَلِیمَه سِینِی مَعناسِی قانوُن، حُدُودلَر، شَرِیعَت، یُول، بِیر فِکرِی وَ عَمَلِی توُزُومنِی اوُز اِیچِیگه آلَدِی وَ اِنسان اوُزِینِی اوُنگه نِسبَتاً مُقَیَّد قِیلِیشِی کِیرَک.

دِیننِی توُرتِینچِی مَعناسِی: (مُکافات بِیرِیش وَ جَزالَش) اَلله تَعالی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی: إِنَّمَا تُوعَدُونَ لَصَادِقٌ* وَإِنَّ الدِّینَ لَوَاقِعٌ (ذاریات/۶-۵) سِیزلَرگه وَعدَه قِیلِینَیاتگن نَرسَه (قَیتَه تِیرِیلِیش) شَک- شُبهَه سِیز حَققِی- راستدِیر! وَ اَلبَتَّه (قِیامَت کوُنِیدَه حِساب- کِتاب قِیلِینگندَن کِییِین) جَزا- مُکافات واقِع بوُلگوُچِیدِیر.

یاکِی باشقَه بِیر اوُرِیندَه مَرحَمَت قِیلَدِیکِی: أَرَأَیْتَ الَّذِی یُکَذِّبُ بِالدِّینِ* فَذَلِکَ الَّذِی یَدُعُّ الْیَتِیمَ* وَلَا یَحُضُّ عَلَى طَعَامِ الْمِسْکِینِ (ماعون/۳-۱)‏ دِیننِی (آخِیرَتدَگِی جَزانِی) یالغان، دِییدِیگن کِیمسَه نِی(نگ قَندَی کِیمسَه اِیکَنلِیگِینِی) کوُردِینگِیزمِی- بِیلدِینگِیزمِی؟ بَس، بُو یِیتِیم- یِسِیرنِی (قوُپاللِیک بِیلَن) حَیدَب سالَدِیگن وَ (کِیشِیلَرنِی) مِسکِین- بِیچارَه گه طَعام بِیرِیشگه تَرغِیب قِیلمَیدِیگن کِیمسَه دِیر.

باشقَه بِیر اوُرِیندَه مَرحَمَت قِیلَدِیکِی: وَمَا أَدْرَاکَ مَا یَوْمُ الدِّینِ* ثُمَّ مَا أَدْرَاکَ مَا یَوْمُ الدِّینِ*یوْمَ لَا تَمْلِکُ نَفْسٌ لِّنَفْسٍ شَیْئًا وَالْأَمْرُ یَوْمَئِذٍ لِلَّهِ (انفطار/۱۹-۱۷)‏ (اِی اِنسان)، سِین جَزا کوُنِی نِیمَه اِیکَنِینِی قَیِردَن هَم بِیلوُرسَن؟! سوُنگرَه (یَنَه تَکرار اَیتَمَنکِی،) سِین جَزا کوُنِی نِیمَه اِیکَنِینِی قَیِردَن هَم بِیلوُرسَن؟! اوُ کوُندَه هِیچ بِیر جان (باشقَه) بِیر جانگه بِیران نَرسَه قِیلِیشگه (یَعنِی بِیران فایدَه یِیتکَزِیشگه یاکِی اوُندَن بِیران زِیاننِی کِیتکَزِیشگه) اِیگه بوُلمَس! اوُ کوُندَه بَرچَه اِیش یالغِیز اَلله نِیکِی بوُلوُر!

مَنَه بُو آیَتلَردَگِی دِین کَلِیمَه سِینِی مَعناسِی اِنساننِی عَمَللَرِی بارَسِیدَه حُکم چِیقَرِیش، جَزالَش وَ مُکافات بِیرِیشدَن عِبارَت.

دِین جامِع وَ عُمُومِی اِصطِلاح عُنوانِیدَه، دِیننِی هَر توُرت مَفهُومِینِی بِیر جایدَه یِیتکَزَدِی: اَلله تَعالی مَرحَمَت قِیلَدِی: إِنَّ الدِّینَ عِندَ اللّهِ الإِسْلاَمُ (آل عمران/۱۹) اَلبَتَّه اَلله نَزدِیدَه مَقبُول قِیلِینَدِیگن دِین فَقَط اِسلام دِینِیدِیر.

وَمَن یَبْتَغِ غَیْرَ الإِسْلاَمِ دِینًا فَلَن یُقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِی الآخِرَهِ مِنَ الْخَاسِرِینَ (آل عمران/۸۵) کِیمدَه- کِیم اِسلامدَن اوُزگه دِین اِیستَسَه، بَس (اوُنِینگ “دِینِی” اَلله حُضُورِیدَه ) هَرگِیز قَبُول قِیلِینمَیدِی وَ اوُ آخِیرَتدَه زِیان کوُرُوچِیلَردَندِیر.

شُوندَی بُولگچ اَلله تَعالَینِی مَرحَمَت قِیلِیشِیچَه،”دِین” اوُزِینِی توُرت مَعنا مَفهُومِی بِیلَن کامِل صُورَتده فَقَط اِسلام “دِینِی” گه تِیگِیشلِیدِیر، اَلله تَعالی اِسلام “دِینِی” دَن باشقَه “دِین”نِی قَبُول قِیلمَیدِی.

اَلله تَعالی باشقَه بِیر اوُرِیندَه مَرحَمَت قِیلَدِیکِی: هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ وَلَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ ( توبه/۳۳) اوُ (اَلله) اوُز پَیغَمبَرِینِی هِدایَت وَ حَق دِین بِیلَن – گَرچِی مُشرِکلَر هاحلَمَه سَلَر-دَه – بَرچَه دِینلَرگه غالِیب قِیلِیش اوُچُون یُوبارگن ذاتدِیر.

باشقَه بِیر اوُرِیندَه اَلله تَعالی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی: وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّى لَا تَكُونَ فِتْنَةٌ وَيَكُونَ الدِّينُ كُلُّهُ لِلَّهِ (انفال/۳۹)

تا (دُنیادَه) بِیران فِتنَه- اَلداو قالمَی، بوُتُون دِین فَقَط اَلله اوُچُون بُولگوُنگه قَدَر اوُلَر بِیلَن جَنگ قِیلِینگلَر!

مَنَه بُو آیَتدَه مُسُلمانلَرگه بوُیرُوق بِیرِیلِیشِیچَه، دِین کامِل صُورَتده اَلله گه تِیگِیشلِی بوُلگوُنگه قَدَر وَ ……..جَنگ قِیلِینِیشِی کِیرَک.

باشقَه بِیر اوُرِیندَه اَلله تَعالی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی: إِذَا جَاء نَصْرُ اللَّهِ وَالْفَتْحُ* وَرَأَیْتَ النَّاسَ یَدْخُلُونَ فِی دِینِ اللَّهِ أَفْوَاجًا(نصر/1- 2) ” (اِی مُحَمَّد)، قَچان اَلله نِینگ یاردَمِی وَ غَلَبَه کِیلسَه وَ آدَملَر توُپ- توُپ بُولِیشِیب اَلله نِینگ دِینِی (اِسلام(گه کِیرَیاتگنلَرِینِی کوُرسَنگِیز،”

مَنَه بُو آیَت بِیلَن پَیغَمبَرگه خِطاب قِیلِینگن پَیتدَه، رَسُول الله صلی الله عَلَیهِ وَسَلم دِیننِی هَر توُرت مَفهُومِی، مَعناسِیگه کامِل صُورَتدَه اِیگه بُولگن حُکوُمَت قُدرَتِیگه اِیگه اِیدِیلَر وَ کامِل صُورَتدَه اوُنِی اِجرا اِیتَردِیلَر وَ آدَملَر اوُشَه زَماننِی سِکوُلارِیستلَرِینِینگ پایتَختِی فَتح بُولگندَن سُونگ، عَرَبِستان یَرِیم آرالِیدَه اِسلام دِینِیگه کِیرِیشَردِی.

اَلله نِی نَزدِیدَه یَگانَه دِین، اِسلامدِیر: « إِنَّ الدِّینَ عِندَ اللّهِ الإِسْلاَمُ» (آل عمران/ ۱۹) اَلبَتَّه اَلله نَزدِیدَه مَقبُول بُولَدِیگن دِین فَقَط اِسلام دِینِیدِیر.

دِینِی اِسلامنِی بَرابَرِیدَه اوُزِینِی بَرچَه شَرِیعَتلَرِیگه اِیگَه مُشرِکلَر یا سِکوُلارِیستلَرنِینگ “دِینِی” بَرچَه اَحزابلَرِی، مَذهَبلَرِی بِیلَن بِیرگه جایلَشگن، اوُلَر هَم “دِین”نِینگ هَمَّه توُرت مَعنا مَفهُومِی بِیلَن بِیرگه بوُلِیشِینِی طَلَب قِیلِیشَدِی، شوُ سَبَبلِی هَم اَلله تَعالی اوُزِینِی پَیغَمبَرِیگه مُشرِک کافِرلَرگه قوُیِیدَگِی جَوابنِی بِیرِیشگه بُویرُوق بِیرگن: لَکُمْ دِینُکُمْ وَلِیَ دِینِ (کافرون/6) “سِیزلَرنِینگ دِینِینگِیز اوُزلَرِینگِیز اوُچُون، مِینِینگ دِینِیم اوُزِیم اوُچُوندِیر!”

مَنَه بُو “دِین”نِی اوُتمِیش تَرِیخِی اِسلام “دِینِ”ینِی اوُتمِیشِیگه نِسبَتاً اوُزُونراق. مَثَلاً فِرعَون هَم اوُزِینِی مَنَه شوُ “دِین”نِی حِمایَه چِیلَرِیدَن دِیب حِسابلَب اَیتگن اِیدِی: وَقَالَ فِرْعَوْنُ ذَرُونِی أَقْتُلْ مُوسَى وَلْیَدْعُ رَبَّهُ إِنِّی أَخَافُ أَن یُبَدِّلَ دِینَکُمْ أَوْ أَن یُظْهِرَ فِی الْأَرْضِ الْفَسَادَ (غافر/26)، فِرعَون دِیدِی: “مِینِی قوُیِینگلَر، مُوسَی نِی اوُلدِیرَی. (قَنِی) اوُ پَروَردِیگارِیگه دُعا – اِلتِیجا قِیلسِین-چِی، اوُنگه نَجات بِیرَرمِیکِین؟ دَرحَقِیقَت مِین (موُسَی) سِیزلَرنِینگ دِینِینگِیزنِی اوُزگرتِیرِیب یُوبارِیشِیدَن یاکی یِیر یُوزِیدَه بُوزغوُنچِیلِیکنِی اَوج آلدِیرِیشِیدَن قوُرقماقدَه مَن. “

اِیندِی اَلله تَعالی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی: هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِینِ الْحَقِّ (توبه/33، فتح/۲۸، صف/۹)

اوُ (اَلله ) اوُز پَیغَمبَرِینِی هِدایَت وَ حَق دِین بِیلَن – گَرچِی مُشرِکلَر هاحلَمَسَه لَردَه – بَرچَه دِینلَرگه غالِب قِیلِیش اوُچُون یُوبارگن ذاتدِیر.

إِنَّ الدِّینَ عِندَ اللّهِ الإِسْلاَمُ (آل‌عمران/۱۹) اَلبَتَّه اَلله نَزدِیدَه مَقبُول بُولَدِیگن دِین فَقَط اِسلام دِینِیدِیر.

شوُنِینگدِیک بوُیرُوق بِیرَدِیکِی: وَأَخْلَصُوا دِينَهُمْ لِلَّهِ (نساء/146)، “دِینلَرِینِی اَلله اوُچُون خالِص قِیلگن ذاتلَر”

وَمَن یَبْتَغِ غَیْرَ الإِسْلاَمِ دِینًا فَلَن یُقْبَلَ مِنْهُ (آل عمران/۸۵) کِیمدَه – کِیم اِسلامدَن اوُزگه دِین اِیستَسَه، بَس (اوُنِینگ دِینِی اَلله حُضُورِیدَه) هَرگِیز قَبُول قِیلِینمَیدِی وَ اوُ آخِیرَتدَه زِیان کوُرگوُچِیلَردَندِیر.

اَلله تَعالی بِیرگن مَنَه بُو سَوالنِی بِیز هَم سِیزلَرگه بِیرماقچِیمِیز: أَفَغَیْرَ دِینِ اللّهِ یَبْغُونَ (آل‌عمران/۸۳)،

اَلله نِینگ دِینِیدَن اوُزگه دِین اِیستَیدِیلَرمِی؟!

“دِین”نِی مَنَه بُو توُرت مَعنا وَ مَفهُومِی بِیلَن بِیرگه اِسلام “دِینِی” گه بِیرَسِیزلَرمِی یا سِکوُلارِیزم “دِینِی”گه مِی؟

سِکوُلارِیستلَر یاکِی عَرَب تِیلِی بِیلَن اَیتگندَه “مُشرِکلَر” “دِین”نِی توُرت مَعنا وَ مَفهُومِینِی آسمانِی شَرِیعَتلَرنِی هِیچ قَیسِی بِیرِیدَن قَبُول قِیلمَیدِیگن کِیشِیلَردِیر، اوُ آشکارَه وَ رَوشَن اِعلان قِیلِیشَدِیکِی، بِیزلَر مَنَه بُو قانوُنلَرنِی اَلله نِی حُضُورِیدَن آلگن اِیمَسمِیز، اوُنِی یا اوُزِیمِیز اِیشلَب چِیقَرگنمِیز یاکِی پَرلَمِینتلَرِیمِیزدَه اِیشلَب چِیقَرِیلگن یاکِی اوُتگن عَصرلَردَگِی آتَه- بابالَرِیمِیزدَن بِیزلَرگه یِیتِیب کِیلگن، «وَ إِذا قيلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا ما أَنْزَلَ اللَّهُ قالُوا بَلْ نَتَّبِعُ ما أَلْفَيْنا عَلَيْهِ آباءَنا» (بقره/170) . قَچان (مُشرِکلَرگه) : “اَلله نازِل قِیلگن حُکملَرگه بُویسِینِینگِیز”، دِییِیلسَه، اوُلَر “یُوق بِیز آتَه لَرِیمِیزنِی قَندَی یوُلدَه تاپگن بوُلسَک، اوُشَنگه اِیرگشَمِیز،” دِییِیشَدِی.

یاکِی اَلله، قِیامَت وَ باشقَه نَرسَه لَر حَقِیدَه اوُزلَرِیگه خاص تَصَوُّاتلَرگه اِیگه بوُلگن کِیشِیلَر بوُلِیب بوُگوُنگِی کوُندَه اوُلَرگه لِبِیرَل سِکوُلارلَر، دِییِیلَدِی.

یاکِی بُولمَسَم اَلله وَ قِیامَتنِی قَبُول قِیلمَیدِیگن کِیشِیلَر بار، اوُلَرگه قُرآندَه دَهرِی، بُوگوُنگِی کوُننِی اَدَبِیاتِیدَه اِیسَه اَتِیئِست، مَتِیرِیالِیست، دَیُوس دِیب نام بِیرِیلگن.

مُشرِکلَر یا سِکوُلارِیستلَر عُمُومِی صُورَتدَه مَنَه شُو اِیککِی دَستَه دَن مِینگلَب حِزبلَر، فِرقَه لَر، مَذهَبلَرگه تَقسِیم بوُلِیشَدِی.

سِکوُلارِیستلَر یاکِی مُشرِکلَر 1- حاکِمِیَت، 2- قانوُن اِیشلَب چِیقَرِیش،3- اِطاعَت وَ بُویسِینِیشلِیک، 4- جَزا وَ مُکافات بِیرِیش بُو دُنیادَه اِنساندَن بُوتوُنلَی آلِینِیب اَلله تَعالَینِی اِیختِیارِیگه بِیرِیلِیشِینِی قَبوُل قِیلِیشمَیدِی.

شُوندَی بُولگچ، “سِکوُلارِیزم” هَم بِیر “دِین” بُولِیب اِسلام “دِینِی”نِی ،آسمانِی شَرِیعَتلَرنِی مُقابِلِیدَه جایلَشگن، اَلله تَعالی بوُندَی دِیب مَرحَمَت قِیلگن پَیتدَه: “لَکُمْ دِینُکُمْ وَلِیَ دِینِ” بُو نِیمَه دِیگنِی بُولَدِی؟ یَعنِی بَرچَه دِینلَر فَقَط اَلله طَرَفِیدَن بُولِیشِی قَرار قِیلِینمَگن. بَلکِی بَشَرنِی اوُزِی هَم “دِین”نِی وُجُودگه کِیلتِیرِیشِی موُمکِین. بُو یِیردَه کوُپچِیلِیک قِیلَدِیگن حَطا شوُکِی، “دِین” اَلبَتَّه اَلله تامانِیدَن کِیلگن بُولَدِی، دِیب حَیال قِیلِیشَدِی. یُوق، اوُندَی اِیمَس. “لَکُمْ دِینُکُمْ وَلِیَ دِینِ” بُو نِیمَه دِیگنِی؟ بُو اَنَه اوُشَه “مُشرِکلَر” یا “سِکوُلارِیستلَر”نِی قوُلِیدَه اِیشلَب چِیقَرِیلگن “دِین” هَم اِسلام “دِینِی”نِی بَرابَرِیدَگِی بِیر “دِین” حِسابلَنَدِی، فَقَط بُو “دِین”نِی اوُلَرنِی اوُزلَرِی وُجُودگه کِیلتِیرِیشگن؛ بُونِی اَساسِیدَه “دِین”نِی توُرت مَعناسِینِی طَتبِیق اِیتِیشَدِی وَ حَیاتدَه اِجرا قِیلِیشَدِی.

اوُلَر اوُزِیگه خاص حاکِمِیَت وَ حُکوُمَت قُدرَتِیگه اِیگه دِیرلَر.
اوُلَر اوُزِیگه خاص قانوُنلَر،پراگرَمَّه لَر، مُومکِین وَ مُومکِین اِیمَس نَرسَه لَرگه اِیگه دِیرلَر.
اوُزلَرِینِی قوُل آستِیدَگِی اَهالِیدَن مَنَه بُو قانوُنلَر وَ حُکوُمَت اَحکاملَرِیگه اِطاعَت قِیلِیشلَرِینِی، بوُیسِینِیشلَرِینِی طَلَب قِیلِیشَردِی.
اوُلَرنِی اوُزِیگه خاص جَزالَش، مُکافات بِیرِیش وَ سُود سِیستِیمَه سِی مَوجُود.

سِکوُلارِیستلَردَه “دِین”نِی هَر توُرت مَعنا وَ مَفهُومِی مَوجُود. شوُندَی بُولگچ “سِکوُلارِیزم دِینِی” اِسلام دِینِی”نِی قَرشِیسِیدَگِی بِیر دِین حِسابلَنَدِی، شَخص هَم “سِکوُلارِیزم دِینِی”گه وَ هَم “اِسلام دِینِی”گه اِیگه بُولَه آلمَیدِی. یَعنِی هَم شَیطانگه وَ هَم اَلله گه اِیرگشَه آلمَیدِی، بِیر وَقتنِی اوُزِیدَه اَلله نِی حاکِمِیَتِینِی هَم وَ شَیطاننِی حاکِمِیَتِینِی هَم قَبُول قِیلَه آلمَیدِی.

اَلله تَعالی اِنسانگه اِیککِی قَلبنِی بِیرگن اِیمَسکِی، قَلبِینِی بِیرِینِی اِسلام “دِینِی”گه بِیرسَه اِیککِینچِیسِینِی اِیسَه شَیطاننِی “دِینِی”گه بِیرسَه: مَّا جَعَلَ اللَّهُ لِرَجُلٍ مِّن قَلْبَیْنِ فِی جَوْفِهِ (احزاب/4) “اَلله بِیران کِیشِینِینگ اِیچِیدَه اِیککِی یُورَک قِیلگن اِیمَسدِیر،”

مَنَه بُو اِیککِی یُولدَن اِنسان بِیرِینِی تَنلَیدِی وَ یا مُسُلمان یا سِکوُلارِیست بُولَه آلَدِی؛ یاکِی بُولمَسَم اِسلام “دِینِی”نِی بَعضِیسِیگه اِیمان کِیلتِیرِیب اوُنِی بَعضِیسِینِی اَیسَه قَبُول قِیلمَسدَن کِیتَه آلمَیدِی، « وَيَقولونَ نُؤمِنُ بِبَعضٍ وَنَكفُرُ بِبَعضٍ» حَق وَ باطِلدَن تَرکِیب تاپگن اَرَلَشمَه هَم بُولِیشِی مُومکِین اِیمَس، مَثَلاً اِسلامنِی بِیر قِیسمِینِی آلِیب سِکوُلارِیزم “دِینِی”نِی بِیر قِیسمِیگه قُوشِیب قَبُول قِیلسَه؛ حَقنِی بِیر قِیسمِی وَ باطِلنِی بِیر قِیسمِیدَن تَشکِیل تاپگن مَعجُون یَسَشنِی هَم اِمکانِی یُوق.

مَنَه بُوندَی تَرکِیبِنی فَقَطگِینَه بُو اِیککِیسِینِی قوُشِیب اوُچِینچِی اوُرتَدَگِی یوُلنِی وُجُودگه کِیلتِیرماقچِی بُولگنلَر هاحلَشَدِی، « وَيُريدونَ أَن يَتَّخِذوا بَينَ ذٰلِكَ سَبيلً» اَلله تَعالی مَنَه بُوندَی کِیشِیلَر حَقِیدَه مَرحَمَت قِیلَدِیکِی: أُولَئِكَ هُمُ الْكَافِرُونَ حَقًّا ۚ وَأَعْتَدْنَا لِلْكَافِرِينَ عَذَابًا مُّهِينًا (نساء/151). “اَنَه اوُشَه لَر حَقِیقِی کافِرلَردِیر. بُوندَی کافِرلَر اوُچُون حار قِیلگوُچِی عَذابنِی تَیّارلَب قوُیگنمِیز.”

مَنَه بُو سِکوُلار (یاکِی عَرَب تِیلِی بِیلَن اَیتگندَه مُشرِک) اَلله نِی شَرِیعَتِینِی بِیر قِیسمِینِی یاکِی اوُنِی بوُتوُنلَی هَمَّه سِینِی رَد قِیلگن حالدَه اَیتَدِیکِی:

نَعُوذُ بالله – اَلله طَهارَت آدابلَرِی، نَماز وَ باشقَه مَیدَه شَخصِی اِیشلَر بُویِیچَه قانُون چِیقَرِیشگه لایِیق ذات، اَمّا لِیکِن جَمِیعَتنِینگ سُود سِیستِیمَه سِی، اِقتِصادِی وَ حَربِی، اِدارِی اِیشلَرِی بُویِیچَه قانُون چِیقَرِیشگه لایِیق اِیمَس دِییِیشیَپگن بُولَدِی.
نَعُوذُ باالله – اوُلَر اَلله حاکِمِیَتِیمنِی اوُنِی قانوُنلَرِیگه تاپشِیرِیب قوُیِیشگه لایِیق اِیمَس، دِیب اَیتِیشیَپتِی.
نَعُوذُ باالله – اوُزِیمنِی اِطاعَتِیمنِی، بُویسِینِیشِیمنِی اوُنِی قانوُنلَرِیگه تاپشِیرِیب قوُیِیشگه اَلله لایِیق اِیمَس، بَلکِی اوُزِیم تَنلَگن هَوایِی – نَفس وَ باشقَه خُدالَر، سِکوُلار اَحزابلَر اوُنگه لایِیقدِیر. شُو سَبَبلِی هَم اَلله تَعالی مَنَه بُوندَی تَخقِیر قِیلَدِیگن سِکوُلار شَخصلَرنِی هَرگِیز کِیچِیرمَیدِی، اوُلِر اَلله نِی عَلِیم، حَکِیم، قادِر وَ باشقَه صِیفَتلَرِینِی سَوال آستِیگه قوُیِیشگن وَ اوُ ذاتنِی جَهل، ضَعِیفلِیک وَ …….بِیلَن مُتَّهَم قِیلِیشگن. سُبحانَهُ عَمّا یُشرِکوُن.

اَلله تَعالی دُنیادَه مُشرِکلَرنِی نَجَس دِییِیش بِیلَن «إِنَّمَا الْمُشْرِكُونَ نَجَسٌ » (توبه/28) اَوَّل سِکوُلارِیستلَردَن سُونگرَه اِیسَه اوُلَرنِی عَقِیدَه لَرِیدَن بَرائَت قِیلِیش سِیستِیمَه سِینِی توُزِیب بِیرگن

«إِنَّا بُرَآءُ مِنْكُمْ وَمِمَّا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ كَفَرْنَا بِكُمْ وَبَدَا بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمُ الْعَدَاوَةُ وَالْبَغْضَاءُ أَبَدًا حَتَّى تُؤْمِنُوا بِاللَّهِ وَحْدَهُ» (ممتحنه/4)

شُو سَبَبلِی هَم سِکوُلارِیستلَردَن اوُیلَنِیب بُولمَیدِی وَ اوُلَرنِی طَعاملَرِینِی هَم یِییِلمَیدِی، اوُلَردَن جِزیَه هَم قَبُول قِیلِینمَیدِی، اَمّا اَهلِی کِتابگه نِسبَتاً مَنَه بُو بَرائَت اِیشلَتِیلمَیدِی، بُو اوُچ حُکم اوُلَرگه تِیگِیشلِی اِیمَس، بِیزلَر فَقَطگِینَه اوُلَرنِی عَقِیدَه لَرِیدَن بَرائَت قِیلَمِیز، اوُلَرنِی اوُزِیگه نِسبَتاً بُوندَی قِیلِینمَیدِی.

اَلله تَعالی قِیامَت کوُنِیدَه هَم سِکوُلارِیستِیک عَقِیدَه بِیلَن اوُلگن کِیشِینِی هَرگِیز کِیچِیرمَیدِی، شوُنِینگدِیک رَسُول الله صلی الله علیه وسلم مَرحَمَت قِیلَدِیلَرکِی: كلُّ ذنبٍ عسَى اللهُ أنْ يَغفِرَهُ، إلَّا مَن مات مُشْرِكًا، أوْ مُؤْمِنٌ قَتَل مؤمِنًا مُتعمِّدًا ^[1]

اَمّا مَنَه بُو سِکوُلارِیستلَر (یاکِی عَرَب تِیلِی بِیلَن اَیتگندَه مُشرِکلَر) اوُزلَرِینِی “دِین”لَرِیگه اِیگه بُولِیش بِیلَن وَ مُسُلمانلَر هَم اوُزلَرِینِی “دِین”لَرِیگه اِیگه بوُلِیشلَرِی بِیلَن قانِع بُولِیب قالِیشمَیدِی، بَلکِی رَسُول الله صلی الله علیه وسلمگه اِیرگشگن کِیشِیلَرنِی قوُراللِی جَنگ قِیلِیشگه مَجبُور قِیلِیشَدِی. اوُلَر بُو جَنگنِی اِسلامدَگِی “دِین”نِی توُرت مَعناسِی وَ توُرت اَساسِینِی سِکوُلارِیزم “دِینِی”نِی قوُلِیگه تاپشِیرمَگوُنچَه آلِیب بارِیشَدِی. اَلله تَعالی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی: وَلاا یَزَالُونَ یُقَاتِلُونَکُمْ حَتَّى یَرُدُّوکُمْ عَنْ دِینِکُمْ إِنِ اسْتَطَاعُوا (بقره/۲۱۷)

اوُلَر (کافِرلَر) قوُللَرِیدَن کِیلسَه تا دِینِینگِیزدَن قَیتَرمَگوُنلَرِیچَه سِیزلَر بِیلَن اوُرِیشَوِیرَه دِیلَر.

اوُلَر آسمانِی شَرِیعَتلَرگه اِیرگشُوچِیلَردَن مَخصُوصاً پَیغَمبَرِیمِیز صَلی الله عَلَیهِ وَسَلَّمنِی شَرِیعَتلَرِیگه اِیرگشگن کِیشِیلَردَن اِسلام “دِینِی”نِی توُرت مَفهُومِی، مَعناسِیدَن باش تارتِیشنِی طَلَب قِیلِیشَدِی. شُو سَبَبلِی هَم اوُلَر مُسُلمانلَرنِی قوُراللِی جَنگ، قِتال قِیلِیشگه مَجبُور اِیتِیشَدِی.

اَلله تَعالی یَرَتِیشنِی، حُکم چِیقَرِیشنِی، قانوُن اِیشلَب چِیقِیشنِی اوُزِینِی حَققِی دِیب بِیلَدِی، «أَلَا لَهُ الْخَلْقُ وَالْأَمْرُ»، اَمّا بِیر کِیشِی 1- آگاهانَه،2- قَصددَن،3- اوُزِینِی اِیختِیارِی بِیلَن اَلله یَرَتگن مَخلوُقنِی اَلله نِی اوُرنِیگه اوُرِینباسَر قِیلِیب قوُیَه دِیگن بوُلسَه چِی؟

مَنَه اِیندِی اَلله تَعالی نِیمَه اوُچُون اَهلِی کِتابنِی وَ شِبهِ اَهلِی کِتابنِی کافِرلَرِینِی مُشرِک دِیمَه گنِینِی توُشُونگندِیرسِیزلَر؟ چوُنکِی مَنَه بُو دَستَه دَگِیلَر اوُزلَرِی اِیگه بُولگن نَرسَه لَرنِی اَلله تامانِیدَن کِیلگن دِیب اِیشانِیشَدِی وَ هَرگِیز بُو نَرسَه لَر اَلله نِی حُضُورِیدَن اِیمَس، دِییِیشمَیدِی. اَمّا مَنَه بُو مُشرِکلَر اوُیَلمَسدَن مِین اِیشلَب چِیقَرگن مَنَه بُو قانوُنلَرنِی اَلله گه عَلاقَه سِی یُوق وَ بُولَر اَلله نِی قانوُنلَرِینِی اوُرنِیگه قوُیِیلِیشِی کِیرَک دِییدِی!!!

شُوندَی بوُلگچ، بِیر مَخلوُقنِی آسمان وَ یِیرنِی یَرَتگن خالِقنِی مَرتَبَه سِیگَچَه کوُتَرِیب چِیقَرَدِیگن، حَتّی مَخلوُق اِیشلَب چِیقَرگن قانوُنلَرنِی اَلله نِی قانوُنلَرِیدَن یُوقارِیراق، دِیب بِیلَدِیگن مُشرِک کافِرلَرنِی یا سِکوُلارِیستلَرنِی نِیمَه قِیلِیش کِیرَک؟ حَتّی سِکوُلار بُولِیب اوُلِیب کِیتگن کِیشِیلَرگه مَغفِرَت سُورَب دُعا قِیلِیب هَم بُولمَیدِی، بُو اِیشنِی اوُلَرگه هِیچ قَندَی مَنفَعَتِی یوُق، چوُنکِی اَلله تَعالی اوُلَرنِی هَرگِیز کِیچِیرمَیدِی،اَگر مَنَه بُو مُشرِک یا سِکوُلار شَخص سَیِّدِیمِیز اِبراهِیم عَلَیهِ السَّلامنِی آتَه سِی بوُلگن تَقدِیردَه هَم اوُنگه فایدَه سِی یِیتمَیدِی. «إِلَّا قَوْلَ إِبْرَاهِيمَ لِأَبِيهِ لَأَسْتَغْفِرَنَّ لَكَ» (ممتحنه/4) فَقَط اِبراهِیم اوُزِ(ینِینگ کافِر بُولگن) آتَه سِیگه: “اَلبَتَّه مِین (اَلله دَن) سِین اوُچُون مَغفِرَت سُورَیمَن،(لِیکِن) سِینگه اَلله تامانِیدَن بوُلَدِیگن بِیران نَرسَه نِی (عَذابنِی قَیتَرِیشگه) مالِک اِیمَسمَن،”

سِیز 1-حُکوُمَت قُدرَتِی،2- اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُن وَ پراگرَمَّه،3- مَنَه بُو قانوُن وَ پراگرَمَّه لَرگه اَساساً جَزالَش وَ مُکافات بِیرِیشدَن قوُلِینگِیزنِی تارتسَنگِیز، بوُندَه “دِین”نِی اَصلِی اَساسِیدَن قوُلِینگِیزنِی تارتگَن بُولمَیسِیزمِی؟ حوُپ، سِکوُلارِیستلَر سِیزلَردَن مَنَه شوُنِی هاحلَشَدِی، شوُنِینگ اوُچُون هَم سِیزلَر بِیلَن دائِم جَنگ قِیلِیب اوُرِیشِیشَدِی. شوُنِیسِیگه دِققَت قِیلِینگلَر، اوُلَر اوُزلَرِینِی مَنَه بُو هَدَفلَرِیگه یِیتِیش اوُچُون سِیزلَر بِیلَن سوُزلَشُو آلِیب بارِیشمَیدِی، بَلکِی جَنگ قِیلِیشَدِی قوُرال بِیلَن اوُرِیشِیشَدِی.

بِیر شَخص اَگر مَنَه شوُ دَرَجَه گه یِیتِیب “دِین”نِی توُرت مَعناسِی، اَساسِیدَن باش تارتَه دِیگن بُولسَه، سِکوُلارِیستلَر هَم اوُنگه قَرشِی جَنگ قِیلِیشدَن، قِتالدَن توُحتَشَه دِی، وَ حوُدِّی کامُّونِیستلَر، هَمجِنسبازلَر، شَیطان پَرَست گوُرُوهلَر وَ سِکوُلارِیستِیک جَمِیعَتنِینگ باشقَه اِیجتِمائِی طَبَقَه لَرِیگه اوُحشَش اوُلَرگه هَم شَخصِی آزادلِیکلَر قالِیبِیدَه بَرابَرگه اوُحشَگن اِیمتِیازلَر بِیرِیشَدِی، جُونکِی اوُلَرنِی هَمَّه سِیگه سِکوُلارِیستلَر بِیلَن بَرابَر بوُلَدِیگن اِیمتِیازلَر بِیرِیلمَیدِی، اوُزِینِی دِینِینِی توُرت اَساسِیدَن قوُلِینِی تارتگن کِیمسَه لَر مَنَه بُو حَدِّاَقَل آزادلِیکلَر سایَه سِیدَه مَسجِد قوُرِیش، ساقال قوُیِیش، حَجگه بارِیش، رُوزَه توُتِیش، اِعتِکافدَه اوُتِیرِیش وَ باشقَه شَخصِی اِیشلَرنِی قِیلِیش اِیمکانِیگه اِیگه بُولِیشَدِی. اَمّا باشقَه اِیشلَرِینِی فَقَط دِیللَرِیدَه سَقلَب توُرِیشَدِی،حوُدِّی شوُنگه اوُحشَش بِیر شَیطان پَرَست یاکِی نَصرانِی هَم اوُزِیگه خاص مَکانلَرگه اِیگه بوُلِیب مَنَه شُو مَرکَزلَرِیدَه مَراسِیملَرِینِی اوُتکَزِیش اِمکانِیگه اِیگه.

بُو یِیردَه آشکارَه کوُرِینِیب توُرگنِیدِیک “سِکوُلارِیزم دِینِی” حَربِی وَ قوُراللَنگن بِیر دِکتَتار بُولِیب، اوُلَر سِکوُلارِیستِیک قانوُنلَر،پراگرَمَّه لَرگه قَرشِی بوُلگن هَر قَندَی قانوُن بِیلَن اوُزلَرِینِی “دِین”لَرِینِی توُرت مَعنا، مَفهُومِیدَن باش تارتمَگوُنلَرِیچَه جَنگ قِیلِیشَدِی؛ اَگر مُسُلمانلَر مَنَه بُو دَرَجَه گه یِیتمَگن بوُلِیشسَه، اوُلَرگه قَرشِی یوُمشاق، رُوحِی، تَبلِیغِی جَنگلَرنِی حِمایَه سِی آستِیدَه قوُراللِی جَنگ قِیلِیشدَه دَوام اِیتِیشَدِی.

اِیندِی سِیز “دِین”نِی مَنَه بُو توُرت مَعناسِی، مَفهُومِینِی یَعنِی: 1- حُکوُمَت قُدرَتِی،2- قانوُن وَ پراگرَمَّه، 3- اِطاعَت قِیلِیش،4- جَزالَش وَ مُکافات بِیرِیشنِی قَیسِی “دِین”گه بِیرَسِیزلَر؟ اَلله نِی “دِین”یگه مِی یا سِکوُلارِیزم “دِینِ”یگه مِی؟

اَگر سِیز مَنَه بُو سَوالگه جَواب بِیرسَنگِیز، بُو جَواب سِیزنِی “دِینِ”ینگِیزنِی مُشَخَّص قِیلِیب بِیرَدِی.

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ الجَنَّة وَمَا قَرَّبَ إِلَيْهَا مِنْ قَوْلٍ وَعَمَلٍ، وَأَعُوذُ بِكَ مَنَ النَّارِ وَمَا قَرَّبَ إِلَيْهَا مِنْ قَوْلٍ وَعَمَلٍ.

رَبَّنَا أَعِزَّنَا بِالإِسْلامِ، وَأَعِزَّ بِنَا الإسْلامَ، اللَّهُمَّ أَعْلِ بِنَا كَلِمَةَ الإسْلاَمِ، وَارْفَعْ بِنَا رَايَةَ القُرْآنِ.

سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَبِحَمْدِكَ، لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ، أَسْتَغْفِرُكَ وَأَتُوبُ إِلَيْكَ

والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته [2]

[1] صحيح أبي داود 4270

[2] پیاده شده از سخنرانی تصویری شیخ ابوحمزه المهاجر هورامی حفظه الله تحت عنوان : «دین» شما چیست؟ اسلام یا سکولاریسم؟

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ